LEID8CHE
COURANT.
1870.
ZATURDAG 8 JANUARIJ.
BINiN ENLANDSC 11E BEBIGTEN.
N°. 6,
De Courant verschijnt dagelijks. Zon- en Feestdagen uitgezonderd. De prijs der Courant is per vierendeel /aars ƒ3.franco p. p. /3.50;
met het Verslag der Handelingen van den Gemeenteraad ƒ3.35, franco p. p. f 3.85. Ilct verslag afzonderlijk is verkrijgbaar voor j 2.50
's jaars, buiten de expediliekosten. Afzonderlijke nommers der Courant zijn verkrijgbaar voor 5 Cents, franco p. p. 6 Cents.
De prijs der Advertentiën is van 14 regels 1.—iedere regel meer 25 cents.
LEIDEN, 7 Januarij.
kon. besluit van G Jan. zijn bij de dienstdoende scliutterij alhier
BÜ
benoemd tot 2'"n luitenant a la suite J. Leur Jr. en C. van Tiel, beiden
thans schutter.
Naar wij vernemen zal eerlang bij den lieer Kruseman te Haarlem de
eerste aflevering van een nieuw werk van dr. Schotel bet licht zien, getiteld:
De openbare «eredienst der IVederlandsche hervormde kerk in de 16®, 17®
en 18® eeuw. Voor zoo ver ons bekend is, is er over dit belangrijk onder
werp nog niet geschrevenen zal dr. S. bet ijs brekenenbedriegen wij
ons niet, dan zal het hoofdzakelijk het kerkelijk leven onzer vaderen, en
dus ook een overzigt bevatten van de kerken en haar ameublement, de
zeden en gebruiken, die alomme bij de godsdienstoefeningen, op de kerke
lijke feesten enz. plaats hadden, der synoden, classen, kerkelijke personen,
adminislratiën enz. enz. Ofschoon wij mogen veronderstellen dat de heer S.
een genoegzaam supellex voor zijn onderwerp bezit, is het echter bijna zeker,
dat op verschillende plaatsen nog heden gebruiken plaats vinden, vooral op
kerkelijke feesten, waarvan men noch den oorsprong noch de reden kan
gissen; dat zich hier en daar meubels, b. v. preekstoelenorgels, avoudmaal-
en doopgoed enz. bevinden, die merkwaardig zijn door ouderdom of kunst,
en de aandacht van den lieer S. ontsnapt zijn. liet is derhalve in het belang en
voor de vaderlandsche oudheidkunde in het algemeen en voor de geschiedenis
lier openbare eeredienst der Nederl. herv. kerk in het bijzonder, dat den
heer S. diergelijke particulariteiten worden medegedeeld, opdat zijn arbeid
zoo volledig mogelijk zij. Het spreekt van zelf dat hier slechts sprake kan
zijn van eigendommelijke gebruiken en merkwaardige, nergens of in zeld
zame werken beschreven, meubelen.
De Staatscourant bevat bet tweede verslag der commissie, in 1869 be
last met het afnemen der natuurkundige examens, volgens art. 4 der wet
van 1 Junij 1865. Blijkens dat verslag hadden er zich 16 candidaten voor
deze zitting aangemeld, waarvan 15 reeds in de vorige zittingen van dit
jaar waren geëxamineerd. Van deze 16 moesten 3 het geheele examen,
de overigen een grooter of geringer gedeelte daarvan afleggen. De drie
eerstgenoemden trokken zich alle gedurende het examen terug. Van de
overigen werden 6 toegelaten, t. w. C. V. van Valkenburg, W. II. Giltay,
S. Fijan, J. P. M. Trousselot, J. D. 11. Vane en M. M. Bleekrode. Uit dit
resultaat blijkt, zegt de commissie, dat de derde zitting, in verband met
('en maatregel ten opzigte van de vakkenwaarin reeds vroeger voldoend
examen was afgelegd, aan haar doel beantwoord heeft. Sommigen zijn nu
toegelaten, die anders in het volgende jaar zich weder aan het geheele
examen hadden moeten onderwerpen. Ofschoon de commissie zich aanvan
kelijk gaarne met den genomen maatregel vereenigd heeft, acht zij zich
toch verpligt in overweging te geven oin voor het vervolg alleen de split
sing van het natuurkundig examen in een eerste en tweede gedeelte toe te
staan. De tot bet eerste gedeelte behoorende vakken zijn de zuiver natuur
kundige en het is èn voor de studie èn voor de ontwikkeling der jongelie
den inderdaad gewenscht, dat zij daarvan voldoende kennis verkregen heb
ben, alvorens zij tot de anatomische en physiologische studiën overgaan.
De tegenwoordige inrigting maakt inderdaad, dat de jongeliedendie zich
voor het examen voorbereidenmeer letten op het verkrijgen van kennis
van veel bijzondere feiten in de enkele vakken, dan op degelijke studie der
vakken in hunne rationele volgorde en in hun natuurlijken zamenhang.
Gelukkig zou zich de commissie hebben geacht, indien zij de resultaten van
zoodanige studie bij de meeste candidaten had mogen waarnemen. Zij is
echter wel genoodzaakt geweest, haar peil heel wat lager te stellen, en is
zich bewust, dat haar wel het allerminst kan worden ten laste gelegd, dat
zij de candidaten heeft geëxamineerd, alsof zij specialiteiten in elk der af
zonderlijke vakken moesten worden. Wel echter vreest zijdat elke com
missie zich voornamelijk met feitenkennis zal moeten tevreden stellenen
dat de waarborgen voor degelijke natuurkundige studiën voor aanstaande
geneeskundigen zullen blijven ontbreken, wanneer in de eerst bovenmatig
opeengehoopte en daarna ondoelmatig uiteengerukte vakken meermalen bin
nen het jaar een verbrokkeld onderzoek moet plaats hebben. Die bezwaren
kunnen alleen voldoende worden opgeheven door de splitsing van het exa
men, waarop reeds vroeger is aangedrongen. Bij gemis van deze radicale
verbetering, die alleen door wijziging der wet van 1865 mogelijk is, kan
eenigcrmale. schoon altijd gebrekkig, worden te gemoet gekomen door
twee zoover mogelijk uiteenliggende zittingen in één jaar te doen plaats
hebben, waarbjj als regel wordt aangenomen, dat men in de eerste zit
ting examen aflegt in de in art. 4 der wet van 1 Junij 1865 sub a, b, c
en d genoemde vakken en in de laatste zitting in die, welke sub e en
worden genoemd.
De minister van financiën heeft belanghebbenden verwittigd dat de tot
tot dusver beslaande verzending van geslotene brievenmalentusschen Ne
derland en Nederl. Indië, langs den weg van Southampton is opgeheven,
zoodat in het vervolg de verzending der correspondentie naar en uit Nederl.
Indië alléén zal plaats vinden langs de beide daartoe voortdurend openslaande
wegen over Marseille en Triëst.
Genoemde minister heeft ook ter kennis van belanghebbenden gebragt het
tarief, dat voortaan van toepassing zal zijn voor de verzending van brieven,
gedrukte stukken en monsters van koopwaren, die in gesloten brievenmalen
tnsschcn Nederland en de Nederl. koloniën in Oost-lndië, alsmede Suriname
en Curacao worden gewisseld. Voor Oost-lndië bedraagt het enkel port
der brievenvoor gefrankeerde brieven uit Nederland naar Indië en uit
Indië naar Nederland 60 cents bij verzending over Marseille en 55 cents
bij verzending over Triëst; voor ongefrankeerde brieven 80 cents bij ver
zending over Marseille en 75 cents bij verzending over Triest; voor nieuws
papieren en andere gedrukte stukken of photographien 10 cents; voor
monsters of stalen van koopwaren insgelijks 10 cents. Den laatsten of voor-
laatsten dag voor het vertrek van den post aangeboden, wordt voor druk
werken en monsters de port met 2 cent verhoogd. Tusschen Nederland
en Suriname en Curacao bedraagt het enkel port. zoowel bij verzending
over Engeland als bij verzending over Frankrijk: voor gefrankeerde brieven
55 cents, voor ongefrankeerde brieven 75 cents; voor nieuwspapieren enz.,
alsmede voor monsters en stalen van koopwaren 10 cents.
De minister van oorlog heeft vastgesteld het bedrag der sommen,
welke gedurende het jaar 1870 bij de landmagt voor het werfïonds zullen
worden te goed gedaan, mitsgaders van het maximum der sommen, welke
voor hand- en aanbrenggeld mogen worden betaald. Op de afrekeningen
van de corpsen en van de koninklijke militaire akademic met 's rijks schat
kist wordt te goed gedaanvoor iederen nieuw aangenomen militair bcne-
neden den graad van korporaal, die den ouderdom van 18 jaren heeft be
reikt (trompetters, tamboers en hoornblazers daaronder begrepen), mitsga
ders voor iederen tamboer en hoornblazer beneden dien leeftijd en iederen
milicien, die zich verbindt om als vrijwilliger bij bet leger te dienen, ƒ45;
voor iederen militair, beneden den graad van korporaal, telkens wanneer
hij zich vóór zijn 40-'® levensjaar op nieuw voor de tweede, derde of vol
gende maal voor de dienst verbindt (welke kosten in rekening worden ge
bragt op het tijdstip, waarop de nieuwe verbindtenis ingaat, mits de be
langhebbende niet in ecne positie is gekomen, waaraan geene werfkosten
zijn verbonden), ƒ40. Het maximum van het handgeld bedraagt: voor een
nieuw aangenomen militair en voor een milicien, die zich verbindt om als
vrijwilliger bij het leger te dienen, 30; voor een nieuw aangenomen tam
boer en hoornblazer beneden den ouderdom van 18 jaren ƒ15; vooreen
zich op nieuw verbonden hebbend militair 40. Een cn ander behoudens
het bepaalde bij artikel 14 van de instructie op de werving, vastgesteld bij
kon. besluit van den 17dJan. 1862, ir. 101. Het maximum van het
aanbrenggeld bedraagt: voor een nieuw aangenomen man en voor een mili
cien, die zich verbindt cm als vrijwilliger bij het leger te dienen8
voor een tamboer en hoornblazer beneden den leeftijd van 18 jaren ƒ4.
Voor recrutendie op autorisatie van het departement van oorlog worden
aangenomen, en voor die, herkomstig uit de verpleegden van de gestichten
te Ommerschans en Veenhnizen, wordt geen aanbrenggeld betaald.
Gedurende het jaar 1869 zijn voor de eerste maal Ncderlandsche zee-
brieven uitgereikt aan 76 schepen metende 11319 lasten, waarvan er 62
binnen 's lands en 14 buiten 's lands gebouwd zijn, In 1868 bedroeg het
getal dier schepen 84, metende 10591 lasten, waarvan 70 binnen 'slands
en 14 buiten 's lands gebouwd waren.
In ecne in de vorige weck te Haarlem gebonden vergadering der afd.
Haarlem cn omstreken van de Iloll. maatschappij van landbouw is o. a.
medegedeeld, dat het uit de afdeeling benoemde permanente comité voor de
belangen der llaarlemsche paardenmarkt besloten beeft, bij gelegenheid dei
nt Julij aanst. te houden markt weder eenc verloting van paarden, rijtui
gen harnachemcntcn enz. te houden. Voorts werd besloten bij het bestuur