hebben, namen /ij aan al <le feestelijkheden deel; ook hebben zij, na afloop
van het vuurwerk, in het hotel de Beurs, alwaar vele feestvierenden bijeen
waren, in de hartelijkste woorden hunne sympathie over de wijze van
feestvieren en over de aanleiding daartoe te kennen gegeven.
Te 's Hertogenbosch is Maandag avond op de Groote Markt, bijna voor
het bureau van politie, een zonderlinge moordaanslag voorgevallen. Een
bakkersknecht, werkzaam in de Zandstraat te Botterdam, vatte een hem
tegenkomend jongeling bij den schouder en bragt hem met een scheermes
een gapende wonde toe van achter in den hals tot in het aangezigt aan den
mond. De jongeling slaakte een rauwen gil. De inspecteur van policie
schoot met een paar agenten toe en nam den dader, die hun, bedaard of
er niets gebeurd was, tegenkwam, in arrest; eerst verklaarde bij niet te
welen, dat hij het feit bedreven bad, doch later herinnerde hij het zich en
verklaarde toen niet te w:eten waarom hij de daad bedreef; even bedaard at
h'j daarop een boterham, juist of er niets gebeurd was. Aan den jongeling
werd onmiddellijk geneeskundige hulp verleend, in den beginne liet zich de
wond ernstig aanzien door het vele bloedverlies; was zij een halve duim
dieper geweest, dan zou de slagader afgesneden zijn. Men houdt het er
voor. dat de dader, die van zijne vrouw gescheiden leeft, aan verstands
verbijstering lijdt.
Te St. Jan Steen, nabij Hulst, is Zondag nacht eene boeren-hofstede
afgebrand Het perceel stond in volle vlam, alvorens de bewoners het be
merkten; men had nog even tijd de beesten los te snijden en te redden. De
bolstede zou. wegens schuld, gcregtelijk verkocht worden.
Men meldt uit Petersburg, van 2 April. Er heeft hier een bijzonder
zachte winter geheerseht. De laatste vier weken was het bij afwisseling
dooiweder of geringe vorst. Thans schijnt het tc zullen blijven dooijen. Het
ijs op de Newa draagt altijd nogmaar zal wel spoedig niet meer te ver
trouwen zijn.
Vervolg der memorie van toelichting, behooreude bij de door burg. en
weth. aan den gemeenteraad overgelegde concept-verordeningen houdende
ecne gewijzigde regeling van het openbaar lager onderwijs in deze gemeente.
Behalve de verbetering der vooruitzigten van het hulppersoneel, heeft deze
concept-verordening nog een ander doel, 11. 1. de verdeeling en Massificatie
tc vereenvoudigen, wat hier geen nadere uiteenzetting behoeft.
Alleen is het noodig nog een enkel woord te zeggen over drie punten,
waarin de aangeboden concepten van de bestaande verordeningen afwijken.
In de bepalingen omtrent de kweekelingen zijn een paar kleine wijzigin
gen aangebragt. Het maximum is voor de 5 scholen voor uitgebreid lager
onderwijs gelijkelijk gesteld op 6, en het bedrag der toelage voor ieder
kweekeling op deze 5 scholen met ƒ10 verhoogd. De noodzakelijkheid dezer
laatste wijziging is ligt in tc zien. Waar de hoofdonderw ijzer beschikt over
70 X 8 ƒ560, die hij onder zijne 8 kweekelingen naar gelang yan be
kwaamheid kan verdedenkan hij aan de oudste en geschiktste, zoo dit
noodig is, 100, 150, zelfs ƒ200 toeleggen.
Tot dusver had de hoef '.onderwijzeres der meisjesschool I' klasse slechts
ƒ280 ter beschikking en kon dus hare kweekelingen slechts zeer kleine
toelagen geven. En juist op de scholen voor uitgebreid lager onderwijs mogt
dikwijls de toelage wat hooger zijn dan op de andere scholen. Door het
aantal kweekelingen, voor elk dezer 5 scholen, op 6 te brengen, welk ge
tal voor elke school genoeg, maar geenszins le veel is, komt nu ter be
schikking van eiken hoofdonderwijzer ol hoofdonderwijzeres 480, terwijl
de hoofdonderwijzers op de scholen voor on- cn minvermogenden ƒ560 ter
beschikking houden.
Nog eene andere bepaling is verder in het ontwerp opgenomen, die van
gewigtige gevolgen kan zijnn. 1. dat aan de scholen voor on- cn minver
mogenden ook onderwijzeressen en bulponderwijzeressen zullen mogen aan
gesteld worden. Daar het w ord kweekeling zoowel van mannelijke als
vrouwelijke personen kan opgevat worden, is reeds een paar malen eene
vrouwelijke kweekeling aan deze scholen aangesteld. Tot dusverre verzette
zich de letter der verordening tegen eene uitbreiding in denzelfdèn geest,
wat het eigenlijke hulppersoneel betreft. Stellig zal ook deze wijziging bij
den gemeenteraad instemming vinden.
Eindelijk zijn de jaarwedden der onderwijzeressen in vrouwelijke hand
werken op de scholen voor on- cn minvermogenden verdubbeld. Bij de vast
stelling namelijk der Verordening lot regeling van dit onderwijs is door eene
ligt verklaarbare vergissing de jaarwedde, die in liet oorspronkelijk concept
voor ééne onderwijzeresxop ƒ300 was bepaald, voor twee onderwijzeressen
bestemd geworden. De gelegenheid schijnt thans gekomen om in het be
lang dezer onderwijzeressen eene verandering van dat raadsbesluit te vragen
te meer daar ook eene uitbreiding van dit ouderwijs noodzakelijk schijnt
te zijn.
Het komt namelijk wenschclijk voor, dal deze Iractemenlsverhooging ge
paard ga met eene vermeerdering van twee uur onderwijs voor iedere school.
Elke onderwijzeres zal dan 12 uren per weck werkzaam zijnwaarvoor de
jaarwedden respectievelijk van ƒ300, en ƒ200. zeker niet hoog zullen kun- j
nen genoemd worden.
Nadere toelichting van art. 2 der herordening bepalende de jaarwedden.
De hulponderwijzers cn hulponderwijzeressen worden bezoldigd mei
300 -ƒ500 jaarlijks.
Men zal zich, vooral na hetgeen boven in de algemeenc opmerkingen se-
zegd is, welligt verwonderen dat het minimum op ƒ300 gesteld is. Dech
iu het geval aldaar bedoeld, dal men voor deze som geen hulponderwijzer
van el Iers kan krijgen, voorziet de bepaling, volgens welke, als dit noodig
geoordeeld wordt, men op eene hoogere wedde kan beroepen.
Hel ineerendeel ccbter onzer jonge hulponderwijzers zijn Leidsche kweeke
lingen, voor wie op 18-jarigen leeftijd eene bezoldiging van 300 vol
doende kan geacht worden.
Hei onaangename lag tot dusver daarin dat zij op deze jaarwedde ver
scheidene jaren bleven staan. Nu wordt dat anders. Een bulponderw ijzer
b. v. aan eene school voor onvermogenden kan na twee jaar functie reeds
ƒ400 hebben, na vier jaar (dus op zijn 22' jaar) ƒ500, en als hij dan in
het daarop volgende jaar zijne acte als hoofdonderwijzer verkrijgt ƒ550. In
waarheid bewijst men hem veel grooter dienst, door hem goede vooruitzig
ten te openen, dan door hem in zijne hulponderwijzers-jaren betrekkelijk
boog te bezoldigen, wat, zooals de ondervinding hier en elders geleerd
heeft, dikwijls ongunstig werkt op de énergie.
Wil de gemeenteraad eene hoogere som beschikbaar stellen, dan volgens
deze 'verordening wordt gevraagd, dan verhooge hij liever de jaarwedden
der onderwijzers en onderwijzeressen 1' en 2' klasse.
Of er termen zijn eene verhooging toe te kennen.
Wat hel toekennen der verboogingen betreft, behalve in de speciaal ver
melde gevallen zal niemand aanspraak op verhooging kunnen doen gelden.
Zij zal alieen gegeven worden aan diegenendie zich bijzonder nuttig
voor de school makenen moeten beschouwd worden als een blijkdat
men ben gaarne aan de school verbonden wil houden. Boven is reeds op
gemerkt, dat de bevoegdheid en geschiktheid om het onderwijs in teekenen
en gymnastiek te geven of daarbij te helpen, steeds in bijzondere aanmer
king zal genomen worden.
Onder de kweekelingen naar bekwaamheid te verdeelen.
De bedoeling is noch dat de hoofdonderwijzers en hoofdonderwijzeressen
steeds elk respectievelijk 560. en ƒ480, onder hunne kweekelingen zullen
verdeelenook al zijn er minder dan acht of zes door hen aangesteldnoch
dat zij slechts over zooveel maal ƒ70, en 80, zullen mogen beschikken,
als zij in dat jaar kweekelingen hebben. Als de hoofdonderwijzer eener
school voor on- of minvermogenden zes kweekelingen heeft, aan wie hjj
respectievelijk naar bekwaamheid ƒ150, ƒ100, /70, ƒ50, ƒ30, en ƒ20,
heeft toegelegd, en de twee jongste vragen ontslag, terwijl hij geen plaats
vervangers heeft, dan kan hij de toelage der vier overigen daarom toch
niet verminderen; hij zal dus voor zijue vier kweekelingenƒ150-f 100-f
70 50 370 noodig houden.
Uit dit voorbeeld blijkt genoeg dat de laatste opvatting eene onmogelijk
heid is.
En wal de eerstgenoemde opvatting betreft, de hoofdonderwijzers en
hoofdonderwijzeressen zijn omtrent de beschikking over deze gelden reke
ning en verantwoording schuldig aan burgemeester en wethouders, hetgeen
voldoenden waarborg geeft, dat zij van de vrijheid hun bij deze bepaling
verleend, en die voor hen zeer veel waarde heeft, geen misbruik maken
zullen.
's GRAVENUAGE 10 April.
Naar men verneemt heeft het Z. M. den koning-groothertog behaagd
te benoemen tot ofïicter der orde van de Eikenkroon den kapitein van het
8' reg. infanterie C. Jongelijn.
Tot plaatsvervangend kantonregter le Alpben is benoemd de heer D.
Raven, ontvanger der registratie aldaar, in de plaalsvvan jhr. F. de Charon
de St. Germain, op zijn verzoek als zoodanig eervol ontslagen, en tot kan
tonregter te Gennep is benoemd de heer mr. E. de Limpens, thans griffier
bij bel kantongeregt te Heerlen.
Door den minister van financiën is benoemd tot lijdelijk adsistent hjj
den rijkstelegraaph G. J. Jongkindt, tc Schoonhoven.
Door den Nederl. consul te Havre is.de heer Fr. Bunge aangesteld tot
zijnen vice-consul aldaar.
De minister van binnenlandsche zaken zal Zalurdag aanst. geen gehoor
verleenen.
Door de eerste kamer is beden bet wets-ontwerp tot vervanging der
art. 414--416 wetb. van strafregt (coalitien van arbeiders) aamreiiomen met
24 tegen II stemmen. Morgen is de voordragl betreffende de Kanaalmaat
schappij aan de orde.
Maandag jl. heeft de thans afgetreden chef van het topograpbisch bureau,
de generaal majoor Besier, afscheid van de ambtenaren bij dat etablissement
genomen. Laatstgemelden hebben bij die gelegenheid buil voormaligen chef,
die zooveel tot de vermaardheid der gewrochten van dat bureau ook builen
's lands bijgedragen heelt, een aandenken aangeboden, bestaande ineen
zilveren inktkoker, gedekt dooy een beeldje; op liet deksel prijkt een toe
passelijk opschrift. Tevens werd den gencraal-majoor Besier aangeboden
eene portefeuille m.et eene zeer fraaije teekening, waarop de medailles
afgebeeld zijndie zoowel binnen 's lands als in den vreemde, door het
etablissement, bij Onderscheiden gelegenheden behaald zijn, en die de ver
schillende eereleekenen omgeven welke aan den afgetreden chef zijn toege
kend. Op een ander blad zijn de bandteekeningeii der ambtenaren bij het
topographisch bureau. De generaal-majoor Besier, die twintig jaren daarbij
geplaatst was, cn wel ruim de helft van dien tijd als hoofd 'sprak zijne
vroegere onderboorigpn op treffende wijs toe, waarop de tweede chef, ook
namens zijne mede-ambtenaren, dank zcide en hem voormeld geschenk over
handigde, dat ten bewijze strekken mogt van hun hoogc waardeering van
den gewezen leider cn tot blijvende herinnering aan zijne scboone loopbaan.
Gisteren zijn door de commissie voor het lager onderwijs in de pro
vincie Zuidholland geéxannneerd voor de acte van hoofdonderwijzer lü
candidaten. Onder hel examen hebben zich 2 teruggetrokken. Er werden
algewezen 8 en toegelaten 9 candidaten, zijnde de bh. T. van Geideren.
A. L. Green, J. J. Ket, J. Koek, D. C. J. Kool. N. Kraaijenbrink, E. A.
Reisig, L, Vogelesang cn II. van Wouw.
- In eene vergadering van inschrijvers cn donateurs voor eene alhier op
le rigten ambachtschool is door de in die zaak benoemde commissie mede
gedeeld dat het bedrag der tol dat doel gedane inschrijvingen beliep 13079.75,
terwijl voor jaarlijksche bijdragen eene som van ƒ2088 was ingeschreven,
Voorts bestaat het plan voor die school een subsidie van den gemeenleraad
tc vragen. Na eenige deliberatie, werd met algemeenc stemmeu besloten tol