LEIDSCHE
COURANT.
1875.
N°. 01.
MAANDAG 15 MAART.
ST ADS-BER ICIITEN.
BINNENLANDSCHE BEBIGTEN.
De Courant Herschijnt dagelijks, Zon- en Feestdagen uitgezonderd. We prijs der Courant is per vierendeel jaars 3.franco p. p. 3.50;
met het Verslag der Handelingen van den Gemeenteraad t 3.35, franco p. p. f 3.85. Bet verslag afzonderlijk is verkrijgbaar voor 2.50
'sjaars, buiten de expeditiekoslen. afzonderlijke nommers der Courant zijn verkrijgbaar voor 5 Cents, franco p. p. 6 Cents.
He prys der Advertcnliën is van 1—4 regels 1.—iedere regel meer 25 cents.
Bij deze Courant behoort een Bijvoegsel.
BURGEMEESTER es WETHOUDERS vas LEIDEN,
Gezien het adres van Jacobus Vas der Waals, winkelier, houdende ver
zoek oin op de plaats achler zijne woning aan de Kalvermarkt n\ 2 twee
valen petroleum te mogen hergen
Gelet op het Koninklijk besluit van 3! Januari 1824 (Staatsblad n°. 19),
in verband met dat van 29 April 1864 (Staatsblad n". 39);
Doen te weten, dat tot hethooren der eigenaars en bewoners van de naast
bijgelegene en belendende panden, ten opzichte der informatiën de commodu
et incommodo, door Burgemeester en Wethouders zal worden gevaceerd
op het Raadhuis dezer gemeenteop Donderdag den 18d,'n Maart aanst.
'svoormiddags te e//uren; zullende de belanghebbenden verplicht zijn hunne
bezwaren legen dat verzoek op dien tijd in te brengenterwijl, bij ver
zuim daarvan, zij gehouden zullen worden zich tegen de inwilliging niet te
hebben verzet.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
v. d. BRANDELER, Burgemeester.
Leides, 13 Maart 1875. E. KIST. Secretaris.
LEIDEN, 13 Maart.
liet navolgend adres ligt bij den heer S. C. van Doesburgh. alhier,
ler teekening:
Aan de tweede kamer der staten-generaal.
Geven met verschuldigden eerbied te kennen:
De ondergeleekenden ingezetenen van de gemeente Leiden, kiezersin
het hoofdkiesdislrict Leiden
Dat sedert lang en toenemend bij hen bezwaar bestaat tegen de naar
hunne overtuiging gebrekkige inrigling van het hoofdkiesdistric-t Leiden
voor de verkiezing van leden der tweede kamer van de staien-generaal;
Dat loch in dit hoofdkiesdistrict, zooals het thans zamengesteld is uit de
gemeente Leiden en een aantal plattelandsgemeenten, de meest uiteenloo-
pende belangen en inzigten op zoodanige wijze zijn bijeengevoegd, dat er
geenerlei evenwigt tiisschen de aan elkaar gekoppelde deelen wordt op
gehouden, maar veeleer een doorslaand overwigt aan ée'ne zijde is verzekerd;
Dat namelijk op een getal van ruim 2800 kiezers in het gcheele district
aan de gezamenlijke plattelandsgemeenten een cijfer van omstreeks 1800
toekomt, terwijl de gemeente Leiden niet meer dan 1066 kiezers daartegen
over bezit
Dat, blijkens herhaalde ervaringen, dit eenzijdig overwigt, aan het plat
teland gegeven, een beslissenden en naar het oordcel van adressanten onregt-
matigen invloed heeft op den gang der verkiezingen in het district;
Dat er namelijk ontegenzeggelijk een antagonisme bestaat tusschen de
voornoemde stad en de overige gemeenten van het district, een antagonisme,
dat zich telkenrcize ten duidelijkste hierin openbaart, dat de verkiezingen
voor provinciale statenwaarvoor de gemeente Leiden een zelfstandig district
vormt, aldaar geregeld in eenen geest uitvallen lijnregt tegenstrijdig aan
den overheerschenden geest bij de verkiezingen voor de tweede kamer in
het district dat den naam van Leiden voert;
Dat mitsdien de gemeente Leiden, de zetel van 's rijks hoogeschooleen
middenpunt van handelsverkeer, belangrijk door ecne veelzijdige en bloeijeiide
nijverheid, niet den minsten invloed uitoefent op de verkiezingen in'stands
vertegenwoordiging, maar eenvoudig wordt overstemd door de verreweg
groolere massa der kiezers in de omliggende gemeenten
Dat de ondergeleekenden zich hadden gevleid met de hoop, dat door het
thans bij uwe vergadering aanhangig gemaakte wetsontwerp tol herziening
der kiestabel in deze wanverhouding verbetering zon worden aangebragt;
Dat deze hoop door het ingediende wetsontwerp niet alleen wordt ver
ijdeld, maar dal zelfs door dit voorstel de wanverhouding ten nadeele van
de kiezers in de hoofdplaats van het district nog wordt vergroot; vermits
blijkens de bijlagen bij dat ontwerp gevoegd, ten gevolge der daarin voor
gestelde verschikkingen, het hoofdkiesdistricl Leiden voortaan zal verkrijgen
een getal van 3036 kiezers, waarvan 1006 zullen behooren lot de gemeente
Leiden en niet minder dan 1970 lot 24 plattelandsgemeenten, in zoo ruimen
omtrek rondom Leiden verspreiddat vele van deze niet den minsten band
van verkeer met de hoofdplaats hebben;
Dat de onbillijkheid van deze wanverhouding te meer in het oog springt,
wanneer men bedenktdat ten gevolge van hel verschil in census de gemeente
Leiden met bijna 40000 zielen slechts ruim 1000 kiezers telt (d. i. 1 kiezer op
40 z.) en de omliggende plattelandsgemeenten met 51000 z. bijna 2000
kiezers zullen bezitten (of 1:26);
Dat alzoo in dit geval het stelsel van dubbel kiesdistrict verkeerd werkt,
de uiting der openbare meening bij de verkiezingen onzuiver maakt en aan
een groot getal kiezers met lagen census een verpletterend overwigt geeft
boven een gedeelte der bevolking, dat geacht mag worden, door kennis
van zakenonbevangenheid van oordeel en zelfstandigheid althans niet min
der aanspraak te hebben om hare stem te laten gelden waar het 's lands
hoogste belangen geldt;
Dal de adressanten in geenen dcele bcgeeren de stemmen hunner mede
burgers door overwegenden invloed van hunne zijde te beheerschendoch
dan ook meenen met regt te mogen verlangen, dat de uitspraak van hun
oordeel niet door eene willekeurige agglomeratie van heterogene bestand-
deelen in één district worde gesmoord;
Dat het voor de hand liggende middel om in dezen misstand herstel aan
te brengen, hierin beslaat, dat het hoofdkiesdistrict Leiden gesplitst worde
in twee enkele districten, waarvan het ééne zou bestaan uit de gemeente
Leiden met twee of drie der naaslbijliggende gemeenten, die met Leiden
uaauwe betrekkingen onderhouden, en het andere zou kunnen worden
zamengesteld uit de plattelandsgemeenten, die met elkander in inzigten, be
langen en behoeften overeenstemmen;
Redenen, waarom adressanten tot u het verzoek rigten;
«Dat de tweede kamer der staten-generaal gelieve te bewerken, dat
//eene splitsing van het hoofdkiesdistrict Leiden, in den geest zooals
//hierboven is ontwikkeld, in het aanhangig wets-ontwerp tot herzie
ning der kiestabel worde opgenomen".
't Welk doende, enz.
Niet minder dan 456 personen meldden zich Donderdag- en Vrijdag
avond bij de commissie der volksvoorlezingen, die daartoe in hel lokaal der
vereeniging //Nut en Genoegen" zitting hield, aan, ter bckoming van 3127
plantjes, ten einde die op te kweeken en ze, ter mededinging naar prijzen,
in te zenden op de in dezen zomer te houden tentoonstelling van planten
door den handwerksman gekweekt. Dit zeer aanzienlijk toenemend aantal
liefhebbers is zeker een goed voorleekcn en bewijst hoezeer deze poging
door den werkman wordt op prijs gesteld.
Ook ontving de commissie het. verblijdend berigt dat reeds van elders
twee giften, nl. één van ƒ50 en één van ƒ10, voor dit doel ter liarer be
schikking werden gesteld.
Het getal der in het Werkhuis alhier opgenomenen 'bedroeg gedurende
deze week dagelijks van 74 tot 93 volwassen personen en 29 tot42 kinderen.
's Lands middelen over de twee eerste maanden dezes jaars hebben
opgebragt 11,242,738.25%, zijnde ƒ659,041.66% minder dan in hetzelfde
tijdvak van 1874. De raming bedroeg ƒ13,960,627.90.
Volgens de uit Zwitserland bij de regering ontvangen officiële berigten
omtrent den stand der veeziekten daar te lande, loopcnde tot 4 Maart jl.
kon, met uitzondering van het kanton Zurich, waar het mond-en klaauw-
zcer nog heerschende was, de gezondheidstoestand van het vee weder als
normaal beschouwd worden. Tien kantons waren van genoemde ziekte
geheel bevrijd, terwijl in de overige betrekkelijk slechts zeer weinige geval
len daarvan waren voorgekomen. Van andere veeziekten waren in de laatste
veertien dagen twee gevallen van miltvuur en een zestal gevallen van
kwaden droes bij paarden vermeld.
Op verlangen van Z. M. den koning zal een spoorbaan worden aan
gelegd van het halt Asselt van den Oosterspoorweg naar het paleis het Loo.
Te Haarlem heeft gisteren de algeineene vereeniging voor bloembollen
cultuur, ter viering van haar vijftienjarig bestaan, hare jaarlijksche tentoon
stelling met buitengewone plegligheid geopend. In de bovenzaal der sociëteit
//Vereeniging" hadden zich, terwijl de tentoonstelling zelve in de groole
concertzaal der sociëteit voor de opening gereed was, een aantal genoodig-
den met de leden der vereeniging te 1 uur verzameld,'waarna de voorzitter
der vereeniging, de heer J. H. Krelage, eene belangrijke openingsrede hield,
liy schetste in korte trekken den ontwikkelingsgang der bloembollen-cultuur