Nieuwe Concert-Zaal.
HOMOLOGATIE.
niet het geval is, of als het betreft een geschil oier de onderscheidingen,
bedoeld bij art. 3 der wet tot regeling van het armbestuur.
Dat kerkeraadsbesluit luidt aldus;
//De kerkeraad enz.
erkent, dat het 11. G. of Arme wees- en kinderhuis, sedert de hervor
ming bestemd tot opneming en verpleging der weezen die tot de Neder-
duitsclie hervormde gemeente te Leiden behooren, was eene instelling van
weldadigheid door de burgerlijke overheid geregeld en van harentwege be
stuurd
is van meeningdat sedert de invoering der wel regelende het armbe
stuur zoodanige instelling behoort te zijn eene instelling door de kerkelijke
gemeente geregeld en bestuurd, omdat volgens art. 20 van die wet die
armenzorg moet worden overgelaten aan de kerkelijke en bijzondere instel
lingen van weldadigheid;
en verbindt zich, om die instelling voortaan te onderhouden, te beheeren
en te besturen als eene instelling der kerkelijke gemeente, zonder ooit hel
burgerlijk bestuur le belasten met de verpleging van of de zorg over
ueezen tot die gemeente behoorende
mils dan ook die instelling met hare lasten en lusten ontheven worde
tan het gezag der burgerlijke overheid en overgedragen aan de Nederduitsche
hervormde gemeente te Leiden."
Men zou meenendat door die verklaring was voldaan aan de gestelde
eiscben en het uitzicht geopend op een gunstige beschikking, waardoor "den
oneigenaardige!) toestand die bestond veranderde, en buiten de eenmaal
bepaalde som het financieel verband tusschen burgerlijke gemeente en wees
huis voor altijd zoude zijn afgebroken.
Neen: de gemeenteraad eischt een stellige verklaring, om het geheele
subsidie prijs te geven, als verbindtenis voor nu en voor het vervolg; ter
wijl het burgerlijk bestuur onbevoegd is dien eisch te stellen en de kerke
raad die verbindtenis le sluiten.
«De kerkeraad zon hooger eischen kunnen stellen dan onze regenten
«doen; men denke slechts aan de vraag, of bij het weeshuis al of niet een
«eigen school behoort, en dit verschil in de eischen welke men stelt, kan
«uitwerken, dat het beheer van de kerk tekorten oplevert, welke in het
«stelsel van onze regenten worden vermeden, 't Is waar de burgerlijke ge
meente blijft altijd vrij subsidie te weigeren en niet onwaarschijnlijk
«zou zij van die vrijheid gebruik maken; maar dan stelt zij zich weder
«bloot aan het gevaar, dal de kerk zich aan de verpleging van een deel
mier arme weezen onttrekt."
Zulke redeneringen zijn in geen geval overeen te brengen met de wette
lijke voorschriftenwaaraan een gemeentebestuur gehouden is. Zij moeten
bestreden worden uit volle overtuiging, omdat het belang der gemeente
Leiden zoowel als dat der Nederduitsche hervormde gemeente niet gedoogt dat
de bestaande toestand voortduurt.
«Van vrijwillige bijdragen in mindering van het afloopend subsidie ver-
«wachlen wij weinig of niets," zegt de raadscommissie, maar zij vergeet,
dat het gereformeerd minuehuis zonder subsidie in zijn behoefte wordt ge
steund door de kerkcolleclen. En de Nederduitsche hervormde gemeente te
Leiden heelt een voorbeeld in de Christelijke gereformeerde gemeente aldaar,
die, minder talrijk en gegoed, in de laatste dertig jaren kerken, scholen,
wees- en oudeliedenhuis bouwde en onderhield, hare leeraars ruim bezol
digt, zonder eenige hulp, tegemoetkoming of subsidie uit eenige open
bare kas.
«De gemeenteraad zal, als het afloopend subsidie eenmaal geheel vervallen
«is, bij eene schikking als nu wordt voorgesteld, niet tegen wederinvoering
kt bjjdrage uit de gemeentekas gewaarborgd zijn." lfe raadscommissie
schijnt er niet aan te denken, dal ook de liefdadigheid der gemeenteleden
zou kunnen inkrimpen, als het gereformeerde weeshuis bleef een burgerlijke
iustelling van weldadigheid buiten invloed ran de hervormde gemeente of
baar kerkbestuur en de kerkelijke armenzorg.
«De kerkeraad zou hooger eischen kunnen stellen dan onze regenten
«doen; men denke slechts aan de vraag of hij het weeshuis al of niet een
«eigen school behoort." Hier komt de aap uit de mouw, en de vraag zou
kunnen gedaan worden, of de school in het r. k. weeshuis en de Israëliti
sche school reeds zijn of moeten worden opgehevendewijl een subsidie uit
de gemeentekas genoten wordt, dat bij art. 3 der wet van 13 Augustus
1857 eischen stelt, onaannemelijk voor een bepaald godsdienstig gekleurde
school
Onze regenten Zijn dat ook geen leden der Nederduitsche hervormde
gemeente te Leiden? Of zou de gemeenteraad zich in dat recht van be
noeming een waarborg willen verzekerd zien, waarvoor? Toegegeven al
eens, desnoods erkend zelfs, dat de tegenwoordige zamensteiling van den
Leiilschen kerkeraad of liever de verkiezing van ouderlingen en diakenen,
behoudens enkele uitzonderingen, weinig hoop oplevert op een even ver
standig. naauwgezet, ordelijk bestuur en beheer, als onder het toezicht of
de regeling der burgerlijke overheid plaats had; dat gaat de gemeenteraad
niets aan; dat heeft de gemeenteraad ook niet bedacht, tóen in December
1869 het gereformeerde minnehuis en de armbakkerij aan kerkeraads-
Icden werd overgedragen, en daaromtrent is tot heden geen redelijke grond
*an bezwaar aan te wijzenomdat het nieuwe bestuur der kerkelijke
instellingen van weldadigheid even onberispelijk is als het vroegere.
Maar wat alles afdoet: moge de keuze van ouderlingen, diakenen en nota
belen in allen deele partijdig in handen zijn van een factie of club
mogen de verkiezingen beheerscht worden door onheilige middelen de
gemeenteraad vindt in de Nederduitsche hervormde gemeente als zoodanig een
openbaar wettig zamengesleld zedelijk ligcliaam, dat in een wetgevend, uit
voerend en rechtsprekend bestuur voor zijne eigene belangen zorgen kan en
moet; klassikaal en provinciaal bestuur, synodale commissie en synode zien
toe en waken op bestuur en rekenpliglig beheer. Eu wat ten slotte veel
beteekenter zijn nog gemeenteleden die zich in staat, bevoegd en verpligt
achten om gebruik te maken van de regten die hen niet ontnomen zijn en
een onbegrijpelijke magt en kracht bezitten in het middel der openbaarheid,
want al wat openbaar maakt is licht.
De gemeenteraad hooft geweigerd het gereformeerde weeshuis over te dra
gen aan hel kerkelijk bestuur, tenzij vooraf worde afstand gedaan van het
floepend subsidie. Die voorwaarde kan niet worden gesteld; de burger-
lljke gemeente kan niet bezitten en regelen een arm- of weeshuis voor een
bepaalde godsdienstige gezindte; evenmin als de kerkeraad kan treden in
eene overeenkomst ten aanzien van een subsidie, waarvoor de armenwet de
voorwaarden stelt.
De kerkeraad zal zich wel wachten om te beproeven zich in het feitelijk
bezit te stellen van het gereformeerde weeshuis; want hel gezag der bur
gerlijke overheid wordt niet betwist.
De kerkeraad zal zich niet wenden tot den burgerlijken rechter, want
bet weeshuis heeft geen titel van eigendom voor den gemeenteraad evenmin
sis voor den kerkeraad.
De Nederduitsche hervormde gemeente te Leiden kanmag en moet dooi
den kerkeraad, die haar vertegenwoordigt, gebruik uiaken van liet middel,
dat art. 69 der wet tot regeling van het armbestuur aanwijst en in hooger
beroep komen van de heschikkina, die de gemeenteraad nam, ten aanzien
van de vraag: of het Heilige Geest of arme wees- en kinderhuis te Leiden,
waarover de burgerlijke overheid in 1577 een regeerrecht verkreeg, maar
dezellde bestemming als kerkelijke instelling van weldadigheid behieldniet
behoort tot de instellingenbestemd voor de armen eener bepaalde gods
dienstige gezindheidvan wege de gemeente te regelen en te besturen M.
Bij vonnis der arrond.-reglbauk te Leiden van 15 November zijn de vol
gende vonnissen uilgesprokenL. v. 0., wegens gewelddadigheid en beleediging
van een bedienend beambte, veroordeeld tot cellulaire gevangenisstraf van
15 dagen en geldboete van ƒ3, bij wanbetaling subsidiair tot J dag gevan
genisstraf; R. v. d. II. en J. v. d. N., wegens vervoer van een rund, aan
getast door longziekte, veroordeeld tot cellulaire gevangenisstraf van 15
dagen en verbeurdverklaring; J. S.wegens beleediging van een bedienend
beambte, veroordeeld tol geldboete van ƒ20 of subsidiair gevangenisstraf van
5 dagen; J. v. d. B.J. L M. v. d. L., N. VV.J. d. K.de eerste wegens
diefstal, veroordeeld tot geldboete van ƒ15 of subsidiair gevangenisstraf van
3 dagen, de overigen vrijgesproken; 0. J. d. W.. wegens beleediging, vrij
gesproken; C. J., wegens verwonding, vrijgesproken.
.4 ID V E H T KiVriiiV
Voorspoedig bevallen van een welgeschapen Koon J. KRUYTgeliefde
Echtgenoot van
Leiden, 14 November 1872. Dr. A. VAN RHIJN.
Na eene ziekte van eenige weken overleed mijn geliefde Echtgenoot
JACOBUS HENRICUS DU SAAR, in den ouderdom van bijna 69 jaar.
Wed. M. C. DU SAAR,
Leiden, 14 November 1872. geb. de Kevzer.
Heden overleed, lot onze diepe droefheid, ons jongste kindje, in den
ouderdom van 9 maanden.
N. VAN ROSSEN Jr.
Leiden, 15 November. J. VAN ROSSEN, geb. Fontein.
De Ondergeteekende, door zijn spoedig vertrek naar Oosterbeek niet in
de gelegenheid geweest zijnde afscheid te nemendankt zijne Begunstigers
en beveelt de fiima VERLEE GUY DE CORAL voortdurend aan in hunne
protectieook in mijn belang.
Mijne vrienden roep ik een hartelijk vaarwel toe. Mogt iemand nog iets
te vorderen of betaling te doen hebben in het particulier aan mij, gelieve
daarvan opgave te doen ten kantore Utrechtsche Veer aan den lieer
G. COUVÉE.
Oosterbeek, November 1872. W. P. J. VANf DER CHIJS.
Zij, die iets te vorderen hebben van en schuldig zijn aan de nalatenschap
van wijlen den Heer N1COLAAS MESSCHAERT SNELLEN, in leven Bloem-
bollcnkweeker en Koopman, gewoond hebbende te Noordwijkerhout en op
den 28-te" October 1872 overleden, gelieven daarvan vóór of op den lslt°
December 1872 opgave of betaling te doen ten kantore van den Notaris
J. M. E. DERCKSEN, op den Apothekersdijk te Leiden.
Bij vonnis van de Arrondissements-Rechtbank te Leiden, van 12 Novem
ber 1872, is het accoord. namens JOSEPH ALEXANDER HAMBURGER,
Zeilmaker te Aarlanderveendoor Mr. A. F. K. HARTOGH, Advocaat
te Amsterdam, aan zijne Crediteuren voorgesteld en aangenomen, geho
mologeerd.
Leiden, 15 November 1872. M'. L. D. SUR1NGAR, Curator.
WOENSDAG 4 December, des avonds ten half acht ure,
in de
MEDEWERKENDE ZANGERESSEN
MARIE MONBELLI, ANNA REGAN,
Kamerzang. Grootvorstin Helena.
ADÉLE MOMIER,
Eerste Altiste Theatre lyrique, Parijs.
Prima Donna K. I. OperaLondon.
ALV1NA VALERIA,
Prima Donna K. I. O. Petersburg.
MEDEWERKENDE 1NSTRUMENTA AL-SOLISTEN
ALFRED JAËLL, i J. LAUTERBACH,
Piano-virtuoosParijs.
F. GRLTZMACHER,
Kon. Kamer-virtuoos, Dresden.
BRUNO KEYL,
Lid der Hofkapel te Dresden.
Kon. Kamer-virtuoos, Dresden.
A. DE VROYE,
Fluit-virtuoos, Parijs.
FRITZ ISENSEE,
Hert. Kamer-virlnoos, Brunsunjk.
A. STEMEBRUGGEN,
Professor aan het Conservatoire te Straatsburg.
Aceompagnateur; R- M E T Z D O R F F.
De Vleugel-Piano is uit de Fabriek van EIÏARD, te Parijs.
Prijzen der Plaatsen2.
Da Plaatsbillelten zijn te verkrijgen van af Woensdag 27 November bij
de Heeren SCHREUDER VAN RAAK, Boek- en Muziekhandelarcn, waar
ook het volledige Programma te bekomen'is.
