BIJVOEGSEL, bchoorende tot de Leidsche Courant
van Maandag 28 *4pril .1873/l°. 99.
B UI TEN L A N DSC 11E BKBIG i EN
Gisteren werden door de provinciale commissie voor liet lager onder-
vijs geëxamineerd voor de hoofdoirderwjjzersacle 17 candidate», waarvan
5 zicli terugtrokken; 4 werden afgewezen en 8 toegelaten, te welen de lilt.
van der Boom. S. de Gast. L. J. van llaastert. VV. P. den Hertog, J. VV.
Micltaël. VV. L. Vogclesang, allen uit 'sllage; F. Roozendaal, uil Reeuwijk,
en A. J. van Wijngaarden, uit Woerden.
lieden is na voldoend examen de acte van hoofdonderwijzer toegekend
aan de hh. G. Brinks, J. J. Coyle en J. J. van Tertholen, uil Leiden.
-- Volgens IJ. r. 's. Gr. bevestigt zich het gerucht dat de heer Dinickler,
kapitein directeur van de slafmuziek der grenadiers en jagers,- aanvrage om
pensioen heefl gedaan.
ËVGËLAV O.
LONDEN. 25 April.
Be Globe, na melding te hebben gemaakt van de jongste gebeurtenis
sen op Sumatra, betoogt dat de oorlog met Atehin het gevolg zou zijn van
hel streven der Nederlanders om, gebruik makende van oneenigheden van
inlandsche hoofden, en met verachting van hel mijn en dijn, hun gebied
ten nadeele der Aickinezeu uit te breiden. Volgens dat blad, was door de
Nederlanders diezelfde staatkunde van geweld, gepaard met bedrog, op de
Westkust van Afrika gevolgd. Het bewijs daarvan willende geven, toont
hel blad zich weinig om waarheid te bekommeren. Het Unihj News prijst
het Nederlandsche volk, den roemrijken voorlooper en voorvechter van be
schaving en vrijheid, en doet uitkomen hoezeer Nederland voordeel heelt
welen te trekken van zijne koloniën indien de Nederlanders niet vermaard
zijn wegens de zachtzinnigheid, waarmede zij minder ontwikkelde rassen
behandelen -- «wie zal vraagt het blad den eersten steen op hen wer
pen? Ons dunkt, de veroveraars van Britsch-lndië niet." Hel blad be
toogt. hoeveel belang Engeland er bij heeft, dat de straat van Malakka
ijverig en krachtig door eene beschaafde en beschavende mogendheid be-
sclifermd zal worden tegen de half-wilde stammendie hare kusten bewo
nen. deelt vervolgens den nóodlottigen afloop der jongste expeditie tegen
Atehin mede. en besluit met te voorspellen, «dat de Sultan van Atehin in
het najaar ongetwijfeld ten onder gebragt /al worden, als wanneer door
de verovering van het koningrijk de onderwerping van Sumatra aan de Ne
derlanders voltooid zal worden."
Door de katholieken van Londen is aan den bisschop Manning een
paleis aangeboden, ter waarde van 14000 Hel zal later nog ten zijnen
behoeve gemeubileerd worden.
Dezer dagen had in eene oude kapel alhier weder eene boks-parlij plaats,
die, gelijk men weet, bij de wet zijn verboden. Nadat het gevecht een
uur geduurd had, viel een der strijders voor dood neder. Eentgzins hersteld
zijnde, hervatte hij den strijd, maar moest dien toch spoedig opgeven. Of
schoon de toegangsprijs een bedroeg, was de kapel goed met toeschou
wers bezet. --
Uil Bombay is het volgende berigt ontvangen: Sir Bartle Frere is te
Mascale goed ontvangen; het is hem gelukt met Syud Turki, den Iman,
een traclaat te sluiten, waarbij deze zich verbindt den invoer van slaven
te verbieden, en alle slaven en lijfeigenen vrij verklaart, welke voortaan in
zijn grondgebied mogten ingevoerd worden. Tevens verbindt hij zich lot
de opheffing der slavenmarkten en tot het straffen van allen, die slaven
handel drijven. Dergelijke overeenkomsten zijn door sir Bartle met de Sheiks
van Makulla aan de zuidelijke kust van Arabië gesloten. De politieke agent
der Britsch-Iudische regering te Buslnre zal voor de naleving van de over-
eenkomsteu aan de oevers van de Perzische golf zorg dragen.
Volgens beriglen uit Hongkong wordt de koeliehandel, die te Macao
op groole schaal wordt gedreven, door den onderkoning van Canton zoo
veel mogelijk belemmerd, uithoofde de beriglen uil Peru, ten wiens behoeve
die handel grootendeels plaats heeft, uiterst treurig zijn. De Chineschekoe
lies, welke nu voor zeven of negen jaren werkovercenkomslen hebben aan
gegaan, verkeeren in de plaats hunner beslemming in eenen toestand, welke
zeer veel overeenkomt met dien van de slaven in de zuidelijke staten van
Amerika. Wanneer de overeengekomen tijd in de mijnen of op de gtiano-
eilanden voorbij is, kan de immigrant bedelen of als landlooper in Peru
rondzwerven, daar hij afgeschrikt is om zijn contract te vernieuwen. Het
stelsel der immigratie is geheel verrot, en ieder menschenvriend moet
wenschen dat er een einde aan gemaakt worde.
FBANKRIJ ft.
De heer Gambetta, dezer dagen te Belleville het woord voerende,
liet zich, volgens het verslag van de Rép. frang., omtrent de aanslaande
verkiezing te Parijs o. a. aldus uit: De strijd, die thans te Parijs, in de
groote republikeinsclie stad, gevoerd wordt, is geen strijd tusschen twee
personen; het is geen electoraal geschil; het is zelfs geen zuiver parlemen
taire quaestie. Het is thans de vraag, of aan de democratie haar invloed
op den gang van zaken zal gegeven worden. Zij, die zich het brevet uit
reiken van bekwaamheid en zich opwerpen als de leidende klassen der be
volking, beweren en willen het publiek wijs maken, dat de democratie
woest, onbehouwen, onbekwaam, onbeschaafd, zonder eenige ervaring is; I
dat men haar moet besturen, maar dat zij zelve nooit zal kunnen besturen. I
Niets van dit alles is waar. Ik zeg u, dat die valsche en gevaarlijke denk- j
beelden moeten uitgeroeid worden. Men moet het zóóver brengen, dat men j
eindelijk leert inzien, dat de democratie, welke de bron is van alle kracht
in liet land. een wettig deel krijgt aan liet bestuur van 'slands zaken; dat
zij er hare plaats inneemt en daar hare laak vervult.
Voor den krijgsraad stond den 2t5l<™ dezer te regt zekere Ernest Com-
bier. die, tot de militaire dienst opgeroepen, volstandig wejgerde hel solda
tenpak aan te trekken en de wapens te hanteeren. De kolonel van het
regiment bragt hem onder het oog, dat hij door zijne wei gerit) a zich ain
een zware straf blootstelde. «Ik weel het," antwoordde Combicr, «maar
ik gehoorzaam het Evangelie. Laat bel geregt zijn loop hebben; ik zal,
wat ook gebeure, mij in mijn lol schikken. Combier, opgevoed in de r. k.
godsdienst, is later overgegaan tot de Darbislen, die zich in de departe
menten Antèclie en Dröaie bevinden, lie krijgsraad heeft een onderzoek
van geneeskundigen naar de verstandelijke vermogens van Combier bevolen.
In hel rapport werd gezegd, dat de beklaagde, zonder juist een monomaan
te zijn. die niet verantwoordelijk kan gesteld worden voor zijne daden,
gehandeld beeft onder den invloed van een godsdienstig fanalismus, dat als
verzachtende omstandigheid in aanmerking kan komen. De krijgsraad heeft
hem daarop tot een jaar gevangenisstraf veroordeeld.
SPANJE.
Uit Barcelona meldt men dat de generaal Velarde zijn ontslag geno
men had. omdat de regering geweigerd had de door hem voorgestelde straf
fen toe te passen op militairen, welke zich aan insubordinatie schuldig
hadden gemaakt. De generaal had namelijk twee manschappenwaarvan
de een, een infanterist, hel geweer op zijnen superieur had aangelegd, en
de tweede, een artillerist, zijn stuk op het escorte van den generaal had
gerigt, willen doen fusilleren. In hel algemeen schijnt de krijgstucht bij
hel leger van Catalouië nog zeer veel te wenschen over Ie laten; bij het
terugtrekken naar Vich. na het verslaan van Saballs, hadden er verschil
lende daden van indiscipline plaats, en onder de garnizoenen der forten
Jaca en Santona was mede muiterij voorgekomen. Bij Mar.resa trachtte een
gedeelte der troepen de op last van den generaal Velarde wegens insubor
dinatie in hechtenis gestelde artilleristen met geweld te bevrijden; hoewel
de bevelvoerende officier het gelukken dezer poging wist te voorkomen door
de bedreiging van op de muiters te zullen laten schietenachtte hij het
niet te min noodig hun te beloven dat de gevangenen in vrijheid zouden
gesteld worden.
De alcalde van Barcelona had, omdat de gemeentekas uitgeput was. te
kennen gegeven dat er ten behoeve der vrijwilligers eene inzameling aan de
huizen der ingezetenen zou gedaan worden.
DII1T9CHLAND.
De rijkskanselarij heeft besloten, bij den rijksdag een voorstel te doen
om op de rijksbegrooling een post van 100,000 th. uit te trekken, tot
ondersteuning van wetenschappelijke onderzoekingen in andere werelddeelen.
De heer Kruppte Escen. gaat zich ook toeleggen op het vervaardigen
van panlserplatendie tot nog toe niet in Duitschland werden gemaakt. In
zijne werkplaatsen wordt de noodige iurigling daarvoor gemaakt, volgens
de Elb. Zeit. zelfs op zeer ruime schaal. In verband daarmede laat hij te
Kiel twee groole stoomschepen bouwen, uitsluitend bestemd voor het ver
voer van ertsen uil de gronden, die hij in Spanje heeft aangekocht. Door
die vermeerdering zal de transportvloot van zijn établissement twaalf groote
schepen tellen.
In de machine-fabriek der firma Borsig te Berlijn is de 3000,te loco-
motiet afgewerkt. Even als bij de afwerking der 1000,le en 2000,1« werd
er bij die gelegenheid een groot feest gevierd.
De heer Borsig heeft 10000 th. geschenken aan het .loor zijne arbeiders
ingestelde fonds voor invaliden en ouden van dagen: voorts 3 th. aan eiken
arbeider, die bij de vollooijing der l00()",e locomotief reeds bij hem werk
zaam was, 2 th. aan eiken arbeider, die de 20ü0,le locomotief in zijne fa
briek had zien voltooijen en aan de overigen elk 1 thaler. Hij hield eene
toespraak aan zijne arbeiders, waarin hij te kennen gaf, dat hij reeds dik
wijls ten gevolge van de onaangenaamhedenwaarmede de zoogenaamde
sociaal-democratische beweging ook hem bedreigdeop hel denkbeeld geko
men was om zijne zaak aan eene naamlooze vennootschap over te dragen;
de gehechtheid aan zijne arbeiders echler had hem die plannen doen opge
ven. li ij hoopte dat het voornamelijk zijne oude arbeiders zouden zijn. die
het hoofd zouden bieden aan alle woelingen van de zijde van hen, die,
onder schoonschijnende woorden, op kosten der arbeiders wilden leven.
Naar men uit St. Petersburg meldt zal de Czaar keizer Wilhelm op
zijne reis derwaarts tot Gaichiua tegemoet reizen. Tijdens liet verblijf van
keizer Wilhelm in de hoofdstad zullen de volgende feestelijkheden plaats
hebben: 27 April, familie-diner in het winterpaleis; 28 April, familie-diner
bij den troonopvolger; 29 April, gala-receptie, militaire parade, familie-diner
in het winterpaleis, des avonds taptoe; 30 April, bal in de Hermitage;
1 Mei, familie-diner in Peterhof, bal in de Adelijke Club; 2 Mei, groole
revue, des avonds gala-voorstelling in den schouwburg voor de militairen;
3 Mei, uilstapje naar Zarskoe-Selo, alwaar diner zal plaats hebben; 4 Mei.
parade van het Kaluga-regiment, gala-diner; 5 Mei, familie-diner bij den
grootvorst Nicolaas Nicolajewilsch, des avonds bal bij den grootvorst-troon
opvolger; 6 Mei, militaire oefeningen van de regimenten, waarvan keizer
Wilhelm bevelhebber is; 7 Mei, rustdag.
INGEZONOEli.
Statistiek betreffende de Bank van Lecning te
's Ctravcnhagc en te Leiden.
I.
Het rapport, dat door de Raads-Commissie tot onderzoek der Stads Bank
van Leening is ingediend, behelst niet alleen veel belangrijks wat betrek
king heeft lot den toestand en de werking van de Leidsche, maar ook van
de 's Gravenhadgsche instelling', waarmede zij in menig opzicht wordt ver-
