TENTOONSTELLING
Gebouw: „tot Nut van 'tAlgemeen."
WOUD, De onbeschaafde Volken.
en eenige huizen stort (en in.. Verscheidene personen werden gedood en ge-
woud. Er heerscht een algemeene paniek.
LONDEN 28 April. Men verzekert dat een agent van don Carlos hier is
aangekomen om de belangen van dezen prins bij het Britsche hol te ver
tegenwoordigen en een leening te sluiten.
LONDEN, 29 April. Een depêche uit Melbourne bevestigt het berigt dat
de Fidji-eilanden als Britsch grondgebied zijn in bezit genomen.
INGEZONDEN.
IX HET VOORBIJGAAN.
Stadspoorten te sloopen ontstaat hoofdzakelijk uit zucht om te verfraaien.
Juist lot verfraaijing der sleden verrijkte men haar vroeger met poortge
bouwen. Dat is een heel onderscheid. Men bedacht dat een zoo rank ge
bouw goed stond aan het einde der straat, evenals eene hoofdfiguur vereischte
is in eene schilderij, en men zou gemeend hebben weinig bouwkundigen
smaak te bezittenals men aan het opvolgen van regte lijnen de voorkeur
had gegeven.
Staat de lloogewoerdspoort in den weg? 't Is reeds gezegd: neen, men
kan haar doorgaan of regts en links omwandelen., en aan bouwterrein doet
zij geen afbreuk. Heeft zij soms geen bouwstijl? Zeker, mijne heeren, die
nog eenigen eerbied voor bouwstijl bezit, men bouwde toen zoo maar niet
naar het beeld van één nachlelijken droom. Maar de poort is vervallen.
Dat is ook zoo; doch in hoeveel jaren is er niet naar omgezien? Dunkt u
dat de versieringen op de fries niet mooi zijn en de horens, schelpen, bloe
roen en vruchten, die op de beide vleugels der poort zijn gebeiteld? Dat
beitelde zoo maar de werkman-kunstenaar van die dagen, met zijn schoots
vel voor en o! met volstrekt geen aanmatiging. Het meeste nu eischt her
stelling, want het gcheele hoofdgestel der poort heeft al niet weinig door
vocht geleden «zoodat" volgens het rapport van de commissie van fabri
cage «zal moeten gekozen worden tusschen slooping en het toeslaan eener
niet onbelangrijke uitgaaf tot kapitale restauratie." Hoeveel de tot derge
lijke restauratie bcnoodigde som wel zou moeten bedragen, wordt thans niet
gemeld. Doch, van voor omstreeks een half jaar is zij bekend.
Bij de gemeenle-begrooting toch deed de heer Dercksen uitkomen, dat de
nog bestaande poorten verwaarloosd worden en alzoo een argument opleve
ren om later lot hel sloopen er van te besluiten. Z(jn wenscli was bij die
gelegenheid zeer bescheiden: hjj bepaalde zich slechts lot hel herstellen van
vensterglazen en dergelijken aan de Zijlpoort. Hierop werd aangevoerd dat,
zoo glasruiten van daag gemaakt zijn, zij morgen misschien weder zijn in
gegooid. Veel troost leverde deze bewering denkelijk niet op en de zaak
was misschien bij de ingegooide glasruiten gebleven, toen een ander lid er
wat licht over verspreidde. "Onder de voorstellen door de commissie van
fabricage gedaan, zouden tol het bcsteigeren, herstellen en invoegen van de
lloogewoerds- en Zijlpoort benoodigd zijn ƒ1500." Slechts 1500 en dat
voor twee poorten te zamen! En is daaronder dan ook alles begrepen,
ook eene zorgvuldige restauratie van het zoo sedert jaren lang verminkte
beeldhouwwerk aan de Zijlpoort? "Want bljjven die poorten bestaan, dan
dienen zjj ook onderhouden te worden", zei hetzelfde raadslid, en daarin
had hij groot gelijk.
Maar de mensch haakt naar verandering en zoo kotnl er een tijd dat
men geneigd is eenig oud. geschiedkundig of bouwkunstig gebouw, nadat
het stelselmatig aan vervat schijnt overgelaten te zijn, aan den moker prijs
te geven. Met dat al heeft men na zulk eene opruiming toch nog maar
weinig wonderen van smaak, aanleg of stijl in de plaats aanschouwd, on
danks de vrije beschikking over regte lijnen.
Te Haarlem moest de Kleine Houtpoort worden afgebroken. Na lang has
pelen is z(j dan ook maar vernield. Komt men nu de stad uit, dan blikt
men op den regten Kleinen Houtweg, die veel overeenkomst heeft met den
weg naar Zoelerwoude. alhier; en keert men zich op dien weg om, dan
kjjkt men tusschen gekoolteerde bijna blinde muren van twee onaanzienlijke
woningen door. zoo maar regtuit in de kleinsteedsche Kleine Houtstraat te
Haarlem Hier heeft men. in allen geval schitterender, eene brug met pa-
neelen a jour tot leuning, waarop vier gebakken leeuwtjes geplaatst zjjn,
die alle hetzelfde doen. met en benevens vier kandelabres. ieder met twee
armen (waarom niet een of drie?), die. in plaats van evenwijdig met de
brug. overdwars gesteld zijn en zoo het waaijerige van het geheel nog meer
verlioogcn. Misschien is men daarbij er op bedacht geweest den eerzamen
singelwandelaar, op zijn avond-pad, ook wat licht te verschaffen.
't Is' waarlijk geen manier van doen. zooals er dikwijs gesmaald wordt
op het oude en geschermd wordt met het zoo teedere woordje «smaak
Waar zijn de steenhouwers-beeldhouwers-kunstcnaars, die al dat schil
derachtige beeldhouwwerk aan zoovele gebouwen en poorten beitelden?
Waar de metselaars? Van de laatsten moeten dikwjjls velen hun vak ver
loochenen door op te treden als sleenen-mcl-kalk-op-elkander-stapelaars;
straks komt de arlist-portland-cemeni-lijstgeleding-trekker, om het werk te
voltoojjen. De terra cotta-fabriek levert steeds kust en keur van ornamen
ten; op eene prompte en civiele bediening kan men zich verlaten.
Men bouwt geen poorten meer en dat is heel gelukkig ook. Eigenlijk
gezegd, men is dal poortenbouwend tijdvak ten eenemale ontwend en dit te
bekennen, is waarlijk nog maar het allerbeste. Maar dan mag men ook
niet zoo laag neerzen op het werk van onzen voorzaat; inderdaad dat is
ook' geen manier van doen. Men moest veel liever dat alles heel eerbiedig
herstellen, bewaren en iu waarde houden, in plaats van zoo maar in een
oogwenk te vernielen.
«Zeg eens. jongetje, weet je ook waar hier de manége is?"
«Ja wel mjjnhcer. ginter, daar die groole paardenkop uitsteekt."
Ziet en bewondert, o poorteusloopers! A. J. K.
üuracrlijkr Stanb.
Van 23 tot en met 29 April 1871.
BEVALLEN: E. Smits, geb. Kramp, D. lil. van den Heuvel, geb. Panhuizen,
Z. -- G. Kooien, geb. Verhoog. Z. S. A. P. Morel, geb Hellengs, D. E, G. den
lieer Poortugael, geb. Hamming. Z. J. Beurze, geb. Labordus, Z. L. Moote,
geb. Duyvcrman, Z. - G. J. Dee, geb. Oltz, Z. n. Hoeman. geb. van Hooidonk.
I). J. M. Pelt. geb. Zwarts. Z. C. Delfos, geb. Nagtegaal, Z. C. Molet. geb.
Teljeur. Z. C. Ie Mail re, geb. Dreef, Z. - M. L. Staal, geb. Cobet, D. E. van
Zijp. geb. Lut, li. G. Bavelaar, geb. den Os. Z. M. J. Kuiters,geb.Planjer.Z.—
M. Kiel, geb. van der Linden, D. - J. Piket, geb. Larrewjjn, Z. W. Wakka,
geb. Banselaar, Z. M. G. Messers, geb. Slafleu, D.
GEHUWD: W. F. Booda.jm. en S. Hanselaar, jd. H. Langezaal, jm. en C. M.
Kriek, jd. A. J. van der Reyden, jm. en L. Bergman, jd.
OVERLEDENH. Hagemans, 61 j. L. B. van der Stok, D., 3 mM C. Cha-
rité, geb. Thomasse.29j. H. Lens, 53 j. C. de Hen, D.. 16 ra. A. S. Berree,
D.,13 j. -- J. J. Brutel de la Rivière, 83 j. G. 11. Burgersdijk, D., 9 m. E. Ver
hoeven, V., 55 j J. M. Plu, D., 7 j. D. Piket, 63 j. A. van Oosten, Z., 5m.
R. M. Viele, D., 10 m. S. Arkeveld, D., 10 m. M. J. Schroder, Z., 3 j. J. J.
van Dissel, Z., 12 m. W. A. Hoogenstraaten, wede. J. J. Francken, 59 j. J. F.
W. Beerenfinger, 56j. J. B. Schouten, D„ 3 m.A. vanSwielen, D., 5 m.T. E.
Elshof, geb. Wanna, Z. levenl. A. L. A. Schmier, wede. W. H. van Bree, 56 j.
J. C. van Dijk, 53 j. P. Vermond, D., 2 m. J. Tegelaar, D., 4 j. A. J. van de
Laar, Z., J j. P. F. W. de Timmerman, 58 j.
Ter teregtzitting van de arrond.-regtbank te Leiden, van 28 April, zijn
de volgende vonnissen uitgesproken: S. V., huisvrouw van J. P. v. d. P.,
te Leiden, wegens diefstal, tot cellulaire gevangenisstraf van een halfjaar;
W. W.te Leiden, wegens gewelddadigheid tegen een bedienend beambte
in de waarneming zijner bediening, tot gevangenisstraf van zes dagen:
J. W. L. W., te Leiden, wegens beleediging van bedienende beambten in
de waarneming hunner bediening, tot geldboete van 8 of subsidiaire ge
vangenisstraf van één dag; G. S.. te Leiderdorp, wegens het werpen van
steenen tegen eens anders huis, tot geldboete van 3 of subsidiaire gevan
genisstraf van 1 dag.
Ï841" Staats-Loterij.
fijlde Kloste. Trekking can 29 April.
Prijs van f 1000: N*. 660 4523 11771.
400: 3677 4396 6349 16068.
200: 6204 7955 13087 17911.
100: v 371 811 858 2029 3924
4958
5242 6513 6587 7562 16608 18057.
43
95
229
245
285
372
378
398
704
709
- 865
911
1055
1068
1121
1130 3312
1162 3373
1341 3408
1363 3482
1699 3500
1724 3563
1857 3579
1998 3593
2001 3678
2379 3804
2462 4090
2738 4319
3139 4374
3202 4551
3249
4722 6666
4749 6853
4756 6922
4897 7013
5043 7027
5059 7148
5519 7221
5622 7554
5866 8015
5929 8117
6002 8131
6087 8444
6386 8642
6559 8746
Prjjzen van
9234 10461
9346 10734
9378 10876
9387 11198
9523 11272
9596 11293
9642 11561
9674 11581
9785 11607
10031 11693
10106 11783
10209 11940
10301 11986
10314 12094
ƒ70.
12107
12129
12242
12328
12626
12877
12889
13048
13065
13131
13308
13442
13518
13597
13732
13963
14061
14172
14220
14279
14401
14601
14730
14842
14864
14933
15041
15377
15421
15494
15679
15809
15813
16012
16323
16364
16498
16797
17056
17084
17095
17097
17235
17295
17428
17478
17536
17662
17770
17778
17816
17917
18002
18129
18325
18361
18432
18549
18714
18921
19207
19488
19649
19683
19841
19874
19910
19913
19917
19934
ADV KKTB.VI I BN.
VIJFENTWINTIG-JARIGE ECHTVEREENIGING
van
L. WARNENUOVEN
en
N. VAN DER MHEEN.
Leiden, 27 April 1874.
Heden overleed, in den ouderdom van bijna 59 jaren, onze geliefde Broe
der en Behuwd-broeder PIETER FREDER1K WOUTER DE TIMMERMAN,
in leven Directeur der Stedelijke Gaz-fabriek.
Uit aller naam. tï
Leiden, 27 April 1874. ML F. DE KLOPPER.
Eenige en algemeene kennisgeving.
Naar aanleiding van de verplaatsing der school van Mej. A. 91. HOIT-
SEMA naar een uitstekend ingerichte woning met fraaien tuin. op de
Hooigracht te Leiden, is het Ondergeleekenden aangenaam de directrice en
hare inrichting bijzonder aan te bevelen.
D. DOIJER,
R. P. A. DOZY.
H. G. HARTEVELT.
L. W. E. RAUWENHOFFj aIIen ,e Le,den-
S. VISSERING.
M. DE VRIF.S,
C. J. VAN DER CllIJS, te Koudekerk.
K. N. HENGEVELD, Ie Uazernooude.
W. C. WERNINK, te Oudshoorn.
DONDERDAG en VRIJDAG a. s.
der Voorwerpen, aangekocht voor de verloting der KIJNSTKRONIJK,
gratis-premie op
7 -
Geopend van ÏO lol 5 uren.
AVOND-EXPOSITIE Donderdag 30 April van 7 -ÏO uren.
Kunstliefhebbers worden beleefd verzocht deze EXPOSITIE met een
bezoek te vereeren. Toegangkaarten zijn hij HH. Bockhandelaren
gratis verkrijgbaar.