brieven van de arbiters onderzocht waren en nadat de heer Sclopis tot
president en de hoogleeraar Taitrol van Bern tot secretaris waren benoemd.
LONDEN, 19 December. Bij bevel van den geheimen raad is verboden het
ontschepen van vee uit Belg ie en Frankrijk in Engelsclie havens, en bepaald
dat de lastgeving tot het afmaken van schapen en geilen 10 dagen na de
ontscheping niet van toepassing is op varkens.
De koningin zal heden naar Windsor terugkeeren.
VERSAILLES, 18 December. Nationale vergadering. ■- De heer Brunet
interpelleert de regering over de uiel-aanwezigheid van de prinsen van Or
leans. Door den minister van binnenlandsche zaken wordt, in naam van
Thiers, geantwoord: //dat de president der republiek hel niet mogelijk heelt
geacht de prinsen te ontheffen van de verpligting, welke zij op zich hadden I
genomen niet alleen tegenover hein, maar ook tegenover de commissie uit de
vergadering; doch dat de heer Thiers, voor zooveel hem betreft, heeft afge
zien van zijn regt, om de nakoming van die verbiiidtenis te eischen." Een
zeer langdurige en levendige discussie is van dit antwoord het gevolg, en
daarna wordt met 046 tegen 2 stemmen de volgende motie van orde aan
genomen: "De vergadering, in overweging nemende dal zij niet de verant
woordelijkheid op zich moet nemen van, en ook niet adviseren kan over
verbindtenissen waarloe zij niet heeft medegewerkt, gaat over tot de orde
van den dag."
NEW-YORK, 18 December. Naar Europa zijn bevelen gezonden om John
C. Steemans en twee andere personen in hechtenis tc nemen, die beschul
digd worden van geldswaardige stukken aan het district New-York ontstolen
te hebben.
INCtEZONIDEN.
LEIDSGHE VOLKSKEUKEN.
In den avond van 6 December 11 werd eene algemeene vergadering van
deelhebbers der Leidsche Volkskeuken gehouden. Deze vergadering was
belegd tot benoeming van twee bestuursleden in plaats van de ticeren
W. F. van Ilartrop Jr., die vroeger bij briet aan hel bestuur wegens de daarin
vermelde redenen zijn mandaat had nedcrgelegden van Mr. F. B. Coninck
Liefsting, die ter vergadering verklaarde wegens verandering van woon
plaats te moeten bedanken. In hun plaats werden uit de aandeelhouders
benoemd de lleeren J. J. llubrecht en J. A. Zuur.
Alvorens tot deze stemming over te gaan. werd dooi' het bestuur een
voorloopig verslag uitgebracht van den volgenden inhoud:
"S'oorloopig verslag van l«et Bcstunr «tea- Leidsche
Volkskeuken.
Het is bekend, dal deze vereeniging is voortgevloeid uil de overtuiging,
dat de voedingsmiddelen van den arbeidersstand verbetering behoefden. Op
dit punt werd voortdurend de aandacht gevestigd door de Vereeniging tol
verbetering ran volksgezondheid te Leiden. Van hel eerste oogenbiik
van haar beslaan werd door deze vereeniging gewezen op de nadeelen, die
voor de algemeene volksgezondheid uit eene ontoereikende voeding van den
arbeidersstand oprijzen. Met andere oorzaken werkt dit mede, om bij een
groot tal van personen een toestand te doen geboren worden, waardoor
het ontstaan en de verspreiding van epidemische ziekten wordt bevorderd.
Zoowel op de eerste bijeenkomst van 2 Maart J867 als op latere alge
meene vergaderingen werd de wenschelijkheid van de oprichting eener
Volkskeuken herhaaldelijk uitgesproken. Van den aanvang af wcnschtc het
hoofdbestuur daartoe te geraken door samenwerking van geachte ingezete
nen inzonderheid van hoofden van inrichtingen van nijverheid. Weldra
bleek het, dat ook huilen deze vereeniging dezelfde wenschen werden ge
koesterd. Nauwelijks was het lid van het hoofdbestuur, waaraan was
opgedragen deze zaak voor te bereidenna ook enkele arbeiders te hebben
gehoord, begonnen zich met enkele industriëelen in aanraking te stellen,
of hem gewerd op ongezochte wijze eene uilnoodiging van den 11 eer W. F.
van Harlrop Jr.om niet eenige anderen eene bijeenkomst te houden ter
bespreking van een plan tot oprichting eener volkskeuken. Aan gemcl-
den lieer W. F. van Ilartrop komt de eer toe, ten deze hel eerst hel
initiatief te hebben genomen.
Hoewel op deze eerste oproeping, behalve het genoemde lid van hel hoofd-
bestnur der vereeniging van volksgezondheid, alleen de lleeren Mrs. C.
Cock en J. T. Buys, ten huize van den lieer van ilartrop waren versche
nen groeide het getal op volgende bijeenkomsten weldra aan.
Nadat de grondslagen eener op te richten vennootschap waren vastge
steld en nedergelegd in eene circulaire, waarbij deelneming van de Leidsche
ingezetenen zou gevraagd wordenvcreenigden zich daarmede de Hoeren
J. T. Buys, C. Cock, F. B. Coninck Liefsting. P. L. C. Driessen. J. W. Fi-
lippo. P. 1. de Fremery, W. F. van Ilartrop Jr.. J. van llenkelom Jr., P. G.
Houthuyzen, J. L. P. van der KaayJ. vau Lilh, Samuel Le Poole, C. W.
J. J. Pape. J. C. Rijk, D. A. SchretlenJ. Scheltema en F. A. Verster.
In deze circulaire waren als hoofdbeginselen gesteld, dat gezonde voe
dingsmiddelen bereid met toevoeging eener hoeveelheid vleesch of genoeg
zaam dierlijk vel, zouden worden afgeleverd voor den laagstmogelijken prijs;
zoo echter dat de uitgaven, met inbegrip eener matige rente van het kapitaal,
door de inkomsten behoorlijk zouden worden gedékt. Een kapitaal van
minstens (5000 werd daarvoor noodig geacht.
liet is bekend, dat de verwachting op medewerking van de zijde der
Leidsche burgerschap niet werd beschaamd. In de statuten der vennoot
schap, in de vergaderingen van 6 en 18 Aug. 1870 vastgesteld en op 27 Sept.
daaraanvolgende door den Koning bekrachtigd, werd het maatschappelijk
kapitaal bepaald op ƒ8.000, verdeeld in aandeelen van ƒ50. De eerste
hellt werd gestort omstreeks November 1870, terwijl de storting der tweede
helft plaats had omstreeks Mei 1871.
Het op de vergadering van 18 Augustus 1871 gekozen bestuur, bestaande
uit de lleeren J. A. Boogaard. J. W. Filippo, W. F. van Harlrop Jr.,
F. B. Coninck LiefstingJ. van Lilh C. W. J. J. Pape en J. Scheltema, hield zijne
eerste bijeenkomst op 20 Augustus daaraanvolgende. Ijverig was het werkzaam
tot verkrijging van een lokaal en tegelijk lol verzameling van al liet noo-
dige, om' de keuken zoo mogelijk met den aanvang van het nieuwe jaar
te openen.
Het gelukte een pakhuis op den Ouden Rijn aan te koopen met de kosten
voor de som 1015.30. Wat wij kochten, was eene ledige ruimte tusschen
ruwe muren en dak besloten. De geheele betimmering van binnen moest
worden aangebracht. Hel plan en het bestek daarvoor werd door de ver
gadering vastgesteld. Na bekendmaking had de aanbesteding van dat werk
plaats op 15 October 1871, bij welke het werd gegund aan den inschrijver
I'. G. Houthuyzen. voor de som van ƒ2798. Met inbegrip van de kosten
van eenig werk, in de aanncmingssom niet begrepen, komt het gebouw,
bevattende eetzaal en keuken en daarboven bergplaats en woning voor den
keukenmeester, op ruim ƒ4,500.
liet werk werd ten genoege van hel bestuur door den aannemer afge
werkt en opgeleverd. Het is ons aangenaam hem de hulde te brengen voor
dc solide wijze, waarop hij zich van zijne taak heeft gekweten, gelijk wij
van hem verwachtten.
Eene kleine vertraging, gevolg van buitengewone omstandighedenmaakte
dat de opening voor het publiek wel niet op 2 Januari', gelijk aanvankelijk
bepaald was, maar toch op Dinsdag i7 Januari 1871 kon plaats hebben.
Op den eersten dag werden terstond 476 porliën warme spijs afgeleverd. Dat
de aflevering aan de eischen van het publiek heeft voldaan"", daarvan hebben
wij het bewijs in het feit, dat het debiet voortdurend, en, bijzondere omstan
digheden in aanmerking genomen, bij toeneming is voortgezet. Het cijfer
der dagelijks afgeleverde portiën nam weldra eene klimmende beweging
aan, totdat het in de tweede helft van Met en in de eerste helft van Juni
zijn toppunt bereikte. Destijds liep dat op de Maandagen, zijnde steeds
de drukste dagen, boven het getal van 500. Daarop volgde eene belangrijke
daling (vermoedelijk deels het gevolg van de aanvankelijk goedkoope nieuwe
aardappelen), die zich het sterkst in Augustus en September deed gevoelen.
Wij hadden toen een paar Zaterdagen, waarop niet meer dan 168 en 169
portiën verkocht werden. In de tweede helft van October was er daaren
tegen weder eene zeer merkbare rijzing. Sinds dien tijd beloopt hel getal
porliën des Maandags ruim 300, om op de laatste dagen der week tot
ongeveer 200 te dalen. Tot en niet 20 November 11. zijn in het geheel ver
kocht 79686 portiën, dat is gemiddeld 259 porliën per dag. met inbegrip
den Zondagen, wanneer alleen rijstsoep op enkele uren vóór en tusschen
de uren der Godsdienstoefening te verkrijgen is.
Dc 79686 portiën bestonden in rijstsoep, erwtensoep, capucijners, bruine
boonen, aardappelen met groente, vleesch en karnemelk, het laatste tot een
bedrag van 8615 portiën. Elke portie wordt doorgaans gerekend op 8/10
liter. De portie vleesch, van af 17 Mei verkrijgbaar gesteld, bedraagt 15
dekagram. Daarvan werden tot en met 20 November 11. afgeleverd 1397
portiën. De prijzen der porliën werden aanvankelijk gesteld voor portiën
middagspijs in de zaal 10 cent, bij afhaling 9, voor karnemelk in de zaal
7, bij afhaling- 6 cent. Ten einde te gemoet te komen aan het herhaal
delijk uitgedrukt verlangen van velen werden met aanvang van 1 April ll..dc
prijzen bij afhaling verlaagd. Die van de gewone porliën werden gebracht
op 8 en zelfs van enkele spijzen, zooals capucijners en aardappelen met
groente, op 7 cent, terwijl ook dc portie karnemelk .op 5 cent werd
bepaald.
liet spreekt van zelf, dal deze prijsbepaling afhankelijk is van den prijs
der levensmiddelen. Zoo heeft de duurte der erwten en der aardappelen ons
genoodzaakt de prijzen van al de spijzen bij afhaling weder op 8 cent te
bepalen. De prijs van elke portie wordt bijna geheel weggenomen door de
kosten van den inslag der grondstoffen. Tot voorbeeld strekke de rijstsoep.
Elke portie daarvan bevat het aftreksel van een hectogram been en 5 deka
gram vleesch, alzoo 1% heklogram vleesch en beengehalle. Dit kost ons
bij inslag 5T°ff cent. Rijst en groente wordt gemiddeld gerekend op 1 lA cent,
zoodat voor de bereiding, met inbegrip van het zout, nauwelijks een cent
(j?) pc portie overblijft. Alleen bij belangrijk debiet kan eene inrichting
met zulke lage prijzen beslaan en winsten afwerpen, liet geheim, om
voor zulke lage prijzen gezonde voeding te leveren ligt in dc drie woor
den orde, zuinigheid en contant.
Slot volgt.)
2?!?stc Sfaats-ILoterij.
Derde Klasse. Trekking van 19 December.
Prijs van 2000: N». 16419.
//1500: 15414.
1000: 18040.
i' 400: 4706.
200: 14533.
100: 7650 9980 11800 12061 12830 19527.
Prijzen van 45.
38 2053 3469 4909 7171 8458 10161 11718 13456 15533 17321 18479
88 2264 3564 4975 7172 8566 10187 11732 13477 15696 17344 18481
128 2269 3558 5000 7241 8685 10227 11859 13497 15843 17347 18495
143 2275 3559 5081 7275 8723 10234 11875 13545 15847 17353 18508
235 2357 3 41 5143 7305 9053 10278 11888 13571 15856 17426 18511
279 2388 3738 5199 7323 9057 10292 11932 13582 15930 17444 18598
326 2138 3766 5290 7361 9059 10300 11937 13603 15933 17506 18673
399 2443 3777 5358 7304 9000 10329 11973 13620 15990 17527 18706
466 2475 3788 5417 7395 9088 10330 12036 13790 15999 17563 18727
479 2496 3803 5424 7433 OtOl 10421 12098 13850 16014 17567 18786
486 2530 3827 5514 7531 9127 10422 I2H0 13940 16045 17569 18834
526 2639 3833 5568 7557 9142 10506 12117 14009 16092 17577 18865
539 2737 4021 5606 7606 9168 10621 12119 14120 16188 17626 18969
615 2739 4074 5636 7666 9169 10719 12142 14129 16191 17677 18971
663 2752 4118 5639 7684 9193 10798 12146 14173 16195 17690 18985
675 2810 4 19 5756 7737 9236 10855 12156 14253 16260 17721 18992
701 2814 4134 5787 7312 9275 10833 12169 14294 16315 17763 19001
703 2849 4165 5843 7826 9281 10952 12206 14311 16359 17803 19039
799 2856 4180 587t 79:0 9366 11009 12287 14376 16443 17849 19102
830 2868 4282 5943 8063 9l06 11014 12308 14457 16455 17868 19146
845 2895 4312 6027 8069 9428 11101 12373 14476 16474 17874 19248
856 2919 4358 6028 8085 9486 11105 12493 14480 16555 17876 19316
977 2963 4361 6042 8087 9497 11169 12409 14502 16618 17891 19324
1082 2992 4382 6121 8103 9612 11172 12527 14509 16634 1794! 19371
1094 3082 4413 6138 8151 9695 11173 12528 14590 16840 17997 19542
1215 3087 4468 6151 8187 9708 11180 12564 14658 16851 18005 19652
1234 3104 4470 6197 8215 9711 11212 12684 14673 16808 18008 19726
1638 3142 4543 6205 8279 9713 11219 12725 1468! 17016 18012 19741
1651 3175 4557 6234 8297 9720 11274 12759 14689 17095 18041 19753
1713 3185 4563 6281 83l2 9759 11400 12779 14802 17098 18055 19756
1743 3191 4594 6289 8330 9828 11442 12847 15107 17101 18089 19803
1761 3200 4639 6335 8333 9859 11471 12894 15094 17107 18179 19806
1769 3216 4674 (521 8335 9862 11187 12899 15187 17136 18195 19807
1779 3254 4679 6743 8343 9900 1.1504 12971 15231 17168 18208 19817
1845 3260 4732 6752 8423 K 005 11517 12981 15252 17174 18283 19819
1875 3267 4794 6827 8425 100:0 11526 13006 15283 17197 18291 19830
1876 3279 4799 6828 8431 10056 11530 13086 15356 17244 18360 19833
1915 3311 4852 7064 8436 10081 11566 13087 15511 17265 18449 19879
1920 3462 4882 7155 8448 10140 11629 13159
In de vorige opgave staal: n's. 6685 en 9537, moet zijn - ir5. 16685 en 19537.
