BIJVOEGSEL, behoorende tot de Leidsche Courant
van Maandag 22 November éS69N°. 202.
BU1TENLANDSCHE BERIGTEN.
Te Nijkerk brak Donderdag nacht, in de stalling van den huurkoetsier E.
Buitink op het Yetkamp, brand uit, die zoo spoedig in hevigheid toenam,
dat het geheele perceel weldra aan alle kanten in vlam stond. Twee knechts,
die in den stal sliepen, ontkwamen met moeite aan de vlammen. Vier paar
den, acht koeijen, eenige varkens, zeven rijtuigen en al de tuigen werden
een prooi der vlammen, behalve eene groote hoeveelheid hooi, stroo en tabak
die op de zolders en in een afzonderlijk gedeelte der schuur waren geborgen.
Een en ander was tegen brandschade verzekerd.
'sGRAVENHAGE, 19 November.
Z. M. heeft benoemd tot commandeur der orde van den Nederl. Leeuw
den minister van oorlog, luit.-generaal J. J. van Muiken, en tot ridder dier
orde den heer H. C. van Eybergen, adsistent-resident van Beliling (Bali).
Naar men verneemt, was het den 17dCD November juist 56 jaren gele
den, dat de minister van Muiken als vrijwilliger was in dienst getreden bij
het Nederlandsche leger.
De schrijver van de cantate, uitgevoerd bij gelegenheid der onthulling
van het nationaal monument, dr. N. Beets, is door Z. M. den koning-groot
hertog mede begiftigd met het kommandeurskruis der orde van de Eikenkroon.
Z. M. heeft als blijk van goedkeuring en tevredenheid aan den kapitein
José Ferreira dos Santos, voerende het Portugesclie schip Voador do Men-
digotoegekend de zilveren medaillealsmede een loffelijk getuigschrift
wegens de redding en aanvankelijke verzorging der bemanning van het den
19den October jl. verongelukt Nederl. schoenerschip Industrie.
Z. M. heeft vergunning verleend aan S, Verkooy, te Amsterdam, en
D. Mesmante Haarlemmermeertot het dragen van het, kruis fidei et
virtuti, en den laatsten tevens van de gouden medaille 3de grootte, hun
door den Paus geschonken.
De heer J. II. van Meerten, algemeen ontvanger te Soèrabaya, is be
noemd tot lid van de algemeene rekenkamer in Ned. Indië.
Tot ontvangers der directe belastingen zijn benoemd: te Zweelo de
lieer B. Jonckman, thans te Stavoren, en te Borne de heer J. 11. Wiersma,
thans te Norg; het kantoor te Norg is gevoegd bij dat te Smilde.
In de zitting" van de tweede kamer van gisteren bij de discussie over
het leveren eener bijdrage van Indië aan de middelen tot dekking van s rijks
uitgaven voor 1870, ten bedrage van tien millioen, in verband met het daar-
gestelde aangaande het gebruik van het excedent tusschen de middelen en
uitgaven, heeft de minister van koloniën in eene uitvoerige rede zijn voorstel
verdedigd tegen de beschuldiging, dat daarmede eene scheiding van de een
heid en ondeelbaarheid van het rijk en zijne overzeesche bezittingen zou zijn
beoogd; die eenheid zou integendeel geheel onaangeroerd blijven, aangezien
de rijkswetgever ook als algemeene wetgever voor de koloniën hierin werd
geraadpleegd, en uitspraak doen zou. Ook kwam hij op tegen de bewering
dat door het volgen van zijne denkbeelden de banddie Nederland aan Indië
verbindtlangzamerhand losser zou worden gemaaktdaar juist het tegen
deel van het goedkeuren van zoodanigen maatregel moest worden verwacht,
omdat daarmede welwillendheid jegens de koloniën werd in acht genomen
en de gedachte werd verwijderd om het geheele batig slot ten voordeele van
het moederland te behoudenhetgeen in gindsche gewesten eene gunstige
stemming zou bevorderen eii onderhouden. De rijkswetgever werd in niets
verhinderd de aangeprezen denkbeelden aan te nemenen aangezien
de comptabiliteitswet dit niet belettehad hij voorgesteld liet beginsel
aan te nemen dat van het geraamde verschil tusschen inkomsten en uitga
ven slechts een deel aan 'srijks kas toegewezen, en het gebruik van het
excedent door den wetgever bepaald zou worden. In dat voorstel lag niet
verscholen het begrip van het vaststellen eener vaste bijdrage, gelijk door
sommigen was te kennen gegeven. Doch hij erkende dat met zijn voorstel
eene afwijking van het tegenwoordig stelsel van het batig slot werd be
oogd. Dat voorgeslagen middel had hij eene praktische oplossing tan het
vraagstuk genoemd, en bij had gewenscht het uittrekken eener som van
tien millioen op deze begrooting aangemerkt te zien als eersten stap op den
nieuw te betreden weg. Ilij zette daarop de redenen uitéén, die hem tot
het opgeven der aangeduide som hadden geleid, en slaafde met onderschei
den voorbeelden de juistheid der door hem in de memorie van toelichting
en in die van beantwoording vermelde cijfers omtrent hetgeen Indië ver-
pligt zou zijn ten voordeele van Nederland bij te dragenen hetgeen het
werkelijk bijgedragen had; daarbij wederleggende de beschouwingen van
hen, die den vroeger uitgetrokken rentepost weder op deze begrooting
hadden willen zien brengen. Hierna gaf hij op, welke voordeelen het door
hein vermelde praktische middel zou opleverente weten dat de Neder
landsche staat zou leeren op eigen krachten te steunen in stede van op
de Indische bijdragendat daarmede ruimte zou worden gehouden voor
de werking van artikel 31 der comptabiliteitswetdat bij de begrooting
eenmaal geraamd zijnde de som door Indië op te brengen, in Nederland
liet tijdstip zou kunnen worden nagegaan, wanneer zou kunnen worden be
gonnen met het opleggen van meer belastingen aan de Indische maatschappij
en dat aan. deze op de voorgestelde wijze het uitzigt zou worden geopend
tol het bekomen van middelen 0111 zich te ontwikkelen. De minister ver
klaarde voorts zich met hel amendement der bh. Blussé en van Naamen, om
liet door den minister voorgestelde cijfer van 10 mill, lot 10.107,749 op te
voeren, niet te kunnen vereenigen. Gisteren is reeds gemeld dat dit amen
dement is aangenomen.
De afdeelingen van dc tweede kamer hebben reeds heden een aanvang
gemaakt met het onderzoek van de wets-ontwerpen1°. tot nadere regeling
van dc op hoog gezag ingevoerde suikercultuur en wijziging van art. 60
van het reglement op het beleid der regering iu Ned. Indië; en 2". tot aan
vulling van art. 62 van het reglement op het beleid der regering van Ned,\
Indië. Na den afloop van dat onderzoek zullen de beraadslagingen over de
Ontwerpen der staatsbegrooting voor 1870 bij de kamer een aanvang nemen.
De prins zu YVied-Wied is gisteren in de residentie aangekomen en aan
het paleis van Z. K. II. prins Frederik afgestapt.
IIH. MM. de koning en de koningin, benevens Z. K. II. prins Alexan
der der Nederlanden, hebben gisteren avond de voorstelling in den koninkl.
Hollandschen schouwburg met IID. tegenwoordigheid vereerd. Die voorstel
ling bestond uit het nieuwe drama "het Vaderland", van Vict. Sardou.
Gisteren avond werd de de derde soirée gehouden in het feestgebouw
op het Buitenhof. Nu had het groot vocaal en instrumentaal concert plaats,
onder directie van den heer \V. F. G. Nicolaï. Er werden uitgevoerd de
beide feestcantaten (Lubeck) 17 November 1863 en (Nicolaï) 17 November
1869, voorafgegaan door eene feest-ouverture van den heer J. C. Boers uit
Delft, welke door den componist zeiven werd gedirigeerd. Voor den aan
vang van de eerste cantate werd den talentvollen directeur, den heer Nicolaï,
door de dames van het koor, een prachtige lauwerkrans aangeboden.
Als eene historische bijzonderheidin verband staande tot het feest
van den 17den dezer, verdient vermelding dat zich onder de aanwezige gc-
noodigden bij de onthulling van het monument bevond de Engelsche vice-
admiraal Holl, die in November 1813 in dienst was op het Britsche oorlog
schip de Warrior, aan boord waarvan Z. II. de prins van Oranje voor
Scheveningen kwam, en dat hij het bevel voerde over de sloep, waarmede
de prins naar den wal werd geroeid. Genoemde vice-admiraal heeft, zoo
men weet, in het vorige en het jongste bad-saizoen te Scheveningen door-
gebragt en zich bezig gehouden met de verzameling van alle bijzonderheden
met de vermelde gewigtige gebeurtenis in betrekking staandehij heeft o. a.
verscheidene Scheveninger zeelieden opgezocht, die zich dien tijd herinnerden.
Nu de verschrikkelijke stormen plaats hebben gemaakt voor beter
weder, kan de ramp, die de Scneveninger visschersvloot heeft getroffen,
in zijnen geheelen omvang overzien worden. Achttien weduwen en vijf en
dertig weczcn betreuren het verlies van echtgenoot en vader en zien zich
plotseling van broodwinner en verzorger beroofd.
EYiGELASIB.
LONDEN19 November.
De heer Gladstone, zoon van het hoofd des kabinets, tot eene hooge
betrekking bevorderd zijnde, en daardoor zijne plaats in het lagerhuis ver
loren hebbende, is door de kiezers te Whitby herkozen. Bij die gelegen
heid gaf hij te kennen dat de regering niet ongezind is kwijtschelding
van straf aan al de fenians te verleenen, maar dal het dit niet zou doen
zoolang hunne vrienden hunne veroordeeling als een onregtvaardig vonnis
uitkreten en op dien grond ontheffing van de opgelegde straf vorderden. Hij
zeide verder dat de regering in de aanstaande parlementszitting wets-bepa-
lingen zou voorstellenstrekkende om aan de kinderen alom in den lande
het genot van lager schoolonderwijs te verzekeren.
Den 25sten dezer zal de koning der Belgen op het kon. paleis alhier
het adres aannemen, hetwelk door een zeer groot aantal aanzienlijke burgers
des lands is onderleekend, om hem als huldeblijk van de Britsche natie te
worden aangeboden. In den avond van dien dag zal Z. M. op het stadhuis
een tot zijner eer aan te rigten gastmaal bijwonen. Vóór zijnen terugkeer
naar België zal hij met het eereburgerschap van Londen worden bekleed.
Het getal armen, dat zich hier aanmeldt voor bedeeling, wordt van
dag tot dag grooter, zoodat de armenbelastiug voor velen zeer drukkend is.
De Times geeft eene beschrijving van twee oorlogschepen, die op dit
oogenblik te Portsmouth in aanbouw zijn en waaraan het den naam geeft
van "mobiel verklaarde drijvende batterij." Die schepen zullen tot eene
ongeloollijke dikte gepantserd zijn, daar de buitenhuid, van tuk-hout en
ijzer, drie voet dik zal zijn, en zeven maal meer ondoordringbaar dan de
zijden van het oorlogschip de Warrior, die toch dubbel zoo dik zijn. Vol
gens de meening der artilleristen zullen deze schepen gewapend zijn op eene
voorbeeldeloos sterke wijze, twee torens hebben, en elke toren zal twee
kanonnen van 30 ton voeren, die kogels werpen van 600 pond. Deze sche
pen zullen hun geschut, zelfs op eene zeer holle zee, ten allen tijde op den
vijand kunnen rigten, 13 mijlen in het uur kunnen afleggen, zeer bewoon
baar zijn voor de manschap en in staat zijn een togt van eenige weken
te ondernemen. Ten einde aan dc batterijen gelegenheid te geven den ge
heelen horizon te bestrijken, hebben de schepen geene masten, doch berg
plaats voor 1600 ton steenkolen. Het eenige gebrek dat zij hebben is dat
zij van hun stoomvermogen afhangen, doch zij worden voortgestuwd door
twee schroeven, die geheel onafhankelijk van elkander werken, zoodat
wanneer de eene machine onklaar is, de andere nog voldoende voor het
schip is. Een dergelijk schip kost slechts 290,000
Dr. Gumming heeft geantwoord op het jongste schrijven van den Paus.
Even als de vorige replieken, maakt de Presbyteriaansche predikant ook dit
antwoord door middel van de Times openbaar. Hij herinnert in zijn ant
woord hoe dc Paus eerst dc protestanten heeft uitgenoodigd om het con
cilie bij te wonen, en hoe de II. Vader later zich verpligt achtte den
protestanten het regt te ontzeggen dc dwalingen der r. k. kerk op het
concilie te bestrijden; terwijl de schrijver voorts zegt dat het laatste schrij
ven des Pausen op hem den indruk heeft gemaakt, dat de H. Vader heeft
ingezien te ver te zijn gegaan, toen hij den protestanten den pas voor de
discussie afsneed. Gelijk te verwachten was, wijst dr. Gumming het voor
stel des rausen van de hand, om naar Rome te komen ten einde zijn voor
deel te doen met de raadgevingen en inlichtingen van "wijze en verstan
dige" mannen. Die reis zou z. i. nutteloos zijn, aangezien ook Engeland
kan bogen op bet bezit van mannen, even wijs, even verstandig als die de
Paus zou kunnen aanwijzen.