PER TELEGRAAF.
I? R A, NT K IR Rw
De commissie, belast met het ontwerpen der wet op de vrijheid van
liooger onderwijs, heeft het voorstel van den minister verworpen, volgens
hetwelk de akademische graden toegekend zullen worden door eene ge
mengde commissie, en het artikel gehandhaafd, zooals zij het aanvankelijk
heeft vastgesteld; t. w., dat de staat het regt aan zich behoudt, om door
middel zijner hoogleeraren akademische graden te verleenen; maar dit regt
kan bij eene bijzondere wet ook aan eene vrije hoogeschool worden
toegekend.
De commissie der kamer, belast met de verificatie van het budget voor
1869, moet tot de ontdekking zijn gekomen, dat de credieten, die in dat
jaar aan het keizerrijk ten behoeve van het leger zijn verleend, niet be
hoorlijk verantwoord zijn, aangezien voor de 90000 manschappen, die toen
met verlof naar huis waren gezonden, geen post is afgeschreven. Eene som
van niet minder dan 90 millioen zou op die wijze niet zijn verantwoord.
De zoogenaamde groep Lavergne heeft eene vergadering gehouden, ten
einde van gedachten te wisselen over het vraagstuk betreffende het stelsel
van stemming, bij de verkiezingen voor de kamer aan te nemen. Nagenoeg
al de leden hebben zich verklaard voor de arrondissementsgewijze stemming,
onder voorbehoud evenwel, van zich met eene eventuele schikking te ver-
ecnigen. Dit schijnt, zegt de Ind. Beige, de deur open te laten voor een
artikel als het vroeger door den heer Rive geopperde, die de stemming bij
departement behouden wilde, met uitzondering van de meest bevolkte depar
tementen, welke in districten zouden verdeeld worden, elk tot het kiezen
van ten hoogste vijf afgevaardigden.
De regering zal, zoo als reeds met een enkel woord werd ver
meld, waarschijnlijk nog in den loop van dit jaar, eene expeditie naar de
binnenlanden van Afrika zenden. De daartoe aangewezen personen, een
marine-officier en iemanddie reeds vroeger een eindweegs in de te be
zoeken landstreek doorgedrongen is, zullen van Senegal uit over zee naar
de Fransche bezittingen te Gabon vertrekken en verder de rivier Ogowai
opvaren zoo lang die bevaarbaar is, om later in de rigting van het meir
Taganyika hunne ontdekkingsreis voort te zetten. De reizigers zullen een
geleide met zich nemen van 150 inlandsche marinesoldaten uit Senegal, eii
voorts vergezeld zijn van geneeskundige en andere hulp, tolken enz. Daar
het opvaren van de West-Afrikaansche rivieren slechts in zekere tijden van
het jaar door de gevaarlijke uitwasemingen der aan den mond gelegen moe
rassen en lagunen voor den Europeaan mogelijk is, zal de expeditie in Sep
tember van Toulon naar Senegal vertrekken, zoodat zij juist op het geschikte
tjjdstip, in de maand November, hare eigenlijke ontdekkingsreize op de
Ogowai-rivier beginnen kan. De departementen van marine en openbare
werken dragen de kosten dezer expeditie, tot welker voorbereiding het
aardrijkskundig genootschap zijne medewerking heeft verleend.
In het jaar 1868 wilde eene vereeniging het blad le Pays verkoopen,
dat haar toebehoorde. Granier de Cassagnac zou daardoor zijn betrekking
als hoofdredacteur verloren hebben. Hij wendde zich tot Napoleon III en
deze beloofde, in overleg met Pinard, den minister van binnenl. zaken,
250,000 fr.indien de Pays niet werd verkocht en de Cassagnac hoofdre
dacteur bleef. Die 250,000 fr. werden uit de geheime fondsen genomen, en
zouden in 30 maandelijksche termijnen worden voldaan. Een zekere Tessier
bezorgde maandelijks dat geld aan de Cassagnac, genoot daar iedere maand
1000 fr. voor, en de Cassagnac bezorgde het bij de vereeniging. Het keizer
rijk viel, echter eer alles betaald was, en de betaling bleef uit. De veree
niging sprak nu den heer de Cassagnac aan; de Cassagnac verwees naar den
heer Tessier; Tessier adresseerde de vragers naar het ministerie van binnen-
landsche zaken; de minister van binnenlandsche zaken zeide, dat bij niets
met de zaak te maken had en wees naar den heer Pinard; en de heer
Pinard verzekerde, dat hij niet als particulier persoon, maar als minister in
deze gehandeld had. De zaak is thans bij de regtbank aanbangig.
Tc Rouaan is bet standbeeld onthuld opgerigt ter eere van den abt de
la Salie, stichter van de orde der Broeders van de Christelijke scholen.
BUITSCMkAKS».
In den Reichs-Anz. is thans de tusschen de Duitsche en Griekschc
regeringen in 1874 gesloten overeenkomst bekend gemaakt betreffende de
uitvoering van gemeenschappelijke archaeologische opdelvingen op den grond
van het oude Olympia.
De stad Lahr heeft, als erfgenaam van den onlangs overleden millionair
Jamm, het tot diens nalatenschap behoorend park en villa voor het leven
van prins Bismarck te zijner beschikking gesteld.
BRUSSEL, 4 Junij. Een deel van de burgerwacht is tegen Zondag voor
buitengewone dienst opgeroepen; er bestaan redenen om te geloovendat
die oproeping plaats beeft ter voorkoming van wanordelijkheden, die men
Zondag vreest, daar alsdan twee processiën zullen plaats hebben.
BERLIJN, 4 Junij. De inschrijving op aandeelen in de rijksbank was
reeds heden ochtend gesloten; te Berlijn alleen werd voor 200 millioen in
geschreven.
ST. SEBASTIAAN, 4 Junij. Het garnizoen van Astigarraga heeft heden
nacht zijne positie ontruimd en al het materieel op één kanon na gered.
LONDEN, 4 Junij. Lagerhuis. De heer Whalley vraagt, of de dezer
dagen gevoerde onderhandelingen met Duitschland aan Engeland niet aanlei
ding gegeven hebben tot de in Duitsche en andere bladen medegedeelde tijding
dat Engeland zich geplaatst heeft aan de zijde van mogelijke tegenstanders
van Duitschland in den strijd met het Pausdom. Door Disraeli wordt hier
op geantwoord, dat hij zulk een tijding niet gezien heeft, en dat overigens
de regering niet verantwoordelijk is voor de mededeelingen in buiten- en
binnenlandsche bladen.
PARIJS, 4 Junij. Een groot aantal pelgrims, men zegt 20000, onder
welke velen uit Italië en met zeven bisschoppen, zijn in Paray-le-Monial
aangekomen.
DRESDEN, 4 Junij. Men verzekert dat de Pauselijke curie den heer Ber-
nert, van de gematigde partijen door de Saksische regering voorgedragen,
tot vicaris-apostoliek benoemd heeft.
INGEZONDEN.
liet ingezonden stuk van den heer P. A. Van der Lith (voorkomende ut
de Leidsche Courant van Zaterdag 29 Mei) is door mij gelezen geworden,
Om wellicht bij velen denzelfden indruk weg te nemendien dat stuk op
mij gemaakt heeft, gevoel ik mij gedrongen het volgende onder de aandacht
der kiezers te brengen.
Ik wil volstrekt niets afdoen van de capaciteiten van den heer Grashuis,
die in het bedoelde stuk worden opgegeven. Ik ben er niet mede bekend,
Iets anders is het echter den kiezers en vooral in dezen tijd er op tt
wijzen, dat de heer Grashuis voorstander is der openbare school, d.
school, waarvoor ieder ingezeten moet betalen, al is het daar gegeven
onderwijs niet volgens zijne begeerte. Maar naast dit onderwijs staat hti
zoogenaamd /'bijzondere", en nu komt het mij voor, dat er met dien naam
in het bedoelde stuk gespeeld wordt, waardoor de kiezers in de war kun.
nen gebracht worden, wat toch eigenlijk 's mans beginselen omtrent hei
onderwijs zijn.
En dan, de uitdrukking "algemeen en deugdelijk onderwijs" is zoo weini»
proefhoudend, dat ik het den heer Van der Lith bijna euvel duid deze
gebruiken. Liever had ik gezien, dat door hem de onderscheidin;
//openbaar en christelijk onderwijs" was in acht genomen.
Dit is toch in den tegenwoordigen tijd meer algemeen, niet waar? Welnu,
de heer Otto Baron Van Wassenaer Catwijck is voorstander van chr. onder
wijs. Allen, die het dan wel meenen met het chr. onderwijs, laten
niet verleiden, maar brengen hunne stem uit op het aftredend lid, wiem
beginselen algemeen bekend zijn.
Ten slotte: heeft de candidaat der kiesvereeniging "Nederland en Oranje'
nog niet onlangs getoond voor degelijk onderwijs te zijn Wil hij de wil
op het hooger onderwijs (die immers de degelijkheid vooral beoogt) niet zoo
spoedig mogelijk, ja nog in dit zittingjaar der kamer behandeld hebben
Men leze slechts zijne vraag, hieromtrent aan den minister gedaan, vóórdtl
de kamer uit elkander ging.
Kiezers, weest op uwe hoede; leest en herleest; beproeft uw geweten
vergeet bovenal niet, dat het belang uwer kinderen op het spel is.
D.
PS. De kiesvereeniging "Recht voor allen" heeft, door zich met de cant
datuur van den heer Van Wassenaer te vereenigen, den dank van
weldcnkenden verdiend.
VERKIEZING 8 JIMJ a. s.
Heden werd bij de kiesgeregligden in onze stad een zoogenaamd strooi
briefje van de Roomsch-Katholieke kiesvereeniging regt voor allen
geven. Ik acht het niet onnut mijnen twijfel aan de echtheid van dat aait
bevelingsbricfje uit te spreken.
Vooreerst lazen wij in de Leidsche Courant van heden eene verklarins
van den heer G. J. Grashuis, den candidaat van de kiesvereenigin;
algemeen belang, waaruit men van zelf tot de gevolgtrekking moet komen,
dat die hier ook bij de Roomsch-Katholieke kiesvereeniging voor de cant
datuur in aanmerking genomen was.
Maar buitendien is het niet aan te nemenalthans niet zonder gevaat
van beleedigingdat de heeren Truffino en Elshof, als president en secre
taris dier kiesvereeniging, hunne namen onder den onzin zouden liehbea
laten plaatsendie uit de pen van eene slechts eenigermale beschaafde bui
niet afkomstig kan zijn. Men oordeelc: "De kiesvereeniging heeft
hunne vergadering bij de aanstaande verkiezing van een lid voort
"2" kamer der staten-generaal, welke zal plaats hebben als candidaat
"gesteld en welke dringend wordt aanbevolen" enz.; dus de verkiesk
welke zal plaats hebben en welke dringend ivordt aanbevolen.
Is het briefje, wat mij ongeloofelijk schijnt, echt, dan kan de candidaat.
het aftredend lid, moeijelijk ingenomen zijn met de aanbeveling vand(
Roomsch-Katholieke kiesvereenigingdie in zoo weinige regels zoo br
tegen taal en stijl zondigt.
Leiden, 5 Junij 1875. T.
AKADEMIE-NIEEWS.
PROMOTIE AAN DE LEIDSCHE HOOGESCHOOL.
Den 5l,tn Junij de heer J. Reesink, geb. te Zutfen, in de regten, tuf
stellingen.
F2SOGKA533ÏA VAK MÏJEIESiüïVVOEKIKGEK.
Zomcrzorg. Dingsdag 8 Junijdes avonds ten half zeven ure.
directie 11. Völlmar. le Afd.: 1. «Grande Marche" sur des motifs de M'
hoven, Wieprecht; 2. Ouverture de l'opéra »La Sorcière de Boissy, ZayOt
3. Souvenir de l'opcra de Flotow «L'Ame en Peine", L. Chic; 4. "Eli»
bcthen-Walzer", Strauss; 5. Fanlaisie de l'opéra-bouffe d'Olïenbach "I'
Princesse de Trébizonde", Dauvin. 2e Afd.6. Ouverture de l'opéra «L'Etoilf
du Nord", Meijcrbeer; 7. Duo de l'opéra Moïse" (Solo pour Piston et Sas-
Horn), Rossini; 8. "Romance", Vieuxtemps; 9. Fantaisie de l'opéra de Do®'
zetti «La Fille du Régiment", Dunkier; 10. «La Fiancc'e, Introduction
Polka, Dunkler.
Tc Leiden ter Boekdrukkerij van J. G. DRABBE.
