PER TELEG RA AF.
ADVERTENTIE N.
«eslemd, om op zijne spoedige terugkoiiïst te kunnen aandringen. De heer
Bichter, die hem het regeren zoo dikwijls moeijelijk maakte, kon welligt
door zijne begaafdheden eenmaal opklimmen tot den rang van minister;
maar mogt hij het eenmaal zoover hebben gebragt, dan hoopte Bismarck
dat «Richter" op zijne beurt een «Richter" mogt vinden.
Volgens de Metzer Zeit. is er bij hel ministerie van oorlog ernstig
sprake van een plan, om niet slechts het geheele active leger op oorlogs
sterkte met al zijn reserve, maar ook de geheele landweer met Mauser
geweren te wapenen.
Volgens beriglen uit Weenen boezemt de hooge stand van het water
op den Donau ernstige bezorgdheid in
De indertijd uit den Berncr Jura verbannen katholieke geestelijken zijn,
nu de wet hunnen terugkeer niet langer verhindert, allen op een dag, den
jgjen dezer, in hunne vroegere woonplaatsen teruggekomen en door de
katholieke bevolking in enkele plaatsen feestelijk ingehaald.
'sGRAVEN 11 AGE, 24 November. Een bij het departement van koloniën
ontvangen telegram uit Ned.-Indië, van den IC'" dezer, luidt: Generaal-
majoor Pel is den 9Jn dezer wederom als militair en civiel-bevelhebber in
Atchin opgetreden. De gezondheidstoestand aldaar is gunstig. Het zieken-
scliip Salakop is op de reis naar Atchin verongelukt. De schipbreukelingen
zijn te Padang aangebragt.
VERSAILLES, 23 November. De nationale vergadering heeft de beraad
slaging in derde lezing der kieswet voortgezet en de artikelen 2 en 3 aan-
«uiomen. Toen dit laatste artikel in behandeling genomen was, verzocht
Ernest Picard inlichtingen omtrent de bedoelingen der regering aangaande
de officiële candidaluren. De heer Buffet zeide, dal de kamer, door art. 3
aan te nemen, daardoor nog niet aannam wat iedereen in dit artikel ge
liefde te leggen. De regering had niets aan hare vroegere verklaringen toe
te voegen nicli er iels van terug te nemen. Hij beriep zich op een vroeger
uitgesproken gevoelen van Thiers. De heer Gambetta merkte op, dat/Bullet
juist de voornaamste zinsnede uit de redevoering van Thiers wegliet. De
lieer Bullet protesteerde tegen de insinuatie alsof hij met opzet aan de rede-
roering van Thiers een verkeerde uitlegging gegeven had. llij las vervol
gens eene redevoering voor, door Jules Simon in het wetgevende ligchaam
uitgesproken. De heer Jules Simon antwoordde dal hij toen van gevoelen
verschilde met zijne ambtgenooten der oppositie. De "heer Tolain viel het
kabinet in hevige bewoordingen aan en beschuldigde het van ondermijning
der republiek. De heer üufaure viel hem in de srede en zeide, dat deze
woorden belecdigend waren voor de regering. Tolain nam acte van dit pro-
lest. Daarop nam de kamer art. 8 in zijn geheel aan.
PARIJS, 24 November. In de wijk Belleville werd gisteren een bijeen
komst gehouden; drieduizend personen waren tegenwoordig. Paul de Cas-
sagnac zeide, dat hij de hem gedane uitnoodiging als een bevel des volks
aanmerkte, in zijne rede betoogde hij: dat de republieken der oudheid het
volk onderdrukt hebben; dat de republiek van 1793 den volke niet van nut
is geweest; dat de republiek van 1848 hel volk heeft bedrogen; hij herin
nerde de plotselinge schorsing van de republiekeinschc regering en den
tïveeden-December. Cassagnac zeide dat op den tweeden-December Napoleon
de wet schond, even als dit door de bewerkers van vicr-Seplember was
gedaaa, doch later Frankrijk raadpleegde, hetgeen de bewerkers van vicr-
Seplember. niet deden. In naam van hel keizerrijk beloofde de redenaar de
afschaffing van octrooijen (stedelijke accijnsen) en de invoering van de
inkomstenbelasting. Hij verdedigde de theorie van het beroep op het volk,
verlangde een plebisciet, en deed uitkomen dat de republikeinén dit niet
willen, omdat zij vrees hebben. Niemand voerde daarna het woord.
BERN, 28 November. Frankrijk heeft aan Zwitserland het op 30 Jttnij
18C4 gesloten handelstraclaat tegen 24 November 1876 opgezegd.
St. JEAN DE LUZ. 23 November. Carlislischc houwitsers hebben zes
matrozen gedood of gekwetst van de brik Fernando Catohca, die met pas
sagiers binnenliep.
IN GEZONDE IV.
Voor ecnigc jaren werd in de dagbladen door ongenoemden de roè ge
zwaaid legen den opzigter van de gebouwen der hervormde gemeente, omdat
hij, bjj het reslattreeren van den zuidlranseptgevel der Hooglandsche kerk,
verzuimd had daarvan het leelijke topstuk weg te nemen en te doen ver
vangen door een passend ornament, een kruis of eene kruisbloem, in
Gothischen bouwtrant. De opmerking als zoodanig was juist, maar kwam
wat laat, daar het werk gereed en de steiger reeds weggenomen was. Hoe
veel gemakkelijker had men nu aan de Zijlpoort de versierselen kunnen j'
herstellen, waarvan reeds voor meer dan tien jaren in de «Leidsche Courant"
gesproken was. Het slads-wapcn, met zijne fiere leeuwen, heeft de meeste
(leurons van de kroon verloren; een der lictoren-bijlen is weg en de Mu-
dusakop mist zijn neus. Is er iels ergers te bedenken dan een kop, al is
hij dan maar van steen, zonder neus? Daarenboven hij en al het andere
kilelwerk waren eene herstelling overwaardig, en het zou wel een wonder j
zijn als in ons land geen bekwaam beeldhouwer kon worden gevonden om
dal te doen. Zoo'n zaak was hel toch niet. Er is getimmerd en geverwd,
misschien ook geglazenmaakt; wezenlijk, de poort is zorgvuldig opgeknapt
naar het boekje van den werkbaas. Dat is de eenige. misschien wel wat
schrale hulde, die men nogtans aan het werk mag toekennen. Bij het ver
wen van de Doelenpoort schijnt er een wiel van een der op de poort
slaande kanonnen gebroken te zijn. Welnu wat nood, er is een wiel van
hout voor in de plaats gekomenhier en daar met een strookje bandijzer
omwoeld, om daarmede zoowat de andere wielen na te bootsen. Wie zou
dat ook zienals de poort maar weer geverwd was. Beeldwerkornamen
ten aan de Zijlpoort en de Doelenpoortkortom alles ziet er weer op zijn
Zondags uit met den verwkwast.
Daar vertoont zich de Waag, die van boven tot onder ook eene goede
heart heelt gehad. De marmeren plaat, die vroeger al wit geverwi; was
om haar voor geheele vernieling te behoeden, en toch reeds voor verschei
dene jaren voorziening vereischte, is er thans zonder verwen afgekomen.
Wat er aan te doen? Vooral de koppen van het fraai gebeiteld stuk heb
ben, al jaren herwaarts, veel door vocht geleden, doch waar kwam men
ooit op den inval om echt marmeren beeldwerk te verwen? Dal is waarlijk
dc kunst in het hart treffen. De zoo teekcnachtigein biksteen gehouwen
voorstelling boven hel Boterhuis, die nog in ongeschonden staal verkeert en
nog or.gevcrwd gekend is. kreeg onlangs voor de vierde maal de laag.
Eene stem uit den gemeenteraad maakte tegen dat werk bedenking. Nu
werd er de verw weêr afgewasschen. Is het stuk daarmede verbeterd? De
oude verwkorst schijnt nu door de niet gaaf weggenomen nieuwe heen en
geeft alzoo een kakelbont tafereel te aanschouwen. Zou men niet eens kun
nen beproeven om dat kunststuk van alle korst te ontdoen? Dal verwen
van gehouwenzelfs van gebakken steen is toch maar een heerlijk ding.
Die zegt <dat er nog een menigte gebouwen zijn aan te wijzen waarvan de
gehouwen steen nooit geverwd is en de scherpte van den beitel nog zoo
goed uitkomt, al zijn de vlakke partijen dan ook wal groen geworden, al
is de steen zelfs wat verkleurdhij is doordrongen van den Jan-Saliegeest
voor het oude. Die beweert dat de invloed van den tijd slechts hel spaar
zaam gebruik van den oliekwast aan gehouwen steen regtvaardiglen er
durft bijvoegen dat zoo gehouwen- of baksteen vergaan is er geen andere
weg openstaat dan vernieuwing, hij wordt met den nooit rustenden verw
kwast gedreigd. En loeit, ondanks die bedreiging, moest het verwen van
baksteen eenvoudig worden overgelaten aan particulieren, die gaarne hunne
woning opsmukken, of aan lutisjes-melkers, die met ouden steen den gevel
hebben opgelapt en nu alles heel neljes onder ée'ne waterchocolade-kleur
willen brengen met witte streepjes.
Terwijl men buitenslands er op bedacht is de verw van gehouwen steen
af te halenis men er hier en elders op bedacht de leekebroêrs van het
St. Lttcas-gilde met potten, vo. lijvig toebereide gele oker te wapenen en
telkens alles te doen bcsmceren. «Maar lieve vriend, zoo'n lekker gladde
glazige laag staat immers oneindig veel molliger dan die natuurlijke, soms
zoo gek gevlamde kleur van den gehouwen steen?" Wel zeker, daarom er
maar op los, nagenoeg zooals de schoonmaakster met den witkwast. Zij
toch dient ieder jaar den boel eens terdege goed eene beurt te geven, want
muren moeten wit zijn, dat spreekt van zelf, en de geestige sater-beeldjes
als pilasters onder den ouderwelschcn keuken-schoorsteenmantel ook. «Gut,
je zoudt ook een rare zijn met je geestige beeldjes en je pilasters; je liet
alles maar zitten, geloof ik". Daar gaan zij, wie weet voor dc hoeveelste
maal, onder dc kalklaag. De oogen zijn van lieverlede al vol geloopen, de
neus vervloeit in de bolle wangen, hel haar is ééne dikke massa geworden,
voor den ntond is maar een schrap te ziende handjes schijnen als in wan
ten en de voetjes als in wollen kousen gestoken; het geheel gelijkt een
sneeuwpop bij ingevallen dooi. Wie zon willen instemmen met hetgeen
jhr. Victor de Si tiers zich vermat te schrijven van «gruwelen", die hier
en elders plaats hebben? Met betrekking tot Leiden wees hij o. a. op
den fraai gesneden eikenhouten preekstoel in de St. Pieterskerk, die «met
een soort van oranje-verf dik besmeerd is", terwijl hij daarbij den zand-
steenen voet niet vergat, die heel lieftallig wit gemarmerd is! Omtrent het
koorhek, waarvan de fries met zulk uitmuntend snijwerk is versierd, liet
hij zich niet gunstiger uit, toen hij zei: «Hel koorhek hebben de barbaren
even dwaas opgeknapt; de vlakke paneelen zijn geel en het fijne beeldhouw-
wein is donkergroen geverfd, waarschijnlijk om brons na te bootsen!"
Volgens eene geloofwaardige bron is er geen gelukkiger mensch dan een
verwer, die mag «eikenhouten", en hij gevoelt zich als in den derden
hemel als daarbij het echte eikenhout betrokken is, daar, volgens zijne be
scheiden mcening, het laatste niet zoo «geestig" gegroeid is, als de kwast
wel vermag te geven. fp'ordi vervolgd.)
ö^rgcrlijfcc Statib.
Van 18 tot cn met 24 November 1675.
BEVALLEN: 11. Bubbcrman, geb. Hessels, D. M. Burgerjon, geb. Krassen-
burg, Z. C. M. Odenberg, geb. van Wageningen, Z. - - S. Cornet, geb. Bekooy,
Z. H. Jong, geb. Leget, Z. M. Chaudron, geb. Jong, Z. P. Bocbmer, geb.
Molenaar, Z. -C. van Polaanen, geb. MassaalZ. J. Iley. geb. Robbers, D.
E. M. Rabus. geb. Monch, Z. - E. Voorzaal, geb. van der Veer. D. T. Fiplet,
geb. Timp, D. S. Braggaar, geb. van der Leek, Z. C Fallaux.geb van der
Woerd, Z. M. R. Jongbloed, geb. Frankhuizen, D. A. Tegelaar, geb. Zwarts,
Z. J. Roman, geb. van 't Hooft, D. - J. de Boer, geb. Bekooy, D. J. Mieloo,
geb. van Erkel, Z. G. Fleur, geb. van Beek, Z. H. H. van As, geb. van der
Post, Z. A. van Leeuwen, geb. Bazel, Z. D. J. Pabst, geb. Teeling, D. P. C.
Wassenaar, geb. Ju, D.
GEHUWDA. Lagas, jm. en S. van Egmond, jd. G. A. van Bemmel, wedr. en
J. van Tongeren, wede. - A. Favier, jm. en II C. van den Oever, jd. J. Vijl-
brief.jm. en A. Vertney, jd. P. Ifarkema, jm. en M. du Croix, jd. J. C. A.Tho-
nus, jm. en C. M. A. Sciaronc, jd.
OVERLEDEN: J. Piek. V„ 79 j. M Stappers, 89 j. J. Marlijn, D„ 9 j.
A. E. van T Zant, geb. Heyling, 72 j. E. Bennik, geb. Dirkse, 80 j. -— H. lirug-
mans, geb. Blom. 75 j. C. D. van der Henst, 73 j. tl. Sierkeman, 54 j. A.
Smit, geb. van Es. D. levenl. - C. M Voermans. wede. A. Gijbels. 83 j. -- J. Alter,
Z., lm. J. M. S. Schreudei', V.,55j.J. J. Meuleman, 68 j. M. Kok, D.,
lm. - G. C. Prevo, geb. liagemans, 52 j. M. Nicuwenhuizen, D.,2 m. C. M.
Robert, D., 6 j.
Bevallen van een Meisje P. VAN DER REST PARMENTIER.
Batavia, 10 October 1875.
Bevallen van een Zoon ANTJE BAZEL, geliefde Echtgenoote van
Leiden, 23 November 1875. H. J. VAN LEEUWEN.
Voor de vele blijken van deelneming, betoond bij het overlijden van mij
nen geliefden Echtgenoot, betuigt de Ondergeteekende, ook namens hare
kinderen en bchuwd-kinderen, haren hartelijken dank.
Leiden, 24 November 1875. Wed. T. LOS, geb. Binnendijk.
