na verloop van jaren eene leening moeten aangaan uitsluitend om de renten
te betalen van die leeningen. Van eene andere zijde werd in bedenking ge
geven een middenweg te kiezen door de opcenten niet te verhoogenmaar
wel den hoofdelijken omslag en zoodoende het ontstane tekort te dekken
door eene leening van ƒ75000, doch tegen zulk een partiele leening wer
den bezwaren gemaakt. In een zaakrijk betoog verdedigde de burgemees-
Ier. namens het dagelijksch bestuur, de voorgestelde belastingvcrhoogingen
en betwijfelde hjj ten zeerste of gedep. staten wel eene leening zouden goed
keuren strekkende ter voorziening in de kosten van deze gewone werken.
Deze twijfel werd echter door andere leden geenszins gedeeld.
IMJITKiNLAiNDSCII E HKISIGTEiN.
15 BfCf K 1> A Hf EB.
LONDEN29 October.
De zending naar den Sultan van Zanzibar, door de regering opgedra
gen aan sir Bartle Krèrc, vice-president van het aardrijkskundig genoot
schap. wordt algemeen goedgekeurd, als een krachtigen stap iot betengeling
van den slavenhandel. De grootste moeijelijkheid is daarin gelegendat de
voornaamste bron van inkomsten van den Sultan van Zanzibar bestaat in
liet hoofdgeldhetwelk hjj van iederen in zijn gebied ingevoerden of daar
over weggevoerden slaaf heft. en dat hij, krachtens een door bemiddeling
van Groot-Britannië gesloten tractaal, uit die inkomsten eene schatting van
40000 kroonen aan den Iman van Mascate betalen moet. Naar men zegt
heeft sir Bartle Frère in last aan den Sultan voor te stellen dat Groot-
Britannië die schatting aan zijnen leenheer voor hem zal betalen, mits hjj
het van de slaven geheven hoofdgeld afschafte.
De Times meldt dat eerstdaags een geregtelijk onderzoek zal worden
ingesteld naar de omstandigheden van het verongelukken der Batavier op
de Theems. Het ligten van het wrak laat zich bezwaarlijker aanzien dan
men vermoedde, daar met eiken dag zich in den romp meer zand en mod
der ophoopen. Men is derhalve bezig door middel van duikers een deel van
de zware lading op te halen. Kisten en balen worden voortdurend gebor
gen. Ook zjjn verscheiden koffers en passagiersgoederen opgehaald.
Dr. Belim, de Duitsche aardrijkskundige, heeft in Petermann's Iflit-
thetlungen een artikel geleverd, waarin hij betoogt hoe de watermassa
die dr. Livingstone beschouwt als het hoofdeinde van de Nijl, niet anders
zijn kan dan hel hoofdeinde van de Congo. Vele deskundigen, o. a. ook de
vermaarde reiziger Burton, zijn van hetzelfde gevoelen.
FRANKBIJK.
Door de welwillende medewerking van generaal von Manteuffel zal de
ontruiming van de departementen van de Marne en de Ilaute-Marne thans
met spoed worden voortgezet. De Beijersche brigadewelke het kamp van
Chalons betrokken had, zal van daar vertrekken naar het dep. der Ar
dennen. Op verzoek van de Fransche regering zal een bataillon achter
blijven Ier bewaking van het kamp tot aan de aankomst der Fransche be-
zetting, welke aldaar aankomen zal na de geheele ontruiming van Rheims.
Maandag 4 November is de uiterste termijn voor het vertrek van alle Duit
sche troepen uit de beide volgens het tractaat te ontruimen departementen.
De heer Dailly, acteur aan het Theatre des Variétés, is in hechtenis
genomen onder beschuldiging deel te hebben uitgemaakt van de Commune.
De Temps ziet in het gebeurde te Chalons weder een bewijs van de
laakbare onverschilligheid, waarmede in Frankrijk de militaire aangelegen
heden worden behandeld. Door de onachtzaamheid toch van de militaire
autoriteiten zijn 80 manschappen genoodzaakt geweest te Chalons onder den
blooten hemel of in kroegen te verblijven. Het schijnt, volgens dat blad,
dat de ontvangen lessen nog weinig tot verbetering hebben geleid. Het
meest ergert het blad zich er aan dat de Duitsche soldaten op nieuw getui
gen waren van deze onachtzaamheid.
De commissie van onderzoek in zake den toestand der tuighuizen onder
Napoleon heeft haren arbeid voltooid, lil haar rapport worden de misbrui
ken van hel tweede keizerrijk nogmaals breedvoerig uitgemeten. Men stelt
voor het oude, onbruikbare maleriëel tc verkoopen. De 61000 geweren,
d; massa's oud ijzer en hout, de gebroken wagens en stukken geschut wor
den gczamenlljjk nog op eene waarde van 50 millioen fr. geschat.
Volgens het Journ. de Paris heeft de hertog van Anmale eene som
van 10000 fr. gezonden aan de maatschappij tot bescherming van dc Elzas-
sers en de Lotharingers.
De permanente commissie der hervormde synode heeft den leden dier
kerkvergadering door middel eener circulaire verwittigd, dat de onderhande
lingen met het gouvernement over dc bekrachtiging der door de synode
aangenomen kerkelijke wetten, ten gevolge der vacanlie van de nationale
vergadering, tot dusver niet ten einde gebragt is kunnen worden, en dat
derhalve de aanvankelijk op den 15,leu November vastgestelde wederbijeen-
komst der synode doelloos zou zijn. De commissie zal later den dag be
palen, waarop de vergadering hare werkzaamheden zal kunnen hervatten.
De regtbank van koophandel te Parijs heeft in een door de maat
schappij der //Messageries maritimes" legen de Suezkanaal-maatschappij ge
voerd proces uitgemaakt, dat de laatstgenoemde maatschappij niet bevoegd
was tot de met 1 Ju lij dezes jaars in haar tarief van doorvaartregten door
het Snezkanaal gebragte veranderingen, en haar veroordeeld tot terugbeta
ling van de sedert dien tijd van de Fransche mailbooten geïnde regten,
voor zoo ver die meer mogien beloopen dan volgens hel vroegere tarief te
vorderen was. Waarschijnlijk zal de kanaal-maatschappij van dit vonnis in
liooger beroep komen.
DUITSCIIllLA!ï®.
Blijkens een rapport van dc hoofdadministratie der Duitsche posterijen
neemt hel aantal brievendie wegens gebrekkig of onleesbaar adres niet
kunnen bezorgd wordenvan jaar tot jaar toe. De minister van onderwijs
heeft daarom last gegeven, de kinderen op de scholen te oefenen in hel
schrijven van adressen en hen dus ook bekend te maken met de verschil
lende titels en al wat er verder toe behoort om ten alle tijde een goed
adres te schrijven.
PEK TELEGRAAF.
BERLIJN. 29 October. Naar de Spon. Zeit. verneemt heeft de Belgische
regering besloten, naar aanleiding van het gebeurde te Luik, zoowel te
Brussel als te Berlijn haar leedwezen daarover te kennen te geven. Het
blad voegt er bij, dat men een zoo onaangenaam voorval met den sluijer
der vergetelheid behoort te bedekken, te meer, omdat uit alles gebleken is,
hoe de verhouding tnsschen België en Duitschland zoo vriendschappelijk mo
gelijk is.
Volgens de Kreuzzeit. zou de minister van binncnl. zaken, ten gevolge
van dc houding van het heerenhuis bij het debat over de provinciale rege
ling, zijn ontslag verzocht hebben. De koning zou dit echter hebben ge
weigerd. Bovendien verzekert de IVorddeutsche dat de koning aan den
vice-president van het heerenhuis, graaf Briihl. een der heftigste bestrijders
van de voorgestelde provinciale regeling, te verstaan gegeven heeft, dat het
wets-ontwerp met volle goedkeuring van Z. M. ingediend is en doorgezet
zal worden.
MADRID, 29 October. Bij de beraadslaging in de cortes over de vraag of
het voorstel lot het in slaat van beschuldiging stellen van het kabinet Sagasta
in overweging genomen zal worden, verklaarde de minister-president Zorilla
dat hij van de aanneming vau dit voorstel geen kabinetsquaestie maakt,
maar er tegen zal stemmen en aan zijne vrienden den raad geeft zijn voor
beeld te volgen. Met 124 tegen 104 stemmen werd besloten het voorstel in
overweging te nemenen onmiddellijk ging men daartoe over.
ROME, 29 October. De Paus heeft vele depulatiën van bewoners der wijk
Monti ontvangen, die hem kwamen verklaren dal zij niet hebben deelgeno
men aan de door hen afgekeurde demonstratiën in die wijk op 2 October.
De Paus wenschte hen geluk met hunne aan den dag gelegde gevoelens van
liefde voor den geestelijken stedehouder van Christus. "De katholieke wereld,"
zoo liet de Paus o. a. zich uit, «levert thans een prachtig schouwspel op
door de bedevaarten, en de bisschoppen verdedigende regten der godsdienst."
Onder de aanwezigen bevonden zich kardinaal Cullcn en dc vertegenwoor
digers van Frankrijk, Portugal en Peru.
NEW-YORK. 29 October. De epidemische paardenziekte breidt zich uit en
veroorzaakt belemmering in het verkeer.
GUMB1NNEN. 29 October. Officiële mededeeling: ln dc nabijheid van
Johannisburg, hoofdstad der kreits, is de cholera uitgebarsten- Reeds zjjn
eenige personen overleden.
KRAGUJEWATZ, 29 October. De Skuptschina heelt de voordragt verwor
pen tot uitsluiting der Israëlieten van de landweerdienst.
INGEZONDEN.
liet Heilige Geest- of Arme Wees- en Kinderhuis te Leiden.
lil.
Rij het aanvaarden hunner betrekking werdt door de leden van den raad
in de vergadering in handen van den voorzitter, door ieder op de wijze
zjjner godsdienstige gezindheid, naar luid van art. 39 der gemeentewet,
trouw gezworen of beloofd aan de wetten des rijks. In geschillen met
kerkelijke besturen houdt de gemeenteraad zich derhalve aan de wet en dc
kerkelijke reglementen zijn daar buiten.
De vraag is dus, wat de gemeenteraad kan, mag en moet doen tegenover
een eisch of een bescheiden of billijk en regtmatig verzoek ten aanzien van
het weeshuis door den algemeenen kerkeraad gedaan?
De wet van 28 Junij 1854 Staatsblad n\ 100) tot regeling van het arm
bestuur verbiedt in art. 21 aan het burgerlijk bestuur, opi onderstand te
verleenen aan armen, dan na zich. voor zooveel mogelijk, te hebben ver
zekerd, dat zjj dien niet van kerkelijke of bijzondere instellingen van wel
dadigheid kunnen erlangen, en dan slechts bij volstrekte onvermijdelijkheid.
Volgens art. 1 zijn instellingen van weldadigheid in den zin der wet die,
welke armenverzorging in of buiten gestichten voortdurend ten doel hebben,
derhalve ook weeshuizen.
Waar zulke weeshuizen beslaan, zijn het openbare beslcdelinghuizen,
waarin opgenomen worden wcezenzonder onderscheid van godsdienstige
gezindheid; maar dc wetgever kent geen gestichten, uitsluitend vooreen
bepaald kerkgenootschap. En waar zij gevonden worden, strekken zij tot
opneming en verpleging van kinderen, die van het kerkelijk armbestuur
geen hulp, verzorging of ondersteuning kunnen verkrijgen. In het Heilige
Geest of arme wees- en kinderhuis te Leiden kunnen gcene verzorging be
hoevende weezen worden opgenomen, dan bij volstrekte onvermijdelijkheid
en op bijzonderen last van het burgerlijk bestuur. Maar als nu de gemeen
teraad zelf heeft erkend in eene plaatselijke verordening, dat het bedoelde
weeshuis uilsluitend bestemd is voor weezen van de Nederduitsch' hervormde
gemeente, dan ligt daarin reeds het bewijs, dat het niet kan zijn of mag
zijn eene gemeciitc-insteiling van weldadigheid, die alleen bestemd wordt
voor alle wcezen zonder onderscheid van kerkgenootschap.
Wanneer derhalve de wet en art. 2 onderscheidt de verschillende instel
lingen van weldadigheid en die in vier soorten verdeeld, dan wil zij die
onderscheiding in verband beschouwd hebben met het groot beginsel der
armenwet in art. 20 gehuldigdde ondersteuning der armen wordt overge
laten aan de kerkelijke instellingen van weldadigheid als regel en het bur
gerlijk bestuur wordt daarin slechts bij volstrekte .onvermijdelijkheid gehuldigd.
En als in art. 3 der wet wordt bevolen, dat van alle in de gemeente
aanwezige instellingen van weldadigheid een lijst wordt opgemaakt en bijge
houden door de zorg van het gemeentebestuur naar dc onderscheidingen bij
art. 2 vermeld, dan ligt daarin het bewijs, dat die onderscheiding zich wel
regelt naar den feitelijken toestand, maar niet dat die feitelijke toestand
voor korteren of langeren tijd, ten eeuwigen dage zou moeteii worden be
stendigd, maar de lijst kan worden veranderd of moet worden bijgehouden,
in verband met de latere algeheele toepassing van art. 20 der wet.
Zóó heeft de Leidsche gemeenteraad het ook begrepen, toen bij besluit
van 11 December 1869 het gereformeerd minnehuis op de bedoelde lijst
werd overgebragt van de calhegorie art. 2 lit. a lol die van art. 2 lit. b.
Daarmede strookt geheel de herhaalde aansporing van hh. gedeputeerde sta
len der provincie Zuidholland, om de burgerlijke armbesturen, waar ze be
staan, zooveel mogelijk op te hellen of den werkkring dier besturen tot
kleiner omvang te beperken. Dat moest ook het natuurlijk gevolg zijn van
dc verandering die de wet van Junij 1854 onderging ten aanzien van liet
domicilie van onderstand, waardoor de taak der gemeentebesturen zeer
werd vereenvoudigd, daar de arll. 22 tot en met 48 werden ingetrokken.
