BIJVOEGSEL, befioorende tol de Leidsche Courant
van Maandag 9 Februarij 3374, V°. 33.
ülft NENL AftDSCHE BEHIGTEN.
BU1TENLANDSCHE BERlGTEftT
LEIDEN, 7 Februarij.
Blijkens een bij het dep. van koloniën ontvangen telegram van den luit.-
generaal van Swieten, gedagteekend 1 Februarij en in den ochtend van den
gdtn ie Penang aangeboden, heeft den 29stcn Januarij eene verkenning plaats
gehad om de Zuid, ten einde den sleutel te zoeken der gemeenschap tusschen
de XX11 en XXV Moekim.
Bij die gelegenheid zijn de troepen ernstig beschoten geworden uit de
versterking van XXII Moekim, waardoor een drietal gedood en 18 gewond
werden. De XXV en XXVI Moekim gaven teekenen van onderwerping. De
XXII Moekim zouden (naar men verzekerde) volgen, door den dood van
Panglima Polim aan de cholera.
Bekenden met het volkskarakter zeiden dat de onderwerping van allen
met zekerheid kan verwacht worden. Proclamaliën aan de bevolking der
drie Moekim, met belofte van vrije uitoefening van godsdienst en volksge
bruiken, waren reeds verspreid en die aan de onderhoorige staten in behan
deling. De cholera gaf weder veel verlies, maar was bij het afzenden van
bet telegram uit Atchin minder hevig. Versterking van mariniers of andere
strijdkrachten werd niet noodig geacht. Dit laatste strekt ten antwoord op
eene door den minister van koloniën vóór den val van den kraton gedane
Traag, nadat hem was bekend geworden dat de tweede helft der eerste
brigade van Padang naar Atchin was opontboden. Reeds afzonderlijk
medegedeeld.)
Maandag aanst., des namiddags ten een ure, zal de hoogleeraar M. de
Vries het rectoraat der hoogeschool overdragen aan zijnen opvolger, den
lioogleeraar A. Heynsius, met hel houden eener redevoering in het groot
auditorium der hoogeschool.
Gisteren avond hield de Leidsche afdeeling van het Nederlandsch Pro-
testanlenbond eene openbare zamenkomst in de stadszaal. Het doel was
een publieke bespreking van hel vraagstuk van de reorganisatie der Neder-
landsche hervormde kerk. De voorzitter van het bestuur der afdeeling ds.
Hagen, opende de vergadering en gaf bet woord aan d'. van Hamel uit
Rotterdam, die zich bereid had verklaard het onderwerp der bespreking in
te leiden en toe te lichten. De spreker schetste, hoe sedert eenige jaren
zich in de hervormde kerk drie hoofdriglingen hadden gevormd, t. w. de
orthodoxe, de evangelische en de moderne; strijd en tweedragt waren daardoor
geboren tusschen de leden der gemeente. De synode van 1872 had besloten
het geschil, door uiteenloopende rigting ontstaan, zooveel mogelijk scha
deloos te maken en art. 11 van het algemeen reglement, waarbij den ker-
keradeu het regt werd toegekend om voor de handhaving der leer te waken,
te wijzigen in dien zin dat de kerkeraden enkel belast werden met de
zorg voor de evangelieprediking. Dc volgende synodale commissie vatte het
plan op een hervorming tot stand te brengen. Daartoe werd een commissie
van negen leden benoemd, uit iedere hoofdrigling drie, om te rapporteren
aangaande de wijze om tot rust en overeenstemming te komen. De synode
had de rapporten, daarna door die commissiën ontworpen, in liet licht
doen verschijnen. De eerste sectie (orthodoxen) adviseerde het vraagstuk
van de leertucht (art. II) vier jaren, te laten rusten en daarna een algemeene
synode bijeen te roepenom voor de kerk een verbindende belijdenis vast te
stellen. De tweede sectie (evangelischen) had hetzelfde denkbeeld, maar stelde
hel tijdstip der vaststelling van het leerstuk, na verloop van 10 jaren, en
de derde sectie (modernen) gaf twee adviezen; dat van de minderheid dier
sectie helde met geringe wijziging over om dc zaak te laten zooals zij was
en dat van de meerderheid luidde in hoofdzaak: dc gemeenten zullen zich
ieder naar hare rigting mogen splitsen in kerspelen met een eigen kerkc-
raad en predikant, doch de éénheid der gemeente blijve bestaan, waar het
geldt de genootschappelijke d. w. z. administratieve belangen. In kleine
gemeenten met één predikant zal de minderheid een deel kunnen vormen
van een kerspel (filiaal of bunrtkerspel) en met de minderheid eener nabij
gelegen gemeente een geheel vormen.
Dit advies werd met warmte door den spreker verdedigd. Het verwierp
volgens hem de leer van dc confessionelen der 16e eeuw //geen godsdienst
zonder belijdenis", het ademde niet stilstand als de Evangelische rigting,
maar het ademde een streven naar waarachtige gewetensvrijheid als grond
slag voor de vrijheid van het individu.
Prof. Rauwenhofl, ds. Knappert, dr. Hagen, prof. Prins en dr. Rutgers
van der Loefï voerden daarna achtereenvolgens het woord om het advies
der derde sectie aan te bevelen en er de waarde van aan te toonen. Dc
eerste spreker vooral wees er op dat het bier een streven was om door
vrijheid te komen tot éénheid. Toen de vergadering gesloten was, toeken
den de meeste aanwezigen een adres aan dc synode tot ondersteuning van
het advies der derde sectie.
-- Het getal der in hel Werkhuis alhier opgenomenen bedroeg gedurende
deze week dagelijks van t !5 tot 122 volwassen personen en 48 tot 56 kinderen.
De taal- cn letterkundige afdeeling der kon. akademie van wetenschap
pen te Amsterdam zal Maandag aanst. aldaar eene gewone vergadering
houden.
De minister van oorlog heeft bepaald dat uit dc magazijnen van oorlog
voortaan aan dc dienstdoende schutterijen, zoolang de voorraad strekt, 10
losse patronen tot achterlaadgeweren per man kunnen worden verstrekt
ten einde die schutterijen tot vermeerdering harei bruikbaarheid oefeningen
in het vuur te kunnen doen houden.
Het stoomschip t'rins van Oranje, op reis naar Batavia, is gisteren
te Port Said aangekomen.
Door het prov. kerkbestuur van Zuidholland is eervol emeritaat ver-
I leend aan ds. Wanrooy, pred. te Stad aan 't Haringvliet, en door dal van
Noordbrabant aan d'. J. Begemann, pred. te Dongen.
De Standaard komt nader terug op de candidaluur voor de verkiezing
te Gouda. De generaal von Wrangel auf Lindenberg heelt niet bedankt,
gelijk gemeld is. Het blad deelt dit roede, niet om thans de candidatuur
van den heer Bichon van IJsselmonde te bemoeijelijken, maar om de teleur
stelling te voorkomen, als zou bij een volgende verkiezing de candidatuur
van generaal von Wrangel zijn afgesneden.
Het bouwen der rijks-academie van beeldende kunsten te Amsterdam,
op de bestaande funderingsmuren, op de Stadhouderskade tegenover de
Hollandsche gasfabriek is aangenomen door de bh. J. Heijink en W. F.
Leibbrandt, voor 144,275.
-- Naar men van het Nieuwe Diep meldt is de hoeveelheid visch, die
aldaar vooral door Maasche sloepen wordt aangebragt, zeer belangrijk. De
visschers komen uit zee, hun visch wordt afgeslagen, in manden gepakt en
terstond, nog levend, per lloll. spoor verzonden; zij ontvangen spoedig hun
.geld, krijgen versch aas, en kunnen na betrekkelijk korten tijd weer ter
vischvangst uitgaan. Donderdag werden omstreeks 4700 kabeljaauwen6500
schelvisschen160 lengen en 15 heilbotten aangebragt. De levende kabel-
jaauw werd gemiddeld voor 3, de doode voor ƒ1.25 verkocht. Alles werd
na afslag direct per spoor verzonden.
Voor het prov. geregtshof van Friesland stond dezer dagen teregt de
persoon van J. W. R., oud 58 jaren, arbeider, laatstelijk wonende te
Leeuwarden, die zich in den nacht van 10 op II December had schuldig
gemaakt aan diefstal, door middel van inklimming, ten huize van een koop
man in manufacturen. Ter teregtzitting bleek dat de beschuldigde vroeger
reeds o. a. w as veroordeeld geweest lot eene gevangenisstraf van twee, tot
eene gevangenisstraf van zeven jaar, tot geeseling en tien jaren tuchthuis
straf en lot vijftien jaren tuchthuisstraf. Hij is thans weder tot zeven jaren
tuchthuisstraf veroordeeld.
Te Sneek heeft eergisteren een hevige brand plaats gehad in de stede
lijke bewaarschool, waarvan hel middelste gedeelte, dal als industrieschool
wordt gebruiktgeheel is uitgebrand. De overige lokalen hebben minder
geleden. Aangrenzende gebouwen, waaronder de kostschool voor jonge-
jufvrouwen, hebben betrekkelijk weinig geleden. De oorzaak van denbrand
is onbekend.
Door het prov. geregtshof in Zeeland is W. Verhulstvoormalig klerk
bij de bank van leening aldaar, vrijgesproken van de hem ten laste gelegde
feiten. Zijne onmiddellijke invrijheidstelling is bevolen.
'sGRAVENUAGE7 Februarij.
Z. M. heeft vergunning verleend aan P. L. Zeeman, oud-scheepsgezag-
voerder te Amsterdam, tot bel dragen der versierselen van de orde van St.
Stanislaus 3e kl.hem door den keizer van Rusland geschonken.
Aan den heer A. L. van Slogteren is, op zijn verzoek, eervol ontslag
verleend als notaris te Enkhuizen.
De 1' luit. der artillerie op non-activiteit jhr. C. van der Wijck is weder
bij het 3e reg. vesting-artillerie in activiteit gesteld.
Door den minister van oorlog zijn bij het wapen der genie benoemd
tot hoofdopzigters van fortificatiën: II. N. 11. Bakker, A. Hartman, B. W. G.
j van Ling en W. F. Kappers, thans opzigters van fortificatiën der Ie klasse;
tol opzigter van fortificatiën der lc klasse, de fortificatie-opzigter van de
2e klasse W. F, 11. Middelkoop en tot opzigter van fortificatiën van de 3e
klasse den sergeant van het balaillon mineurs en sappeurs J. van Bel.
- Z. K. H. de prins van Oranje vereerde de soiréc, welke gisteren avond
ten huize van den Engelschcn gezant werd gegeven, met zjjne tegenwoor
digheid.
EieKLAN SE',,
LONDEN 6 Februarij.
De uitslag der verkiezingen wordt meer en meer van dien aard dat de
positie van het ministerie ernstig bedreigd wordt.
De persoon, die voor eenigen tijd den hertog van Gambrigde eenige
j stompen gaf, is tot een maand gevangenisstraf veroordeeld. Velen houden
den man voor krankzinnig.
FKANKK IJ K.
Blijkens het Journ. off. heeft de president bij het bezoek door hem
aan dc Parijsche regtbank van koophandel gebragt, waarvan dezer dagen
melding werd gemaakt, o. a. hel volgende gezegdOnder de door u voor
den stilstand der zaken opgesomde oorzaken noemdel gij ook dc ongerust
heid ten aanzien der politiek en den bij het publiek bestaanden twijfel aan
de duurzaamheid der regering. Eenige maanden geleden zou ik die vrees
hebben kunnen begrijpen; thans komt zij mij niet meer gegrond voor. Den
19lfI> November heeft dc nationale vergadering mij voor zeven jaren hel
I gezag in banden gesteld. Mijn eerste pligt is voor de uitvoering dezer sou-
vcreine beslissing te waken. Weest dus onbezorgd. Gedurende die zeven
jaren zal ik de wettelijke orde van zaken doen eerbiedigen. Hierdoor zui
len wij, naar ik hoop, de kalmte in dc gemoederen zien terugkeeren en
het vertrouwen zien herleven. Dat vertrouwen kan niet door een regerings
besluit worden gelast, maar mijne handelingen zullen van dien aard zijn,
dat het vertrouwen niet zal uitblijven.
-- Lc Francais, hel orgaan van den heer de Broglie, deelt mede dat dc
opval ting allezins juist is van hen, die uit de nieuwe wet omtrent de maires
de gevolgtrekking hebben afgeleid dat daardoor aile beslaande gemeentebe
sturen inderdaad zijn opgeheven. Het Journ. des J)éb. komt tegen die uit
legging op cn houdt zich overtuigd, dat dc gemeenten, bij dc eerstvolgende
algemeene verkiezingen, zich zullen wreken over de legale of niet-lcgale
kunstgrepen, die aangewend zijn om hare keuzen tc vernietigen of te ver
minken.
