LEIDSCHE
COURANT.
1874.
M-VAN BAG 23 FEBRUARIJ.
BI NN EN L A N DSCIIE BK li IGT EN
V. 41.
De Courant verschijnt dagelijks, Zou- en Feestdagen uitgezonderd. De prijs der Courant is per vierendeel jam s 3. franco p. p. f 3.50;
met het l rrsfog der Handelingen van den Gemeenterend f 3 35, fraécn p. p. f 3 85. [let rerslag afzonderlijk is verkrijgbaar voor f 2.50
'sjaars. buiten de erpeditiekasien. Afzonderlijke nominees der Courant zijn verkrijgbaar roor 5 Cents, franco p. p. 6 Cents.
De prijs der Advertentiën is van i 4 regels 1.iedere regei meer 25 cents.
Trvt*
5' nSSKafiSBJOaBSSS?^
Bij deze Courant behoort een BIJCOEGSEL.
LEIDEN 21 Februarij.
De vierde of laatste soiree voor kamermuziek in dezen winter was
buitengewoon goed bezocht en sloot zich op waardige wijze bij de vorige
aan. Na Beethoven's Trio was de avond gewijd aan de Fantasiestiicke en
het Quartctl van Schumann De onberispelijk schoone uitvoering dezer wer
ken boeide de toehoorders in hoogc male en bet talrijk auditorium gaf van
zijne ingenomenheid herhaaldelijk blijk door luide bijvalsbetuigingen. Mej.
Schulz had eene zware taak te vervullen, doch loonde weder door spel
en voordragl eene nitmnntende pianiste te zijn. die door hare goede tech
niek ia slaat is de fijnste nuances in klassieke composition weêr te geven
en ons Beethoven en Schumann ten volle deed genieten. Heeren commissa
rissen der maatschappij huldigden haar talent door de aanbieding van een
prachtig bouquet. Tcregt kan van haar gezegd worden dat de Leidsche
muziekschool in haar eene degelijke onderwijzeres heeft gevonden. Behalve
aan de heeren executanten Wetrens en Couwenhoicn, zij in het hijzonder
buide gebragt aan de talenten van den lieer v. M.cellist, die zich als
een zeer verdiensielijk dilettant heeft doen kennen en door zijne ijverige en
geregelde medewerking de maatschappij voor toonkunst zeer aan zich heeft
vcrpligt.
-- ilet getal der in het Werkhuis alhier opgenomenen bedroeg gedurende
derc week dagelijks van 112 tot 121 volwassen personen en 44 tot 51 kinderen.
- De minister van financien heeft ter kennis van belanghebbenden ge
bragt dal in het loopende jaar 1874 kunnen worden aangesteld tien ad-
spiranien-verifieatetirs voor de active dienst der directe belastingen, in- en
uitgaande regten en accijnsen. Op nader vast te stellen plaats en dagen in
een der laatste maanden van dit jaar zal het vergelijkend examen worden
afgenomen. Verzoeken tot toelating moeten uiterlijk vóór of op 30 Sept.
auist. bij het dep. van financien ingekomen zijn. De adspiranten moeien
tusschcn 21 en 26 jaren oud zijn.
De minister van justiiie, daartoe door den koning gemagtigd, heeft ter
kennis van belanghebbenden gebragt, dat eene nieuwe notariële standplaats
zal worden gevestigd te Haren, arrond. Groningen.
-- De minisier van marine ad interim heeft ter kennis gebragt, dat
jongens die bij de marine in dienst willen treden zich kunnen aanmelden
op 'srijks-werven te Amsterdam, Willemsoord en Hellevoetsluis, bij den
commies van aanneming te Botterdam en dien te Vlissingen. Voor de
aanneming wordt vereischt eene lengte, voor jongens van 14—15 jaar, van
minstens 1.4 meter, van 15—16 jaar, van 1.45 meter, van 16—17 jaar,
van 1.48 meter, van 17—18 jaar, van 1.51 meeler en van 18 jaar en
daarboven 1.55 meter; ligt-matrozen moeten 17 jaar oud zijn. Jongens
moeten zich verbinden voor 10 jaar. ingaande met hun 16"» levensjaar, en
ontvangen bij eene verbindtenis ƒ30. Ligt-matrozen worden aangenomen
voor 8 jaar en ontvangen een premie van ƒ40 en een aanbrenageld van
ƒ16, dat den aanbrenger of, bij gebreke van dezen, den belanghebbende
zeiven wordt uitbetaald.
Voorts wordt de kweekschool te Leiden in liet bijzonder door den minister
aanbevolen tot opleiding van jeugdige knapen voor de zeedienst.
Door liet hoofdbesiuur der maatschappij van landbouw en veeteelt in
Zeeland is bij de tweede kamer een adres ingediend ter ondersteuning van
het wets-ontwerp Gratama c. s.tot intrekking van de bijzondere bescher
ming van de jagt en het jagtbedrijf. Het hoofdbestuur uit den wensch, dat
de bezwaren, van verschillenden kant tegen het wets-ontwerp aangevoerd,
zooals de wenscbelijkheid van strenger strafbepalingen tegen liet betreden,
zonder verlof, van eens anders grond, zoomede om den tijd te beperken
waarop door eigenaars van jagtregt op gronden van derden dat regt zal
mogen worden uitgeoefend, door gemeen overleg van regering en vertegen
woordiging zullen worden opgelost, opdat, met bevrediging van alle belang
hebbenden, een toestand moge eindigen, waarvan de opheffing door duizen
den in den lande met verlangen wordt tegemoet gezien. Afschrift van bet
adres is toegezonden aan den minister van justitie, om diens medewerking
ia te roepen.
Ook het bestuur der Algemecne Vereeniging voor bloembollen-cultuur
te Haarlem heeft zich mede ten opzigte van dat wets-ontwerp bij adres tot
den minister van justitie gewend. Met belang van de bloemkwèekers toch
eisc'nt het onbeperkte regt om alles, wat ben schaden kan, van hunne gron
den te mogen verwijderen ol te doen verwijderen; het te mogen vernietigen
of te doen vernietigen, door ieder middel, dat hun hiertoe dienstig voor
komt. Dat regt behoort niet alleen bij den grondeigenaar, maar ook bij den
huurder der gronden te berusten. Het bestuur verzoekt den minister drin
gend het tot stand brengen der wet te bevorderen.
Den 4Je° Februarij jl is door A. 51. te Hellevoetsluis eigenhandig in de
bus van het postkantoor aldaar gestoken een brief, gesloten in eene gewone
enveloppe, met gom digtgemaakt en verzegeld mei een lak, voorzien van
een eaehetgeadresseerd aan T. S. B.te Sappemeer. provincie Groningen,
inhoudende 1 baukbillel vat» t iOö, F. fiiCO, dd. 17 Junij i860 en 2 munt-
billctlen van ƒ10, G. D. 502, I Nov. 187! en T. P. 734. 15 Sopt. 1853,
welke brief niet aan zijn adres i< bezorgd. De commissaris van policie te
Hellevoetsluis verzoekt opsporing, aanhouding en berigt.
-- fte jonge Dtiitscher, Bernhard Scliü z of Scbiitz, wiens opsporing door
den officier van justitie te Botterdam was verzocht, is aangehouden en be
vindt zich in handen der justitie. Het verzoek van den officier is derhalve
vervallen.
De kapitein Sclieldonmet de Nina Scheldon van Philadelphia le
AlTtwerpen aangekomen, rapporteert op 11 Fcbr. een Nederlandsclie brik
met man en muis le hebben zien zinken. Hij had nog eene poging willen
j doem om de equipage le redden, maar zijne boot werd stuk geslagen.
Te Zaandam is gisteren morgen brand ontstaan in een perceeltje,
waarvan de bewoners uit venten waren. Hel vuur tastte een beiendenden
kruidenierswinkel aan en beide percelen zijn geheel uitgebrand.
Dezer dagen overleed le Oosterblokker, bij Hoorn, een onzer oudste
soldaten, die in 1813op de blijde mare van het herstel van ons vaderland,
den moed bad, met nog ëenigë anderen heimelijk de gelederen der Franschen
te veriaten en zich te voet naar het bevrijde vaderlaad le begeven. Krjju
Barends, zoo beetle bij. verliet op den tweeden Kersdag, met nog zes an
deren, het Fransche oorlogschip, waarop zij als matrozen diendeu: zij onder
namen over het ijs den gevaarlijken togt naar liet vaderland. In de omstre
ken van Gent verloren zij, bij liet aanroepen van eene Fransche patrouille,
een hunner makkers, die door een schol getroffen werd; ée'n geraakte in
de verwarring van hen af. De overigen hadden bel geluk in het laatst van
Januarij 1814 hunne haardsteden te bereiken.
-- Omtrent de le Ofdcbooniin Friesland, voorgevallen ongeregeldheden
meldt men nog aan het IJbl. Zooals reeds meermalen is geschied
hadden er ook dit jaar, na afloop der loling voor de nationale militie in de
gemeente Elingeradeel, alhier ongeregeldheden plaats, veroorzaakt door de
aanhoudende twisten tnsschen de bewoners van Akkrum en Oldeboorn. Under
anderen werden door een loteling van Akkrum aan twee lotelingen van
Oldeböom nog al belangrijke wonden met een mes toegebragt. De burgers
mengden zich in de zaak en de verbittering was van beide kanten zóó
groot, dat zonder lussehenkomst der policie grootere ongelukken zouden
zijn voorgevallen. De belhamels werden aangehouden en waren slechts met
moeite tegen de ingezetenen van Oldeboorn te beschermen. Verscheidene
bewoners van Akkrum peinsden intusschen op wraak legen de burgers van
Oldeboorndie zich in dc gevechten hadden gemengd. Onder de laatsten
behoorde een bolerliandelaar, dien men zich voornam bij liet passeren van
I Akkrum, op de terugreis per spoor van Steenwijk, te mishandelen. Ge-
meente- en rijkspolicie waren 'savonds wel aan den trein, om den man te
beschermen, doch zij konden niet verhinderen dat hij, even uit den trein
komende, door eene zamengedrongen massa menschen werd aangevallen,
j Toch gelukte het hem weder in den trein plaats te nemen, waarna hij ver
der lot liet station Grouw reisde, van waar hij zich per vaartuig naar Olde-
J boom moest laten vervoeren, om veilig te kunnen aankomen.
5Ien meldt uit Wolvega: De bevolking der in deze gemeente (West-
stellingwerf) aanwezige koloniën der maatschappij van weldadigheid be
stond op den l5ltn Januarij dezes jaars in de dorpen Noordwolde, Boyl,
Vinkega en Stcggerda, uit 281 mannen en 260 vrouwentotaal 54! personen.
Ter voldoening aan het verlangen der tweede kamer van de staten-
generaal om inlichtingen, betreffende klagten omtrent de handhaving van
het verbod van godsdienstig onderwijs op de openbare inlandscbe scholen in
Nedcrlandscli-Indlë, heeft de minister van koloniën deze verstrekt, daarbij
opmerkende dat de grieven van adressanten tweeledig zijn. Zij hebben be
trekking vooteerst op het weglaten van Jezus' naam uit schoolboeken,
waarin oorspronkelijk daarvan melding gemaakt was; en ten andere op
het gebruik maken op de scholen van werkjes, zelfs voor prijzen in aanmer
king komende, waarin door dwaze en onkiesche verhalen het Mahomedanisme
verheerlijkt wordt. Zooals de adressanten zich uitdrukken, zon alzoo aan
den eenen kant bedoeld zijn "verzwijging en verduistering van het Christen
dom," aan de andere zijde «bevordering van onzedelijkheid en aanbeveling
van den Islam."
De minister verwijst naar art. 4 van bet kon. besluit van 3 Mei 1871
betreffende hel onderwijs, dat van gouvernementswege aan de inlandscbe
bevolking van Nederlaiidsch-Indië wordt gegeven en dat alle godsdienstig
onderwijs op de scholen verbiedt; doch de schoollocalen buiten de school
uren beschikbaar steil voor het «even van onderwijs i.i de godsdienst. Dat
voorschrift heelt gecne andere bedoeling dan dat het onderwijs op de scholen
geene godsdienstige strekking hebbe; met andere woorden: dat het school-
onderwjjs niet dienstbaar worde gemaakt aan de bevordering der leerstellin
gen van de eene ol andere godsdienstige gezindheid. Een noodzakelijk ge
volg dezer bepaling is, dat geene werkjes ten gebrtiike op de scholen mogen
worden toegelaten, waarin wordt uitgegaan van stellingen die meer bijzonder
den grondslag uitmaken van het geloof cener bepaalde godsdienstige 'gezind
heid. De minisier gelooft dus, dat men, het bovenstaande in aanmerking