wffks duinen. F.n juist om die reden had men vroeger er op aangedrongen
eene schietbaan aan te leggen. Er werden nu nog eenige veranderingen
aangebragt; want met het oog op de dienstd. schutterij kon men de schiet
baan niet opgeven. Bij n°. 85. aanvoer van duinwater, uitgetrokken lot i
een bedrag van ƒ12416, had de commissie van financien voorgesteld burg. j
en welh. uit te noodigen tol het aanschaffen van een tweede schuit alleen
dan over te gaan, wanneer de directie van de grofsmederij de schuit, in
bruikleen afgestaan, mogt terugvorderen, en den raad van advies te dienen i
omtrent de vraag of het mogelijk zoude zijn een tarief voor het gebruik
van duinwater in te voeren en toe te passen, daarbij hel vrije gebruik aan
de mingegoeden overlatende, he heer Cock verklaarde zich tegen het doen
cener uitgave van ƒ3200 voor eene nieuwe schuil, tijdens het onderzoek
dat aanhangig was omtrent den aanvoer van duinwater. Zoo men de schuit j
niet langer in bruikleen kon krijgendan moest men liever hier of elders
eene dergelijke schuit zien te verkrijgen, die, zijns inziens, zeer zeker wel
te verkrijgen zou zijn. De lieer de Eremcry was van gevoelen dal juist hel
belang der gemeente het aanschaffen cener nieuwe grootere schuil vorderde,
aangezien het water, met de tegenwoordige schuit aangevoerd, te hoog in
prjjs kwam. De heer Harlevell verklaarde dat de commissie er tegen op
zag eene som van ƒ12000 te bestemmen voor duinwater, indien cr geen
middel werd gevonden om cr voor te laten betalen. Vele ingezetenen, hij
was er zeker van. wilden voor hel gebruik betalen. De voorzitter zeide
dat zulk een middel niet te vinden was, zonder dat de opbrengst geheel
door de kosten verslonden werd. Zij die zoo gaarne hel water wilden be
talen moesten dan maar een don gruti.it daarvoor aan de stad doen. De
heer Buys oordeelde dat de tegenwoordige toestand onhoudbaar was en dat
het niet zoo onmogelijk was een middel te vinden om in de zaak te voor
zien, b. v. door de reservoirs slechts voor een uur van den dag gratis open
te stellen of een bewijs van onvermogen te vorderen Aan die middelen,
zeide de voorzitter, was gedacht, maar de controle kostte te veel geld; men kon
toch geen persoon aanstellen minder dan voor ƒ350 'sjaars. Ten slotte
werd een voorstel van den heer Cock, om den post met ƒ3000 te vermin
deren, aangenomen met 20 tegen 5 stemmen, en hel tweede door de com
missie van financiën aangegeven punt aangenomen. N". 87. dempen van
grachten, ad ƒ17400, was dror burg. en welh. reeds ingetrokken, aange
zien de gevormde plannen voor een spoorweg op Woerden aanleiding
konden geven tot het dempen van een gedeelte van den singel hij de Koe
poort. waardoor ook bouwterrein zou worden verkregen. Bij die gelegen
heid kwamen tevens aan de orde de denkbeelden door de commissie van
financiën aangegeven betreffende het bebouwen der Ruïne. Haar eerste
voorstel, om te verklaren dat de raad bereid is het bebouwen van de Ruïne
toe te staan, werd met 21 legen 4 stemmen aangenomen. Haar tweede-
voorstel. om burg. en welh. uit te noodigen een plan van bebouwing aan
den raad voor te leggenvond op verschillende gronden bezwaar bij,.het
dagelijksch bestuur. De voorzitter verlangde dat men die nitnoodiging der
wijze zou stellen dat nadere voorstellen aan den raad zouden gedaan wor
den. Dit deed den heer Buys leed, omdat de zaak daarmede niet zou wor
den bespoedigd. De voorzitter verklaarde dat de zaak volstrekt niet zou
uitgesteld wordendaarvoor behoefde men geen vrees te koesleren. De zaak
was echter van zooveel belang, dat liet misschien wenschelijk zou zijn daar
voor eene prijsvraag uit te schrijven. De heer Buys nam genoegen met die
verzekering en niet algemeene stemmen werd besloten nadere voorstellen af
te wachten. De lieer Driessen vroeg of de voorzitter'óok iets kon-mede-
deelen omtrent den ontworpen spoorweg van Leiden—Woerden. De voor
zitter zeide alleen te kunnen- raededcelen dat er met de voorloopige conces
sionarissen conferetitiën waren gehouden en dat er opmetingen hadden plaats
gehad, liet plan zou zijn een gedeelte van den singel te dempen om er
het station Ie zetten, liet volumen water, dat Rijnland door het dempen
zou verliezenzou de maatschappij teruggeven door hetzelfde volumen water
langs den spoorweg. Van n°. 88 werd ƒ850 afgenomen, bestemd voor
het herstellen van den klokkentoren der lloogelandsche kerkom daarover
in overleg te treden met de gemeente-commissie der herv. gemeente. Bij
n". 89 werd de verhooging der tracleinenten van de werklieden in dienst
der gemeente met 10 pCt. aangenomen. - N". 94, kosten voor een hek
voor liet standbeeld van Boerhaave, werd met 15 tegen 10 stemmen aange
nomen. De heer van Henkelora betoogde het wenschelijke van het verlagen
der pilasters achter liet standbeeld. De voorzitter zeide dat eerstdaags
daaraan een andere vorm zou gegeven worden door het plaatsen van lan
taarns en het aanbrengen van klimop. Het bestemmen, bij n°. 95, van
2500 voor kosten tol verdere inrigting der Lakenhal tot museum van
schilderijen gaf tot uitcenloopende beschouwingen aanleiding. Onderschei- 1
denc leden meenden dat de zaak nog wel een jaar kon wachten, met het j
oog op den licofdelijken onislag. De inrigting van hel museum, wal betreft
de kosten, was tegengevallen; men had vroeger in de meening verkeerd dat
met de toegestane 5000 de zaak lol stand had kunnen komen. De heer üc. ck-
sen meende dat wanneer de schilderijenuit de raadzaal genomenin het mil- j
seum geen plaats konden vindenmen die dan maar weder moest terugbrengen. I
De voorzitter meende dal de zaak in zoo verre niet kon tegenvallendaar de
eerste som van 5f 00 was toegestaan voor het in orde brengen der bovenzalen, i
Er waren meer schilderijen voor iiet museum beschikbaar gesteld dan waarop
men had kunnen rekenen. Met 15 tegen 10 stemmen werd de post goed
gekeurd. Bij n°. 98. belooning van inspecteurs en verdere beambten van
poücie werd, niet 21 legen 4 stemmen, dc bezoldiging der inspecteurs ver- I
lioogd met ƒ100. inel 24 stemmen tegen 1 die der agenten 3l kl met
ƒ40. en met algemeene stemmen die der 4" kl. met ƒ50. De lieer Cock
verklaarde hierbij cat hij zich tegen de verhooging van alle Iractemeiiien
beneden 400 niet zou verzetten. Bij n°. 102. kosten der verlichting, ad
ƒ10000. gaf het voorstel der commissie van financiën oui den post met 1000
te verhoogenom te kennen te geven dat de raad verbetering wenscht in
de wijze waarop de straatverlichting is geregeld, aanleiding tot discussie.
De heer Buys stelde de bedoeling der commissie iu hel licht/namelijk aan
drang op betere verlichting op tijden wanneer zulks noodzakelijk was, en
de heer van Puttkammer wees cr op dat er 's morgens vroeg geen behoor
lijke verlichting was. De heer de Eremcry zeide dal in den winter de
lantaarns eerst kwart over 7 ure gebluscht werden, en dat men in het oog
moest honden dal ieder uur brandens ƒ10 kostte. De heer Dercksen meende
dat in deze eene som van 1000 niet zou baten. Het beteekende niets.
Volgens den voorzitter zou men dan een tiende meer licht verkrijgen. Met
14 legen II werd lot verhooging van den post besloten. -- Bij n". 103,
kosten der brandspuiten, vestigde de lieer Buys de aandacht op het gespro
kene in eene sectie omtrent het aanschaffen cener stoombrandspuil. Die zaak
achtte hij van zoo veel belang dat hij voorstelde de som van ƒ1600, uitge
trokken voor eene nieuwe spuit, over te brengen naar de onvoorziene uit-
gaven, ten einde die zaak niet uit het oog te verliezen. Op voorstel van
den voorzitter werd besloten den post op de begrooting te brengen, zul- jj
lende niet over die gelden beschikt worden alvorens er rapport over de zaak
zai zijn uitgebragt. Bij ir. 107, drukwerk en andere uitgaven voor de
poücie, vestigde de heer Rijteveld de aandacht op eene uitgave voor het
rondbrengen door een der agenten van polieie van de sommatien voor boe
ten enz., ten gevolge van geregieiijke veroordeclingen. Volgens hem kon
dit zeer goed door de agenten, zonder buitengewone onkosten, verrigtwor
den op hunne dagelijksche wandelingen door de stad. De voorzitter meende
dat het voor de rigtige bezorging der vele aanmaningen wenschelijker was
daarmede een bepaald persoon uit de agenten te belasten, die het in zijnen
vrijen tijd deed. Met 14 tegen 11 stemmen werd in den zin, door den heer
Bijlcveld bedoeld, besloten.
In de avondzilling, ten 7 ure geopend, werd de behandeling der begroo
ting voortgezet. N". 112kosten voor hel vaccineren van behoeftigen, gaf
den beer Evers aanleiding te vragen wat hier die vaccine bcleekende; hij
dacht dat dit behoorde tot de gewone werkzaamheden der stads-genees- en
heelkundigen. De voorzitter deelde hierop mede dat voor iedere vaccine 49
cents werd uitbetaald. De heer Evers meende dat het dan goed zou zijn
dc instructie te wijzigen, hetgeen de voorzitter toegaf; de raad moest dan
tot die wijziging maar hel voorstel doen. De heer Stoffels deelde mede dat
iedere doctor zich dan bepalen zou tol zijne wijk; thans wordt de vaccine
overal door ben opgezocht en aangemoedigd. Vroeger werden door het rijk
belooningen toegekend, maar dit was thans vervallen. Bij n". 110, kosten
voor hel nemen van maatregelen ten behoeve van den openbaren gezond
heidstoestand, ad ƒ1000. had de commissie van financiën er op gewezen
dat die post niet op de begrooting was gebragt om buitengewone uilgaven
le bestrijden ter beteugeling van epidemiënmaar alleen om datgene te ver-
rigten wat hier en daar noodig was om den algemeencn gezondheidstoestand
te verbeterenop wélk gebied nog vrij wal te doen overbleef. Zij opperde
daarbij het denkbeeld om een jong deskundige aan tc stellenspeciaal belast
met bel houden van toezigt en het geven van advies op dat punt. De lieer
Evers verklaarde zich ten stelligste legen het laatste. Men zou op die wijze
het doel niet bereikenen sleehls eene eesaliëerde betrekking meer schep
pen. Hij geloofde dat liet beter was dat de stads-doctorendie overal in de
woningen binnen traden, om bet half jaar verslag gaven van hunne bevin
dingen en van de verbeteringen die zij wenschelijk achtten. Hij wilde wel
den post behouden, maar niet voor het aanstellen van een deskundige. De
heer Buys gaf le kennen dat hel dc bedoeling der commissie niet was een
voorstel te doen op liet gebied der medische polieie; alleen had zij aan
burg. en welh. de vraag willen onderwerpen: kunt gij iels meer doen tot
bevordering van den gezondheids-toestand? De voorzitter verklaarde dat erbij
burg. en weth. een misverstand had plaats gehad ten opzigle van de wezen
lijke bedoeling van den post. Zij waren genegen dien te doen strekken tot ver
betering van slechte toestanden en het amoveren van hetgeen daartoe in
den weg stond. Dankbaar moesten zij erkennen de nu reeds in menig op-
zigt door de slads-geneeskitiidigen verstrekte inlichtingen, die van veel nut
waren geweest. Naar aanleiding van het gesprokene wees de lieer Veeikind.
om te doen uitkomen dat er op dat gebied nog wel iets te doen was, opdc
minder gunstige verhouding waarin Leiden, wat betreft de sterfte, voorkwam op
de jongst bekend geworden statistiek. De lieer Evers zou dat niet tegenspreken,
maar meende dal de oorzaak daarvan ook ten deele moest w orden toegeschreven
aan onze laag gelegen provincie Zuidholland, hetgeen niet kon worden weggeno
men. lil Leiden kwam daarbij nog eene andere oorzaak, de fabriek bevolking;, die,
wegens slechte voeding, minder weerstands-vermogen bad. Dc heer Driessen
wees er op dat iu de maandelijksche statistieke opgaven, door de couranten
gedaan. Leiden als een der gunstigste plaatsen voorkwam. Dc lieer Evers
zeide dat hij zich grondde op de stcrflc-kaarl, uitgegeven door dc maat
schappij van geneeskunde, die over 20 jaren liep. De post werd ten slotte
met algemeene stemmen goedgekeurd. Voor de behandeling van hoofdstuk
Vil, kosten van hel onderwijs, vroeg de lieer Le Poole inlichting omtrent
de tijdelijke aanstelling van mej. Werner - Drechsler, op de meisjes-school
2dt kl.en omtrent het vergelijkend examen dat vroeger voor de vacature
had plaats gehad. De voorzitter gaf te kennen dat de tijdelijke aanstelling
had plaats gehad, omdat de vacature onmiddellijk voorziening cisclile,
daarenboven was de geschiktheid der aangestelde vroeger zoodanig geble
ken, dal men zich verheugen moest dat zij de taak weder op zich had
genomen. Wat het bedoelde vergelijkende examen betrofdaaromtrent kou
hij zich op dit oogenblik niet juist alles herinneren. De heer Le Poole toonde
zich met die inlichtingen weinig levreden, en de voorzitter verklaarde dat
hij de zaak van hel bedoelde examen nog eens zou nagaan en bereid was
alie mogelijke inlichtingen te geven Bij n°. 114 werd. met 12 tegen
10 stemmen, besloten, overeenkomstig liet voorstel van curatoren van bet
gymnasium, liet iraclemeut van den leeraar dr. .1. Verdam niet ƒ400 te
verhoogen; toen dit voorstel was aangenomen verklaarden de leden, die er
tegen gestemd haddendat zij zich thans zouden verklaren vóór dc verlioc-
ging van het traclemcnl van den leeraar dr. 11. VV. van der Mey met ƒ200,
hetgeen dan ook met algemeene stemmen werd aangenomen. Voorts werd
besloten, met i7 tegen 5 stemmen, tot het aanstellen van een derden leeraar
iu de wis- en natuurkunde aan de instellingen voor hooger en middelbaar
onderwijs, en, met 18 legen 4 stemmen, diens tractement bepaald op 1609.
De lieer Cock stelde voor. getrouw willende blijven aan zijn principe om de
tractementen beneden 400 te verhoogen, ook thans den claviger van het
gymnasium eene verhooging van tractement van 10 pCt. of 30 toe le
kennen. De lieer Buys vroeg of de raad in deze zijne munificentie wel niet
eenigzins zou uitstrekken, en den man ƒ50 verhooging toekennen. Met
algemeene stemmen werd daartoe besloten. N°. 127, kosten van adver-
lentiëiibij voorkomende vacaturen 111 liet onderwijzend personeel aan de
scholen voor hooger en middelbaar onderwijs, werd niet 20 tegen 1 stem
goedgekeurd, die van den heer I.e Poole, die de uitgetrokken som van 4W)
te iioog achtte. Bij hoofdst. VIII, kosten van iicl armwezen en daarmede
iu verband slaande instellingen bragl de heer van Heukeloin ter sprake den
post van 500 voor den praeiector in de verloskunde, omdat elders onder
wijs werd gegeven, en dien van ƒ5300 voor geneesmiddelen in de stads
apotheek. Hij verlangde.dat dit hoofdstuk eens aan een naauwlettend
onderzoek werd onderworpen. Dé voorzitter en de heer Stoffels verdedig
den het behoud van den praeiector, die als het noodig is hulp moet verke
nen aan de vroedvrouwen en aan deze onderwijs geeft. De heer Evers was
mede van gevoelen dat er iemand moest zijn om de vroedvrouwen, zoo noo
dig, te helpen; sommige vroedvrouwen hadden nog wel lessen noodig. be
kosten van de recepten in de stads-apolhcek kwamen ook hem te hoog voor.
wanneer hij die vergeleek met die uil de apotheek te 's llage. Het was wel
de moeite waard ua le gaan of er niet wat gespaard kon wordenzonder
nadeel voor de zieken, door aanbesteden en zuinig voorschrijven. De lieer
Stoffels verklaarde dat de inkoopen uit de eerste hand werden gedaanmaar
dat sommige artikelen in prijs waren gerezen, I). v. de quinine, die bet
dubbel van vroeger kostte. Misbruiken beslonden er niet; het leveren van
middelen als zoogenaamde huismiddelen werd bepaald geweigerd. De beer
Goudsmil stelde voor den post met ƒ50 te verminderen, om de aandacht
daarop gevestigd te houden, maar dit werd met 13 tegen 9 stemmen ver
worpen en het n°. met 19 tegen 3 stemmen aangenomen. Bij n°. 144 werd.
op vi orstel van den beer Buys, de post voor dc aflossing van de schuld der
hoofdkerken van de begrooting genomen, niet omdat men van de aflossing