1
vertrouwd. Een ander onderofficier aldaar is aangeklaagd wegens herhaalde
diefstallen van geld uit een gesloten kist van den sergeant-majoor zijner
compagnie. In beide gevallen kan misbruik van sterken drank als aanlei-
dende oorzaak van het ongeluk dezer personen beschouwd worden.
Als bet waar is, wat beweerd wordt, dat het Duitsche tooneelgezelschap
van den heer van Lier "Der Sturz" hoofdzakelijk heelt ingestudeerd en ten
tooneele voert uit beleefdheid jegens het Nederlandsche publiek, dan zeker
zal het hun gisteren avond niet zijn meêgevallendat zoo weinigen in
Leiden bij de opvoering van het drama van A. S. C. Wallis tegenwoordig
waren. Toch zou men zich dezen gang naar den schouwburg niet hebben
beklaagd, want moge dit drama al niet zonder gebreken zijn, het is be
langrijk genoeg om te worden gezien en biedt sommige goedgeteckcnde tra
gische tooneelen aan. Ook hel spel viel ons zeer mede en bewees dat Frl.
Julie Herrlinger cene goede tragedienne is, overwaard om als Annette in
"Der Sturz' te worden gezien. Alba, de incarnatie van hoogmoed en eer
zucht. zoo teekent de schrijfster hem in dit drama, wien de luister van
zijn huis alles is, ziet zijn eer en grootheid bedreigd op het oogenblik dat
hij daarvan het toppunt bereikt heeft en vermeent de oproerige Nederlanden
te onderwerpen. Don Kriedrich, zijn zoon, draalt Haarlem in te nemen,
omdat hij een meisje in de belegerde vesting bemint en zijn dochter Elvire
heeft haar liefde geschonken aan een armen en ketterschen graaf Vilmo.
Alba's biechtvader, Francesco, haat Vilmo en heeft zoowel diens geheime
liefde als zijne kcttersche begrippen doorgrond, waardoor hij er inslaaglhem
bij Alba verdacht Ie maken en vervolgens om zijn keltersch geloof te doen
ter dood brengen. Ook door hem verneemt Alba, dat het meisje, door zijn
zoon don Friedrich zoo hartstoglelijk bemind, zich wanhopende in de han
den der Spaanschen heeft gesteld. De aanleiding daarvan is, dat Annette
door haar vader werd vervloekt, omdat zij een vijand liefhad, een man, aan
wiens handen het bloed kleeft barer broedren en waarom zij de trouwe
liefde afwees van den braven hopman llalbeck, die daarom den dood zocht
en vond. liet laatste tooncel geelt weer Alba te zienterwijl hij zijn doch
ter Elvire dwingen wil een schitterend huwelijksvoorstel aan te nemen. Zij
weigert en als zij verneemt dat Vilmo, haar geliefde, gerigt is, dan vloekt
zij haren vader en verwijdert zich met de wanhopigste voornemens. Juist
is dat gebeurd, ol een man, een burger van Haarlem, dringt tot Alba door.
Ilct is Annette's vader, die zijn kind redden wil, want zij zal als toover-
lieks worden verbrand. Hij verhaalt wat haar bragt tol wanhoop, dat zij
de ecnige is die hem rest, en smeekt aan Alba's knieën om het leven van
zijn kind. Als al zijn smeeken nutteloos is, dan roept Sleflèns den toorn
des hemels in over Alba's hoogmoed en voorspelt den val van zijn huis.
Naauw is dat geschied, of de kamenier van Elvire komt Alba den dood
harer meesteres berigten, en ecnige oogenblikken later, als don Friedrich
zijn vader de tijding brengen komt van Haarlems vermeestering en dan
verneemt dat zijn gefielde den brandstapel heeft beklommen, maakte ook
deze een eind aan zijn leven. Stefïens vloek is volbragt.
De uitvoering was, zooals wij reeds opmerkten, in vele opzigtcn hoogst
prijzenswaardig. Blijkbaar vervulden de acteurs hunne inderdaad moeijelijke
rollen met ingenomenheid. Frl. Julie Herrlinger was eene voortreffelijke
Annette, vooral in de verheven dramatische momenten voldeed zij in hooge
mate. De heer Carl Tiefel was als don Friedrich zeer verdienstelijk; hij
had vele goede oogenblikken, zoodat hij het publiek meèsleepte. Den heer
Schaumburg was de taak beschoren den bloedbeulden man met het ver
staalde hart, den hertoz van Alva voor te stellen. Hem komt hooge lof
toe: Francesco, de priester, (de heer Schönwollf) was in hooge mate ver
dienstelijk; het sterk gemarkeerd karakter van den intrigeerenden priester
gaf hij op uitstekende wijze terug. De heer Treptow voldeed minder als
graaf Vilmo. Ook Frl. Kirchholïer verdiende ten volle toejuiching.
tie gehoorde bewering, dat hel stuk ongeschikt zijn zou voor het tooneel, i
is o. i. onregt. Wèl heeft de opvoering groote bezwaren, b. v. in het
groote aantal tafereelen, zou me'e'r actie, minder omschrijving en betoog het
stuk zeker ten goede komen; maar wie léverde voor het eerst een mees
terwerk
Goethe, bij wie Wallis blijkbaar zoo ijverig is ter schoie geweest, heeft
ceil gulden woord gezegd: "Bilde Dichter, rede nicht" waarmede zij voor-
zeker haar voordeel doen zal, als haar veelbelovende geest rjjper is gevvor- i
den, en naar wij hopen niet alle'e'n zich uiten zal in een taal vreemd aan j
haar landaard.
Wij eindigen niet zonder te vermelden dat de tooneelisten herhaaldelijk
en langdurig zijn toegejuicht, en dat het spel, evenzeer als het stuk, op
het weinig talrijke, maar niettemin uitgelezen aantal toehoorders, blijkbaar
ten gunstigen indruk maakte.
's GRAVENHAGE, 27 Januarij.
In de opgave der veranderingen in het corps diplomatique alhier is
abusivelijk vermeld de verplaatsing van den heer Boyaval naar Stockholm
De heer Bojano, attaché bij de Fransche legatie bij ons hof, is aan het
gezantschap van Frankrijk in Zweden verbonden.
Tot burgemeester der gemeente Breskcns is benoemd de heer D. Mulder.
Tot procureur bij de arrond.-regtbank te Heerenveen is benoemd de
heer mr. J. H. Brouwer, advocaat te Gorredijk.
Door den heer D. W. Rost van Tonningengepensioneerd Oost-Indisch
hoofdambtenaar alhier, is een aantal belangrijke munten aan de regering
ten geschenke aangebodenaan die stukken is eene plaats verleend in het
kon. kabinet van penningen.
De Duitsche mairoos Heine, beschuldigd van moedwilligen manslag,
gepleegd op den Vlaardingschen matroos Groeneveld, voor welk feit hij
Donderdag jl. teregt stond, is heden, door het geregtshof te 'sGravenhage
schuldig verklaard en tot vijf jaren tuchthuisstraf veroordeeld.
Gisteren avond heeft de policie in diens magazijn op het Hofspui
levenloos gevonden den 65-jarigen 11.s S.meubelmaker in de Spuistraat
alhier. De ongelukkige had zich door ophanging van het leven beroofd.
In een bij hem gevonden geschrift stond als oorzaak van deze wanhopende
daad vermeld, dat hij, ten gevolge van bedreigingenen wangedrag van zijnen
zoon, het leven moede was.
Bü 1TEJN LAINDSCHE BEUIGIEIN
E NfE A 5f E.
LONDEN 26 Januarij.
De werkstaking te Erith duurt, onder toenemende verbittering der
partijen, voort, lie hh. Easton Anderson hebben den werklieden, die in
huizen wonen aan de fabriek toebehoorendc, de hnttr opgezegd. De werklieden
hebben daarentegen al de wegen en paden, die naar de fabriek leiden, be
zet, en weten alle arbeiders, die zich van elders naar de fabriek begeven
om hunne diensten aan te bieden, daarvan terug te houden.
Een aquarium met-zomer- en wintertuin, gelegen in de Totchill-straat
nabij het St. James'-park alhier, werd Zaturdag door den hertog van Edin
burgh geopend. Deze nieuwe inrigting, belooft eene der groote aantrekke
lijkheden van Londen te worden.
De hertog van Norfolk heeft de werkdadige sympathie zijner Iandge-
nooten ingeroepen ten behoeve van de 10000 Boomsche priesters, in Duitsch-
land. wie, naar hij zegt, hun inkomen ontnomen werd, omdat zij weiger
den te gehoorzamen aan de bevelen van den slaat in kerkelijke zaken.
Dezer dagen is een kruijer, Benjamin Willis, door den magistraat ge
straft met cene boete van 2 en de betaling van de vervolgings-kosten
wegens luid vloeken op de Londensche vischmarkt.
FRANKB IJ H.
Het Journ. off. meldt: Verschillende dagbladen zinspelen op de oproe
ping voor onbepaalden tijd van een of meer klassen van de reserve. Van
dusdanige oproeping is geen sprake en men zal die ook niet in overweeing
nemen vóór het tijdstip van de groote manoeuvres, namelijk den herfst van
1876. Wat het territoriaal leger betreftvan zijn oproeping is evenmin
sprake en de eerste maal dat het zal worden opgeroepen, zal het slechts
zijn om de juistheid te onderzoeken van het toezigt, dat in de hoofdplaat
sen van elke compagnie is uitgeoefend.
Door het ".nationaal conservatief comité", in het leven geroepen door
de Bonapartistische partijis een manifest aan de kiezers voor den senaat
en de kamer van afgevaardigden gerigt. Daarin verklaart die partij: zonder
onze herinneringen te verzaken, zonder ons streven te bewimpelen, zijn wij
besloten het hoofd van het gouvernement in het werk van behoud, dat hij
ondernomen heelt, te ondersteunen totdat zijne volmagt ten einde is. Deze
wapenschorsing is onder de hoede van den dapperen soldaat, die het roer
van staat in handen heeft, zonder gevaar. Maar den dag, waarop de consti
tutie wettiglijk herzien kan worden, zullen wij het herstel der onverjaar-
bare reglen van het algemeene stemregt eischen en nadrukkelijk vorderen,
dat het volk vrijelijk en regtstreeks geraadpleegd worde om uitspraak te
doen over zijn 6estuur. Immers, enkel onder een gouvernement, dat een
uitvloeisel is van de nationale souvereiniteit, kan Frankrijk de zekerste
waarborgen van vrede naar buiten en van orde naar binnen vinden.
Het "Comité Central de l'Union Conservative", dat generaal Changar-
nier tot voorzitter heeft en in den geest van Bufïet werkzaam is, heeft
zijne eerste candidatenlijst voor den senaat openbaar gemaakt. Zij betreft
43 departementen en onder de aanbevolenen bevinden zich Bonapartisten,
royalisten en clericalen, Orleanisten. Lavergnisten, gematigde republikei
nen en een republikein: Victor Lefrane (de bekende rapporteur in de natio
nale vergadering te Bordeaux over het vredeslractaat met Duitschland)voorts
de ministers Buffet, de MeauxDufaure en Caillauxbenevens generaal
Ladmirault, gouverneur van Parijs, enz., enz. Naar men wil moet BtiHet
voornemens zijn dit comité met het Parijsche Bonapartistische comité, zoo
al niet te doen ineensmelten, dan toch heide te bewegen te ondersteunen,
want de twee comité's hebben wel niet denzelfden oorsprongdoch stre
ven naar hetzelfde doel. Al hunne strijdkrachten zijn gerigt tegen den
radicalen vijand
Volgens den Monileur zal II. M. de koningin der Nederlanden, die
zich thans te Cannes bevindt, zich eerlang naar Algiers begeven, ten einde
er eenige weken bij Z. K. H. prins Alexander door te brengen.
Bij de opening van de nieuwe opera te Parijs werden de schilderstuk
ken van den heer Baudry in het foyer zeer geprezen, maar sommigen gaven
ook de vrees te kennen, dat dat kunstwerk spoedig een prooi worden zou
van den vcreenigden schadelijken invloed van gas, hitte, vochtigheid en vuil.
Niemand had echter gedacht, dat die sombere voorspelling zoo spoedig zou
worden vervuld. Het Journ. des I)éb. behelst thans een artikel, waarin
wordt medegedeeld dat het werk der verwoesting niet maar begonnen
maar reeds vrij wat gevorderd is. De kleuren zijn doffer geworden en het
rood inzonderheid reeds verbleekt. Men stelt nu voor de oorspronkelijke
stukken te vervangen door copiën en daarmede de leerlingen der "Ecole
des Beaux Arts" onder leiding van Baudry te belasten. Een som van 80000
fr. zou daarvoor noodig zijn en men hoopt, dat de slaat deze gelden niet
zal weigeren.
De Figaro meldt dat men sedert eenigen tijd een bende buitenlandsche
speculanten op het spoor was, die geregeld tegen den 15den en den laatslen
van iedere maand allerlei sensatie-berigtcn in omloop bragten, ten einde
den koers van sommige waarden op de Fransche markt te doen rijzen of
dalen. Hun tactiek bestond daarin dat zij aan de oevers van den Theems
hnn berigten de wereld inzonden, die dan door Engelsche bladen naar
Frankrijk werden gebragt. De bedrijvers zijn ontdekt en de regering heeft
besloten de krachtigste maatregelen te nemen om herhaling te voorkomen.
Een Fransch blad, dat zich onlangs tot de echo dier verontrustende ge
ruchten gemaakt heeftis officieus door de regering tot meerdere voorzig-
tiglieid aangespoord.