«OEDEKEVYEltYOER.
Holl. IJzeren Spoorweg-Maatschappij.
nieuwe Voorwaarden en Tarief voor het vervoer
van UI- en Vrachtgoederen.
NAGASAKI, 9 December, Prachtig weder. Uc waarneming van den
overgang der planeet Venus voorbij de zon is volkomen gelukt.
De lezing- van Mejufvronw ELIZE BAART.
Voor een gering aantal toehoorders trad deze dame gisteren avond op. De
gelegenheid tot dansen, welke tegelijkertijd den leden van Strauss was aan
geboden, zal misschien wel aanleiding geweest zijn dat mej. Baart minder
toehoorders had dan anders het geval zou zijn geweest. Misschienwant
in den laalsten tijd is er een storm opgestoken tegen vrouwelijke verhande
laars en de publieke opinie waait natuurlijk in de rigting van dien wind.
Of die afkeuring gewettigd is? Zeker niet, in zoo verre zij treft het stre
ven naar degelijke ontwikkeling en zelfstandigheid voor de vrouw, en het
heeft er allen schijn van dat door het verwarren van personen met beginse
len deze goede zaak wordt tegengehouden of minstens verdacht gemaakt.
Veel goedkoopc humor en ook satire is daarvan het gevolg geweest en daar
de eerste vergeleken wordt bij waarheid met de beenen in de lucht, de
laatste bij gebogcheldc waarheid, is het te vreezen dat de regie waarheid
daarnteè weinig wordt gebaat.
Intusschen de toehoorders van mej. Baart mogten van haar in hoogst ge-
kuischten vorm en bevallige voordragt menige degelijke waarheid, vaak ont
leend aan de bittere werkelijkheid, vernemen en zeker zon het voor velen
barer zusteren hier ter stede hoogst leerrijk geweest zijn hare beide goed
geschreven schetsen te hooren. De eerste, getiteld: //Koket", behandelde het
onderwerp door den titel aangeduid en strekte ten beloog, dat vrouwelijke
koketterie een uitvloeisel is van de weinige degelijkheid en van het gemis
aan den zedelijken, veerkrachtigen prikkel van nuttigen en geesles arbeid.
De spreekster vlocht daarin eene beschouwing over het huwelijk en scheen
hel een groot maatschappelijk gebrek te achten, dat de wet verbreking van
het huwelijk zoo moeijelijk maakt. Zij beschreef dat als een druk bijzon
der op de vrouw gelegd, voorbijziende dat in deze dezelfde bezwaren gel
den voor den man als voor de vrouw. Haar oordcel op dit stuk was o. i.
niet juist. Want, waar zij door echtscheiding gemakkelijker te maken,
b. v. enkel op verlangen der echlgenooten op grond van verkoelde genegen
heid, wenscht ongelukkige huwelijken te voorkomen, houde zij in het oog,
dat juist de vrouw, in wier lot zij verbetering wenscht, daardoor in on
gunstiger omstandigheden achterblijft dan de man en ook velen ligtzinniger
een huwelijk zouden aangaan, naarmate het gemakkelijker kon worden
ontbonden. De netelige quaestie van de verdeeling der kinderen en de be
zittingen, uit zulk een toestand voorlvloeijende, zullen wij maar niet eens
aamoeren. Overigens is deze novelle met talent en smaak geschreven. De
onlrouw Van den echtgenoot is echter niet gemotiveerd; dat is een font,
want nu vraagt men zich af, hoe die mogelijk was tegenover zulk een lief
degeljjk vrouwtje?
Het tweede stuk was getiteld: //Oude Jufvrouwen", en veel meer dan het
eerste geschikt voor een voordragt. //Koket" moet bij de lectuur winnen,
dit laatste bij de voordragt.
In //Oude Jufvrouwen" schetste de boeijende spreekster hel leven van
twee meisjes zonder geld, die, ouderloos, door hun broèrs worden onder
houden. Langzamerhand onttrekken die broêrs zich aan dien pligt. Het
eene meisje had zich echter zelve ontwikkeld en haar streven naar onaf
hankelijkheid, daartneé gepaard, had haar reeds vroeger het eten van ge
nadebrood verbitterd en doen besluiten de wijde wereld in te trekken om
zelf den kost te verdienen Haar broèrs vonden dit zoo onfatsoenlijk dat
zij haar //voor dood" verklaarden. Haar kennis stelt haar echter in staat
tc leven niet alleen, maar ook een goeden echtgenoot te kiezen en een
zoon op te voeden tot een werkzaam edel mensch. De andere zuster wordt
op veertigjarigen leeftijd jufvrouw van gezelschap, want haar broêrs zijn
niet meer in staat haar te onderhonden. Op geestige, kernachtige wijs
schelste de spreekster het treurige beslaan van zulk eene vrouwieders
dienstbode, elks wrijfpaal en ten slotte door niemand geliefd: afgeleefd en
afgewerkt tot last barer meesters. Armoede, oneer en de dood in een hos
pitaal zijn het eind, echter niet dan nadat zij door haar geëmancipeerde
zuster is teruggevonden, die haar te hulp komt, maar te laat en toch nog
tijdig genoeg, opdat de afgeleefde het geluk kan aanschouwen dier vrouw,
die in haar jeugd uit ontwikkeling zelfstandigheid en kracht had verworven
en daardoor liefde en geluk.
Deze lezing van mej. Baart staal zeker op gelijke lijn met die van meni
ge» redenaar van naam hier te lande en wij hopen dat, mogt zij een vol
gend jaar hier nog eens optreden, zij alsdan op een succes meer in verhou
ding tot hare verdienste zal mogen rekenen.
Ten slotte geven wij haar den raad, om het stuk dat zij voordraagt niet
te voren in den handel te brengen, want alsdan heeft zij de kans, dat
menigeen harer toehoorders, in de hoop iets nieuws te zullen hooren, wordt
teleurgesteld. Als spreekster maakt zij hierin geen uilzondering op sprekers.
IjVCEKOAHEA.
best den toestand van onzen schouwburg te verbeteren, van de verschil
lende tooneel-directiën verwachten wij, dat zij hier flinke voorstellingen
zullen geven en geene repelilien. goede stukken, maar geen wansmaak.
Mogt dat zoo zijn, dan is het de schuld van die directiën als het abonne
ren mislukt.
Wij twijfelen dan ook niet, wanneer door den contra-bureaulist, die
zoo zeer met ons comedie-publiek bekend is, de lijst aan de huizen onzer
ingezetenen aangeboden wordt, ol het resultaat zal gunstig zijn. Dat aanbie
den raden wij aanwant niet allen geven zich de moeite naar den schouw
burg te gaan, het publiek wil opgezocht worden, want daarin ziet het een
bewijs van waardeering.
Hartelijk hopen wij den goeden uitslag later te mogen meêdeelen.
d. R.
ASADEmE-MEVWS.
PROMOTIE AAN DE LEIDSOHE IIOOGESCHOOL.
Den 10dcn December de heer A. Voute Jr.geboren te Amsterdam, in de
geneeskunde, na verdediging van zijn akademisch proefschrift: verslag der
verloskundige kliniek en polikliniek aan de Leidsche hoogeschool, gedu
rende de jaren 1870—1871 en 1871 1872.
286'" 9taats-L.oterij.
Vierde Klasse. Trekking van 10 December.
Prjjs van 1000: N". 18664.
400: - 11533 16811 17957.
200: 11294.
Prijzen van /65.
118 1346 2915 4183 641! 9121 11570 13395 15271 16846 18482 19847
389 1461 3278 4236 6993 9360 11770 13490 15317 16873 18607 19956
434 1590 3554 4521 7)07 9656 11871 13868 15819 17223 18855 20017
496 1757 3680 4625 7140 9800 12143 14025 16038 17236 18865 20205
678 2385 3732 4941 (557 10049 12300 14367 16164 17732 19284 20402
695 2546 3799 5072 8858 10524 13035 14462 16402 18014 19350 20741
1032 2662 3897 6031 8892 10813 J3l95 15110 16696 18062 19548 20771
1252 2781 4162 6228 8947 10908 13205 15148 16818 18334 19551
.4 V MiM 1'KftTt Kil.
Voorspoedig bevallen van een Zoon D. A. II. MASTIIOFF, geliefde Echt-
genoole van
9 December 1874. P. J. COUVÉE Az.
Heden overleed, tot droefheid van mij, mijne kinderen, behuwd-en klein
kinderen, mijne geliefde Echlgenoote ADRIANA JOHANNA KELDER, in den
ouderdom van 75 jeren.
Leiden, 10 December 1874. A. L. REIMERINGER.
Eenige kennisgeving.
Bezoeken worden niet afgewacht.
Heden ontsliep kalm en zacht de Hoog-Edel-Gcslrenge Heer F. M. E. VAN
TI1IELEN, gepensioneerd Generaal-Majoor, Militie-Commissaris.
Leiden, 10 December 1874. D. M. VAN THIELEN, Clement.
Visites worden niet afgewacht.
De familiebetrekkingen van wijlen Vrouwe A. J. H. BOOGAARDT, geboren
Biissinoh. betuigen hunnen hartelijken dank voor de vele bewijzen van
deelneming, van verschillende zijden ontvangen.
De erkende Schuldeischers in den faillieten boedel van wijlen JOHANNES
VAN ROSSUM Diukszoon, in leven Boekhandelaar en Winkelier te Bode
graven, worden opgeroepen ter vergadering in het Regtsgebouw aan het
Rapenburg te Leiden, op Woensdag 13 Januarij 1875, des namiddags ten
een ure, tot het raadplegen en beslissen over een op de vorige vergadering
aangeboden accoord.
De Curator,
Mr. C. A. BOONACKER.
Het abonnement in den Leidsclien schouwburg:.
Meermalen is de wensch te kennen gegeven, dat lieeren commissarissen
van onzen schouwburg de gelegenheid mochten openstellen tol een abon
nement voor alle voorstellingen, die in den Leidschen schouwburg gege
ven worden.
Het behoeft niet meer bewezen te worden dat, wanneer er goede voor
stellingen worden aangekondigd, ons publiek zich haast den schouwburg
te bezoeken, maar het geeft ook duidelijk bewijs van afkeuring, wanneer
óf keuze van stukken, óf slechte uilvoering het noopt weg te blijven. Wal
verslaggevers ook mogen aanvoeren, om eene gebrekkige voorstelling te
steunen, hel allerbeste oordcel is dat van het publiek zelf, altijd in dien
verstande, het welopgevoede publiek.
Hoeren commissarissen van den schouwburg willen dus het mogelijke be
proeven om den lust tot het comcdie-bezoek op te wekken en wij beamen
(lal doel volkomen.
Hoe meer de schouwburg bezocht wordt, hoe beter voor de beschaving,
maar. dan moet ook de beschaving in den schouwburg spreken en
(lat kunnen wij verwachten, wanneer ons publiek zich in den schouwburg
abonneert.
liet is immers gemakkelijk te hegrijpendat wanneer de verschillende
tooneel-directiën verzekerd zijn van eene goede recette, zij zich dan beijve
ren zuilen, datgene te geven, wat welgevallig is voor een welopgevoed
publiek. Of opera, óf Hollandschc voorstelling zullen er bij winnen en de
ondernemingen zullen dat even goed.
Bij gunstige deelneming aan liet abonnement van 1 Jan. a. s. tot aan het
einde van het speelsaisoen, verwachten wij dat heeren commissarissen zich
zullen beijveren goede tooneelgezelschappen aan te moedigen onzen schouw
burg te bespelen en bovendien heeft hel abonnement dit voor, dat elk deel
nemer den gehcelen winter zijne vaste plaats behoudt, waardoor alle moge
lijke verwarring vermeden wordt. Doen dus heeren commissarissen hun
Op de lijnen AMSTERDAM—ROTTERDAM, HAARLEM—UITGEEST en
HELDER ZAANDAM, worden alle de op het goederenvervoer betrekking
hebbende bepalingen, voorkomende in het Reglement voor het vervoer van
12 April 1867, en hel Tarief voor het vervoer van vrachtgoederen van
1 Mei 1867op dei» lslcn Januari 1875 buiten werking gesteld
en vervangen door
Op dienzclfden datum vei-vallen tevens alle speciale tariefsprijzen en
bepalingen, welke voor het vervoer van sommige goederen, in afwijking
van bovengenoemd Reglement en Tarief van 1867, worden toegepast, voor
zooverre zij namelijk niet voorkomen in de Verzameling speciale tarieven
der Maatschappij, van November 1873. Deze Vei'zameling en het
speeïaal Tarief Nï0. 12 blijven voorloopig onveranderd van
kracht.
Exemplaren van de nieuwe Voorwaarden en Tarief zijn aan alle
Stations en Bestelkanlorcn der Maatschappij, legen bi taling van Cenis,
verkrijgbaar.
Amsteiidam, December 1874. DE ADMINISTRATEUR.