ADVERTENT I EN.
Borst-, Maag- en Ingewanden verster
kende Pillen.
uitwendig middel tegen kinkhoest
deling kwam; totdat in Februari) 1868 de destijds aan het hoofd van
Binnenlandsche Zaken staande tegenwoordige Minister Heemskerk een
Wetsontwerp indiende, dat echter hij zijn kort daarop gevolgd aftreden al
wederom ongebruikt liggen bleef. In Maart des volgenden jaars vatte zijn
opvolger Fock de taak weer op, doch insgelijks zonder gevolg. Niet ge
lukkiger slaagde in 1873 de Minister Geertsema, wiens Ontwerp toch bij
het deskundige publiek met welgevallen begroet werd. Eindelijk heeft de
zelfde man. die acht jaren vroeger de taak aangevat had, de tegenwoordige
Minister Heemskerk een op nieuw gewijzigd Ontwerp ingediend, van het
welk, volgens berigt in de Staats-Courant van 23 Februarij II. de behan
deling in de Tweede Kamer eerstdaags te voorzien is.
Intusschen heeft die gedurrige vertraging dit voordeel aangebragt, dat de
zaak des te meer van alle kanten bekeken en rijpelijk overwogen is, en
desbevoegden in de gelegenheid gesteld geworden zijn om er hunne stem
over uit te brengen en hunne gedachten mede te deelen. En daarvan is dan
ook ruimschoots gebruik gemaakt, hetzij in afzonderlijk uilgegevene stukjes,
hetzij in Tijdschriften en Dagbladartikelen. Van de drie voornoemde Wets
ontwerpen der Heeren Heemskerk, Fock en Geertsema, verschenen
weldra afzonderlijke drukken met aanteekeningen der uitgevers: van het
eerste, te Utrecht bij KeminkenZ.; van het tweede, door Dr. T. T. Kroon,
le Arnhem bij Nijhofl; en van het derde, door Dr. J. Rutgers, te 'sGraven-
bage bij M. Nijhoff. En alle drie gaven ze aanleiding tot menigvuldige ge-
dachtenwisseling. Op het nu laatstelijk ingediende en ter beraadslaging
voorgestelde Wetsontwerp verschenen insgelijks van onbekende hand Onper
soonlijke Amendementen, te Leiden bij E. J. Brill; en heeft Mr. W. Thor-
becke een goed werk verrigt, door zijns Vaders Mr. J. R. Thorbecke's
gedachten Over de regeling van het Ilooger Onderwijnuit zijne Redevoe
ringen en aanteekeningen bijeenverzameldte 's Graverih. bij Nijhoft, op
nieuw in herinnering te brengen; welke het te hopen is dat door de tegen
woordige Kamerleden niet ongebruikt gelaten worden mogen. Want inder
daad het is te bejammeren, dat het een man. die zulke gezonde denkbeel
den en verstandige inzigten ten toon spreide, als wijlen de Minister
Thorbecke, niet heelt mogen gelukken reeds voorlang die regeling lot
stand te brengen. Zoo iemand, ware hij, even knap letter- als staatkun
dige. juist de regie man geweest om dat werk naar eisch te volvoeren.
Veel is er in de laatstverloopene jaren gesproken over de zoogenaamde
propaedeusis of voorbereidende studie aan de Hoogeschool. Men schijnt die
thans naar de Gymnasia te willen overbrengenzonder daarbij te bedenken
dat,, naarmate van het bijzondere studievak, waaraan ieder jongeling zich
bij voorkeur wenscht toe te wijden, die propaedeutische studiën noodwendig
meer of minder in aard en rigting verschillen moetenterwijl de Gymnasia
alleen of hoofdzakelijk bestemd zijn ter opleiding, door middel van gron
dige Latijnschc en Grieksche taal- en letterkennis, tot universitair onderwijs
in het algemeen; iets waarvoor, bij goed personeel en goede regeling, een
vijfjarige cursus allezins voldoende te achten is. Men leze daarover na het
door Dr. Rutgers aangeteekcnde ter aangeh. pl. bl. 85 92, en Prof.
Saber's Oratio de studiis propaedeuticisAmstelod. 1871.
Nog meer is er te doen geweest over de Godgeleerdheid, welke men
zelfs uit de rij der Akademische Faculteiten weg heeft willen schrappen,
doch waarvoor men thans Godsdienstwetenschap in de plaats schijnt te
willen stellen. Maar Godsdienstwetenschap kan uit den aard der zaak en
de zamenstelling des woords niet het zelfde beteekenen als, noch gelijk ge-
sleld worden met Godgeleerdheidwelk woord even als Regstsgeleerdheid
het zamenstel of de zamenvatting aanduidt van de verschillende takken of
'deelen van wetenschap, welke de zoogenaamde encyclopedie van de ecne
zoowel als van de andere uitmaken. Men behoude dus kortheids- en dui
delijkheidshalve die beide uitdrukkingen: en leze ook hierbij na Rutgers
aanteekening bl. 103.
Eindelijk komt in geen van alle de ingediende wetsontwerpen de Wijsbe
geerte tot haar volle regt als afzonderlijk op zich zelve staande Wetenschap
en Faculteit. Vóór 1815 waren, even als nog aan vele buitenlandsche
Hoogescholende letter- en geschiedkunde daaronder mede begrepen. Van
toen af heeft men voor deze eene afzonderlijke vijfde Faculteit opgerigt,
doch te gelijker tijd de Philosophia theoretica of bespiegelende Wijsbe
geerte van de wis- en natuurkundige afgescheiden of, beter gezegd, afge
scheurd en naar de Faculteit der Letteren overgebragt. Dit was verkeerd,
gelijk overtuigend bewezen is door wijlen Prof. J. Clarisse in zijn Iets
over den Wijsgeer Dionysius van de Wijnpersseopgenomen ill l)e Fak
kel. 12de jaargang, voornamelijk in de 21ste Aanteekening, bl. 74 en v. van
den afzonderlijken overdruk. Men rigte thans eene Faculteit op van etter
en Geschiedkundeen eene andere van H ijsbegeerte of Wijsgeerige Weten
schappen, zoowel de bespiegelende of rationeele, als de wis- en natuurkun
dige omvattende. Die twee Faculteiten zullen dan dat alles opleveren, wat
noodig is om den Philoloog en den Philosoof le vormen, en te gelijk
voorzien in de voorbereidende studiën van den Godgeleerdeden Regtsge-
Iterde en Staatkundigeen den Geneeskundige. Zonder met Letterkunde,
Geschiedenis en Wijsbegeerte in haren gafischen omvang, tot zekere
hoogte bekend en er als 't ware van doortrokken ie zijn, is het niet moge
lijk, in welk vak ook, op den naam van geleerde aanspraak te maken. En
het hoofddoel van het Hooger Onderwijs moet toch wezen, minder om
practizijns dan om zelfstandige beoefenaars der Wetenschap te vormen.
L. 28 Februarij. J. T. B.
SSutrgctrlijfic £>tcutb.
ONDERTROUWD: K. B. H. J. Brandt, wed'. 42 j. en J. Nagtegaal, jd. 37 j.
J G. Eggink, jm. 26 j. en H. Vellekoop, jd. 27 j. W. H. Flippo, jm. 29 j. enE. W.
Slotboom, jd. 30 j. J. Ileymans, jm.24j. en J. C. Dreef, jd. 21 j. J. Neute-
koom, jm. 22 j. en G. van den Berg, jd. 20 j. M. Bonkamp, jm. 25 j. en L. M. van
•Ier IvuyI. jd. 23 j.
'29<LU Staatg-Loterij.
Tweede Klasse. Trekking van 28 Februarij.
Prijs van 1000: N°. 11529.
H 400: 13527 15233.
e 200: 8740 12330.
100: 19804.
1 1887
228 1902
243 1909
270 1915
304 1931
335 1936
430 2005
436 2007
493 2156
499 2200
524 2265
554 2318
622 2342
653 2374
763 2375
768 2377
771 2395
783 2410
790 2417
890 2538
915 2560
917 2585
964 2593
977 2666
1017 2779
1105 2798
1160 2849
1166 2871
1211 3004
1218 3042
1365 3047
1368 3052
1388 3064
1400 3087
1468 3088
1470 3179
1511 3204
1598 3259
1600 3287
1628 3323
1670 3357
1882 3385
3415 5222 7014
3470 5236 7031
3565 5283 7035
3584 5332 7051
3591 5344 7055
3621 5376 7171
3626 5448 7178
3666 5503 7181
3689 5513 7188
3725 5573 7226
3757 5619 7286
3842 5644 7291
3889 5694 7317
3927 5707 7385
3977 5742 7401
3986 5805 7434
4060 5812 7441
4061 5969 7501
4178 6035 7524
4262 6040 7543
4343 6048 7606
4404 f 235
4442 6282
4454 6295 7816
4574 6317 7835
4576 6383 7890
4656 6428 7896
4718 6441 7951
4722 6481 8132
4767 6557 8237
4863 6571 8242
4876 6597 8263
4893 6757 8300
4895 6768 8323
4912 6824 8374
4951 6830 8499
4985 6873 8636
5028 6881 8661
5038 6927 8677
5052 7007 8705
5085 7010 8707
7699
7793
Prijzen van f 30.
8726 10416 12256
8788 10490 12271
8829 10571 12296
8866 10585 12345
8881 10615 12386
8890 10670 12525
8904 10845 12548
8944 10949 12593
9053 10976 12716
9080 10991 12749
9154 11002 12777
9157 11005 12850
9201 11015 12890
9244 11030 12908
9261 11040 12960
9268 11136 13074
9309 11188 13099
9340 11228 13137
9358 11266 13153
9436 11321 13170
9441 11420 13227
9471 11426 13267
9499 11434 13426
9567 11453 13503
9609 11473 13510
9639 11496 13522
9665 11511 13525
9802 11548 13554
9806 11565 13688
9823 11615 13714
9968 11691 13715
10060 11735 13857
10077 12031 13866
10090 12036 13871
10150 12135 13918
10234 12137 13978
10282 12138 13984
10331 12172 13987
10378 12174 14095
10379 12177 14111
10407 12225 14197
14237
14241
14331
14369
14415
14447
14463
14497
14509
14520
14572
14665
14712
14736
14770
14780
14785
14933
14997
15012
15041
15104
15147
15151
15182
15192
15203
15218
15275
15277
15281
15387
15394
15452
15455
15520
15566
15576
15585
15594
15609
15622
15706
15858
15862
15866
15901
16045
16103
16142
16173
16225
16238
16295
16400
16602
16625
16658
16720
16761
16768
16785
16926
17003
17037
17080
17098
17108
17164
17202
17232
17235
17254
17262
17289
17293
17316
17335
17372
17443
17454
17516
17525
17600
17609
17610
17672
17673
17715
17719
17745
17747
17931
17944
18017
18117
18166
18288
18313
18316
18344
18357
18411
18414
18419
18548
18549
18694
18763
18827
18890
18913
18954
19022
19024
19071
19125
19172
19173
19183
19213
19245
19324
19329
19397
19449
19526
19549
19635
19699
19711
19732
19781
19797
19824
19840
19845
19850
19869
19892
19893
19998
20011
20085
20189
20225
20247
20295
20389
20394
20450
20518
20520
20526
20595
20654
20710
20718
20724
20745
20754
20773
20774
20880
Heden overleed, in den gezegenden ouderdom van juist 87 jaar, onze
veelgeliefde Tante CONSTANTIA MARGARET HA WERNARD1NA MOLTZER,
Wecfi van den Heer W. VAN GENT.
Rust-Oord bij Leiden, 23 Februarij 1876. Uit aller naam
Folstrekt eenige kennisgeving. W. L. F. MOLTZER.
Heden overleed, tot onze diepe droefheid, onze geliefde Zoon ADRIANUS
T11EODORUS, in den leeftijd van 26 jaar, na voorzien te zijn van de
tl. Sacramenten der Stervenden.
C. STRAATHOF.
Delft, 26 Februarij 1876. A. STRAATHOF, van 't Hoff.
Eenige en algemeene kennisgeving.
De Ondergeteekende, zijn aandeel in het Amsterdamsche Pakschul-
tenveer verkocht hebbende aan Schipper J. J. PLANJER, heeft de eer
zijne geachte Begunstigers te bedanken voor het vertrouwen hem zoo ruim
geschonken en zijnen opvolger aan te bevelen.
n. BOELHOUWER.
Mjj refereerende aan bovenstaande advertentie, beveel ik mij beleefdelijk
aan, belovende door eene accurate bediening mij het vertrouwen waardig
te maken.
Leiden, 28 Februari 1876. <1. J. PLANJER.
Deze Pillen hebben in alle ziektegevallen waarvoor men dezelve aanwendde
altijd zeer .gunstig gewerkt, het is het onschadelijkste en voortreflelijkste
ziektestof oplossende middel, dat de oorzaak van elke ziekte en verouderde
kwalen spoedig wegneemt; en bij een duurzaam gebruik, waarborgt het
den lijder een volkomen herstel.
De verschillende preparaten dezer gelukkige zamenstelling ondergaan ieder
op zich zelve een naauwkeurig scheikundig onderzoek, omdat er met deze
zeer fijne ingrediënten veel bedrog gepleegd wordt, waarom men wordt
gewaarschuwd voor namaaksels.
Lijders aan asthma, borst, maag, zcnuircn, koorts, graveel
en rhumatiek gevoelen zich door het gebruik dezer Pillen zeer gelukkig,
die in verzegelde doozen, a ƒ1.20 met gebruiksaanwijzing, verkrijgbaar zijn
te Leiden, bij VERKOUW EN STOKHLÏZE1V,
Gouda, M. PALMEN; 'sHage, SINGELS, Kleine Groenmarkt;
Alwaar tevens verkrijgbaar is gesteld het alom beroemde
en mede zeer voortreffelijk aanbevolen tegen verouderde kramp, maag en
slijmhoestkorte ademhaling en vastzittende verkoudheid.
