I
BUITEN LAN DSCHE BEBIGTEN.
die tot ontwikkeling van den bestaanden toestand het best kan dienen.
Deze hoofdbeginsels geven aanleiding tot eene goede en voor de welvaart
van Indië nuttige toepassing. Verder kan de wet niet gaan. De bijzonder
heden moeten aan nadere verordeningen worden overgelaten. Het doel is
aanmoediging van den particulieren landbouw en bescherming der regten
van den inlander op den grond. In die beginsels en in dat doel is niets
nieuws gelegen. Een en ander is reeds door de bh. Elout en du Bus voor
bijna 50 jaren voorgestaan. Al te zeer is men later van deze waarlijk ge
zonde beginselen afgeweken. Men heeft thans met geen kunstmatig zamen-
stel van wetgeving te doen. Geleidelijke ontwikkeling wordt beoogd. Het
cultuurstelsel verdient veeleer een kunstmatig zamenstel genoemd te worden.
Wel wordt aan latere verordeningen veel overgelaten en het bezwaar dat
daarin door velen gevonden wordt laat zich begrijpen. Men houde echter
in het oog dat de zoogenaamde uitvoerende magtaan welke het vaststellen
dier verordeningen wordt opgedragen, in Indië inderdaad eene wetgevende
magt is. Dit ontwerp is aanvulling van liet regerings-reglementhetwelk
de grondwet van Indië is; uit dien hooide konden er in het voorstel niet
meer dan hoofdbeginsels worden opgenomen. Enkele leden gingen verder
in hunne bestrijding van de geopperde bezwaren, Volgens hen is het be
staan der gouvernements-cultures slechts eene quaestie van tijd. Zij betreur
den veeleer dat bij dit wels-ontwerp niet geregeld wordt eene algemeene
overbrenging van het communaal in individueel landbezit, en beweerden
dat men daartoe van zelf zal moeten komen. Een lid hield de bewering
krachtig staande, dat geene wet op de voorgestelde wijze mag doen be
schikken over de gronden op Java, dewijl de eigendom daarvan, naar het
regt van de Bouddhisten en Mohammedanenbehoort aan den opperheer en
aan de bevolking gezamenlijk. Dit bezwaar werd in dien omvang door de
andere leden in zijne afdeeling niet gedeelddaar zij zich hielden aan het
gezegde in 2 der memorie van nadere toelichting. Eindelijk gaven ver
scheidene leden te kennendat zij de bedoeling van den ministeer niet regt
hadden begrepen, waar hij verklaard heeft eene aanvulling van art. i<2 van
het regerings-reglement, gelijk deze voordragt behelst, niet te houden voor
een deel van datzelfde reglement. Eenige nadere opheldering van die ver
klaring werd wenschelijk geacht. Voorts zijn op de afzonderlijke alinea's
van het eenig artikel onderscheidene bedenkingen en vragen medegedeeld.
Door den heer Duymaer van Twist is in de commissie van rapporteurs
overgebragt eene door hem gestelde en onderteekende schriftelijke nota, die
in zijne afdeeling was voorgelezenwelke de commissie gemeend heeft bij
haar verslag aan de kamer te moeten mededeelen. Die nota betoogt dat de
hoofdgedachte der wet toejuiching verdient, terwijl eens voor al de bekende
bezwarensedert lang tegen de wet aangevoerd door den oud gonv.-generaal
worden ter toelse gebragt en wederlegd. In sommige opzigten zou hij nog
iets verder dan het ontwerp wenschen te gaanmaar daar langer onzeker
heid alle belangen zoowel in Indië als in Nederland schade toebrengt moet
men zich volgens hem nederleggen bij de thans voorgestelde hoofdbeginselen
als het mogelijke dat bereikbaar is.
Het betoog van den minister van koloniën in antwoord op het sectie-verslag
heeft gelijke strekking en behelst eene nadere uitvoerige verdediging der wet.
De minister van justitie heeft zijne memorie van beantwoording inge
zonden op het afdeelingsverslag der tweede kamer nopens de afschaffing der
doodstraf De regering is zeer ingenomen met den bijvalwelke het ontwerp
heeft ondervondenen de memorie geeft eene nadere bestrijding der utilileits-
of afschrikkingstheorie en bespreekt nader de bezwaren der minderheid.
'sGRAVENHAGE, 2 April.
Z. M. heeft benoemd tot ridder' der orde van den Nederl. Leeuw den
qeer J. J. M. Lieste, Ned. consul te Buenos-Ayres.
Tot burgemeester der gemeente Kerkrade is benoemd de heer W. L. J.
Franssen; en tot plaatsvervangend kantonregter te Deventer de lieer mr. J.
P. Verloren, advocaat aldaar.
Aan den O.-Indischen hoofdambtenaar J. WaUandlaatstelijk resident
der Lampongsche districten, thans met verlof hier te lande, is op zijn ver
zoek eervol ontslag uit 's lands dienst verleend.
De minister van justitie zal Woensdag en Donderdag aanst. geen gehoor
verleenen.
Naar men verneemt zal de tweede kamer na behandeling der wijziging
van de armenwet en van nog eenige kleine ontwerpen dat tegen de
tweede helft der volgende week kan afgeloopen zijn, op reces scheiden tot
het begin van Mei.
In de zitting van de tweede kamer van heden had er eene langdurige
discussie plaats, naar aanleiding van de hernieuwde interpellatie van den
heer de Gasembroot over het schip de Argus. Die heer verklaarde dat hij
zich om informatiën omtrent dat schip gewend had tot goede bekenden in
Engeland .die op de hoogte der zaak waren. Naar aanleiding van hetgeen
hij vernomen had, zou bij in het algemeen belang de volgende vragen tot
den minister rigten: 1°. Volgens betrouwbare berigten is de Argus te Ports
mouth binnengeloopen, in hoe verre staat dit met de al of niet zeewaardig
heid van het schip in verband? 2'. Volgens diezelfde berigten moet hel zoo
danig slingeren, dat de bevelhebber bezwaar maakt met dit schip, in dit
jaargelijde, voor goed in zee te gaan? 3°. Kan het vaartuig niet, door liet
kanaal van Suez stoomende, van Aden naar Ceylon vertrekken?
Het antwoord des ministers kwam hierop neder dat de narigten door den
heer de Gasembroot ontvangenovereenkwamen met de berigten bij het dep.
van marine ontvangen. Het slingeren van het schip was niet verminderd,
maar toegenomen. Alvorens het naar zijne bestemming ging, zou het afdoende
beproefd wordendan kon later overwogen worden of het schip rondom de
Kaap of door het Suez-kanaal zou gaan. Niemand zou echter gedwongen
worden met het vaartuig mede te gaan, nu eenmaal de ongerustheid en
angstvalligheid was opgewekt.
Met 38 tegen 25 stemmen is verworpen een voorstel van den heer van
Goltstein, om de internationale overeenkomst betreffende de visscherij op
den Rijn nog in de afdeelingen te onderzoeken voor het aanstaand recès.
Maandag komt in behandeling de armenwet, en daarna het ontwerp betref
fende de aanschaffing van vuurwapenen. Heden zijn nog onderscheidene
wetsontwerpen in de afdeelingen onderzocht.
Het wetsontwerp betreffende de verbetering van de haven te Ilarlingen
is in de zitting van gisteren met 48 tegen 19 stemmen aangenomen.
EAOEEAAD.
LONDEN, 1 April.
Blijkens een schrijven van eenen lerschen bisschop uit Rome achtle hij
en zijne meeste aldaar aanwezige ambtgenooten de Iersche landbill geheel
ontoereikend voor de daarmede beoogde doeleinden. Zij geven daarom aan
de Iersche parlementsleden vijl gewigtige amendementen in overweging.
Onopzegbaarheid der huur en bepaling der huurprijzen door de overheid ver
langen zij niet, althans niet, uitdrukkelijk; doch hunne amendementen i
geheel in het belang van den pachter, maken hem eenigermate tot mei
eigenaar, en stellen den huurprijs meestal afhankelijk van de beslissing j
reglers.
Een man, Crawlord genoemd, die ter bewaring van land in Killal
in het graafschap Westmeath aangesteld was, werd Zondag avond, ter#
hij met zijn gezin bij het vuur zat, door een schot getroffen. Verscheidt
staafjes troffen hem in regteroogneus en schouders. Er is slechts weit
hoop op zijn behoud. Hij droeg zorg voor het land, dat een pachter v
laten had en waarvan het bezit aan niemand vergund werd.
FR AA KR IJ K.
PARIJS, 1 April.
In het wetgevend ligchaam heeft de lieer Favre er op aangedron;
dat de regering den dag zou bepalenwaarop de reeds sedert lang aan;
kondigde interpellatie van de linkerzijde betreflende het vraagstuk der grot
wet zal plaats hebben. De heer Ollivier heeft beloofd Maandag aanst. ei
dag voor die interpellatie te zullen aanwijzen. Met deze belofte nam
kamer genoegen; 51 leden echter stemden tegen dit besluit. Men meent i
de gematigde linkerzijde, die de ministers sedert hun besluit tot verzakt
van het stelsel der officiële candidaturen als vrienden had bejegend, zi;
sedert de indiening van het senaatsbesluit ter wijziging der constitutie
heel van het kabinet heeft gescheiden, en dat de wapenstilstand is afgelo
pen. Indien de dag voor het doen der interpellatie ver af is en de me
derheid daarmede genoegen neemtzouden al dc volksafgevaardigden van
linkerzijde, naar verzekerd wordt, voornemens zijn hunnen las tbr
neder te leggen, met het doel om nieuwe verkiezingen noodzakelijk te Uk
ken en aan de publieke opinie eene gelegenheid te verschaffen zich a
te spreken. De reden van de misnoegdheid der linkerzijde is, naar n
beweert, dat zij bij de regering het voornemen ziet de grondwetswij;
ging tot stand te brengen zonder toedoen der volksvertegenwoordiging s
in een anderen geest dan door de oppositie gewenscht wordt.
Het ontwerp tot liberale hervorming van het bestuur van Parijs is k
de eindstemming door de staatscommissie, die liet ontwerpen had, met 1
tegen 5 stemmen verworpen; voor eenige leden was het te zeer, voor and
ren te weinig liberaal.
De laatste berigten uit Creuzot zijn weder minder gunstig. Talrijk
groepen vereenigen zich om den arbeiders het hervatten van het werk tj
beletten.
m
'i
IAGEZOADEA.
De verkiezingen der Aederdultseh-Hervormdc gemeente,
Onder al de treurige verschijnselen van hevige partijschap, die de invotj
ring en de uitoefening van het algemeen stemrecht in de Nederlandsen
Hervormde kerk tot nog toe hebben vergezeld, en onder al dc pogingen!
die van vele zijden worden aangewend om nog meer verwarring te brenge
en de kerkelijke partijen nog slerker tegen elkander in het harnas te jagen!
is het een voorrecht ook op een enkel verblijdend teeken des tijds te kun
nen wijzen. Op onderscheidene plaatsen in ons land ziet men een begii!
van toenadering tusschen de meest verschillende partijen. Zij trachten elkan
der daar te ontmoeten, waar eigenlijk altijd samenwerking tusschen de ver
schillende kerkelijke richtingen zijn moest. Op het gebied der theologische we
tcnschap strijd voerende, kunnen zij dc handen ineenslaan voor de praktijk
en hel leven. Dat wordt meer en meer ingezien door enkele edele voorgan
gers zoowel van de behoudende als van de liberale partij in de kerk. Deie
richting, die zich de ethisch-irenische noemt, kon men beschouwen als dt
partij van het praktisch Christendom. Op de dogmatische ontwikkeling boe
gen prijs stellende, wil zij den strijd daarover hebben gestreden op zuiver
wetenschappelijk terrein en wenscht zij dien strijd alleen te doen beslissen
door de wapenen des geestes. Dit onderscheidt de voorstanders der ethisch-
irenische richting bijzonder, dat zij zich niet willen afscheiden van hen,
met wie zij omtrent dogmatiek niet instemmenmaar dal zij integendeel als
bondgenooten met hen willen samenwerkenom dc Christelijke levensbeginselen
in praktijk te brengen. Zoo heeft deze partij reeds in stilte gedurende vele
jaren gewerkt, en het is aan haar toe te schrijven, dat menige goede instel
ling tot stand kwam, welker verwezenlijking door den strijd der partij
schappen lichtelijk kon zijn verhinderd.
Veel mogen wij nog van haar wachtenom de stormen te bedarendie
de Nederlandsche Hervormde kerk bedreigen. Overal, waar zij zich krach
tig kan doen gelden, behoeft men de uitspattingen der partijschap niet meer
te vreezen. Als deze richting in haar waren aard gekend wordt, valt zij
geheel samen met bel doorgaand karakter van den kern der Nederlandsche
natie, die zich wel tijdelijk in opgewondenheid door eene der uiterste par
tijen laat medesleepen maar altijd de neiging behoudt om terug te keeren
tot hetgeen voor de praktijk en het leven proefhoudend is.
Wij gelooven dan ook, dat bij al den bitteren strijd in de Leidsche ge
meente, de overwinning eindelijk voor deze gematigde partij van het prak
tisch Ghristendom is weggelegd.
Velen hebben aanvankelijk geloofd, dat de kiesvereeniging Vrijheid en
Ordestaande tegenover de tegenwoordig heerschende'nog al uitsluitende
partijzelve ook was medegesleept door eene andere daartegenover staande
partijdie op hare beurt weer exclusief zou wordenevenals de,tegenwoordig
heerschende.
liet is ons daarom genoegen, dal liet Bestuur dier vereeniging in eene rond
gezonden circulaire openlijk heeft uitgesprokendat de vereeniging tegen
alle exclusieismus gekant is.
»Wars van elk beginsel van uitsluiting onder de leden van een zelfde kerk
genootschap, hebben wij steeds gematigdheid aanbevolen. Aan al de ver-
/'schillende richtingen op kerkelijk gebied willen wij haar volle recht laten
«wedervaren. Wij erkennen zoowel de meer behoudende, als de meer libe
rale richting in hare betrekkelijke waarde; mits de voorstanders van deze
«beide hoofdrichtingen zich, volgens echt protestantsch beginsel, houden
//binnen de grenzen van den eerbied voor de eerlijke overtuiging van an-
//deren?"
Zoo luidt het manifest der vereeniging en het bestuur waarschuwde ern
stig tegen de gevaren, die, de gemeente bedreigen, indien men, met ter zijde
stelling van alle bezadigdheidzich in de armen werpt der meest hevige par
tijschappendie niet ophouden elkander te verbitteren.
Of deze stem in de gemeente gehoor zal vindenmoet de uitkomst leeren.
Naar men verzekert, hebben zich velen gezind betoond, om zich aan dc
vereeniging Vrif heid en Orde aan te sluitenen heeft ook de bekendmaking
van de candidatenlijsl een gnnstigen indruk gemaakt.
Of dit reeds op dc volgende verkiezingen grooten indruk zal maken, is
nog onzeker; maar daarvan houden wij ons overtuigd: Deze gematigde
beginselen van het praktisch Christendom zullen eenmaal de overwinning
behalen.
Wi
eenig
voori
gelio
sloot
land
ten
gew
eene
door
den
d'. I
eene
dam
hier
te h
leer;
van
zal
mee
vest
rijk
Dit
die
veri
en
Te Leiden ter Boekdrukkerij van J. C. DRABBE.
deli
183
var
NÜ
aar
me
der
var
in
in
is
an
gei
1c
TO
br
Hi
br
se
hs
er
as
Mi