LE1DSCHE
COURANT.
1872.
WOENSDAG 25 SEPTEMBER.
N°. 227.
BININE1NL VNDSCHE BKHIGTEN.
Jt.MM
~%&ïl£^Z-ty$é2gf xi
£>e Courant verschijnt dagelijks, Zon- en Feestdagen uitgezonderd. De prijs der Courant is per vierendeel jaars ƒ3.franco p.p. 1 3.50
met het Verslag der Handelingen van den Gemeenteraad ƒ3.35, franco p. p. 3.85. Het verslag afzonderlijk is verkrijgbaar voor 2.50
's jaars, buiten de expeditiekosten. Afzonderlijke nommers der Courant zijn verkrijgbaar voor 5 Cents, franco p. p. 6 Cents.
De prijs der Advertentiën is van 1—4 regels f 1.iedere regel meer 25 cents,
Advertentiën voor DuitechlandOostenrijk en Zwitserland worden uitsluitend aangenomen door HAASENSTEIN VOGLER Expeditie-Kantoor van Advertentiën te
Hamburg, Lubeck, Frankfort a. M.Berlijn, Leipzig, Dresden, Breslau, Keulen, Stuttgart, Weenen, Praag, Bazel, Ziirich, St. Gallen, Genive en Lausanne
LEIDEN. 24 September.
Naar men alt eene goede bron verneemt bestaat bij de regering hel
voornemen, om het kon. besluit van 23 Jimij 1871, beirekking hebbende
op het examen der adspirant-Iudische ambtenaren, zoodanig te wijzigen, dat
de candidalen niet verplrgt zullen zijn om ia het Javaanse!) en Maleisch
examen af te leggen, maar dat hun de keuze wordt gelaten om dat in de
eene ol de andere dezer twee talen te kunnen doen. Zijn deze berigten
jilist, dan zou reeds spoedig een kon. besluit in dien geest kunnen ver
wacht worden, maar zouden tevens in het dienovereenkomstig gewijzigde
reglement van orde en programma der gevorderde kundigheden, de eischen
die tot dus verre voor hel Maleisch bestaanaanmerkelijk worden verzwaard.
Zooals reeds vroeger is medegedeeld, bestaat het plan het remonstrantsch
seminarie te Amsterdam naar Leiden te verplaatsenen zou de hooglecraar
Tideman zijn professoraat aan deze inrigting wenschen neder te leggen. Dr.
C. P. Tiele, predikant bij de remonstrantsche gemeente te Rotterdam wordt
thans gezegd bestemd te zijn de plaats van den geachten hoogleeraar in te
nemen.
Bij de op beden ten raadhuize plaats gehad hebbende verkooping van
cokes, golden de partijen van 10 hectoliters 5.80 tot ƒ6.40; de partijen
van 50 hectoliters ƒ29.50 tot ƒ30.50.
Men meldt ons uit 'sHage: Z. M. de koning heeft gisteren de inter
nationale landbouwtentoonstelling met een bezoek vereerd, de meeste voor
werpen naauwkeurig in oogenschouw genomen en zich met onderscheidene
inzenders allerminzaamst onderhonden. Prof. van der Boon Mesch leidde
1. 51. het gebouw en het terrein rond. Z. M. betuigde o. a. zijne bijzondere
tevredenheid aan den lieer II. J. Valk Jz. (firma Valk en O. te Lochem)
over de nette bewerking van een modelwagen om boomtobben te verplaat
sen, op een zesde der grootte van dien door de firma aan 's rijks akademie-
tuin te Leiden geleverd. De lijst der bekroonde voorwerpen is nu compleet;
aaa de bovenbedoelde firma zijn in het geheel 10 medailles toegekend. Hare
inzending bedraagt niet minder dan 3080 nommers.
De minister van binncnlandsche zaken heeft aan de commissarissen des
konings in de provinciën eene missive gerigt van den volgenden inhoud:
Het herhaaldelijk voorkomen van veepest in Duitschland en Groot-Brittannië
maakt groole omzigligheid raadzaam in het verleenen van dispensatie van
het vervoer van in- en doorvoer van vee buitenslands. Ik heb derhalve de
eer u te verzoeken, de vergunningen tot in- en doorvoer van vee te beper
ken tot de gevallen, waarin u de noodzakelijkheid daarvan gebleken is, en
als voorwaarde voor de vergunning steeds keuring van het in te voeren vee
door een hier te lande geëxamineerden veearts op kosten van den belang- j
hebbende te stellen.
llel stoomschip Prins Hendrik is op den avond van den ZO''"1 te
Port-Saïd aangekomenen des nachts ten 1 uur van daar naar Nieuwe Diep j
vertrokken.
Leerlingen en oud-leerlingen aan het Amsterdamselie athenaeum van dr. 1
J. N. P. Landbenoemd hoogleeraar in de bespiegelende wijsbegeerte en
letteren aan de hoogeschool te Leidenhebben een adres aan bedoelden
hoogleeraar gerigt, waarin zij hem, met het oog op de belangen der Am
sterdamselie school, verzoeken, die benoeming alsnog te wijzen van de hand,
en zijn vruchtbaren werkkring in de hoofdstad te behouden.
De persoon, die voor een paar maanden te Rotterdam aangehouden is,
omdat hij een valschcn wissel bij delieeren Mees ter betaling had aangeboden, j
is uit het huis van arrest aldaar ontvlugt.
Bij het onvveder op Zaturdag 11. is de bliksem geslagen in de graan- j
bergen van den landbouwer R. Ie Haarlemmermeer, waardoor die, benevens
het woonhuis, in zeer korten tijd een prooi der vlammen werden. TeKrim-
Pen aan de Lek sloeg Zaturdag morgen de bliksem in den toren der herv.
tork, vernielde daarin eenig houtwerk, sloeg de Iui-touwen stuk en ver-
nielde gedeeltelijk het dak, waarvan verscheidene leien afgeworpen werden, j
Gelukkig ontstond er geen brand. Op eene weide lusschen Krimpen en
Pekkerkerk zijn een paard en een koe door den bliksem gedood. Te Nieuw- i
vhet' zijn jn vorige week twee molens getroffen van een dier molens
geraakten de wieken in brand, maar men slaagde er in het vuur te blus- j
schen. Te Groede werd eene schuur getroffen en in vlam gezet, waardoor
zij geheel verloren gingtwee kalveren en eene geit kwamen daarbij om.
Door den gemeenteraad van Arnhem is benoemd tot leeraar in de wis
kunde aan de hoogere burgerschool en avondschool aldaar, de heer LorenlzphiL
tand. te Leiden.
Naar men zegt, is het huis Harreveld, gelegen aan den grintweg van
Varsscveld naar Lichtenvoorde, dezer dagen aangekocht voor een Jezuïten-
kioosler.
Dezer dagen zag het licht Plan van oprichting eener maatschappij tot
het leggen en exploiteeren van drijvende droge dokken in Ned.-Oost-
Indië. Allen die de belangen van handel en scheepvaart voorstaan en den
bloei onzer koloniën willen bevorderen, zullen ongetwijfeld van dat plan
met eenige ingenomenheid kennis nemen.
Te Batavia, de hoofdstad onzer 0. I. koloniën, ontbreekt het tot heden
aan de gewone en meest noodzakelijke hulpmiddelen der scheepvaart. Niet
alleen bestaan er voor de particuliere schepen geen drooge dokken, en
moeten onze schepen, indien zij noodig hebben te dokken, daartoe huilen
onze koloniën een haven opzoeken: maar ook zelfs de meest gewone repa
ratie-werven worden er niet gevonden. Ook te Soerabaya, waar wel is
waar cenige particuliere werven bestaan, ontbreken drooge dokken; en de
i gelegenheid tot reparatie, aldaar der scheepvaart geboden, kan dus niet
anders dan gebrekkig zijn. Vroeger werd van de gouvernements-dokken
en werven gebruik gemaakt, maar sedert bij besluit der Indisclie-regerimr
de vergunning daartoe is opgeheven, is onze handelsvloot genoodzaakt elders
de hulpmiddelen te zoeken die, ook als onmisbaar erkend, in onze koloniën
niet aanwezig zijn. Wat baat liet. of wij al trachten onze koopvaardijvloot
ook met stoombooleu te vermeerderen, indien wij niet tevens, ja in de
eerste plaats zelfs, zorg dragen dat in onze voornaamste havens, zooals
Batavia en Soerabaya, middelen aanwezig zijn tot onderzoek en herstel van
onze zeil- en stoomschepen? Zoolang Java verstoken blijft van middelen
tot nazienschoonmaken en herstellen van schepenzal men liet moeten
blijven aanzien, dat onze schepen onzeewaardig verklaard worden, zonder
voldoende redenen; zullen vaak schepen en ladingen roekeloos in de waag
schaal worden gesteld, omdat men meent de terugreis nog wel te kunnen
doorslaan. De voorbeelden daarvan liggen voor de hand.
Ofschoon reeds meermalen van particuliere zijde pogingen zijn aangewend
om in de bestaande behoefte ie voorzien, mogten die pogingen den bijval
der Indische regering niet verwerven. Eerst de plannen van den heer A. G.
Bosch, mogten de goedkeuring der regering wegdragen. De heer Bosch,
door zijn langdurig verblijf in lndië, en uil den aard zijner vroegere be
trekking, als scheepsgezagvoerder op zeil- en mailstoomschepenvolkomen
met de plaatselijke omstandigheden bekend, heeft als eerste ontwerper dezer
zaak tijd noch moeite gespaard om haar op goede grondslagen te vestigen.
Bij beschikking der regering werd hem dan ook. bij besluit van 27 Mei 187L
concessie verleend voor den tijd van 75 jaren, tol het aanleggen en in dienst
stellen van drjjvende droogdokken bij Batavia en ie Soerabaya.
De concessionaris is bereid zijne concessie af te staan, indien zich eene
maatschappij vormt met genoegzaam kapitaal om de zaak op flinken voet
tot stand te brengen. Een comité van )5 personen, waaronder mannen in
de handelswereld zeer gunstig bekend, tracht dit denkbeeld te verwezen
lijken. door het vormen eener vennootschap, onder den naam van Neder-
landsch-lndische droogdok maatschappij. Het minimum van kapitaal is be
paald op ƒ900,000, terwijl, ingevolge art. 5 der statuten, in de verdere
middelen, die de vennootschap zal behoeven, zal worden voorzien door eene
geldleening tot een nominaal bedrag van hoogstens 1,500,000. rentende 6
pCt. 'sjaars, en aflosbaar a pari binnen 30 jaren door jaarlijksche uitloting.
De ƒ2,400,000 door inschrijving en geldleening te verkrijgen zullen worden
aangewend: 1°. Tot liet leggen en exploiteren van een drijvend ijzeren
droogdok bij de eilanden Middelburg en Amsterdamnabij Batavia. 2». Tot
het opriglen op die eilanden van de noodige etablissementen voor reparatie
van schepen; henevens steenkolen- en goederenloodsen, en verdere inrigtin-
gen ten behoeve der scheepvaart. 3°. Tol het leggen en exploiteren van
een tweede dok van kleinere afmetingen te Soerabaya. Wanneer de in
schrijvingen voor liet maatschappelijk kapitaal eenhooger bedrag dan
ƒ900.000 mogten bereiken, dan zal bet maatschappelijk kapitaal tot liet
bedrag der aangeboden som verhoogd en de geldleening met een gelijk be
drag worden verminderd. Men heeft den vorm van aandeden nevens obli-
gatiën gekozen, omdat men voor de aandeden de belanghebbenden in den
handelsstand wensebte Ie winnen, terwijl men door de obligation de Ncdcr-
landsche kapitalisten in de gelegenheid wilae stellen op zekere wijze en
tegen vaste rente hunne kapitalen dienstbaar te maken aan de ontwikkelin"
der Nederlandsche industrie.
Het plan heeft van verschillende zjjden groole sympathie en ondersteuning
verworven. Z. K. H. prins Hendrik der Nederlanden heeft reeds bij den
aanvang zijnen morden en materiëlen steun beloofd en welwillend het be
schermheerschap aangenomen. Ook de Nederlandsche handelmaatschappij
