[Üjitkalamksciik en.
pek telegraaf.
iegién de (|ereglsh«vcii inlascht. Hierover zijn langdurige debatten gehou
den, waarna de lieer Oodefroi voorstelde niet de geregtshoven. maar raden
van justitie te stellen tussehen de regtbanken en den hoogen raad, maar
alleen met doel out de hiërarchie te behouden, het openbaar ministerie te
bestendigen en het toezigt op te dragen aan de officieren der regtbanken
van het eerste arrondissementonder den titel van raden van justitie.
Morgen voortzetting:
Ingekomen is een ontwerp lol den aanleg van spoorwegen voor rekening
van den staat.
Gisteren werd door het prov. geregtshof in Zuidholland behandeld de
belangrijke effectendiefstal, welke op het einde der maand September van
het vorige jaar in de gemeente Nnmansdorp werd gepleegd. Deze diefstal,
die indertijd in de plaats waar zij werd gepleegd veel sensatie maakte, ge
schiedde onder de volgende omstandigheden: A. Nieuwland, een 38-jarig
arbeider, en wonende te Nnmansdorp, vatte, na met een tweeden doch on
bekenden persoon daartoe afspraak le hebben gemaakt, het voornemen op,
een paar bejaarde inwoners van Nnmansdorp, die zij wisten dat nogal wat
bezaten, te gaan bestelen, door de geldkist, waarin de schat was geborgen,
weg te hhlen. Te middernacht van 28 op 29 September werd tot de vol
voering van het plan overgegaan. Met behulp van een ladder wist de mede
dader zich door een raam den toegang tot de woning te verschaffen; hij
ontsloot -daarna de voordeur en liet N. toen binnen, beiden toen in huis
zijnde en niet noódig hebbende geweld te gebruiken, was al spoedig de
kelder, waarin de kist was geplaatst, bereikt en de buit in hun bezit. De
woning werd daarna verlaten en de toegangen in hunne vorige toestan
den leruggcbragt. De ladder evenwel, die eenigen afstand verder thuis be
hoorde, werd maar in de nabijheid der woning nedergelegd. Nu in het be
zit zijnde van de 60 kilo's zware kist met den kostbaren inhoud, werd
overlegd die aan het oog van anderen te onttrekken, en met behulp van
eene spade was zij weldra in ecne weide begraven. Twee nachten achter
elkander w erd de kist weder opgedolvenverder in andere weilanden ge-
bragt en weder in den grond geborgen. Den derden nacht werd zij na
nog een grooten afstand verder gebragt te zijn. door middel van een slecht
(een grootc houten hamer) en van een wig met geweld geopend, de papie
ren van waarde nam N. lot zich en de kist werd ten laatste in de Ring-
kapul onder Nnmansdorp in het water geworpen.
Onder de papieren van waarde bevonden zich behalve een groot aantal
effecten van verschillende staten, van 1845 af bij de heeren de Kat te
Dordrecht aangekocht, eenige quitantiëh die in het vuur werden vernietigd.
Drie dagen later begaf N. zich naar Rotterdam en trachtte zich daar bij den
heer de Waal, aan de boompjes, van de effecten, die toen eene waarde van
ruim j 50000 vertegenwoordigdente ontdoen. Dit gaf echter aanleiding
tot de ontdekking van den dader. N.(die reeds in 1862 door het
hof wegens diefstal, onder verzwarende omstandigheden gepleegd, tot zeven
jaren .tuchthuisstraf was veroordeeld. De feiten, door een zevental getuigen
nader bevestigd, werden door besch., die aanvankelijk zeide niets van de
zaak te weten, erkend volkomen waarheid le bevatten; maar de afwezige
mededader moest ook hier weder als de hoofdpersoon en aanlegger worden
aangemerkt. Met het oog op de afgelegde bekentenis gelooide adv.-gene
raal mr. van Maanen dal hij zeer kort kon zijn. Hij kwam tol de slotsom
dat de qualificalie van diefstal bij nacht door meer dan een persoon in een
bewoond huis, met behulp van inklimming en binnenbraak, juist was. Hij
requireerde eene veroordeeling tot tuchthuisstraf van minstens 5 en hoogstens
20 jaren. De verdediging van den beschuldigde werd voorgedragen dooi
den heer mr. graaf van Limburg Stirum.
Het hof heeft heden den besch. A. Nieuwland vrijgesproken van de ver
zwarende omstandigheid als zou het feit bij nacht hebben plaats gehad,
daar dit niet wettig was geblekenmaar hem overigens schuldig verklaard
aan diefstal in een bewoond huis door meer dan een persoon met behulp
van binnenbraak en hem veroordeeld lot acht jaren tuchthuisstraf.
Het hof behandelde heden o. a. de zaak van een mattenmaker uit Leiden,
beschuldigd van diefstal bij nacht in een bewoond huis. Deze persoon be
vond zich in den avond van Zondag 12 Jan. te Leiden in eene tapperij en
had bij zijne komst in een onbewaakt oogenblik gelegenheid gehad onder
zijn jas een dergelijk klecdingslnk van den kastelein aan te trekken. Hoe
wel hy lieden beweerde zoo dronken te zijn geweest, dat hij zich mets van
het gebeurde kon herinneren, meende adv.-gen. m'. van Maanendat besch.
moest worden veroordeeld tot gevangenisstraf van minstens 3 maanden en
hoogstens 5 jaren. Hel hof veroordeelde hem lot 6 maanden gevangenisstraf.
FR ANKR ï.f K.
In liet Jouw. off. van 19 Maart wordt afgekondigd de door de natio
nale vergadering aangenomen //wet, strekkende tot regeling der attributen
van de openbare magten en de toepassing der miuislci iele verantwoordelijk
heid". In hetzelfde nommer van dat blad wordt het besluit der nationale
vergadering afgekondigd, betrekkelijk de dankbetuiging aan den heer Thiers
en de regering wegens het tractaai met Duitschland en verklarende dat de
heer Thiers zich jegens het vaderland heeft verdienstelijk gemaakt.
Toen Maandag de zitting der Fransche akademie geopend was, vroeg
de heer Legouvé het woord. Dc akademie, zeide hij, mag temidden van
de algemeene vreugde, ontstaan door de lijding, dat een tractaat met Duitsch
land is geleekend tot spoedige ontruiming van ons grondgebied, het voor
eene eer rekenen, den beroemden staatsman, die het tractaat heeft gesloten,
ei» den minister van bnitenlandsche zakendie de onderhandelingen geleid
en bet verdrag geleekend heeft, onder bare leden te tellen. Ik stel mits
dien voor onzen vasten secretaris, den directeur en den kanselier naar
den president der republiek en den minister af te vaardigen, om hun,
namens de akademie. geluk te wenscheii en hun dank te betuigen. Dit
voorstel werd met eenparige stemmen goedgekeurd.
IPAAJK
De president-minister Figueras heeft te Barcelona een langdurig onder
houd met de aanzienlijkste bankiers en kooplieden gehad, voor welken hjj
de gesteldheid der regering uiteen zette. Hij noodigde hen uit een be-
wjjs van vaderlandsliefde te geven door bij le dragen tot de kostenwelke
de voor het herstel der rust noodzakelijke uitrusting der'corpsen vrijwil
ligers veroorzaakte. De aanwezigen verkozen daarop eene commissie om
hel plan voor het sluiten cener leening te ontwerpen; het bestuur der bank
van Barcelona heeft den minister bereids een aanzienlijk bedrag aangeboden.
Ter zclfder tijd is te Madrid de minister van financiën met de heeren Orquyo
en Arenzana in onderhandeling gelreden over een aan de staatskas te ver
strekken voorschot. Hij zal zich aan zeer bezwarende voorwaarden moeten
onderwerpen.
Eene Carlistische bende is, naar men verneemt, dezer dagen tot werk
staking overgegaan. De manschappen eischen eene verhooging van soldij tot
10 realen daags, en vermindering van werkuren; dat wil zeggen, dat er
niet meer dan 6 uren daags gemarcheerd zal worden.
DlIITSCHIiAN».
De bisschop van Mainlz komt in de Germania op tegen eenige zin
sneden in de bekende rede van von Bismarck in het heerenhuis. Hij ver
klaart 1°. dat hij nooit heeft bedoeld in Pruissen het dualisme in le voeren;
2". dat hij niet hel programma der fractie van het centrum heeft gemaakt;
en 3". dat hij geen pauselijke politiek drijft.
liet openbaar ministerie te Karlsruhe heeft tegen de ultramontaansche
JFreie Slimme eene vervolging ingesteld, wegens beschimping van een door
den slaat erkend godsdienstig genootschap, dat der oud-katholieken.
's GRAVENHAGE, 21 Maart. Naar men met zekerheid verneemt, bepaalt zich
de aanleg van spoorlijnen voor staatsrekening (heden in tweede kamer inge
komen) lot Arnhem—Nijmegen en Zevenbergen Zwaluwe. deze laatste in
verbinding met dén aankoop der lijn Roosendaal—Zevenbergenom daardoor
den kortsten weg van Vlissingen naar Rotterdam te verkrijgen.
VERSAILLES. 20 Maart. De vergadering heeft dc beraadslaging over
art. 13 van liet wcts-ontwerp, betreffende de gedeporteerden in Caledonië,
uitgesteld lot Maandag. Voor dc derde maal werd de wet op de commis
sion van bestuur over weldadige instellingen gelezen. Een amendement van
den lieer Saintc-Croixvolgens hetwelk de prefect die commission benoemt,
is in overweging genomen.
ROME, 20 Maart. De minister Sella heeft een voorstel van Nicotcra be
treffende de wapening bestredenomdat dit een meerdere uitgave van 50
miiliocn zou ten gevolge hebben, waarin niet zou kunnen voorzien worden
dan door alle belastingen, uitgezonderd dc in- en uitgaande regten, met
één tiende te verlioogen. Dergelijke vermeerdering van de belastingen zon
hêt land niet kunnen dragen. Liever dan deze ten uitvoer te brengen, zou
de minister zijn ontslag nemen.
LONDEN, 20 Maart. De heer Gladstone deelde in het lagerhuis beden
mede, dat alle ministers hunne portefeuilles weder aanvaarden, dal zij de
zaken zullen leiden naar dezelfde beginselen als te voren, en dat zij reke
nen op den steun der liberale partij.
NEW-YORK, 20 Maart. De opstandelingen op Cuba hebben de stad Barajal
aangetast. Op nog andere punten zijn zij met de troepen slaags geweest;
de uitslag der gevechten is onbekend.
INCEZONDEK.
Lezing; van de Dames KKLSEMAN en PEIlIi.
«Les absents ont lort", zegt een zeker spreekwoord, en deze gedachte
kwam. zij het dan ook in gewijzigde beteekenis, hij ons op, toen wij de
kleine zaal van 't Nut slechts spaarzaam gevuld zagen door eenige dames en
heeren, die door levendige blijken van goedkeuring het bewijs gaven dal de
dames Mina Krttseman en Betsy Perk niet op zich hadden toegepast de tegen
stelling van hel aangehaalde spreekwoord «les présents out tort". Zoo wij
aan de eene zijde het reeds vergevorderde seizoen en de vele gelegenheden
om zich des avonds buitenshuis le ontspannen, in rekening brengen, van
den anderen kant gezien, achten wij dc bijvalsbetuigingen volkomen verdiend.
De novelle «Ncra", door mejufvrouvv. Kruseman geschreven en voorgelezen,
toch is een goed geschreven stuk. waarin eene vrouw geschilderd wordt,
die te hoog slaande om het huwelijk als een koopcontract Ie beschouwen
den strijd waagt met de wereld, zich eene onafhankelijke positie, eer en
roem verwerft, en eindelijk, als zij den man barer keuze gevonden heeft,
niet aarzelt den band te sluiten, die eerst dan een heilige mag hectcnwan
neer hij vrijelijk wordt aangegaan en in zielengemeenschap recht van be
staan vindt. Krachtig was tiaar pleidooi voor de goede zaak der verbetering
van den toestand der vrouw, die opgevoed voor het huwelijk, terwijl 40 per
cent celibalaire blijven, verstoken wordt van middelen ont in eigen onder
houd te voorzien. Geestig was het woord aan Nora in den mond gelegd,
wanneer deze. om de meerderheid aan den man te betwisten, zegt: «Ik zou
wel eens de proef willen nemen mei een toestand, waarbij hoogere en mid
delbare scholen voor den man gesloten, voor de vrouw geopend werden, en
dan na verloop van vijlt ij» jaren willen zien wie de meeste zou zijn in ver
slandsontwikkeling." En die novelle'werd voorgedragen met eene waardige
kalmte, ecne spaarzaam gebezigde mimiek, op eene wijze, die alleen aan
stembuiging en oogopslag bezieling dankte.
En mi Betsy Perk, zij is ons geenc vreemde. Wij kennen haar als be
gaafde novelliste en romancière. Haar «Sixtus IV en Lorenzo de Medicis"
verwierf eene welverdiende reputatie.. Haar blad «Onze roeping" iieeft een
goeden naam. Hel «Arbeid adelt", door haar opgericht, heeft ook haar een
adelbrief geschonken. Ook zij trad óp met een product van haren geest,
een gedeelte van een door haar geschreven roman, en zij schilderde ons de
laatste oogcnblikken van Elisabeth van Frankrijk, ecne vrouw met een
karakter zoo schoon, dat wij bijna geneigd zouden zijn haar eene heilige
te noemen, indien wij niet vreesden daardoor de begrippen van velen
te kwetsen. De waardigheid en - bezieling, waarmcê dit stuk door de
begaafde schrijfster werd voorgedragen, evenaarde den rijkdom van den
inhoud. Zij heeft hel karakter van Elisabeth blijkbaar goed begrepen en
zich volkomen welen te verplaatsen in den toestand der vorstindie tegen
over de ruwheid en laaghartigheid van onmenschen eene zielegrootheid ver
toont. waarvoor de ellendelingen, die het liberaal despolismus van Robes
pierre dienen, geene oogen hebben, verblind als ze zijn door een fanatisme,
dat, zooals de spreekster terecht zeide. een gevolg was van «de vqlslagfi
godsdien0!loosheidwaarin de wijsbegeerte was ontaard'
