één jaar geleden G! d. en nu 59% d. Die daling is aan een bijzondere
oorzaak toe te schrijven. Het zilver was tot voor eenigen tijd in alle Duit-
sehe staten het eenige wettige betaalmiddel; het goud een handelsartikel.
Thans echter heeft het goud in Uuitschland dezelfde regten als liet zilver j
en het zal niet lang duren of hel goud zal het zilver verdringen als zijnde j
de standaardmunt. Er wordt dus veel zilver aan de markt gebragt en dien-
tengevolge daalt de prijs.
FKAAKR IJ K.
De heer Thiers heeft in zijne boodschap aan de nationale vergadering,
na eeue schets te hebben gegeven van de in vele opzigten niet ongunstigeti 1
toestand des lands, zich onbewimpeld voor hel behoud der republiek in baren
tegenwoordigen vorm verklaard. De verkregen resultaten waren het gevolg
van de handhaving der orde en de orde in den staat moest gehandhaafd
worden, (lij vooral, zeide hii o. a. tot de republikeinen, gij vooral moet
vurig verlangen dat de orde ongestoord blijvc. Indien de republiek ditmaal
slaagt, dan is het aan de orde te danken. Laat het derhalve uw streven
zijn haar te bewarenbrengt tijdelijk zekere regtendie liet deel zijn van
de vrije volken, aan het behoud der republiek ten offer. De orde is in het
wezenlijk belang der republikeinen. De aebeurlenissen hebben de republiek
in het leven geroepen. Het zon dus thans nutteloos en gevaarlijk zijn over
haren oorsprong discussie te voeren of te redetwisten. De republiek bestaat.
Zij is het wettige gouvernement des lands. Hij die een anderen regerings
vorm verlangde zou eene nieuwe omwenteling, de vreesselijksle van allen,
verlangen. Verliezen wij dus geenen tijd met het proclameren der republiek,
maar gebruiken wij dien tijd liever om aan onze republiek het karakter te
geven, dat zij naar wenscbelijkheid en noodzakelijkheid bezitten moet. Eene
commissie uit deze vergadering heeft onzen regeringsvorm de conservative
republiek genoemd. Laat ons trachten dat hij dien naam verdiene, want
de maatschappij kan uitsluitend leven onder eene conservative regering. De
republiek moet conservatief zijn. of zij kan niet bestaan. Frankrijk wil
niet voortdurend in ongerustheid leven: het verlangt naar rust om te arbeiden
en om de. zware lasten te kunnen dragen, welke het op zich genomen heelt.
Hel zou niet lang eene regering dulden, waarin hel geenen waarborg voor
de rust zag. Eene pariijregering zou geene levenskracht bezitten; even als
vroeger zou zij leiden tot de anarchie, en daarna tot het despotismus. en
tot nieuwe nationale rampen. De republiek moet de regeringsvorm van allen
zijn, niet die eencr partij, noch de zegepraal van de eene of andere klasse
der maatschappij. Twee jaren van bijna volmaakte rust kunnen de hoop
wettigen dat de conservative republiek zal gevestigd kunnen worden, doch
meer dan de hoop kunnen zij niet geven. De minste misgreep toch zou die
hoop kunnen doen vervliegen en ons tegenover eene treurige werkelijkheid
stellen.
SPANJE.
Volgens de Epoca zon de toestand in de provincie Cadix zeer beden
kelijk zijn, en de regering moeten nopen maatregelen van voorzorg te ne
men. Volgens een ander blad zouden de republikeinen ecu opstand in
Andalusie voorbereiden.
De koning is ongesteld en bedlegerig.
DVITSCtlLAAD.
In de haven van Stralsund zijn ten gevolge van een hevigen storm 12
schepen vergaan. Een gedeelte der stad is overstroomd en. aan de haven
werken is groote schade toegebragt. Gelijktijdig is in de aan de haven ge
legen pakhuizen een brand uitgebarsten, die. daar de wind in die risting
was. de stad bedreigde, llij is echter tijdig gebluscht, en het water is,
reeds gevallen, maar bij de ramp zijn verscheidene personen omgekomen.
De Beijersehe regering wil een einde maken aan eene te Munchen be
staande zwendelarij, bestaande in banken, die tot hooge rente zich meester
trachten te maken van de spaarpenningen der bevolking, hetgeen maar al te
zeer gelukt was. Na een geregtelijk onderzoek is zekere beruchte jufvrouw
Spitzeder, die het eerst de zaak op touw had gezet en vorstelijk leefde,ge
vangen genomen.
Als een bewijs voor de onlangs door den heer Thiers uitgesproken
meening, dat het Fransche leger thans weder het eerste der wereld is, meldt
een berigtgevcr van de Köln. Zeit. hel volgende: Tc Troves kwamen on
langs twee escadrons huzaren aan. Hoewel deze cavalerie slechts uiterst
kleine dagreizen had gemaakt, zag zij er uil alsof zij uit den meest vcr-
moeijenden veldtogtkwam. Vele paarden waren onder weg gebleven en zij,
die Troyes bereikten, konden ter uaauwernood blijven staan. Mager en
uitgeput waggelden zij daarheen, met inspanning van alle krachten voort
getrokken door de afgestegen cavaleristen, die zeiven er eveu armoedig uitza
gen als hunne paarden. De weinigendie in den zadel gezeten waren
hadden geen begrip van het rijden en behandelden hunne paarden op geheel
ormoodige hardhandige wijze. Zij. welke door hunne paarden in den steek
gelaten waren, kwamen eerst veel later aan. Volgens ouder gewoonte be
kommerden zich de officieren volstrekt niet om hunne manschappen. Naau-
weljjks aangekomen, snelden zij allen naar hel Café de Paris, de ruiters
de paarden aan hun lot of aan de zorg der kwartiermeesters overlatende.
Het gemeentebestuur had wel voor inkwartiering gezorgd, maar vergeten
o|i de billelten de nommers der huizen Ie zetten, waar men een onderko
men vinden moest. Het gevolg van dit verzuim was. dat de cavaleristen,
terwijl hunne officieren in het koffijhuis zaten en zich Ie goed deden, uren
lang. straat in. straat uit. naar hun logies moesten zoeken.
OOST-IN DIE.
BATAVIA, 9 October.
Volgens verschillende telegraphische berigten uit het Delische ontvan
gen, van den majoor van Sluwe, die. ter vervanging van den wegens ziekte
terugkeerenden luit.-kolonel von Hombraeht. als kommandant der expedi
tionaire troepen is aangewezen, en van den resident van Riouw, was het
stoomschip met de troepenversterking in den nacht van den 23s,fD op den
24SICO ter reede Laboean-Deli aangekomen, en had de ontscheping den 25"tn
plaats gehad. Den volgenden dag werd de marsch naar Soenggal volbragt,
alwaar onverwijld de noodige voorbereiding werd getroffen om krachtdadig
op te treden; in de eerste plaats zon een aanval op Lamargo en de daarbij
liggende versterkingen worden gedaan. De resident was den 28,,e» te Deli
aangekomen, ten einde met den militairen kommandant, den adsistent-resi- j
dent van Siak, den stations-kommandaui en met den sultan eene conferentie
te beleggen.
Een van den resident van Riouw op 1 October bij de regering ontvangen
telegram meldt het volgende: Goede tijding, kampong Lamargo en verster
kingen genomen en bezet. Aan onze zijden geen doodende luitenant Pra-
ger. een Europeesch sergeant en een korporaal gewond; de laatste gevaar- j
lijk Overigens zijn verscheidene Europeanen en inlanders door randjoes j
gewond.
Luidens eene van den kommandant der expeditionaire troepen outvan- 1
gen depêche, is den 2''"' dezer de stelling bij Iaoe-Potah, na een kort ge
vecht. door den vijand ontruimd, met achterlating van twee kanonnen.
Aan onze zijde waren geen verliezen geleden; men telde zelfs geen enkelen
gewonde. Het verlies des vijands was onbekend.
Nadat de zaak van den adsistent-resident te Djokdja op nieuw was
onderzocht, is hij tot de bekentenis gekomen eene som van ƒ40000 te
hebben ontvangen en na den opiumpachter twee dagen lang de quilantie te
hebben beloofdte hebben volgehouden van niets te weten.
Volgens berigl uit Padang was in de lava's Tjilatang (Fort de Koek)
eene zamenzwering onder eenige geestelijken van minderen rang ontdekt,
die ten doel had het verwekken van een opstand. De schuldigen waren
gevat. M'
De ongeregeldheid ter zuidkust van Ceram waren van weinig beteekc-
nis en zijn spoedig geëindigd. Eenige den nieuwen regent vijandige perso
nen hadden de bevolking opgeruid dat. hoofd uiet te erkennen. Op de
noordkust van liet eiland moeten thans ook oneenigheden zijn uitgebarsten.
PEK TEL EG K VAK.
BERLIJN, 14 November. De Ueichs- Anz meldt dat de zitting der con
ferentie over sociale aangelegenheden, welke den 7,leD dezer begon, waar
schijnlijk in de volgende week zal eindigen.
PARIJS, 14 November. Nationale vergadering. De beraadslaging over
het ontwerp van wet op den jury wordt geopend. De linkerzijde bestrijdt
het ontwerp, omdat hel haars inziens reaclionnair is en het beginsel van het
algemeen stemregt aantast. Be heer Boysset verklaart zich tegen het ontwerp,
dewijl hij het onbestaanbaar acht met den republiekeinschen regeringsvorm,
die reeds nu voor het vervolg verkregen is. De regterzijde komt tegen deze uit
drukking open Boysset antwoordt dat hij slechts herhaalt wat in de boodschap
van den president is verklaard. De heer Johnston zegt dat de nationale verga
dering. niet Thiers, het land vertegenwoordigt. Eene groote opschudding
ontstaat en houdt lang aan. De lieer Lacombe verdedigt het ontwerp; hij
keurt de revolutionaire verklaringen van Thiers af; ook spreekt hij een af
keurend oordcel uit over de redevoeringen van Gambetta en over het met
de godsdienst strijdige beginsel der democraten. Tallooze malen wordt de
spreker door de regter- zoowel als door de linkerzijde iu de rede gevallen.
De discussie zal morgen voortgezet worden.
STRAALSUND, 14 November. De storm is in den afgeloopen nacht gaan
liggen; het water is gevallen; de brand der havenpakhuizen is gebluscht.
De overstrooming heelt de gansche kust geteisterd. Bijzonderheden betref
fende het aantal vergane schepen en het bedrag der aangerigte schade, die
zeer groot is, ontbreken nog.
INGEZONDEN,
Opdat niet nog anderen bedrogen worden door zekeren Romke Kiestra,
naar gissing ruim 50 jaren oud, niet groot van gestalte, en daaraan bijzon
der kenbaar dat hij vrij doof is, diene het volgende tot waarschuwing voor
degeen bij wien hij misschien reeds nu zijn intrek weer genomen heeft, of
waar hij zulks later zou willen beproeven.
De bovengenoemde R. Kiestra kwam den dezer tegen den middag bij
den kastelein A. van Ingen, onder Voorschoten, voorgevende daar gerecom
mandeerd te zijn om er althans eenige maanden als commensaal te verblij
ven; hij gaf voor timmerman en metselaar te zijn geweest, maar nu niet
meer te zullen werken, aangezien hij ruim 30 mille had geërfd, zoodat hjj
het werken had vaarwel gezegd. Na hel omtrent den prijs voor kost eu
inwoning eens te zijn gewordendeed hij zich als hnisgenoot dadelijk van
eene zeer gezellige zijde kennen, en was zijn verblijf aldaar reeds den eer
sten avond den bezoekers der koffijkamer zeer aangenaam door onderschei
dene in den smaak van het publiek vallende vertellingen en het reciteren
van verzen enz.
Hij gaf voor bij een zijner zonen te Leeuwarden te hebben ingewoond,
en wegens ongenoegen met diens vrouw, van daar vertrokken te zijn. Na
een paar dagen ten huize van van lngen Ie hebben doorgebragt en den
aardschen tabernakel goed te hebben versterktis hijonder het voorwend
sel van eene wandeling te gaan doen naar Voorschotenspoorloos verdwe
nen. zonder te hebben betaald of later iets van zich te doen hooren.
Uit ingewonnen informatiën van den heer commissaris van politie te
Leeuwarden blijkt, dat de bovengenoemde R. Kiestra bij ZEd. als een be
kende bedrieger te boek slaat, en onlangs juist dezelfde bedriegelijke han
deling als boven gepleegd heeft te Zaandam waar men hem op dezelfde
voorwendsels ook eenige dagen huisvesting heeft verleend en geld voorge
schoten waarna hij heimelijk is vertrokken.
leder wac'hte zich dus voor schade.
Het Heilige Geest- of Arme Wees- en Kinderhuis te Leiden.
(Slot).
De gemeenteraad van Leiden heeft bij eene overgroote meerderheid van
stemmen zich vereenigd niet het gevoelen van de meerderheid der raads
commissie, en den raad gevolgd «om aan den kerkeraad der Nederduitsche
«hervormde gemeente Ie schrijven dat zij gcene termen heeft gevonden op
»die voorstellen, zooals zij daar liggen, gunstig te beschikken; maar dal,
"mocht de kerkeraad het noodig achten nadere voorstellen te doen, in
«strekking overeenkomende met die. welke aan het slot van het rapport
"der gecommitteerden vermeld worden, zij genegen zal zijn die voorstellen
»in ernstige overweging te nemen."
En van welken aard en strekking die voorstellen zouden moeten zijn;
men vindt die aldus aangeduid: «Mocht de kerkeraad later op zijn voorstel
«willen terugkomen en werkelijk uitvoering gevende aan bet plan om ecu
«eigen weeshuis ie slichten, daartoe T zij dan eenige kapitalen bijeenbren-
«gen. 't zij althans zich eene zekere, som aan jaarlrjksche contribution
«waarborgen, dan zoude een nieuw verzoek om overdracht van hel wees-,
«huis wellicht een gunstiger onthaal vinden dan nu waarschijnlijk is. In-
«dien de keek, wijzende op die kapitalen of inkomsten, koude aantooneii.
«dal een deel van het a/loopend subsidie, nu aan het weeshuis toegedacht,
«voldoende zoude wezen om haar iu staat te stellen alle rerplegingskosten
«von arme weezen voor hare rekening Ie nemen, dan zoude de gemeente-
«raad misschien onder die bepaalde omstandigheden, vrijheid kunnen vinden
«te doen wat hij althans naar onze bescheiden meening, nu niet zonder
«onvoorzichtigheid zoude kunnen verrichten."
Dat wellicht, dat misschiendat zoude kunnen eil zonder onvoorzich
tigheid belmoren tot a'e bescheiden meening van de meerderheid der raads-
gecommitteerden, waarvan prof. Buys de bekwame verdediger en brj de
openbare beraadslagingen de humane vertolker was.
Dat besluit steekt zeer af bij het kerkeraadsbcsluit, dat in het gedrukt
rapport van de raads-commissic is opgenomen en volkomen beantwoordt aait
de eenige billijke en wettelijke cischen, die een gemeenteraad doen kan.
mag en moet, wanneer er een geschil beslaat over de bestemming, dat hier
