gevolge der invoering van de nieuwe wet op liet hooger onderwijs, deze
zaak door de regering ernstig worden behartigd."
De commissie had meer ontwikkeling verlangd bij de opmerking der rege
ring dat de vroegere opleiding der akadeuiische jeugd stof tot /-bijkans alge-
meene klagten" gaf, en vele studenten de hoogeschool bezoeken, zonder
genoegzaam voorbereid te zijn; de commissie vraagt "hoe het dan mogelijk
is, dat desniettegenstaande de vlijt der studenten en de geleverde proeven
van bekwaamheid in 't algemeen voldoende waren Of het eene gedeelte
dezer opmerkingen is te vergoelijkendof hel andere is te sterk gekleurd."
De commissie meent uit den bestaanden toestand te meer het noodzake
lijke van de nieuwe regeling te zien; maar, zegt zij. ter opwekking van
den studiegeest, ter verbetering van den gang van hel universitair onder
wijs, zal veel afhangen van de maatregelen, door de regering te nemen tot
uitvoering der wet van 28 April 1876.
Uit statistike opgaven, die de commissie vergelijkt, blijkt, dal het geza
menlijk getal studenten aan de rijks hoogescholen, dat in 1861 beliep 1224,
in 1874 was geklommen tot 1669, dus met 445 vermeerderd; dat in de
jongste veertien jaren die vermeerdering vrij regelmatig plaats heeft. De
wis- en natuurkundige faculteiten zagen hel aantal barer studenten klimmen
van 36 tot 199, dus bijna verzesvoudigen. De letterkundige faculteiten kwa
men van 42 op 124 studenten en werden dus verdrievoudigd. Brengt men
deze faculteiten niet in rekening, wier uitbreiding aan bijzondere, nieuw
opgekomen behoeften is toe te schrijvendan is het getal studenten in die
14 jaren toch nog met 200 toegenomen. In die vermeerdering deelt de
theologische faculteit niet. Van 394 daalt het getal barer kweekelingen tot
304'. Terwijl het in Leiden en Groningen merkelijk achteruitgaat, houdt
het zich alleen te Utrecht op dezelfde hoogte. De regtsgelecrde en genees
kundige faculteiten gaan vooruit. De laatste niet sterk, van 236 tot 318.
liet aantal juristen bedroeg in 1861 slechts 516 en klom in 1874 tot 724.
Uit eene vergelijking van de kosten voor de drie hoogescholen blijkt, dat
er een aanmerkelijk verschil is lusschen de cijfers der subsidiën voor Gro
ningen en de beide andere rijk-suniversiteilen; evenwel wies het Groning-
sche subsidie van lieverlede zeer aan.
Het bij de tweede kamer ingediende wets-ontwerp tot wijziging van
het tarief van geregtskosten in strafzaken is een uitvloeisel van de voort
durend vernomen en door den minister van justitie niet ongegrond geoor
deelde klagten dat de reiskosten van getuigen ontoereikend zijn tot bestrij
ding der uitgaven. Naar het inzien van de regering kan het bezwaar wor
den opgeheven door de intrekking van de bepaling dal voor eiken kilometer
boven de eerste 30 kilometers afgelegden afstand, slechts 0.02% per kilo
meter wordt toegeschal en eene wijziging van het artikel in dier voege,
dat in elk geval de schadeloosstelling voor den geheclen afstand wordt be
rekend naar den maatstaf van 0.05 per kilometer. Daartoe strekt het
bovenvermelde wets-ontwerp.
In de memorie van toelichting van het wetsontwerp houdende nadere
bepalingen omtrent het muntwezen in Nederlandse!) Indië, wordt o. a. ge
zegd: "Nu zulk eene definitive regeling van het muntwezen hier te lande
aan de goedkeuring der staten-generaal onderworpen is, acht de regering
dus ook den lijd gekomen om voor Ncderlandsch Indië insgelijks eene wet
telijke voorziening in overweging te nemen. Bij het onderzoek naar den
aard en de strekking dier voorziening heeft het opmerkelijk verschijnsel
zich voorgedaan, dat tusschen de Indische regering, bijkans alle door haar
gehoorde deskundigen en handelsligchamen en de hier te lande geraadpleegde
deskundigen in hoofdzaak volkomen overeenstemming heerschte. Het is dus
met vertrouwen, dat de minister zijne voorstellen aan het oordeel
der staten-generaal onderwerpt. Hel wets-ontwerp heeft de strekking om
te zorgen dat de Indische munt hare tegenwoordige waarde blijvebehouden,
met andere woorden, dat de waarde van het ruilmiddel in Nederlandsch
Indië zich blijve rigten naar hel goud. De maatregelen, die tot bereiking
van dit doel worden voorgesteld, zijn: invoering van het goudals standaard-
munt nevens de bestaande zilveren standpenningen; schorsing van de aan
munting van zilveren 'standpenningen: en eindelijk het verleenen aan den
gouverneur-generaal van de bevoegdheid om, zoo noodig, zilveren standpen
ningen na onlmunting te doen verkoopen. De regering meent deze voorzie
ning te kunnen aanbevelen als geschikt om het Indisch muntwezen zooveel
mogelijk te behoeden voor het gevaar, dat het in de gegeven omstandighe-
deden bedreigt in den vorm van depreciatie van het ruilmiddel."
's GKAVENHAGE. 9 Junij.
Door L. M. is aan den heer II. G. Henriquez, wonende op Curasao,
vergunning verleend tot het aannemen der onderscheidingsleekenen van ridder
van de Kroon van Italië, hem door den koning van Italië geschonken.
Tot burgemeester der gemeente Deemster is benoemd de heer H.
Scheringa Az.
De civiel-ingenieur Ch. II. Scholz is benoemd lot leeraar in de genie
wetenschappen bij de kon. militaire akademie.
De kapitein der artillerie 11. Zegers Veeckens, thans op non-activiteit,
is op pensioen gesteld; voorts zijn bij den staf van het wapen der artillerie
benoemd tot majoor en magazijnmeester der artillerie le kl. te 'sBosch,
de kapitein P. C. Badon Ghijben, van dien stal, en in rang en betrekking
verplaatst: bij de directie voor het materieel der art., de 2' luit. J. Stelling-
werfT, magazijnmeester 3C kl. le Delft; bij de artillerie stapel- en constructie-
magazijnen, de 1' luit. J. Scheppers, magazijnmeester der art. 2' kl. te
Wierickerschans, en de 2e luit. G. M. C. C. Gerlach, magazijnmeester der
art. 3' kl. le Neuzen; van Groningen naar Neuzen, de kapitein-magazijn
meester der art. 2' kl. VV. 11. B. Paravicini di Capelli; van 's Bosch naar
Wierickerschans, de 2' luit.-magazijnmeester der art. 3" kl. F. II. Hom.
De officieren van gezondheid 2' kl. H. G. C. Heringa en J. Paré en
die der 3e kl. W. N. de Graaf, van het personeel van de geneeskundige
dienst der landmagt, zijn voor den tijd van vier jaren bij de zeemagt
g edetacheerd.
In de zitting van de tweede kamer van heden was aan de orde het
opmaken van een lijst van vijf candidaten voor de benoeming van een raads
heer in den hoogen raad der Nederlanden, ter voorziening in de vacature
ontstaan door het door mr. P. Elias genomen ontslag. Er waren bij afwis
seling 61 ol 62 leden tegenwoordig. De uitslag der stemmingen was als
volgt: eerste candidaat de heer. mr. A. A. de Pinlo, raadadviseur bij het
dep. van justitie (bij de tweede stemming met 33 stemmen. 29 stemmen
waren op den lieer mr. W. Wintgens uitgebragt); tweede candidaat de heer
mr. .1. Pols, regter in de arrond. regtbank te Rotterdam (met 32 stemmen,
op den heer mr. W. Wintgens waren 27 stemmen uitgebragt); derde candi
daat de heer mr. Hl. van der Tuuk, oud-raadsheer in het voormalig prov.
geregtshof ir Groningen; vierde candidaat de heer mr. A. R. van Bel, raads
heer in het geregtshof te Amsterdam; vijfde candidaat de heer mr. P. R.
Feithregter in de arrond.-regtbank le Amsterdam.
Deze voordragt zal Z. Hl. den koning worden aangeboden door eene com
missie bestaande uit de heeren stemopnemers en de heeren llingst, de Jong,
Schepel en flaflmans.
De voorzitter deelde mede, dal de eindverslagen gereed zijn over de defi
nitive begrooting van oorlog en de vesting-begrooting. Hij stelde voor de
beraadslaging daarover te bepalen op Maandag aanst. Daartoe werd besloten.
liet geregtshof alhier heeft gisteren een Rotterdamschen kweckeling,
C. Q.wegens diefstal ten nadeele van zijn hoofdonderwijzer, tot vier jaren
gevangenisstraf veroordeeld. H. J. M., die zich aan medepligtigheid van
dien diefstal en aan acht wanbedrijven van misbruik van vertrouwen heelt
schuldig gemaakt, zijn vijfjaren gevangenisstraf henevens acht boelen van
ƒ10.50 opgelegd.
liet hof behandelde vervolgens de strafzaak legen J. V. Jz.arbeider te
Nieuwe Tonge. beschuldigd van valschheid in een onderhandsch geschrilt en
van misbruik van vertrouwen. Het eerste feil bestond in het schrijven van
een brielje aan zekeren S., van wien een ander, A. V. genaamd, 4.05 te
vorderen had voor het wegen eener parlij suikerpeëen a 5 cent de 1000
kilogr., ten einde, hoewel hij slechts als helper van laatstgenoemden/202y2
te vorderen had, het geheele bedrag in ontvang te nemen. Hij ondertee-
kende het briefje met den naam van A. V.maar er volgde geen betaling
en dus had door dit leit geen benadeeling plaats. Het tweede gelukte beter
Als tegenweger aangesteld door den bouwman v. A., die voor de levering
van suikerpeëen een contract had met eene suikerfabriek te Bergen-op-Zoom,
eigende hij zich van de parlij. hem ter weging a 5 cent de 1000 kilogr.
toevertrouwd3966 kilogr. toe en deed die hoeveelheid op den naam van
een ander, die eveneens met de suikerfabriek in contract stond, opschrij
ven, maar liet zich, bij de voldoening van het verschuldigde, eene som van
ƒ3966 ter hand stellen, welke gelden hij ten zijnen bate gebruikte. Beide
handelingen werden door den besch. bekend. Het O. M. achtte verzach
tende omstandigheden aanwezig en eischte een jaar gevangenisstraf benevens
twee boeten van 50 en eene van 12.50. De verdediger, jhr. mr. de
Brauwvond geen voldoende kwade trouw aanwezig betrekkelijk het eerste
feit en concludeerde te dien aanzien lot vrijspraak. Voor het overige wees
hij op verzachtende omstandigheden en verzocht de toepassing eener ge
ringe straf.
De voormalige secretaris-generaal bij het ministerie van koloniën, de
heer mr. G. Th. H. Henny, zal morgen ochtend deze stad verlaten, om zich
met zijne familie naar Oost-Indië in te schepen.
Aan het Hotel de l'Europe is afgestapt prins Albrecht zu Solms met
gevolg, komende uit Braunfels nabij Frankfort. Z. D. 11. heeft eenige schoone
hondenrassen medegebragt, bestemd om op de morgen te openen honden
tentoonstelling te worden ingezonden.
BUlTENLAiNDSCHE BEHIGTEIN.
K X «i K 1- TV
LONDEN 8 Juni.
De Times meldt dal alle gepensioneerden der marine beneden 55 jaar
bevel ontvangen hebben, zich gereed te houden voor de active dienst, ter-
wijl de gepensioneerden beneden 45 jaar reeds nu bij de marine-reserve in
gedeeld kunnen worden.
De proefnemingen met het nieuwe 80-lons-kanon te Woolwich worden
steeds voortgezet. Dit stuk zal vrij wat kosten, want hoewel de kosten
er van op 8000 geraamd waren, heeft men er thans al 25000 voor
uitgegeven. Daarbij moet minstens 5000 komen voor het transporteren
van het ontzettend zware ligchaam naar de kustbatterij of aan boord van
het schip waar het moet dienen. Elk schot, en er zullen er minstens hon
derd als proef moeten gelost worden, kost 25 op eene lading van 125
a 150 kilo buskruid wordt een stalen projectiel gestamptdat 725 kilo weegt.
Men beweert dat dit stuk evenveel zal kosten als vroeger een linieschip.
Op den tweeden Pinksterdag heeft in het Hydepark eene groote mee
ting plaats gehad van tegenstanders van den sterken drank. Sommige
bladen schatten het aantal van hen, die aan deze demonstratie deelna
men op 100,000.
Brieven van 18 en 19 April, door de Times uit westelijk Australië
ontvangen, deelen mede, dat al de gevangen Fenians nit de Engelsclie ko
lonie op een Amerikaansch schip hebben weten le ontsnappen.
FRAKKKIJK.
Bij de voortzetting der beraadslagingen in de nationale vergadering
over de artikelen van het ontwerp van den minister voor onderwijs, tot
wijziging der wet op het hooger onderwijs, is nog uitvoerig besproken een
amendement van den heer Raoul Duvalvolgens hetwelk de academischs
diploma's uitgereikt zouden worden door den minister van onderwijs, op
vertoon van een bewijs van bekwaamheidafgegeven door een jury. die ds
minister benoemt. Dat amendement vond weinig bijval en werd ook door
den minister krachtig bestreden, waarvan hel gevolg was dal het met 363
