LEIDSCHE
O EH A
r
1875.
ZATÜRDAG 15 FEBRUARIJ.
N'. 3#.
/Je Courant verschijnt dagelijksZon- e.n feestdagen uiige tow Herd. De prijs der Couran' is per vierendeel jaars 3.franco p.p. r 8.50
met het Verslag der Can delingen ran den Gemeenteraad ƒ3.35, franco p. f 3.85. tiet verslag afzonderlijk is verkrijgbaar voor f 2.50
'tjaars, buiten de expeditiekosten. Afzonderlijke nommert der Courant zijn verkrijgbaar voor 5 Cents, franco p. p. 6 Cents.
De prijs der Advertentiën is van I4 regels 1.iedere regel meer 25 cents.
Ailvertentiën voor Dnitscbland, Oostenrijk en Zwitserland word6n uitsluitend aangenomen door HAASENSTEIN VOGLER Expeditie-Kantoor van Advertentiën t*
Earnburg Lubeck, Frankfort a. Al., Berlijn Leipzig, Dresden Breslau, Keulen, Stuttgart, IVeenen, Praag, Bazel, Zurich, St. (lallen, Gcnhie en Lausanne
BINNIii\LANDSCIIE BKRIGTKM.
LEIDEN, 14 Febriiarij.
's Rijks middelen hebben over de maand Januarij dezes jaars opgebragt
ƒ5,622,902.79, zijnde ƒ37838.27 minder dan in de maand Januarij van liet
vorige jaar. De raming bedroeg ƒ6,387,443.56.
Men schrijft ons uit Valkenburg: Als een uitvloeisel van het gevierde
50-jarig bestaan van het departement der maatschappij lot Nut van 't Alge
meen, te Valkenburg, den 10ll'n dezer, kan nog vermeld worden, dat de
opbrengst eener collecte voor de armen dier gemeente, gebonden aan den
feestmaaltijd, het bestuur in staat heeft gesteld eene extra uitdeeling van
hrood en spek aan de behoeftigen te verstrekken.
Uit den 261,en jaargang van het jaarboekje der Holiandsche Maatschappij
van Landbouw voor het jaar 1873 blijkt, dat die maatschappijin 1847
opgerigt, 10000 leden telt. Beschermheer is: Z. M. de koning. Eereleden
zijn: HH. KK. 11H. de prinsen van Oranje, Hendrik, Frederik en Alexander
der Nederlanden. De algemeene vergadering en tentoonstelling wordt in
September van dit jaar te Amsterdam gehouden.
De dezer dagen aangekondigde verloting van allerlei voorwerpen van
kunst en smaak ten voordeele der Nederlandscbo Vcreeniging van weldadig
heid, te Brussel, ondervindt krachtige ondersteuning zoowel aan deze, als
aan gene zijde van den Moerdijk. Z. M. de koning, beschermheer der
Vereeniging, zond haar een prachtigen zilveren waterketel, een voortbreng
sel der fabriek van den heer J. M. van Kempen te Voorschoten. Nog van
andere zijden werden kostbare zilveren voorwerpen ontvangen, terwijl
Z. K. 11. prins Hendrik der Vereeniging eene gift van ƒ200 ter tegemoet
koming in de Kosten der verloting aanbood. Een aantal Nederlaitdsclie en
Belgische kunstschilders zonden mede bijdragen.
Naar men verneemt heeft Z. K. H. prins Frederik der Nederlanden
aan den voorzitter der Alkmaarsche feest-commissie eene bijdrage van ƒ300
doen toekomen voor het op te riglen monument voor het heuglijk ontzet
in 1573.
Te Delft is tot predikant bij de Ned. hervormde gemeente beroepen
d'. C. J. van der Flier, pred. te Heemstede.
Tot leeraar in de natuurkunde enz. aan de hoogere burgerschool te
Delft is benoemd de heer dr. II. J. Rink, leeraar aan de hoogere burger
school te Tiel.
De vermoedelijke dader van verscheidene diefstallen van pluimgedierte
te Haarlemmermeer is dezer dagen gevat en naar Haarlem gebragt. De
landbouwer Verbrugge hoorde des nachts te 12 ure in zijnen stalnabij
zijn kippenhok, waarin 2 kalkoenen en eenige kippen waren, een raam
breken; vermoedende dat zijn paard was losgebroken, ging hij daarnaar
zien. Toen hij zag dat zijn paard nog goed vast stond en hij onraad be
merkte, snelde hij naar buiten en zag daar Jan Geilvoet, oud 21 jaren,
welke het raam had stuk geslagen. De inbreker zette het op een loopen
en de boer, met eene ijzeren blaaspjjp in de hand, vervolgde hem, tot het
hem gelukte den dief, door een paar slagen inet de blaaspijp tegen de hee
tten, te doen vallen en te grijpen. Op den terugtogt naar de woning moest
men een dam passeren; daar nam G. zijne kans waar, wierp den boer hals
over kop in de sloot en koos weder het hazenpad; maar de boer kroop
vlug op den wal, vervolgde den dief op nieuw, haalde hem met veel moeite
in en bragt hem toen een slag op het hoofd toe, ten gevolge waarvan hij
"viel en bleef liggen. Hij werd toen met hulp van andereu gebonden en
later door de veldwachters in bewaring genomen. Toen de morgen aan-
•brak, vond men in een boschje bij de woning een zak, waarin twee levende
kalkoenen geborgen waren, die te Schalkwijk waren ontvreemd. (II. C.)
Wij vernemen, zegt het tibl.dat het reeds sedert eenigen tijd bij het
bestuur van de Auisterdamsche afdeeling der maatschappij lot bevordering
der toonkunst bestaande denkbeeldte trachten alhier eene concertzaal te
«rlangen, die, in verband met de eischen des tijds, evenzeer aan de be
hoefte, zoowel der maatschappij, als van andere muziekale genootschappen,
zal voldoen, tot rijpheid is gekomen en kans heeft van slagen, indien het
Kunstlievend publiek de ontwerpers in hunne pogingen daartoe zijne onder
steuning en medewerking w il schenken. Het plan toch besthat de park-
mrigting met al hetsaen daartoe behoort vair de tegenwoordige eigenaars
over te nemen, het parklocaal te verbouwen, de concertzaal te vcrgrootcii
en zoowel aan de zijde van de Dok- als Parklaan breede, ruime toegangen
te maken Tot bereiking van dat doel stelt men zich voor, eene naamlooze
vennootschap in het leven te roepen, die, in verband met het bovenstaande,
de exploitatie op de tegenwoordige voet en wijze zal vqortzetten.
De heer J. W. Felix, pred. hij de Ned. herv. gemeente te Utrecht, her
dacht gisteren den dag, waarop hij voor 25 jaren de evangeliebediening
aanvaardde. Van verschillende zijden, zoowei van kerkelijke autoriteiten
als van leeken, weiden hem blijken van belangstelling geschonken.
-- In Gestel nam Zondag morgen een kind, van 10 jaren, een pistool
met hagel geladen in de hand en rigtte dat spelende, in tegenwoordigheid
der ouders, op een aan tafel zittend persoon: de haan was gespannen; het
pistool ging af en bijna de gehcele lading hagel trof het gelaat van den
ongelukkige, terwijl het kind zelf deerlijk in het gezigt gewond werd; da*
delijk ingeroepen hulp van den geneesheer zal, hoopt nten, den gekwetste
voor erge gevolgen redden.
Naar men uit Bergen-op-Zoom meldt is de wachtmeester B., van het
2reg. huzaren, met eene som van ƒ500 op den loop gegaan. Men denkt
dat hij ziclt in Belgie ophoudt.
Otl t-
Uit het rapport der staatscommissie, betreffende het muntwezen,
leenen wij. ten vervolge op het medegedeelde, nog het volgende:
In de overtuiging dat Nederland, in de gegeven omstandigheden, door
volharding bij zijn muntstelsel, in grootc moeijetijkheden zoude kunnen ge
raken, en doordrongen van de noodzakelijkheid, dat reeds nu met spoed
gehandeld worde, daar uitstel gevaarlijk is, rekenen wjj het ons tot piigt
Uwe Majesteit die voorstellen te doen, welke naar onze meening tot eene
bevredigende oplossing kunnen leiden van het dilemma, waarin ons vader
land. geheel buiten zijn wil, door den loop der gebeurtenissen op den
huidigen dag verkeert.
De vraag, die zich in de eerste plaats voordeed en derhalve vooraf moest
onderzocht worden, was deze: Moet Nederland, nu het door de omstandig
heden gedwongen wordt tot wijziging van zijn muntstelsel, thans reeds
tot eene geheele verandering besluiten? Moet het reeds nu zijn zilveren
standaard door den enkelen gouden vervangen?
Die vraag meenen wij ontkennend te moeten beantwoorden. Zoodanig
besluit wordt, onzes inziens, nog niet door den loop der gebeurtenissen ge
vorderd. Het kan noodig worden daartoe over te gaan; misschien zal het
eerlang onvermijdelijk blijken te zijn. Maar zooals de zaken staan, meenen
wij die geheele omkeering op dit oogenblik nog te moeten ontraden.
In den toestand, waarin wij op den huidigen dag verkeeren, zijn de vol
gende gevallen denkbaar:
a. Duitscliland geeft bij voorraad geen gevolg aan zijn voornemenom den
gouden standaard alleen aan te nemen en blijft hij den dubbelen standaard
volharden. Frankrijk en Italië keeren tot den omloop van metalen geld
terug. In dal geval zou de wettelijke waardeverhouding van 15.5: 1 opeen
zeer uitgestrekt veld in Europa van kracht zijn; zij zou de werkelijke ver
houding op de handelsmarkt zoodanig beheerschendat de prijs der edele
metalen eene vroeger ongekende vastheid verkreeg.
b. Duitschland voert den enkelen gouden standaard in, en Frankrjjk
vervangt zijn papiercircttlalie door metaal. Dan kan, omdat de dubbele
standaard in de Latijnsche Unie bestaal, in die Unie zeer veel zilver wor
den opgenomen. De daling van den zilverprijs, die het gevolg zal zijn van
de demonelisatie van het zilver in Duitschland, wordt daardoor tegenge
gaan, hoewel betwijfeld mag worden ol die invloed voldoende zou zijn.
c. Duitschland voert den enkelen gouden standaard in en in Frankrjjk
blijft de papiercirculatie bestaan.
Met het oog op die eventualiteiten achten wjj het voor het oogenblik
noodig de volgende maatregelen ten spoedigste te nemen.
1°. Invoering van den dubbelen standaard; het goud naast het zilver,
beide tot den rang van standaardmunt verbeven met eene waardeverhou
ding van 15.5; I.
2". Beperking van of voorloopig verbod lot verdere aanmunting van zil
veren standpenningen.
Doet zich dan het sub a gestelde geval voor, *oo kan Nederland veilig
goud en zilver naast elkander in omloop honden, en het verbod van aan-
