LEIDSCHE
COURANT.
1874,
M°. 148.
ZATURDAG 27 JUNIJ.
STADS-BERICHTEN.
BINNENLANDSCIIE BEHIGTEN.
De Courant verschijnt dagelijks, Zon- en Feestdagen uitgezonderd. De prijs der Courant is per vierendeel jaars 3.franco p. p. f 3.50;
met het Ferslag der handelingen van den Gemeenteraad f 3.35franco p. p. ƒ3.85. Bet verslag afzonderlijk is verkrijgbaar voor f 2.50
'sjaars. buiten de expeditiekoslen. Afzonderlijke nommers der Courant zijn verkrijgbaar voor 5 Cents, franco p. p. 6 Cents.
De prijs der Advcrtenliën is van 1—4 regels 1.— iedere regel meer 25 cents.
De BURGEMEESTER, Hoofd van het Gemeentebestuur van Leiden, doet
te wetendat aan den Ontvanger der directe belastingen alhier is ter
hand gesteld een op den 25!teD dezer maand invorderbaar verklaard kohier
van het patentrecht, houdende aanslagen voor kramers, schippers, tappers
enz., dienstjaar 1874/5, tervvijl ieder verplicht is zijr. aanslag op den bij de
wet bepaalden voet te voldoen.
En wordt deze door plaatsing in de Leidsche Courant afgekondigd.
De Rurgemeester voornoemd.
Leiden, 26 Juni 1874. v. d. BRANDELER.
LEIDEN, 26 Junij.
Van de 49 candidaten, die tot nu toe het litterarisch-mathematisch
gedeelte van het natuurkundig staatsexamen hebben afgelegd, zijn 24 afge
wezen en 25 toegelaten, te weten: de hh. D. B. Adriani, P. W. J. van der
Schoot, G. C. Tibout, A. Kuipers Azn., W. T. V. Sterk, J. L. T. K. de
Fouw, J. Fock. J. M. Graanboom, R. Tymstra, J. T. Plet, E. N. Romme
ling, J. van Pienbroek, J. J. P. G. van den Heuvel tot Rcichlingen gezegd
Bartolotti Rijnders, J. G Bischofï Berlauwt, D. J. van Rijn, D. J. Boldingh,
J. C. van Heycop ten Ham, H. Wybrandi, A. M. Bueninck. A. Butner, A.
A. Gersen, H. K. J. Dominicus van den Bussche, A. M. Kentie, B. Wartena,
N. J. Hoclte Iloogenboom.
Het natuurkundig examen werd met goed gevolg afgelegd door de hh.
G. Poolman en A. G. H. van Genderen Stort.
Bij kon. besluiten van 3 Junij jl. zijn de heeren mr. Willem Rappard,
lid van den raad van Nederl. Indië. met verlof te 'sGravenhage, en Josias
Gornelis Rappard, gepensioneerd kolonel van het Nederl. Indische leger, te
Leiden, met alle hunne wettige, zoo mannelijke als vrouwelijke, afstamme
lingen in den Nederlandschen adel verheven met de praedicaten van jonk
heer en van jonkvrouw.
De Staatscourant bevat het programma der lessenwelke gedurende
het jaar 1874/75 aan de polytechnische school zullen gegeven worden.
Door de staatscommissie voor de geneeskundige examens zijn tot arts
bevorderd de hh. K. Hennes en L. T. van Kleef, officieren van gezondheid
2e kl., en W. H. Giltay, cand.-arts.
Uit 's Hage en Delft wordt melding gemaakt van een jong mensch,
naar gissing 24 jaren oud, die zich uitgeeft voor een spoórweg-ambtenaar,
en die kamers huurt voor een halfjaar, maar die, na er gedurende éénen
nacht daarop verblijf te hebben gehouden, des morgens verdwijnt, mede
nemende wat hij heeft magtig weten te worden.
Bij boekhandelaars te Amsterdam is een adres aan Z. M. den koning
ter onderteekening nedergelegd, waarin verzocht wordt, dat Z. M. maat
regelen moge beramen om het Noordzee-kanaal zoo spoedig mogelijk te doen
voltooienen zoodoende Amsterdams handel en scheepvaart voor den onder
gang te behoeden.
Te Amsterdam is heden morgen vroeg brand ontstaan in een perceel
in de Egelantierstraat, waarin eene tabaksafl'aire wordt uitgeoefend, die
ernstige gevolgen had kunnen hebbendaar vrouw en kinderen nog te bed
lagen toen de brand reeds van buiten af zigtbaar was. Spoedig was de
deur opengetrapt, en aan de onverschrokkenheid van twee buurvrouwen,
die', waar mannen weifelden, den moed hadden den brandenden winkel
binnen te gaan en aan wie het rnogt gelukken de vlam in den aanvang te
blusschen, is het te danken dat de brand geen uitbreiding gekregen heeft.
Van Texel meldt men dat gisteren, tijdens de matrozen van het in
structievaartuig Vulkaan aan het schvifschieten met den revolver waren,
een kogel te ver afweek en een matroos in den hals trof, ten gevolge
waarvan hij binnen weinige oogenblikken overleed.
Te Steenwijk is dezer dagen de bliksem geslagen in den toren van de
groote kerk, waardoor hij in brand werd gezet. Aan eenige wakkere man
nen is het gelukt den brand te sluitenzoodat alleen de spits is vernield.
Te Groningen waren eergisteren drie werklieden, jonggezellen van 16
en 20 jaar, bezig met het verrigten van eenige werkzaamheden aan den
achtergevel van het hotel van den commissaris des konings. Een vrij hooge
steiger was op het binnenplein opgerigt en twee der werklieden stonden
daarop, toen plotseling eene plank van het toestel brak en beiden naar
beneden stortten. De een werd zoo erg gekwetst, dat hij na weinige
oogenblikken den geest gaf, de ander bekwam erge wonden aan het hoofd,
armen en bcenen. zoodat zijn toestand zeer gevaarlijk is. De derde, die
'heneden stond, werd aan eenen schouder en arm ligt gekwetst.
Over Maastricht en omstreken beeft zich Woensdag morgen een aller
hevigst onweder ontlast. Men vreest dat hier cn daar wel ongelukken zul
len hebben plaats gehad.
In de zitting van den gemeenteraad, gisterenavond gehouden, is o. a. ingekomen
eene voordragt tot verhooging van den post der begrooting voor openbare verma
kelijkheden met het oog op de viering van den 3dsn October aanst.
Ingevolge zijn verzoek werd de gemeente-apotheker R. Jesse in zijne betrekking
gecontinueerd, voor den tijd van drie jaren. Voorts werden tot bestuurders van
het werkhuisbuiten den gemeenteraadop nieuw benoemd de hh. D. A. Schretlen
A. C. Leembruggen en H. P. J. van Wensen.
Aan de orde was vervolgens de voordragt tot vaststelling van de instructien van
den directeur en den boekhouder der stedelijke gasfabriek. In de vorige zitting
waren enkele punten dier instructienten gevolge van het staken der stemmen
onbeslist gebleven. Van de instructie van den directeur werd thans al. 2 van
art. 2waarbij hem de zorg voor de verlichting wordt opgedragenaangenomen met
14 tegen 7 stemmen; en bij art. 13 het voorstel van den heer van Heukelom, tot
het doen wegvallen van dat artikel (vordering van den eed), aangenomen met 11
tegen 10 stemmen. De instructie van den directeur werd daarop goedgekeurd met
16 tegen 5 stemmen. De instructie van den boekhouder werd goedgekeurd met
algemeene stemmen, nadat daaruit, overeenkomstig het zoo even genomen besluit,
het voorschrift der eedsaflegging was weggenomen en goedgekeurd waren i". een
voorstel van den heer de Fremery, tot het inlas6chen van een artikel, inhoudende
de bepaling dat de boekhouder bij brand, stoornis der openbare orde of ander ge
vaar, de noodige maatregelen moet nemen tot bewaring van de gelden en de boe
ken op de fabriek aanwezig; 2°. een voorstel van den heer Verster, tot het inlas-
schen van een artikel, houdende bepaling dat hij, bij ziekte, onder goedkeuring van
commissarissen, een gemagtigde aanwijst, die tijdens zijne afwezigheid zijne functien
waarneemt.
De voordragt tot ingebruikgeving van een lokaal van het Caecilia-gasthuis aan
bestuurders van het werkhuis werd goedgekeurd, en het verzoek van J. van der
Wiel, ter bekoming in gebruik van gemeentegrond, op voorstel van den heer
Stoffelsaangehoudenop grond dat er een nader verzoek van den adressant was
ingekomen, betreffende de plaatsing van een hek.
Tegen de voordragt betrekkelijk de benoeming van een hoofdonderwijzer aan do
tusschenschool rezen bedenkingen. Burg. en weth. hadden zich vereenigd met het
voorstel van den schoolopziener, om den heer J. A. van lijk, thans hoofdonder
wijzer bij eene der scholen voor onvermogendenaan het hoofd te stellen der nieuw
op te rigten tusschenschool, en tevens voorgesteld, met het oog op die verplaatsing,
het tractement van den te benoemen onderwijzer met 200 teverhoogen. De heer
Cock ontwikkelde daartegen twee bezwaren. Hij vond het uitstekend dat men een emi-
ment onderwijzer aan het hoofd dier school wilde plaatsen en hij erkende volgaarne
dat de heer van Dijk zich als een eminent onderwijzer eener staatsschool had doen ken
nen. Spieker had altoos zijne sympathie getoond met de staatsscholen, zooverre het be
trof het onderwijs van on- en minvermogenden. Nu zou men dien bekwamen onderwijzer
van de school voor onvermogenden wegnemen en overplaatsen naar eene school waar
voor betaald werd. Zijns inziens was zulk een knap man juist noodig aan eene school
voor on- of minvermogenden. Bij verschil zou hij niet aarzelen den knapsten man
juist bij eene dergelijke school te plaatsen. Ten tweede had hij een financieel be
zwaar, namelijk de verhooging van /'200. Moeijelijk kon men daartoe overgaan
zonder onbillijk te zijn tegenover de andere hoofdonderwijzers. Wilde men geene
onbillijkheid plegen, dan zoude men genoodzaakt worden tractements-verhooging ook
voor de anderen aan te nemen. Men moest niet vergeten dat de heer van Dijk, bij overplaat
sing, ook kreeg 5 pCt. van de schoolgelden, hetgeen wanneer de school eenige vlugt
nam, ongeveer /'150 zou bedragen. Hij zou de onderwijzers gaarne zooveel dui
zenden gunnen als zij thans honderden genietenals het maar niet door belasting-
verhooging moest gevonden worden. De heer Dercksen vroeg inlichting omtrent het
lokaal, of dat ook zou kunnen ingerigt worden tot eene woning voor den heer van
Dijk. De voorzitter verklaarde dat het daartoe allezins geschikt was te maken en
dat hij daarom ook van plan was later voor te stellen de keuze tusschen ƒ200 ver
hooging of vrije woning De hoer Dercksen zeide dat hij dan moeijelijk thans zijn
stem kon uitbrengen. Hij was niet gestemd tegen vrije woning, maar wel tegea
verhooging van tractement. Men zou door het laatste komen tot het erkennen van
eene meerderheid, dat men niet mogt doen tegenover de andere verdienstelijke on
derwijzers. Men tnogt wel aannemen dat de verdiensten van den heer van Dijk
reeds erkend werden, waaromtrent hij in eenige bijzonderheden trad. Die «billijke
waardering" zou wel eens kunnen blijken onze financiële krachten te boven te gaan.
De heer Goudsmit verdedigde de voordragt. De heer van Dijk had de overplaatsing
niet gevraagdhij was daartoe aangezocht. Hij kon zich op twee punten met het
gevoelen van den heer Cock vereenigen, t. w. in het erkennen van de verdiensten
van den heer van Dijk en dat men zorg had te dragen voor de kinderen der onver
mogenden. De heer van Dijk werd hier echter geroepen tot het organiseren eener
nieuwe schoolhet was de vraag wie die nieuwe school het best kan organiseren
en de heer Cock zou wel erkennen dal hij daartoe in de eerste plaats in staat was,
en dat had aanleiding gegeven tot het aanzoek. De zaak zal niet ten goedo komen
van de onvermogendenmaar van de weinig hetalendendie daarmede bijna gelijk
staan. Ook meent men dat de plaatsing van den heer van Dijk aan deze school
beter zal zijn voor het vormen van kweekelingen. Wat de andeie onderwijzers be
treft het hangt geheel af van de appreciatie van den raadof hij voor die werk
zaamheden aan één der onderwijzers een hooger tractement wil toekennen. Op den
hoofdelijken omslag, ofschoon die hoog was, zou die som van ƒ200 weinig invloeit
hebben. Het drukkende van den hoofdelijken omslag lag, zijns inziens, meer inde
grondslagen dan wel in het cijfer. In het kort; het gold hier eene school van
materiële onvermogenden, al werd er iets betaald, en beter achtte hij het de zaak
aan den heer van Dijk op te dragen dan aan een ander. De heer Cock voerde
hier tegen aan dat het niet aanging de ouders van de kinderen der bedoelde
school met onvermogenden gelijk te stellen. Wie zou de grens stellen? II(j
zon er dan voor zijn de knapste te houden bij de nlleronvermogendsten. Wat
het organiseren der school betreft niemandwerd gezegdzou dit beter doen
