LEI m il li
COURANT.
.V.
1872.
DINGSDAG 29 OCTOBER
BI NNEN LA ND SC IIE BKR IGTEN.
De Courant verschijnt dagelijks. Zon- en Feestdagen uitgezonderd. De prijs der Courant is />er vierendeel jaars f3.franco p.p. /3.50;
rnel hei Verslag der Handelingen van den Gemeenteraad f 3.35, franco p. p. ƒ3.85. Het verslag afzonderlijk is verkrijgbaar voor fï.bd
'i jaars, buiten de expeditiekoslen. Afzonderlijke nommers der Courant zijn verkrijgbaar voor 5 Cents, franco p. p. 6 Cents.
De prjjs der Advertentiën is van 14 regels f 1.iedere regel meer 25 cents.
Advertentiën voor Dnitschland, Oostenrijk en Zwitserland worden nitslnitend aangenomen door HAASENSTEIN VOGLER Expeditie-Kantoor van Advertentiën te
Hamburg, Lubeck, Frankfort a. M,, Berlijn Leipzig, Dresden Breslau, Keulen, Stuttgart, Weenen, Praag, Bazel, Zurich, St. Gallen, Geneve en Lausanne
LEIDEN, 28 October.
In de Zaturdag 11. gehouden vergadering van de wis- en natuurkundige
afdeeling der kon. akademie van wetenschappen te Amsterdam is medege
deeld dat de commissie, benoemd om na te gaan wat door Nederland zou
kunnen worden verrigt voor de waarneming van den overgang van Venus
over de Zon. op 8 December 1874, en verder om ook bij 'slands regering
al die stappen te doenwelke tot verwezenlijking van dat doel zouden kun
nen leiden, aan den minister van binnenl. zaken een adres heelt ingediend,
waarin o. a. voorkomt; «dat genoemd verschijnsel slechts tweemaal in eene
eeuw met eene tusschenruimte van 8 jaren plaats heeft en nu in 1874 en
1882 zich zal voordoen, terwijl de juiste waarneming daarvan een onbe
rekenbaar nut heeft voor de uitbreiding onzer kennis omtrent de afmetingen
Tan het zonnestelsel; dat ook onze eer als zeevarende mogendheid en een
der beschaafdste volken er mede gemoeid is, en dal ook wij naar vermogen,
al is het dan op kleinere schaal, bijdragen tot de naauwkeurighcid van het
eindresultaat en daardoor den roem van het vaderland van Snellius, Huygens,
Lulofs en lvaiser waardiglijk handhaven, te meer daar reeds bij de waar
nemingen uit de vorige eeuw ook waarnemingen van Batavia, natuurlijk
van gebrekkiger gehalte dan nu te verwachten zjjn, voorkomen; en dat wij
in dr. P. J. Kaiser een phoiograaf-sterrckundige bezittenwiens bekwaamheid
een waarborg is voor uitstekende toepassing van dit hulpmiddel ter waar
neming. Verder wordt daarin gezegd:
«Als zeevarende mogendheid in den Indischen Archipel zal de uitzending
van deze expeditie voor ons met weinig bezwaren gepaard gaan. Voor ons
doel toch wenschen wij waarnemingen te zien volbragt in Japanwaarmede
locli door het gouvernement geregeld betrekkingen worden onderhoudenof
op ecnig punt in de nabijheid van het eiland Mauritius, dat ook zeer ge
makkelijk onder liet hereik van Batavia ligt. Om deze redenen verzoeken
wij, gerugsteund door het zoo onvoorwaardelijk uitgedrukt verlangen van
de koninklijke akademie van wetenschappen, uwer exc. met allen aandrang,
de verwezenlijking van het voorgestelde doel te willen mogelijk maken.
Als bewijs van belangstelling en om de kosten te helpen dragen zal Teyler's
Slichting te Haarlem den photographischen hoofdloestel aanschaffen ten be
drage van ƒ2000 en dien voor de expeditie beschikbaar stellen. Zij is bereid
daaraan des noods nog eenige andere instrumenten toe te voegen. Wij stel
len ons voor, nog bij twee wetenschappelijke maatschappijen aanzoek te
doen en hopen ook daar eene bijdrage te zullen ontvangen. De ontbrekende
werktuigen voor tijd- en plaatsbepalingen kunnen, onder goedkeuring der
regering, zeer geschikt door de sterrcwacht te Leiden ter leen worden ge
geven. Een en ander vermindert de door ons geraamde kosten der expeditie
met f 8000 a 10000. Evenwel blijft de som, welke wij nog behoeven,
ƒ17000, die echter meer of minder ongelijk over de drie jaren 18731875
verdeeld kan worden, zoodat toch het grootste gedeelte op 1874 valt. In
vergelijking evenwel met de som van ƒ260,000. die door de Noordduitsche
astronomen voor hetzelfde doel gevraagd wordtis zij matig en zeker niet
builen alle evenredigheid met de grootte der rijken."
Op de Geeregracht, in ccnc poort, ontstond lieden namiddag brand,
ilie echter gelukkig in dc geboorte werd gestuit, zoodat de hulp der brand
weer niet noodig was.
Dijkgraaf en hoogheemraden van Rijnland hebbenonder dagteekening
van 5 October, aan den minister van binnenlandsche zaken een adres ge
zonden, waarin zij 'sministers aandacht vestigen op den toestand, waarin
•lil hoogheemraadschap thans verkeert sedert de afsluiting van het IJ de
werking van eb en vloed uit dien zeearm heeft geweerd, en den minister
verzoekende noodige middelen te doen beramen, waardoor de beiangen
van het hoogheemraadschap met betrekking tot de loozing op hel IJ voor
verdere nadeden worde gevrijwaard. Voorts hebben dijkgraaf en hoog
heemraden voornoemd aan de vcrecnigde vergadering van Rijnland een van
12 October gedagteekend rapport aangeboden over «den zeer bijzonderen
«verlast van water, waarmede Rijnland in den jongsten tijd is bezwaard
geweest." Aan hel slot daarvan verklaren zij, ten gevolge der genomen
maatregelen, de hoop te mogen koesteren, dat de kunstmatige en natuur
lijke loozingen den boezem weldra tot eenen gcwenschten stand zullen heb
ben leruggebragt C.)
In het gisteren te 's Ifage gehouden buitengewoon Groot-Oosten der
orde van vrijmetselaren in Nederland, dat zeer talrijk bezocht werd. is met
overgroote meerderheid aangenomen eene motie, waarbij de vergadering den
wensch uitdrukt, dat prins Hendrik als Grootmeester Nationaal worde ge
kozen ter vervanging van prins Frederik. De vergadering is daarop ver
daagd. Prins Frederik blijft de funcliën van Grootmeester Nationaal, door
hem gedurende 57 jaren bekleed, voorloopig waarnemen, tot zijn opvolger
zal zijn benoemd. (2V. R. C.)
In dc plaats van wijlen den heer W. H. Suringar is de heer dr. E.
Laurillard tot voorzitter van commissarissen der vereeniging Nederlandsch
Mcttray gekozen.
Te Rotterdam heeft gisteren avond dr. Chantepie de la Saussaye, pred.
bij de Ned. berv. gemeente aldaar, benoemd tot hooglceraar te Groningen,
in de Groote kerk van de gemeente afscheid genomen, met eene leerrede
naar aanleiding van 1 Cor. III vs 14. Eene buitengewoon talrijke schare
was opgekomen om deze plcgtigheid bij te wonen.
Te Amsterdam heeft gisteren ook dc heer A'. F. W. R. van Bell, mede
benoemd tot hoogleeraar te Groningen, in de Nieuwe kerk zjjne afscheids
rede als predikant bij de Ned. berv. gemeente aldaar gehouden, naar aan
leiding van Iiebr. X vs 23®.
Men meldt uit Leeuwarden: Dat de gezondheidstoestand van het vee
ia sommige streken dezer provincie in den laatsten tijd nog al iets te wen
schen overliet, kan het volgende bewijzen. In de afgeloopen maand (Sept.)
werden wegens de longziekte 32 runderen afgemaakt. Het totaal sedert 1®
Januarij dezes jaars werd daardoor verhoogd tot 534. Bij 10 verschillende
veehouders brak deze ziekte in genoemde maand op nieuw uit. Ouder de
schapen heerschte de pokzickte vrij erg, vooral in sommige gemeenten. In
September jl. stierven er 33. Deze ziekte openbaarde zich in die maand bjj
173 eigenaren.
Te Assen zon Zatnrdag morgen eene moeder haar zesjarig zoontje
wormkruid ingeven. Zij nam van den schoorsteenmantel een verkeerd
kopje, waarin kraanoog was, zoodat het kind binnen een uur een lijk was.
Bij 's Ilertogcnbosch is Vrijdag, op den kant der rivier de Aa, het
lijk van G. Klomp, gemeente-veldwachter te den Diingen, gevonden. Sedert
drie dagen was hij vermisthij schijnt onder water te zijn geweest en een
stevige das was om den hals door middel van een hout of stok zoo digt
gehaald, dat hij daardoor gestikt is. De justitie heeft onderzoek gedaan.
Te Helmond is Dingsdag avond 11. brand ontstaan in de stoomfabriek
der roodverwerij van den heer Carp, waarvan twee der droogkamers en de
snicerkanicr in volle vlam stonden. De brand nam zoo toe, dat twee kin
deren, slechts met levensgevaar, geheel naakt door een raam zijn gered,
terwijl hunne kleêren geheel zijn verbrand; aan blusschen viel niet te denken;
alleen op het behoud der overige droogkamers, het magazijn en de verdere
gedeelten van de fabriek was het ooggerigt, welke met veel inspanning dan
ook gespaard zijn gebleven. Duizenden kilo's katoenen garens zijn een prooi
der vlammen geworden. De schade wordt op ƒ10000 a ƒ12000 begroot.
'sGRAVENHAGE, 28 October.
tot Nederl. consul te Point a
De lieer Ch. van Romondt is benoemd
Pitre voor het eiland Guadeloupe.
Mor°en zal bij den gemeenteraad alhier behandeld worden het ontwerp
der geme'cntcbegrooting voor 1873, met het daartoe betrekkelijk voorstel
van 24 leden en het antwoord hierop van burg. en weth. In dat antwoord
zeggen burg. en weth. dat zij niet ontveinzen, den ongewonen stap der 24
leden te betreuren. De wensch der geëerde voorstellers om geene belasting
te verhoogen brengt het dagelijksch bestuur in geen geringe moeijelijkheid.
liet kan noch vermindering der geraamde uitgaven, noch het sluiten eener
geldleening aanraden. Volhardt cchtcr dc meerderheid hij haar gevoelen, en
wordt dus het voorstel tol niet-verliooging der belastingen aangenomen, dan
geven burg. en weth. de posten op. die door eene leening zijn goed te
maken, ten bedrage van ƒ116.965.64. Door echter de verhooging van be
lastingen niet toe tc passen, verliest het ontwerp der begrooling, in dc ont
vangsten, de som van 120,000.
De arrond.-regtbank heeft in hare zitting van heden den persoon, die
zich in de vorige maand tegen zijne overbrenging naar het huis van arrest
verzette en zich toen jegens den koning en den regter beleedigende uitdruk-