de eerste slap is geweest op den weg lot verbelering van hel onderwijs in
de strafgevangenissenzal voor het tuchthuis tol voorbeeld worden geno
men en worden gevolgdbehoudens hetgeen daarin op grond van ervaring
zal dienen gewijzigd te worden.
De somwelke voor het onderhoud der gevangenissen en het uitvoeren
van werken aan die gestichten is geraamd, overtreft het daarvoor ten laste
van het loopende jaar toegestane. De reden hiervan ligt in de bestemming
van een gedeelte van liet gevangenisgebouw te 's flerlogcnbosch tot gevan
genis voor veroordeelde vrouwenin het maken van nachtelijke afzondering
in de strafgevangenissen te Hoorn en te Leeuwarden, cn in het verbeteren
van den toestand der gevangenissen te Haarlem en Middelburg. In het arti
kel voor den aanbouw van gevangenissen komt voor, behalve het vereischt
bedrag tot voliooijing van de cellulaire gevangenis te Rotterdam, eene som
van ƒ25000 voor het koopen van een terrein tot het bouwen van eene cel
lulaire gevangenis te Zwolle. De stichting van eene cellulaire gevangenis
aldaar is wenschelijk, wegens de behoefte aan cellen in de oostelijke pro
vinciën des rijks en met het oog op de uitbreiding van den duur der een
zame opsluiting. Die gevangenis zal 220 cellen bevatten en op een gunstig
gelegen punt in de onmiddellijke nabijheid der stad gebouwd worden.
Hoofdstuk V (binnenl. Zaken) 20,030,533.05. Bij de wet van 19 Junij
1871 werd voor dat jaar, zonder de spoorweg-uilgaven, definitief toegestaan
ƒ11,428.536.23; voor 1872 wordt, builen de spoorwegen, voorgedragen
ƒ12,030,533.65, alzoo een hooger eindcijfer van 007,997.42. Die verhoo
ging is bijna uitsluitend het gevolg van meer behoefte van den waterstaat
en de publieke werken. De kosten dezer afdeeling zijn, bij vergelijking
met 1871719,245.07 hooger geraamd. Verbetering van de Merwede, van
de waterwegen van Zwolle en van Rotterdam naar zee en van de haven
van Harlingen dragen daartoe voornamelijk bij. De afdeeling onderwijs wordt
ƒ79,933.50 lager geraamd, een gevolg van de voltooijiug van het nieuwe
ziekenhuis bij de hoogescbool Ie Leiden. Ook de kosten van het bestuur
der provinciën wijzen, bij vergelijking met het loopende jaar, een lager
cijfer aan van ƒ29,193.75; een verschil hoofdzakelijk veroorzaakt doordien
voor aankoop van een huis ten behoeve der provinciale griffie van Overijssel
en voor nieuwe localen in Groningen thans geene gelden behoeven te wor
den gebragt.
De minister vindt zich verpligt en in slaat de kosten van het personeel
van zijn deparicment met ƒ5000 Ie verminderen. Hij stelt deze verminde
ring tegenover de aanvragen, ook nu weder van provinciale besturen ont
vangen om verhooging der toegestane sommen voor personeel; aanvragen,
waaraan hij thans nog te minder meent te mogen voldoen, daar die bestu
ren op weg zijn verhooging van bezoldiging door vermindering van personeel
te bereiken, liet totaal der begrooling voor waterstraat en publieke wer
ken bedraagt, na aftrek der uitgaven voor spoorwegen8,025,504. Als
eerste slap tot verbetering van hel lot der opziglers van -den waterstaatis
voor hun bezoldiging een hooger cijfer uitgetrokkenwaardoor die der 3e
en 4C kl. een verhooging met ƒ200 en die der 2e kl. met ƒ100 kunnen ge
nieten. Het nieuw akademisch gasthuis te Leiden zal, naar men vertrouwt, 1
met Sept. 1872 in gebruik kunnen komen. Volgens eene voorloopige raming,
door curatoren in overleg met de medische faculteit ontworpen, zouden de
jaarwedden en belooningen van bel personeel ruim ƒ9000 'sjaars beloopen;
De minister hoopt op de begrooling voor 1872, wanneer die nader bij hem
terugkomt, een som te brengen tot voorbereiding der oprigting van een
rjjks-landbouwschool, waarvan de plannen in overweging zijn.
's GRA VEN11AGE27 September.
Z. M. heeft vergunning verleend aan de hh. J. W. Schubart, practise-
rend geneesheer te Utrecht, J. W. Hofman, practisercnd geneesheer le Gro
ningen, en dr. T Lycklama a Nyeholtpraeliserend geneesheer le Rotterdam,
tot het dragen der versierselen van ridder lc kl. der orde van den Zühringer
Leeuw, hun door den groothertog van Baden geschonken.
De officier van administratie 3e kl. J. M. A. van Roggen is op zijn
verzoek eervol uit de zeedienst ontslagen.
De klerk bij den rijkstelegraaf J. Hekkema is benoemd tot rijkslclc-
graaf-kantonrhouder te Warifum.
De afdeelingen van de tweede kamer hebben heden het onderzoek over
de wets-onlwerpenuitmakende de staatsbegrooting voor den jare 1872,
voortgezet. Tot rapporteurs over die ontwerpen zijn door de afdeelingen
benoemd de heeren Gevers ücyiiool, Heemskerk Azn.'s Jacob, Sandberg
en Blom.
Aan de tweede kamer werd dezer dagen kennis gegeven dat Z. M. de
koning het door de beide kamers aangenomen wels-onlwerp Saniarang-Vor-
stenlanden niet beeft bekrachtigd. Naar men zegt zou de reden daarvan
gelegen zijn in hel door den lieer Fransen van de Putte voorgestelde amen
dement. dat door de tweede kamer werd aangenomen, waarbij aan de In
dische spoorwegmaatschappij, in plaats van ontheffing van de verpligling om
een zijtak naar de Solo-rivier te leggen, slechts een uitstel van 10 jaren
werd verleend.
In de raadsvergadering van gisteren was, gelijk reeds gemeld is, aan
de orde hel praeadvies omtrent de aanvraag van den heer Watson te Am
sterdam. om concessie voor eene duinwaterleiding. De meerderheid der
leden gaf in beginsel hare adliaesie aan eene aan le leggen waterleiding
en acliite het water van de Norlhonpompenwelke pompen door den heer
Mock zeer werden aanbevolen, minder goed voor de gezondheid als liet
duinwater. Men beriep zich op Amsterdam, waar de waterleiding werkelijk
van nut is en zeer gewaardeerd wordt. In beginsel werd dan ook de aan
leg van eene duinwaterleiding met 20 tegen 2 stemmen (de heeren Mock en
Meijer) aangenomen. De vraag was thans, of de zaak van gemeentewege
zou worden geëxploiteerd, waartoe het voorstel door de hh. de l'into c. s.
was gedaan, of dat de gemeente daartoe concessie zou verkenen, liet voor
stel de Pinio werd door den burgemeester bestreden, voornamelijk uil het
oogpunt van de meerdere kosten, welke de totstandbrenging door de ge
meente zoude eischen. Ilij waarschuwde tegen de voortzetting van a, rd
meente-exploitalie; met het oog op de ondervinding daaromtrent ten opiij tning
van den schouwburg cn op de moeijelijkheden aan deze nieuwe exploit# o1?68
verbonden, daar waar bet badhuis reeds in eigen beheer der gemeente id
en misschien later de gasfabriek zal moeten komen. De heer de Pinto t. ia"
dedigdc zijn voorsteldat z. i. meer waarborgen oplevert dan concessie^ >Dr'
veelal niet goed worden uitgevoerd cn waarbij te veel aan het welgesa];» M
van den concessionaris wordt overgelaten, terwijl eene concessie bovengd Sf
niet in het financiëel voordeel van de stad zou zijn. Ten slotte werdt""
voorstel van den heer de Pinto met 18 tegen 11 stemmen aangenom^'S'11
waarvan het gevolg is, dat de waterleiding door de gemeente zal wortlern8
tot stand gebragt en in eigen beheer genomen. C
De maatschappij tot bevordering der toonkunst alhier heeft het vu liren
nemen tegen bet einde dezes jaars eene groote uitvoering te geven, «u llioe
voor «Hillers Zerstöring Jerusalems" zal worden ingestudeerd. Aan J, n:
uitvoering zullen ongewone zorgen worden besteed, ten einde die een des or r1
lijk kunstgenot oplevere.
Aanstaanden Vrijdag, 29 dezer, des avonds ten half 9 ure, zal erin» 1
gemeentewege een groot vuurwerk op het terras van het gemeente-baft oker
te Scheveningen worden afgestoken. (flj
==5 its»
t vu
==«l tl
IIJiTEALAM)SCIIE BELIGTEN
8 tgc
«ELGIE.
De Septemberfeesten hebben weder een zeer aanzienlijk getal vreenjn 0
lingen naar Brussel gelokt. De weersgesteldheid doel menig deel der fees F'
mislukken. De tentoonstelling door bet genootschap Linnaeus gegev»» 1 0
weder goed geslaagd. Onder de bekroonden is eene staatsdame van keiu
Charlotte, die eene zeer volledige flora van de omstreken van Tervum
waar de ongelukkige vorstin verblijf houdt, heeft ingezonden. De
van het genootschap hebben zich aan een gastmaal vereenigd, dat aan
onderscheidene jury's werd aangeboden en o. a. door den minister van!
nenlandsche zaken, de burgemeesters van Gent en van Ucclc, en denk
gemeester van Maastricht is bijgewoond. De laatstgenoemde en de fe
de Fré hebben doen uitkomen, di or welke broederlijke gevoelens Belgen
Hollanders thans bezield zijn. Na den afloop van den maaltijd heeft n
den koning der Nederlanden in een telegram kennis gegeven van den
Z. M. uitgebragten toast en van de toejuichingen, waarmede die feestdi
ontvangen is.
ENGEL AIV D.
LONDEN26 September.
De Times bevat thans eene opgave van eenen bekendeu lanbouwk
dige, den lieer Rains Jacksonvolgens welke de tarwe-oogst in Engel»-
dit jaar gemiddeld 27 schepels per acre bedraagt, en dus veel beter islw
gevallen dan andere deskundigen meenen. en
Het Kaapsche Volksblad bevat liet volgende: Het nieuws uit de e s
mantvelden blijft voortdurend hoogst aanmoedigend. De vondsten m
telkens in aantal en belangrijkheid toe. Dikwijls zijn de wekelijksche
gaven te groot om ze geheel gespecificeerd mede te deelen, en vergen
men zich met alleen de diamanten van en boven de 10 karaten te vei
den. De grootste, waarvan in de afgeloopen vier weken berigt is onli
gen, is een steen van 124 karaten, gevonden op de plaats Dutoilspan
twee boeren uit het district Richmond, die met hun schal op het dorp
dien naam zijn aangekomen. Deze diamant wordt gehouden voor een It
ment van een steen, die nog ongeveer 100 karaten zwaarder moet gesJ
zijn. Het beweerde fragment is echter in vele opziglen defect en desks f
digen meenen dat het in vieren zal moeten gekloofd worden. Het anhn
diamanten van buitengewone grootte, die telkens op Dutoilspan en deïinf
liggende plaatsen gevonden wordengaat alles te boven wat in de gesefai
denis der diamant-mijnontginning bekend is. De vrees, reeds nu en
geopenbaard, dat dc groote diamanten eindelijk veel van hunne betrel
lijke waarde in den handel moeten verliezen, schijnt dus alles behalve
gegrond. De grootste aantrekkelijkheid der kostbaarheden beslaat nati
lijk in hare zeldzaamheiddie dc nabobs der aarde jegens elkander in
strijdperk drijft, om er hunne schatten aan te besteden. Maar als de
hrengst van den Vrijstaatschen bodem eenigzins in dezelfde verhouding
toenemen of voor een eenigzins langdurig tijdvak stationnair blijft, dan
die eigenschap der zeldzaamheid spoedig hebben uitgediend.
FRANEK !J K.
Dc regering heeft al de aanzoeken om vergunning tot het houder'
openbare vergaderingen ter bespreking der te doene keuzen voor de dqf
tcmentsraden afgewezen, doch laat de particuliere zamenkomsten lef
zake toe. zonder scherp te onderzoeken of zij aan dc strikte opvalling Het
benaming beantwoorden.
- Een aantal aanzienlijke dames uit Metz heeft tot den heer Thiers
adres gerigt. met de bede den kapitein Itossel gratie te verleenen.
dit verzoek tot den president der republiek èn als moeders, die begrijf
kunnenwat het voor de moeder van Rossel zou zijn haar eenig kind
verliezen, én als gewezen ziekenverpleegsters, die in de hospitalen hel
der gewonde en kranke soldaten zooveel mogelijk verzacht hebbenen!
wier naam zij thans om lijfsbehoud voor den ongelukkige, vroeger ceni
per en trouw soldaat, smeeken.
Naar men verneemt zullen al de geweren, welke ten gevolge derw
wapening van de nationale garde beschikbaar komen, naar het cenr
tuighuis te Bourges worden overgebragt.
In de Siècle leest men bet volgende: «In een brief uit Torquay*
de Tibet té worden cenige belangwekkende bijzonderheden medegedeeld»!
trent de intrigues, welke de Bonapartïsten op louw zetten. De ex-kei!
neemt hypotheek op zijne eigendommen en leent aanzienlijke sommen. !f
