PEK TELEGRAAF.
zelden liceft men hct water in de rivieren zóó laag gezien als dezer
dagen het geval is. De Rhóne en de Saónc b. v. zijn zóó laag. dat men
bij bruggen en kaden de uiterste grondvesten waarop zij gebouwd zijn kan
zien. Midden uil die rivieren steken er nu óok hier en daar steenachtige
banken, die de grootste gevaren voor de scheepvaart opleveren.
pküissen.
BERLIJN28 April.
De bevolking van Berlijn is in het vorige jaar met een niet onbedui
dend cijfer van 34000 personen vermeerderd. Daar verder het aantal nieuwe
huizen, gedurende het vorige jaar gebouwdin eene zeer ongunstige verhou-
din" staat tot de behoefte, heeft zich de noodzakelijkheid van nieuwen aan
bouw zoo overtuigend bewezen, dat zich verscheidene maatschappijen heb
ben gevormd, om in de bestaande behoefte zoo spoedig mogelijk te voorzien.
De stedelijke autoriteiten hebben hare krachtige medewerking toegezegd.
Ook de heer Strousberg, bekend door de veerkracht, waarmede hij de een
maal opgevatte zaken weet door te zetten, heeft het plan beraamd, om een
groot aantal woningen, voor personen tot den handwerksstand behoorende,
te doen oprigten.
pe opheffing van den Elbetol, die naar men meende reeds beslist was,
door het toegeven aan de eischen van Mecklenburg, is op verre na nog
niet opgelost. De regering van Anhalt, wakker geschud door het gebeurde
met den zooeven genoemden staat, heeft insgelijks een stap verder gedaan,
dan aanvankelijk door zijne regering was gezet. De vorst van dat land
heeft onverwijld eene memorie doen opmaken, welke bet onomstootclijke
bewijs beval, naar zijne verzekering, dat ook hij aanspraak mag maken op
eene ruimere schadeloosstelling dan aanvankelijk was aangevraagd. Hij is
bereid al het mogelijke te doen, om de overeenkomst onverwijld tot stand
te doen komenmits men hem ruimer schadeloosstelling verzekere. Men
beweert dat hij van de zijde van Mecklenburg krachtig zal worden on
dersteund.
Aan de handelsreizigers, van het buitenland naar Noordduilschland
komende, is thans weder eene moeijelijkheid in den weg gelegd. De bonds
raad nl. heeft eene verordening uitgevaardigd, waarbij de reizigers niet
alleen voorzien moeten zijn van hun patent, maar ook van een reis- en
verblijfkaart.
OOSTE1VRIJH.
De te Triëst gevestigde Grieken hebben eene inschrijving geopend om
aan de huisgezinnen der gendarmes, die bij de verdediging der vreemde
reizigers tegen de struikroovers gesneuveld zijneene nationale belooning uit
te reiken.
liet huis Rothschild is thans 50 jaren in Oostenrijk gevestigd. Men
wil weten dat het hoofd van dat handelshuis bij die gelegenheid eenig gunst
bewijs van den keizer zal erlangen.
De New Freie Preste meldt, dat de Julij-coupon van de Westcr-
Spoorwcgmaatschappijbehalve met 5 pCt.nog met een dividend van G fl.
75 kr. zal uitbetalen; die groote winst is het gevolg van het. buitengewone
graanvervoer op die lijn.
In Hongarije hebben de nachtvorsten aan den oogst veel kwaad ge
daan; het laat zich echter aanzien dat men van tarwe en rogge nog een
middelmatigeu oogst mag verwachten.
Uit Bucharest wordt gemeld; De rust te Tekutsch na de aankomst
der troepen is hersteld. Een veertigtal rustverstoorders, allen vreemdelin
gen, zijn in hechtenis genomen. De geregtelijke vervolging is reeds begonnen.
PARIJS, 28 April. De Mem. Dip', meldt, dat de Paus, toen hij de nota
der Franschc regering ontving, zeide dat de kerk altijd in aanmerking had
genomen de omstandigheden, waarin de staten gebragt werden door de
eischen der volken. De vertegenwoordigers der mogendheden hebben aan
Antonclli nola's overhandigd, waarin de handelwijze van Frankrijk wordt
ondersteund.
LONDEN, 28 April. Rlijkens de correspondentie, gevoerd lusschen lord
Clarendon en den Engelschen gezant te Athene, over den moord der Engel-
schenis bij de Porte aangedrongen op maatregelen om de roovers aan te
houdenindien zij op Turksch grondgebied de wijk namen en werd vergun
ning gevraagd voor de Grieksche troepen om de grenzen over te trekken,
indien het noodig was. Aan den gezant is eene depêche gezondenwaarin
hem alle bijzonderheden worden gevraagd betreffende de onderhandelingen
met de roovers en ophelderingenwaarom de belofiengegeven door den
koning, den president van den ministerraad en den minister Sonlzo, dat
verdere vervolging der roovers door de troepen ten stelligste zou verboden
wordenniet waren gehouden en of de troepen den aanval begonnen zijn.
GENUA27 April. In de oorlogshaven alhier heerscht een groote bewe
ging. Men spreekt van eene demonstratie, welke Italië en Engeland gemeen
schappelijk in de Grieksche wateren zullen doenom de regering te Athene
tot eene kastijding der roovers te doen besluiten.
FLORENCE, 27 April. De minister van oorlog heeft ontslag aangevraagd.--
De commissie uit de kamer, belast met liet onderzoeken der financiële ont
werpen, heeft zich verklaard tegen het voorstel tot wijziging der bank-
conventie in dien zin dat de bank haar kapitaal tot 200 millioen mag ver-
hoogen.
INGEZONDEN.
De verceniging: Harmonie gaf gisteren avond hare laatste looneelvoorstel-
ling in dit saizoen, bestaande in //Eerzucht en behoefte of de echtscheiding
uit liefde", en daarna //Op water en brood", vertaald door onzen verdien
stelijken stadgenoot, den heer D. F. van lleyst.
Wij beginnen met geluk te wenschen omtrent de keuze van het voorstuk
en ofschoon het in het jaar 1708 geschreven en uitgegeven is, bewijst het
volkomen, dat de schrijver begreep, dat het tooneel een school der zeden
is. en men het volk op het tooneel moet trachten op te bouwen. Eu toch
is dit stuk uit het Fransch vertaald, een bewijs dus, dat de Fransche
school niet altijd zoo verdorven is geweest in hare tooneel-productcnin
zedelijk beginsel althans, munt dit stuk uit boven den bombast die var. het
meer en meer afwijkende Frankrijk lot ons overwaait.
In //Eerzucht en behoefte" komt geen meisjes-verleider voor, maar wel een
vroegere minnaar, die, door ware liefde geleid, het voorwerp zijner liefde
zegenend wel wil doen en tracht te redden van armoede en schande en dal
nog wel geheel en al zonder eenige nevenbedoeling ol poging tot oneer
lijkheid. Het stuk geeft geen zelfmoord, of iets anders verschrikkelijks te
zien. maar wel een eerlijk man die zich, na heel veel strijd, opofferen wil
om zijne vrouw, die hij zielslief heeft, met zijn kind te redden en zijne
blinde moeder het leven dragelijker te maken. Er wordt in dit stuk geen
jagt gemaakt op effect, maar het bevat toestanden die het hart aandoen,
het geeft geen tooneelcn die het gevoel beleedigen, maar het doet een blik
slaan in een familieleven, waarin men eerlijkheid, deugd en huwlijkstrouw
kan aanschouwen. Om dat alles, noemde ik de keuze van Harmonie ge
lukkig, want op haar tooneel spreekt het volk tot hel volk, en hoe nederig
dit tooneel zich ook beweegt, de leden daarvan toonen, althans in deze
keuze, dat zij smaak hebben voor wat schoon en goed is en begrijpen,
welke stukken zij voor hunne bezoekers kiezen moeten. Ik verzeker het
volgaarne, dat Harmonie, zoo voort gaande, bij hare burgers veel veld zal
winnen en meer en meer sympathie verwerven zal.
Wanneer men //Eerzucht en behoefte" door een meer erkend tooneelgezel-
schap zag opgevoerd, zou men de waarde van dit stuk moeten erkennen.
//Op water en brood" is te bekend om het te omschrijven. De heer van
Heyst heeft in zijne vertaling getoond dat hij tooneelkcnnis bezit, meer dan
sommigen, wien in weerwil van alles toch nog lof wordt toegezwaaid. Op
de uitvoering komen wij aanstonds terug.
//Eerzucht en behoefte" werd door de leden van dit liefhebberij-gezelschap
goed afgespeeld.
Charles Duval, een koopman, die door een blind vertrouwen ongelukkig
werd, en zich eene vrouw koos die hij uit zuivere liefde nam. was door
studie ingedrongen in al de waarde van het karakter dat eerzucht en liefde
kan aangevenhij berekende de effecten die liefde en teederheid vercischten
en vergat bovendien de liefde voor zijne moeder niet. Zijne oogenbiikken
van strijd werden waardig vervuld en hij gal doorloopend bewijs van actie
en waardigheid; vooral dat tafereel, waarin hij zijne vrouw mededeelt dat
hij van haar scheiden wil en naar Indië zal vertrekkenwas vol gevoel.
Waardig stond Arabella, zijne echtgenoote, hem ter zijde, de miskende
aangehuwde dochter leed veel in hare armoede, die zij uit liefde voor Char
les droeg, maar ook, door de miskenning en de daardoor verwekte verwij
ten van hare blinde schoonmoeder; in alles leidde zij eene volkomen tee
derheid en gehechtheid aan den dag. Haar spel in het le en 3e bedrijf
vooral was werkelijk verdienstelijk. Voor zulke rollen is deze dame bijzon
der geschikt en het is niet te ontkennen dat zij merkelijk is vooruitgegaan.
De kleineJHenri, hun zoon, was weder even als den vorigen keer op zijn
plaats; hel lieve meisje die deze rol met zoo veel tact- vervuldeschijnt zeer
veel aanleg voor het tooneel te bezitten. Is dat hare bestemming Het onbe
schroomde en echt kinderlijke in haar spel verdient vermelding en zij is
ons complimentje volkomen waardig.
Mevrouw Duval, moeder van Charles, bezat eene verdienstelijke opvat
ting, de type van een oude blinde mevrouw werd zeer goed teruggegeven
en het karakter tot aan het einde toe volgehouden. Gewoon aan weelde,
miste zij nu de bediening die zij gewoon was. en blind zijnde, kon zijden
achteruitgang en de toenemende armoede van haar zoon niet gadeslaan; dè ver
wijtingen die zij Arabella deed, werden wel bedaard geleverd, maar toch
zoo ingrijpend dat het de schoondochter lot in de ziel trof. Ik dweepte
dan ook met zulk een spel, want het was een volkomen actrice waardig;
de sympathie bij het publiek was dan ook haar deel.
Courville speelde, als nieuweling, deze rol vrij goed; er is nog wel iels
eentoonigs in zijn spreken maar dat zal met den tijd wel overgaan. De
vervulling van deze rol was voor hem niet zoo gemakkelijk, maar daarom
nu ook juist is de voldoening dubbel aangenaamnu de rol vrij goed werd
afgespeeld. Laat mij deze vervulling nog als een proef beschouwen, laat ik
er bijvoegen dat zijn spel niet onverdienstelijk was.
St. IJs, de vroegere minnaar van Arabella, had een waardig karakter te
vervullen. Zijne zucht om Arabella te redden van schande en armoede,
tegenover de eerbiediging van deugd en trouw, is niet zoo gemakkelijk terug
te geven, en toch, in weerwil van eenige angstvalligheid, hier of daar aan
toe te schrijven, liep het scheepje goed van stapel; was het misschien aan
doening die het beminde voorwerp in hem wekte?
Durand, de lastige huisjesmelker, bragt het er goed af, hij vervulde wel
maar een van die rollendie voor het effect noodig zijndoch in zijn op-
j komen en stand gaf hij blijken van begrip en toon.
Francina, dat kleine lachbekje, was mede niet onverdienstelijk, in de
j meeste opzigten zelfs fiks; zij leed mede in de armoede van hare gebiedster,
1 maar verliet haar daarom nietzij hielp en beschermde waar zij kon en
j ziglbaar was in haar spel en handeling de liefde voor de familie Duval zigt-
baar. In een woord, de opvoering is Volkomen gelukt en deze uitvoering
zal veel meer genoegen gegeven hebben dan menig stuk van lateren tijd.
In //op water en brood," speelde Elize zeer natuurlijk de hoofdrol. Ik
heb in haar spel opgemerkt vlugheid, bevatting, onbeschroomdheid en ordon
nantie, juistheid evenwel niet overal. De rol was zeer goed gememoriseerd,
maar dat heeft haar ook juist verleid lot haast maken en een beetje over
drijving. Bij het nederschrijven van een oordeel, getuigen wij dat geen dei-
dames als actrices aan Harmonie verbondenhet zoo kunnen overnemen.
Elise was werkelijk een ondeugende meid, die, toen zij toch geene verzach
ting van straf kon verwerven, ook maar alle eerbied en ontzag liet varen,
cn handelde zooals alle kostschooldametjes zouden gehandeld hebbend. i.
op cn top ondeugend tot in het overdrevene toe; dan komt volkomen onver
schilligheid in het spel en hoe zotter het dan afloopt hoe liever. Dat spel
heeft onze Elise zoo volkomen mogelijk teruggegeven en hare voordracht
mag zeer geroemd worden, vooral ook in de coupletten; //Hoe zalig zijn
zij die de kostschool bel reen." Elise neme mij evenwel niet kwalijk, te
zeggen, dat hier en daar een hoekje of een kantje meer afgerond moest
zijn. Zij heeft van het talrijke publiek de welverdiende hulde ontvangende
erkenning van haar spel mag wel eene aansporing zijn tot verdere studie.
Onder die talrijke toeschouwers merkten wij op den beschermheer mr.
baron van Heemstra, die, naar wij vernemen, expres uit 'silage was over
gekomen.
Hartelijk waren de toespraken in dc groote pause, den heer baron loege-
bragtdie deze met de meeste minzaamheid beantwoordde, daarbij voort
durend zijne bescherming toezeggende. liet bal duurde tol Iaat in den nacht
en zoo als altijdliep alles zonder eenige stoornis af.
28 April,
