Glï
viel,
er
PER TELEGRAAF.
r
Te Briey vond men de stad geheel bezet door nhlanenSaksische
najt 7v|(je kurassiers, enz. Inkwartiering en requisition waren aan de orde.
Ilii de bakkers werd de wacht gehouden, om zich van het brood meester
makennaar gelang hel uit den oven kwam. Van de inwoners waren velen
zonder brood. De officieren waren wel hoffelijk, maar streng in hunne
c|ICn. De soldaten betaalden wat zij in de winkels kochten, maar vor
derden van de inwoners hetgeen zij voor ligchamelijke behoeften noodig
hadden; brood, wijn en schnaps was hetgeen zij eischten, en enkelen wis
ten er,'op de klagten der berooide ingezetenen, in het Fransch bij te voe
gen- "Het 's Be oorlog!" F,en troep militairen, in de stad aangekomen,
jiad overal de deuren opengebroken en alles weggcroofd wat voorhanden
ffas. Wel had daarop eene patrouille de stad doorkruist om tegen dergelijke
feiten te waken, maar de geregelde requisition waren desniettemin zwaar,
zoodat alles, meel. wijn, slroo, paarden, koeijen en rijtuigen, werd weg-
senooien. De ambulances waren hier goed ingerigt; een groot aantal inwo
ners had gewonden in huis; zij werden dan van inkwartiering verschoond
cn nioïten de witte vlag met hel roode kruis uitsteken.
Te St. Marie-aux-Chènes begon de volle akeligheid van het slagveld
zich te vertonnen. Bij het verlaten van het dorp, geheel gevuld met
Pruissische ambulances, zag men niets dan ineengetrapte helmen en bescha
digde wapenen, die men bijeenverzamelde. Reeds gedurende twee dagen was
men bezig geweest met bet begraven der lijken cn dit werk liep bijna ten
it einde In de rigting van St. Privat lagen de lijken der Fransehen nog bij
«clieele rijen Ruiters en infanteristen bestuurden daar het treurige werk.
St. Privat-la-Jlontagne was geheel verlaten en bijna een puinhoop. Vele
huizen, door de kogels gespaard, waren verbrand, ook, naar men zeide,
eene ambulance, waarin 18 gekwetsten lagen. In schuren en daarbuiten
lagen de gekwetsten op stroo; wij gaven hun, zegt de berigtgever, te drin-
noii ken, vvaier voor een vijfde niet wijn gemengd. Bijna allen hadden dorst
pa^ en eenigen klaagden over honger. Sommigen schenen geheel vervuld met
bun lijden; een weinig slroo bedekte het gelaat van lien, die bezweken wa-
ren, en een zag ik er, die. niet gevouwen handen, den laatsten strijd streed.
Hier was een CO-tal jonge mannen uit Hessenvoorzien van de roode
igvaJ draagbaar, bezig de gekwetsten op met stroo gedekte wagens le laden, om
lern die naar Pont-a-Mousson te vervoeren. Te Montigny en tc Armanvillers za-
aar" gen wij dezelfde tooiieelen. Te Doneourl hielden wij ons bezig met het
[uoodige hrjecn tc verzamelen voor onze gekwetsten, loen enkele ridders van
Malta en van St. Jan ons er loe li ragt en een vrijgeleide 1c verzoeken van
prins Fredcrik Karei, om op nieuw door de liiiiën te dringen cn le halen
inscl
laren
ris f
een
it in
teen
°P ai
erded
d wii
t det
ZOU)
enk
d te
■en;
n.
tn a
kort; wal ons ontbrak. Het onthaal, dat ons in liet hoofdkwartier te beurt viel,
ordl
erken
'gen
r |*l
lUWfi
COBS
min
scha
n
'ooè
i kit
lege
te
nget
rs
ebbfi
i don
Eu
oond
den
s ge
rp»;
smet
10'gll
dal
en!
clieiö
dei
ziel
;rzari
bijzon
ingeli
den
talk
Meli
igen
t nfc
was niet gunstig. Niet zonder ruwheid werd ons gelast liet land te verla
ten of le Doncourt te blijven. Daar bier ambulances waren, was liet
onze pligt te blijven. Het dorp zelf was van alles beroofd; de boeren beza
ten, niets tneer. Als ons nog maar was overgelaten om le zaaijen, zeide
men, en een ander voegde er bij: men heeft ons niets gelaten dan de oogen
Ver* om te wcenen. Twee majoors der Franschen hielden zich bezig met de
Fransche gekwetsten, en dr. Fraenzcl, bijgestaan door den heer Naundorff,
bestuurde de Pruissische dienst, onder opzigl van den majoor-generaal
Loefïler. De dienst der Pruissische ambulances scheen ons toe met zorg te zijn
georganiseerd, liet maleriëel was uitmuntend. De ligt gekwetsten werden
weggevoerd en naar de sleden aan den Rijn gezonden, liet gezigt der lange
rijen gekwetsten op matrassen of op stroo, in schuren liggende, was smar
telijk. F,r lag een jager met negen wondenbij ijlde en zag de Pruissen
nog uit liet bosch komenhij telde ze en de koorts bragt hem weder te
midden van liet gevecht. Wij hielden ons bier onledig met behulpzaam tc
lijn aan het leggeïi van nieuwe verbanden cn bel overbrengen der gekwetste
Officieren naar bijzondere woningen, toen een hiernieiiwd wantrouwen ons
een bevel tot onmiddellijk vertrek deed toekomen. Wij ontvingen eene niet
zeer heuschc marschorder, van dag tot dag. tot aan Parijs, cn de voorbe
schreven route moest gevolgd worden op straffe van als krijgsgevangen be
handeld te worden, omdat »cr verdachte sujetten onder ons waren." Wij
vertrokken nog denzelfden avond.
In liet vorige jaar werd een kassier van hel bankiershuis Rothschild
te ParijsTassius genaamd, in arrest genomen, als beschuldigd van sedert
1860 achtereenvolgens eene som van 2.714,000 l'r., aan genoemde firma loe-
Lehoorcndeverduisterd te hebben. Hij had die gelden nagenoeg geheel
met beursspeculatiën zoek «emaaktdie iiij met zekeren Reekers dreef, met
wien lijj relatiën bad aangeknoopt, ten einde in het bezit van belangrijke
nieuwstijdingen le geraken, en die tevens door hem als tusscbenpersoon
werd gebezigd bij bet volvoeren zijner practijkenwaarvan Reekers bet mis-
k Dij .dadige karakter kende. Dezer dagen heelt deze zaak voor liet hof van
assise; van de Seine gediend. De jury heeft beiden aan de bun le last ge
legde feilen schuldig verklaard, maar bet bestaan van verzachtende omstan
digheden aangenomenen het hof heeft hen tot eene gevangenisstraf van
5 jaren veroordeeld.
ITAblE.
De Ossen. Rom.een dagblad van Rome, bevat eenen bij de regering
ldslif ontvangen brief uit Florence, welke de stellige verzekering inhoudt dat de
Kerkelijke Slaat niets van liet Ilaliaansche gouvernement te duchten beeft,
en dat geen Italiaansch soldaat over de grenslinie zal konten. Deze medc-
deeling had te Rome de bij velen heerschende ongerustheid doen verminde
ren. Tevens wordt gemeld dat de policic in ééne weck lijds ruim (100 per
sonen uitgezet, en alleen op den 17dcn 500 revolutionairen opgespoord en
ontdekt bad.
- Te Rome zijn in de vorige week, op eene uilnoodiging van den 11. Stoel,
gedurende drie dagen in de kerkgebouwen openbare gebeden om herstel des
vredes opgezonden. Volgens het Parijsche dagblad le Temps was de Paus
anst^aangezocht om gebeden voor Frankrijk uit te schrijven, maar bad bij dit
geweigerd, omdat het strijdig met de onzijdigheid zou zijn. liet blad meent
dat die weigering, na zoo vele van Frankrijk ontvangen diensten, be
vreemdend is.
PHUISS KV.
BERLIJN'. 1 September.
\an bet oorlogstooneel uieldt men dal, zoodra liet vermoeden was ont-
c slaan dat Mac Mahon langs omwegen aan de Belgische grenzen trachtte
onverhoeds Metz te bereiken, om de vereeniging der beide Fransche legers
niet geweld tot stand tc brengenliet leger op drie liniën yoortrukte. De
kroonprins trok van Nancy iu liet zuiden over Cominercy, Bar-le-Duc, Saint
te- nizier en Vitry; liet vierde leger, onder den kroonprins van Saksen, trok
don iets meer noordelijk van Pont a Moiisson over de Maas iu de rigting van
bc«s Metz naar Chalons; in liet noorden rukte de generaal Steinmetz met zijne
«rivatj corPsen, die voor Metz door andere troepen vervangen waren, over Verdun
de au nM' z'ch ter regler zijde tot aan de Belgische grens uitstrekkende,
bat men er in geslaagd is Mac Mahon's plan le verijdelen, hebben de jongste
in.
IS Tjjl
van
ir It
lijdi ngen bewezen.
De beriglen betreffende de belegering van Straatsburg schilderen den
toestand dier stad als zeer hagchelijk af, en liet lijden der bewoners als
"oven beschrijving jammerlijk. Het schieten wordt zoo onafgebroken voort
gezet dat het een rollenden donder gelijkt. Uil talrijke wijken verheffen
zich de vlammen en van verre gezien gelijkt de stad soms een hel. Ondanks
den wind is de gansche landstreek in rook gehuld, zoodat men de Baden-
sclie bergen, aan deze zijde van den Rijn, niet kan onderscheiden. Al de
omliggende dorpen zijn uit de vesting in brand gescholen. Lang kan het
niet duren of de stad ligt geheel in puin. Geheele straten zijn verwoest en
reeds 600 personen moeten door de geworpen projeetilen gewond zijn. N au
de zijde der belegeraars worden voortdurend nieuwe kanonnen in batterij
gebragtde komniandaiil schijnt van plan te zijn bet uiterste af te wachten
en de stad aan eene volslagen vernieling te willen prijs geven.
Betreffende de jongste gebeurtenissen nabij Metz leest men in de
Eiberf. Zeit. eene correspondentie van 24 Aug.: Heden middag, zegt de
berigtgever, werd allerwege rondom Metz bij onze troepen alarm geslagen.
Van de noordelijke vestingwerken en forten begon de vijand omstreeks hot
middaguur een zeer levendig vuur te openen en tegelijkertijd trokken eenigc
compagniën uit Metz. Zij stonden niet alleen, want uit al de forten aan
de noordzijde stroomden troepen le voorschijn, die bij duizenden moglen
geleld worden. Te gelijk ving een geduchte kanoniiade aan. waartoe uit
sluitend de beste, d. i. de zwaarste, stukken werden gebezigd. Vooral speelde
het hooge fort Sl. Quentin daarbij een eerste partij. Met dat al vonden zij
de onzen op bunnen post bereidom hen te ontvangen. Het vuur. door
onze troepen en uit onze verschansingen op den vijand geopendwas zoo
geduchtdat bij, hoe talrijk ook, genoodzaakt werd af le deinzen, vele
deodenen een zeer groot aantal gekwetsten op het slagveld achterlatende.
Uit het Duitsche kamp nabij Metz werd den 22cn Aug. aan een Engelscli
blad geschreven: Op het oogenblik liggen er meer dan 15000 gewonden in
bel kleine stadje Gorne. Gelijk de meeste vlekken in den omtrek van Melz.
is het een stapelplaats van wijn en sterke dranken; en de weinige winkels
zijn juist voldoende, om aan de bevolking zelve het benoodigde te leveren.
Men denke zich dus, boe weinig cr in die winkels is overgebleven, nadat
een 6 0.000 soldalen door de straten zijn getrokken, met achterlating van
zooveel duizenden hulpelooze verminkten. Brood noch vleesch is voorbanden
doch zooveel tc meer wijn en slechte spiritualiën. Inlusschen blijven de
dooden onbegravende goten langs de straten vloeiien letterlijk over van
bloed; en, daar bet stadje in een soort krater ligt, zoo blijft de verpes-
tende atmosfeer cr voortdurend boven hangen.
Uit Dantzig wordt gemeld dal aan de kust aldaar geen Fransch oor
logsschip le zien is. Ook de Köa. Zeit. berigl uit Pillau, dat de blokkade
van die haven niet effectief is, vermits geene Fransche schepen zich aldaar
vertoonen. Hetzelfde wordt uit Flensburg berigt.
BRUSSEL, 1 Seplember. De dagbladen deelen de volgende dépêche mede:
Bouillon31 Augustus. De strijd is ten negen ure te Bazeillcs begonnen.
De Franschen zouden 30 kanonnen hebben genomen.
BOUILLON, 1 September ('smorgen). Het geweervuur duurt voort. Mac
Mahon zou tusschen Dauzy en Bazcilles zijn. De Pruissen zouden zich te
Remilly en I'ont Mangin bevinden. Bazaine zou trachten de Pruissen naar
Sedan le dringen. De Franschen zouden te Givonne gekampeerd zijn. Geen
enkel positief resultaat is bekend.
MEZ1ÈRES, 31 Augustus. De gevechten in den omtrek van de Maas zijn
heden hernieuwd Bijzonderheden omtrent bet resultaat ontbreken. Mac
Mahon heeft een steunpunt gezocht op de vestingen van Mezières cn Sedan;
.hij kan zich altijd van de eene naar de andere plaats terugtrekken. Aan
gezien dc Pruissische krachten zeer talrijk zijn, zijn onze generaals veipligt
voorzigtigheid te betrachten. Zij verwijderen zich niet van de versterkte
plaatsen; zij wcnschen de krachten van den vijand uit te pulten. Gisteren
hebben gendarmes en tolbeambten 500 Pruissischs ruiters geslagen, waarvan
er 50 zijn gedood. Dc ruiters zijn op het grondgebied van Luxemburg
teruggetrokken en hebben de neutraliteit van dien staal dus geschonden.
KEULEN, 1 September. De Kötn. Zeit. meldt uit Tubingen van den
30"tn Augustus, dat de bisschop llefele von Rottenburg, blijkens echte be
riglen bepaald besloten heeft zich in geen geval tc onderwerpen aan liet be
sluit van bet concilie, waarbij de Paus onfeilbaar wordt verklaard. Zijn
domkapittel, even als de theologische faculteit aldaar, ondersteunen eenparig
zijn besluit. Voorts meldt het blad uit Neurenberg van 20 Augustusdal
op eene vergadering van katholieke professoren in de theologie, den 25sU"
Augustus gehouden, men bel eens werd over liet uitbrengen van een bepaald
protest tegen dc absolute magt en persoonlijke onfeilbaarheid des Pausen.
BRUSSEL2 September. (Tul. Relge). Bouillon, 1 September. Een ver
schrikkelijke, beslissende veldslag wordt geleverd sedert beden ochtend vijf
ure en duurt nog voort. Het slagveld ligt tusschen Douzy en Sédan. De
uitslag is nog onzeker. Elke der strijdende partijen behoudt, naar liet schijnt,
de door haar ingenomen positie; doch de Pruissen rukken voorwaarts. Zij
hebben La Ghapelle en Givonne bezet. De dorpen Bazeille. Balan, Réoiilly,
Viller cn Senay staan in lichte laaije vlam. Dc Maas spoelt zeer yeel lijken aan.
BERLIJN. 2 Seplember. Telegram van den koning aan de koningin le
Berlijn. "Op het slagveld bij Sédan, 1 September 3a ure namiddag. Sedert
half acht ure wordt, om Sédan heen, een veldslag geleverd, die aanhoudend
voor ons gunstig is. 11e garde, het 4'", het 5de, bel lllle en het 12,lc korps
benevens de Beijersche troepen hebben den vijand bijna geheel in de stad
teruggeworpen. Wilhelm."
LONDEN, 1 September. (A. Z.) liet personenverkeer tusschen Parijs cn
Galais en Boulogne zal bemocijelijktmaar nog niet geslaakt worden. Gi;-
teren hebben bij Seaford (graafschap Sussex) een Dnilsch en een Fransch
schip elkander beschoten. De namen dezer schepen en de uitslag van bet
gevecht zijn onbekend.
PARIJS, 2 September. In eene gisteren openbaar gemaakte mededeeling
wordt bet volgende berigt: "Officiële beriglen ontbreken, doeli depêches uit
België, loopemle tot Woensdag namiddag 4% ure, melden een reeks-van
gevechten die den 30 geleverd werden met aanmerkelijke verliezen aan beide
zijden. Den 31 hernieuwden de Pruissen den aanval, doch door Mac Mahon
onder de wallen van Sédan geloktleden zij zeer ernstige verliezen en trok
ken zij terug naar de stad Montay, na verscheidene vruch'.elooze pogingen
om de Maas over te steken. Mac Mahon is den 31 des ochtends naar Mouzoii
gegaan. Waarschijnlijk werd gisteren (Donderdag) weder gevochten."
Generaal Ulrich heeft onder dagteekeiiing van gisteren doen weten dat de
stad Straatsburg, niettegenstaande bet bombardement, aan eiken aanval
zal weerstand bieden.
BERLIJN, 2 September. Vendresse. 31 Augustus. De gevolgen van de
overwinning, gisteren op Mac Mahon behaald, worden, bij de groote uitge
strektheid van liet slagveld eerst allengs bekend. Tot dusverre is geconsia-
teerd dat ongeveer een 20tal kanonnen, li mitrailleuses en ongeveer 7600
gevangenen in onze handen vielen.
KARLSRUHE, 1 Seplember. De Karlsruher Zeitung meldt bet volgende:
"40 a 50 Fransche mobiele gardes trokken gisteren ochtend bij Hellingen
(vijf uren beneden Bazel) over den Rijn, beschadigden den telegraaf en gin-