DOCTjtlNA.
GEWONE LEDEN-VERGADERING,
POST E U IJ N.
longan mr. N. B II. F. Aniens; op hel resid.-kantoor te Batavia; lot 2*,en
commies, de 3e commies W. A. Jansen; tol 3d'n commies, de ambtenaar op
wachtgeld A. A. Engelbregt. Door den directeur van onderwijs, cercdiensl
en nijverheid zijn benoemd: tot 4d,n hulponderw. aan de openb. 2C lagere
schooi te Samarang, D. W. Lantermans, thans 2C hulponderw. aan dc openb.
lagere school te Bandjermasintot 2llen hulponderw. aan de openb. lagere
school te Bandjermasin, V. 11. van Leeuwen, thans 4e hulponderw. aan de
openb. 2e lagere school le Samarang; tot 3dfD hulponderw. aan de openb.
lagere school te Buitenzorg, G. van Mill, onlangs van verlof uit Nederland
teruggekeerd.
Departement van oorlog. Geplaatstbij het groot mil. hospitaal le Wel
tevredende officier van gezondh. le Id. A. II. A. Gobée, onlangs uit Neder
land aangekomen; bij de geneesk. dienst van Sumatra's Westkust, de offi
cier van gezondh. met den rang van ltn luit. R. Lighlfoot, onlangs uit
Nederland aangekomen; bij het 8' bat. infant., de 2« luit. J. Bosman,
onlangs hersteld in activiteit. Gesteld op non-activiteit: de officier van ge
zondh. le kl. C. II. E. Dcelken.
Departement van marine. Benoemd: bij de fabriek voor de marine en
het stoomwezen te Soerabaija, tot baas koper- en blikslager, de machine
opsteller W. J. van Dorp; lot machine-opsteller, de vaste werkman H. L.
A. Fikkert.
PEK TELEGRAAF.
BERLIJN, 2 Februarij. Blijkens officieel berigt zijn lot leden van den
rijksdag gekozen: te Gebweiler, in den Boven-Elzas, dc clericale candidaat,
abt Gerber, met 9592 stemmen, tegen 1071 op Schlnmberger, candidaat
der Elzasser partij. In het plattelands-district Straatsburg gekozen baron
Schavenburg, ultramontaan. In het derde district te Berlijn de heer flerz,
der Fortschritts-parlij, met 0055 stemmen, tegen 1307 op den socialistischen
candidaat Ilasenclever.
KOPENHAGEN, 2 Februarij. Bij uitspraak van het hoog gereglshof is
het besluit van den minister van justitie lot opheffing der Internationale in
Denemarken bekrachtigd.
LONDEN, 3 Februarij, In de graafschappen zijn 56 liberalen en 75
conservativen gekozen. Tol dusverre hebben de liberalen twee, dc conser-
vativen acht plaatsen gewonnen.
LONDEN, 2 Februarij. Volgens berigten uit Cape Coast Castle heeft de
koning der Ashantijnen twaalf gezanten tot generaal Wolseley afgevaardigd,
om hem den vrede te verzoeken. Door den generaal is geantwoord dat hij
met niemand anders dan met den koning te Coomassie onderhandelen zal.
POSEN, 3 Februarij. Aartsbisschop Ledoehowski is heden ochtend te vijf
tire door den directeur van politie Staudig in hechtenis genomen, en per
Mürkisch-Posener-spoortrein, die ten zes ure vertrok, zoo men zegt, naar
de gevangenis te Frankfort a/O. gevoerd.
PARIJS, 2 Februarij. liet Journ. Off. beval decreten houdende benoeming
van maires en adjunct-maires in 82 gemeenten, meerendeels in de departe
menten Gironde, Aisne, Haule-Vienne en Gard.
Genoemd blad bevat twee decreten; bij het eene wordt de heer Rameau,
maire te Versailles, naar elders geplaatst; bij het tweede wordt dc heer
Daubet tot directeur van het Journ. Off. benoemd.
LE1DSCHE SCHOUWBURG.
„De Goochelaar", drama in 4 bedrijven en een voorspel, naar het
Fransch van Dennery en Brésil, door G. van Beek.
Bij dc voorstelling der llaagsche tooneellistcn op gisterenavond had de
schouwburg een zeer treurig aanzien. Zóó leeg, en dat in den besten lijd
van het seizoen, het moet voor de artisten wel ontmoedigend zijn geweest.
En zoowel het stuk als de uitvoering had een beter lot verdiend. »l)e
goochelaar" is cenigszins een pendant van //Paillas". In beide drama's is
de held een straatkunstenaar, uiterlijk een mauvais sujet, maar die later
blijkt een goed hart le bezitten en tot edele opofferingen in staat le zijn.
Driessens vervulde indertijd met groot succes de hoofdrol, ja, heelt er naam
meê gemaakt. De heer Kiehl, wiens talent algemeen erkend wordt,
koos «De goochelaar" lot zijn benefiet en wilde dus het voetspoor van
den heer Driessens volgen, liet stuk bezit groole verdiensten, liet is
boeiend geschreven en bevat menige fraaie, aandoenlijke scène. Aan een
enkele toevalligheid moet men zich niet te gauw ergeren, maar toch zijn
er zeker verscheidene stukken, waarin met de intrige meer gegoocheld
wordt, dan juist in »De goochelaar."
In het le bedrijf of voorspel is de gravin de Varennes door den dood van haar
dochtertje krankzinnig geworden. Eene behoeftige, zeer zieke vrouw, Jeanne
Vidal, heeft met haar kind een schuilplaats gevonden bij zekeren pachter Ilemy.
Zij voelt haar einde naderen en schrijll een brief, om aan hare dochter op
huwbaren leeftijd te overhandigen, waarin zij haar waren naam en dien
van baar echtgenoot noemt. De krankzinnige gravin treedt binnen en ziet
het kind in dc wieg voor haar eigen kind aan. Een strijd tusscheu de
twee moeders ontslaat. Er komt hulp, maar Jeanne's laatste krachten zijn
verdwenen en zij sterft, nadat zij vergund heeft, dal hare dochter voor die
der gravin zou doorgaan. Mw. Picéni stelde ons de ongelukkige Jeanne op
eene trefl' nde wijze voor. Haar gehecle voorkomen teckende de doodzieke
lijderes. Diepen indruk maakte hare angst voor de krankzinnige gravin en
haar liedje voor haar kind, toen zij bijna stervende tot zingen gedwongen
wtrd. Mw. Valois beviel ons in die scène niet. Zij sprak veel te langzaam
en e gemaakt. Dat was geen verwarring»van geest, geen délireren van
eene zieke! In zoo'n geval worden de woorden nonchalant, soms fluisterend
en dan weer luid, daarheen geworpen, maar ons niet voorgedeclameerd en
toegeul I. De heer v. d. Berg was niet op zijn plaats als Remy, daar dit
geen komische rol is, maar deed wat hij kon.
In het 2e bedrijf, 17 jaren later, zijn wij op de kermis te Montmorency,
waar de goochelaar Beaujolais zijne toeren vertoont. De heer Kiehl, met
den lieer Bigot als clown, goochelde alleraardigst. De graaf en gravin de
Varennes verschijnen met hunne dochter llélène ten tooneele. Lucien de Mérens
is Hélène's pretendent. De graaf vertelt hem het geheim barer geboorte en
dit gesprek wordt afgeluisterd door een losbandigen neef, Raoul Darmcn-
Lères. Hel is zeker nogal onnatuurlijk dat de graal zoo maar op den publie-
ken weg zijne geheimen vertelt. Raoul, die de millioenen van de Varennes
moet erven, neemt den goochelaar Beaujolais in den arm, om zich voor
Hélène's vader uil te geven. Deze laat zich door hem omkoopen en brengt
nu in hel 3« bedrijf consternatie bij den graaf en de gravin. Men onder
zoekt zijne papieren; deze zijn, dank zij Raoul's inlichtingen, in orde. en men
is verplicht de dochter aan den waren vader terug te geven. Beaujolais, die,
hoe diep gezonken ook, echler een goed hart bezit. Iaat zich verteederen
door de smart der familie en wil op het kasteel blijven wonen, maar Raoul
belet hem dat met bedreigingenen llélène moet haar vader volgen. In
deze twee actes voldeed Mw. Valois ons beter. Hier was zij in haar spel
natuurlijker. Mw. Picéni had zorg gedragen, dat men de doodzieke Jeanne
Vidal van het voorspel geheel vergat. Zij zag er nu als llélène bekoorlijk
uit en speelde heel goed dc verlegenheid tegenover dien uit de lucht gevallen
vader. De heer Kiehl had goede oogenblikken, maar scheen ons toch in dit
gedeelte van zijn rol minder thuis te zijn. Er was iets oppervlakkigs in
zijn spel. IIij had misschien eerst wat brutaler tegen die groote lui, die hij
in zijn macht had, moeten zijn. om dan later door hunne vriendelijkheid
en hun verdriet neg meer van zijn stuk gebracht te worden. In de twee
volgende actes won zijn spel in kracht en kwam het talent van den tooneel-
speler duidelijker uit. In het 4' bedrijf woont Beaujolais met llélène. liet
arme meisje is van iedereen verlaten, want Raoul heeft de brieven onder
schept. Door hulp van den gewezen clown Vol-au-Venl ontdekt Lucien de
Merens haar verblijfplaats en brengt haar een kistje, waarin zich de laat
ste briel barer moeder uit het voorspel bevindt. Daaruit ontdekt
Beaujolais, dat Jeanne Vidal zijne door hem mishandelde vrouw is geweest
en dat llélène werkelijk zijne dochter is. Aandoenlijk en uitstekend ge
speeld was de scène tusschen den lieer Kiehl en Mw. 'Picéni, als Beaujolais
aan zijne dochter vergiffenis vraagt voor hetgeen hij eens jegens hare moe
der misdreven heeft. In de laatste acte is llélène, die dc lagen van Raoul
moest ontvluchten, met haar vader in een armoedig verblijf, ziekelijk en
verzwakt. Beaujolais doet voor haar wat hij kan en is een ijverig werk
man geworden. Daar verschijnt de graal en de gravin en men verneemt
dat Luciens vader van geen huwelijk voor zijn zoon met de dochter van
een straatkunstenaar weten wil. Die kennisgeving brengt Beaujolais tot het
groote besluit, om te verklaren dat hij een bedrieger was en llelène zijne
dochter niet is. Hier vertoont zich dc schoone zijde van het stuk. Een
gemeen sujet, een dronkaard die zijne vrouw mishandelde, wordt eerst
door den invloed van brave, fatsoenlijke menschen en eindelijk door de
kracht der reinste lielde een edel en grootmoedig mensch. Bij deze passages
hebben wij ook niets anders dan lof voor den heer Kiehl.
De heer Haspels speelde de voor hem vrij ondankbare rol van Raoul zeer
verdienstelijk. De heer Bigot was een alleraardigste VoI-au-Vent. De lieer
Wijnstok nam bij zijn optreden in het 2e bedrijf, toen hij de beide dames
voöi' Let eeist terug zag, niet genoeg de vormen der groote wereld in acht.
Op zulke zaken mocht op het looneel welcens wat meer gelet worden.
De hoofdverlooners werden dikwijls met geestdrift teruggeroepen.
De klacht over de eindelooze pausecringen moeten we alweder herhalen.
Bij geen ander tooneelgezelschap vallen ze zoozeer in het oog. De voorstel
ling had zeker wel een half uur korter kunnen duren.
Leiden, 3 Februari 1874.
INGEZONOE1V.
Mijnheer de Redacteur!
I De aanvraag is rondgezonden den militair buiten de kazerne te bezorgen
een te huis, eene plaats waar hij zich aangenaam en nuttig kan bezig hou
den; die aanvraag is onderteekend door de hh. J. II. Donncr, J. A. van
Hamel. Samuel le l'oole, J. H. Raabe, A. A. Rensink, J. II. G. Schoch,
S. 11. J de Wolfl.
Voorwaar liet doel is schoon en goeden toch werk ik met bovengenocm-
den, hoe achtingwaardig de meesten mjj bekend zijn, niet mede; op den
brief van uitnoodiging mede te werkenheb ik geschreven
De ondergeteekende is geenzins onwillig een te huis le bezorgen aan den
militairen stand; maar overtuigd, dat zulks alleen kan geschieden, wan
neer allen van onderscheidene godsdienstige richtingenwaartoe ook in ons
land de Israëlieten behooren, daartoe worden opgeroepen en medewerken,
kan hij, voor meer dan 40 jaren zoo bekend met de behoefte van den mili
tairen stand, met hen, die ééne godsdienstige richting vertegenwoordigen,
niet zamenwerken.
Is er plaatse voor deze missive in haar geheel, ik zal mij aan u verplicht
gevoelen.
Geloof mij met onverdeelde hoogachting,
UEd. Dw. Dr.
Leiden, 3 Februari 1874. J. E. 1NCKEL.
4D VKRTBNTI O.
Gevoelig voor de bewijzen van deelneming, zoo van hier als van elders
ondervonden bij het ontslapen van mijnen diep betreurden Echtgenoot,
betuig ik mijnen welmeenenden dank.
Weduwe B. E1GEMAN,
Leiden, 4 Februari 1874. geb. Haan.
op DONDERDAG 5 Februari 1874, des avonds te halt acht,
IN 'T BOVENLOKAAL DER STADS-GEHOORZAAL.
Spreker: Prof. J. T. BUYS.
Onderwerp: O ter den strijd tusschen Staat en Maatschappij.
Namens het Bestuur.
W. VAN DER VLUGT, h. t. ab-Aclis.
De Directeur van liet Postkantoor te Leiden brengt bij deze ter kennis
van belanghebbenden dat. boven de beslaande Brievenbussen in dc stad, er
thans nog één is geplaatst tegen hel Gebouw der Maatschappij tol Nut van
't Algemeen aan het Rapenburg, en één tegen de Fabriek van den lieer
B. F. KRANTZ Jz. op de Oude Vest, waarvan de uren van ligling. even
i als die der overige, zal plaats hebben volgens de daarboven geplaatste
aanwijzingsborden.
De Directeur voornoemd
Leiden, 3 Februarij 1874. J. FICHET.
