rende liet aangevangen leessaizwen nog als sprekers optreden de lili. W. .1.
Hofdijk en dr. E. Laurillard, beiden van Amsterdam, onze stadgenoot R.
Koopmans van Boekcren en de bh. R. Bennink Janssonius en G. 11. J. Elliot
Boswel, de twee laalstgenoemden van 's Gravenhage.
Weldra zal er van de hand van onzen geleerden stadgenoot dr. G. 1). J.
Schotel, bij de uilgevers de Breuk Smits, alhier, eene brochure het licht
zien, waarin, met hel oog op de feesten, die in 1874 en 1875 door Leiden
en hare hoogeschool zullen worden gevierd, de vraag wordt beantwoord, die
vooral in onze dagen door zoo menigeen en niet het minst door Leidens
burgeren werd uitgesproken: //Zal Nederland, na sedert drie eeuwen de
vruchten te hebben geplukt van het manmoedig en edel beleid van den ver-
dodiger van Leidens veste in 1574, zal de dankbare nazaat aan van der j
Werff een standbeeld wijden?" De schrijver schetst in deze brochure de
verdiensten van van der Werd omtrent het vaderland, de stad en hare
hoogeschool en laat ten slotte na dit, in zijne waarheid en eenvoud, zoo
krachtige pleidooi, aan zijne land- en stadgenooten de beslissing over: of
er binnen Leiden voor van der Werff al of niet een standbeeld zal verrijzen.
In een aan de tweede kanier aangeboden wets-ontwerp tot verhooging
van hoofdstuk V der staatsbegrooling voor bel dienstjaar 872 komt eene
verhooging ad 90000 voor ten behoeve der in 1873 te Weenen te houden
wereldtentoonstelling van voortbrengselen van nijverheid, landbouw en
schoone kunsten.
lie wis- en natuurkundige afdeeling der kon. akademie van weten
schappen te Amsterdam zal Zaturdag aanst. aldaar eene gewone vergade
ring houden.
- Te Chariois is door den gemeenteraad tot hoofdonderwijzer aan dè
3° openbare school aldaar benoemd de heer I'. van Bochove, hoofdonder
wijzer te De Werken.
Door den gemeenteraad van Zwolle is de beer .1. 11. F. de Vogel,
leeraar aan de heogere burgerschool aldaar, ook benoemd tdt leeraar aan
de burger-avondschool.
D". 11. A. Gillot, pred. te Zierikzee. is beroepen tot predikant bij de
gcref. gemeente te St. Petersburg.
Ilel U. meldtWegens de nog bij den regler van instructie in be-
hehandeling zijnde zaak van den diefstal ten nadeele van den Utrechtscben
schipper S.wien in den nacht van 2 op 13 October eene waarde aan
papieren van 575 werd ontvreemd, bevinden zich nu reeds vijf personen
in arrest. Het blijkt uil het onderzoek, dal een der schuldigen, die eerst
als getuige was opgetreden, heeft medegedeeld dat men in de nabijheid van-
het zoogenaamde Markiescbe bosch. nabij deze gemeente, een kistje met
ruim f 170 in den grond verborgen had. De justitie, die op zijne aanwij
zing een onderzoek instelde, vond dan ook werkelijk dit kistje met geld;
eene som van ƒ200 is te Rotterdam op een schandelijke wijze verteerd en
een gedeelte van het overige geld aan zekeren van den Brink in bewaring
gegeven.
Dezer dagen viel aan de binnen de gemeente Voorst, te Wilp en Twello
gestationeerde rijkscommiezen een zeker zeldzaam voorregl te beurtom in
eéne boerenwoning, onder Vaassen, gemeente Epe, niet minder dan drie
gcslagte, doch niet vcraccijnsde koeijenin beslag te nemen.
Te Zeelst, in Noordbrabant, is Dingsdag 11. de toren van de in aan
bouw zijnde r. k. kerk. ten gevolge der lievige windvlagen, ingestort
Te Raamsdonk is Maandag avond brand ontstaan in-eene landbouwers
woning. welke, met alles wat zich daarin bevond, is afgebrand, waaronder
0 beesten. Door den bevigen wind is ook eene ichuur, die er omstreeks
50 ellen van verwijderd was, door bet vuur aangetast en mede eene prooi
der vlammen geworden.
"s GRAVENHAGE 28 November.
Aan den heer J. W. C. Doijer is, op zijn verzoek, ontslag verleend
als burgemeester der gemeente Diepenheim.
Tot ontvangers der directe belastingen te Noordwelle is benoemd de
heer W. van Bochove, thans te Noordwolde; en tot ontvanger der registratif
te Meppel de heer J. Roldanus, thans te Hoorn. De lieer II. G. Nanninga,
thans verificateur voor de actieve dienst der directe belastingen te Ooslmaj
horn, is benoemd tol ontvanger derzelfde middelen te Schiermonnikoog.
-- Naar men verneemt wordt de betrekking van secretaris van II. M. dé
koningin waargenomen door den heer mr. F. von Weckherlin. zoon van
den overleden secretaris.
Iu de zitting van de tweede kamer van lieden is de behandeling voort
gezet van de spoorwegbegrooting. Onderscheidene openbare werken zijn
daarbij ter sprake gebrast. Ten slotte is die bcgrooling met algcmeend I
stemmen aangenomen.
Bij de lieden aan hel ministerie gehouden aanbesteding ten behoeve
van het corps mariniers, is de levering van 200 meter blaauvv onder-offi- j:
cierslaken aangenomen door de bh. Krantz en Zoon. a 7.24.
Eergisteren overleed alhier de lieer ,1. G. Willemse. gepensioneerd
administrateur voor de zaken van de r. k. ecredienst.
BÜlTICiNLAiSOSCIIK ÖÊi'ïïï}KN~
E E E, ES,
LONDEN 27 November
Op de zuidkust van Engeland en de westkust van Schotland hebben
.hevige stormen gew oed. Op de Ghesil-bank. nabij Portland heelt de schooner
Jane-Catharinekapitein William Jones, schipbreuk geleden; liet schip was
in weinige minuten geheel uit elkander geslagen, zoodat bet, nicltegen- i
staande den korten afstand onmogelijk was de opvarenden te redden. Te
Plymouth is eene boot, waarmede tien militairen zich door twee roeijers j
naar bel transportschip Uimaloja wilden laten roeijen, omgeslagen, en
slechls twee der militairen zijn gered. Op de kust van Cornwall is op de
Buck-rotseu een groot schip met man en muis vergaan, waarvan 8 lijken
en veel talk, wol en huiden zijn aangespoeld Nabij Penzance is een bark
schip gestrand; de kapitein en zeven man. die hel een uur te voren m
eene boot hadden verlatenzijn in de golven omgekomen. De schooner
Albion is op dezelfde kust verbrijzeld, en twee der vijf opvarenden zijn
verdronken. Nabij Waterford, op de Scholsche kust, beeft het stoomschip
Kinsair schipbreuk geleden, en van de 9 passagiers en 20 schepelingen zijn
alleen de stuurman en twee matrozen gered.
Eerstdaags zal uit Engeland vertrekken eene door zekeren heer James
Voting. van Kelly, bekostigde expeditie naar de Westkust van Afrika, ten
einde de Congo op te varenen van dien kant uit de onder den evenaar
gelegen meren op te zoeken en zich aldaar bij dr. Livingstone aan Ie sluiten.
FKANH RIJ M.
De minister van binnenlandsche zaken beeft in eene bijeenkomst der
commissie voor de verzoekschriften, naar aanleiding van het protest van
prins Napoleon legen zijne uilzelling, de verklaring afgelegd dat de regering
de tegenwoordigheid van dien prins in Frankrijk niet kon duldenomdar
zij bekend was met het bestaan ecner lionapartislische zamenzvvering, er
bij voegende dat, vermits de nationale vergadering was uiteengegaan, de
regering niets anders had kunnen doen dan den prins uil hel land te zetten.
Le Bien public Iaat zich over den tegenwoordigen stand van zaken
aldus uit: Er staan twee maglen tegen over elkander: het uitvoerende ge
zag en de nationale vergadering. Aan de eene zijde staat de natieaan de
andere de tnonarchaalgezinde regtcr zijde, sterk gemaakt door hare sou-
vereine magt. Eene poging lot verzoening dezer strijdige maglen is ijdel
geweest; zij kunnen elkander niet verstaan. Aile ophelderingen van den
heer Thiers, alle pogingen welke hij aangewend, alle concession welke hij
gedaan hcefl out den tegenstand te breken, zijn vruchteloos geweest. En
inlusschen is de geheele natie vervuld van kommer over de gevolgen eener
botsing, die geene andere oorzaak heeft dan de stijfhoofdigheid van een
handvol kortzigligenbij wie vaderlandsliefde en conservalismus zijn uit
gedoofd door persoonlijken wrok. Hel is een ongelooflijk schouwspel dat
wij voor oogen hebbenmen gevoelt eene groote moedeloosheid wanneer
men zich de rampen le binnen brengt, welke eene ongerijmde politiek, los
van het gezonde verstand en van de rede, over ons brengen kan. En die
wederspannigen tegen de beslaande orde van zaken durven zich de meer
derheid noemen! Een merkwaardige titel voorzeker! Welk eene meerder
heid Hoe is zij ontstaanDe wederspannigen zijn uil alle partijen tol
elkander gekomen; zij kunnen gemeene zaak maken tol den aanval, maar
zij kunnen zich niet verstaan om iets te stichten. En wat zouden zij bo
vendien stichten? Niets; zij erkennen dal zeiven. Maar is de eigenlijke
meerderheid niet te zoeken aan de zijde van den heer Thiers, van de re
gering? Hij heeft voor zich een gedeelte der kamer, maar bovendien de
geheele natie, welke hem toeroept: //Gij hebt gelijk; wij stellen ons ver
trouwen op u; uw bewind kan rekenen op onze ondersteuning, welke alle
welgezinden u schuldig zijn uit dankbaarheid voor de vele diensten, welke
gij aan den lande bewezen hebt."
De heer Lemoinne zegt in het Jour», des Déb. dat eene groote moe
deloosheid zich van hem meester heeft gemaakt. De klove Utsschen hel uit
voerend gezag en de nationale vergadering is in de laalste dagen nog breeder
geworden. Geen der beide maglen schijnt geneigd hare eischen te laten
varen. Wij zouden, zegt bij, niet zoo ongerust zijn, het land zou niet in
zoo groote spanning verkcerenindien w ij aan deze of gene zijde iemand
ontwaarden, die, als de strijd eenmaal is aangevangen, de zege kan weg
dragen; dal wil zeggen iemand, die bet symbool is der orde. Maar liet
ongelukkige van den toestand is, dat, als het tol een breuk tusschen beide
partijen komt, de anarchie voor de deur staat. Waren wij in een anderen
toestand; ware de vrede met den vreemdeling volledig en het leger reeds
zoo zeer georganiseerd, dat wij met zijne hulp alle onlusten konden onder
drukken. wij zouden geen bezwaar zien den heer Thiers toe te roepen:
Werp uwe tegenstanders de teugels van hel bewind toe; zeg hun: //ziedaar
wat ge mij gegeven hebt, en ziedaar wat ik u teruggeef." Maar ongeluk
kiglijk zijn wij niet in dien toestand. Alles is nog niet uit. En dat schijnen
de groote parlementaire dobbelaars geheel en al te vergeten ol voorbij le
zien. Zij meenen nog in den gelukkigen tijd le zijntoen eene crisis een
voudig eene minislerieele crisis was. Ach, het is thans geen tijd om met
elkander te twisten of oncenig te zijn. Wil de kamer kracht hebben, dan
moet zij het eens zijn met de magt, die haar dienaar is. Zonder die eens
gezindheid is zij onmagtig en wordt hel land met eene revolutie bedreigd.
DIJITSCHLAND.
De hoogleeraren Dcillinger en von Scluille hebben een /-aan de oud
katholieken in Duitschland en andere landen," gerigt adres van sympathie
ontvangen, onderteekend door een aantal Protestanten in Zwitserland. En
geland, Frankrijk, Nederland, Italië. België en Amerika, namens de con
ferentie, die van 22 tot 30 September, ingevolge bijeenroeping door liet
Genccfsch Comité van hel evangelisch verbond, te Genèvc heeft plaats gehad.
De visschers aan de Oostzee-kust hebben bij de jongste overslroomin-
gen zware verliezen geleden, daar zij niet alleen in het lot der overige
kustbewoners declen, wat de aan de woningen loegcbragle schade betreft,
maar bovendien voor het meeremleel hunne schuiten en netten verloren heb
ben. Zoo is er alleen voor Eckernforde, een sladje met nog geene 5000
inwoners, eene som van omstreeks 10000 Ih. noodig om de visschers dier
plaats in slaat te stellen hun bedrijf te hervatten. De particuliere liefdadig
heid heeft groote offers veil voor de noodlijdenden. Van regeringswege is
den regerings-presideulen gelast in de dringendste-behoeften te voorzien;]
later als de geheele omvang der schade hekend is, zal zij een credict aan
den landdag vragen. Naar men zegt zou de keizer eerstdaags de geteisterde
streken bezoeken.
PEK TKLEGKVAF.
BERLIJN. 27 November. De kamer van afgevaardigden hield zich heden
bezig niet liet voorstel van Reiehcnspcrger, dat de regering zon verordenen,
dat liet onderwijs in de godsdienst aan het gymnasium te Braunsberg niet
zal gegeven mogen worden door den in den ban gedanen godsdienstonder
wijzer Wollmann. De minister van eeredienst verklaarde in den loop der
discussie, dat Wollmann staatsambtenaar is en dus slechts volgens de net
ten van den staat kan ontslagen worden. Werd Wollmann's excommunica
tie een beslissend criterium, dan zou de regering zich stellen onder de auto
riteit van den bisschop van Ermeland. De regering houdt de twee partijen,
die in den boezem der katholieke kerk strijd voeren, beide voor katho
liek. Zij handhaaf! deswege Wolmann in zijne betrekking. De regering
nam hel dogma van 's Pausen onfeilbaarheid niet aan, en kan dus ook niet
de gevolgtrekkingen, uil dat dogma gemaakt, erkennen. De kamer ver
wierp het voorstel van Reichensperger, bij gemotiveerde motie om lol de
orde van den dag over te gaan, met 284 legen 81 stemmen. De iillramon-
tanenfcodalcn en Polen stemden legen.
LONDEN, 28 November. De bank zal waarschijnlijk heden haar disconto
een pCt. veriagen.
De Daily Telegraph bevat een telegram, volgens hetwelk generaal Man-
teuffel, bevelhebber der Duitsche troepen in Frankrijk, in last zou hebben
gekregen deze troepen bijeen le trekkenten einde zij op het eersle sein
kunnen oprukken.
PARIJS, 27 November. Nationale vergadering te Versailles. Bij de
algcmeene beraadslagingen over de begrooting voor 1873 vestigde de lieer
Baudot de aandacht op liet tekort. De alsemeene beraadslaging werd ge
sloten zonder dat eenig incident zich voordeed?