LEIDSCfflE
COURANT.
ZATURDAG 23 OCTOBER.
BINNENLANDSCIIE BERIGTEN.
1869.
i\]0. 177.
Do Courant verschijnt dagelijks. Zon- en Feestdagen uitgezonderd. De prijs der Courant is per vierendeel jaars f 3.franco p.p. ƒ3.50;
met het Verslag der Handelingen van den Gemeenteraad f 3.35, franco p. p. 3.85. Het verslag afzonderlijk is verkrijgbaar voor ƒ2.50
'sjaars, buiten de expediliekosten. Afzonderlijke nommers der Courant zijn verkrijgbaar voor 5 Cents, franco p. p. 6 Cents.]
De prijs der Advertentiën is van 14 regels f 1.iedere regel meer 25 cents.
dito
LEIDEN, 22 October.
Het Staatsblad nommer 156 bevat het kon. besluit van 11 October jl.
houdende vaststelling van programma's van examenster verkrijging van
akten als onderwijzeres bij het middelbaar onderwijs.
Bij de vermelding van het gisteren aan de brng bij de Vrouwcsteeg
voorgevallen ongeluk, in ons vorig nommer, hebben wij verzuimd te noe
men den heer 11. P. de Kok, die zich door zijne hulpvaardigheid tot redding
van het knaapje mede zeer heeft onderscheiden.
Men meldt ons uit Katwijk aan Zee, dd. 21 Oct.: Van den 14den tot
den 21slc» dezer zijn alhier weder aangekomen 15 schuilen, met 650,000
stuks steurharing en 376 ton pekelharing, waarvan 2 schuilen door storm
weder en hooge zee hunne bestemmingsplaats niet konden bereiken, en alzoo
genoodzaakt waren met gescheurde zeilen en groot gevaar bij Noordwijk
en Scheveningen aan te landen. Voor den steurharing werd besleed ƒ18 a
ƒ10 per 1000.
lieden morgen is nog aangekomen de schuit Vrouwe Nesltjeschipper
11. Haasnoot, waarvan de matroos D. van Duin is over boord geslagen en
verdronken, achterlatende eene vrouw met vier kinderen.
Bij de verceniging tot voortdurende ondersteuning der nagelaten be
trekkingen van verongelukte visschcrs der reederijen te Katwijk aan Zee
en Noordwijk aan Zee is mede het treurig berigt ontvangen van het om
komen van bovenbedoelden matroos Dirk van Duin, achterlatende eene we
duwe en 4 weezen. Behalve deze ongelukkigen worden door de vereeniging
nog ondersteund 24 weduwen, 43 weezen en 2 bejaarden. Volgens het
jaarlijksch verslag zijn de inkomsten der vereeniging slechts 2086.14% en
bedroeg de uitkeering ƒ2473.75. Deze cijfers getuigen dat de vereeniging
behoefte heelt aan meerdere bijdragen: wij bevelen baar in de algemeene
liefdadigheid onzer stadgenooten bijzonder aan.
De heer Adolph Schullz, uit Berlijn, is voornemens op Donderdag den
28en dezer, in het hotel de Zon alhier, eene dramatische voordragt te hou
den, uit de werken van Gothe en Schiller en de Duitsche vertaling van
Shakespeare. Volgens de getuigenis van Fransche dagbladen moet de heer
Schultzdie zich in alle opzigten als een man van smaak en kunde doet
kennen, een zeldzaam talent bezitten, zoodat hij bij zijne voordragten de
daarin voorkomende personen als ten toonecle weet te voeren, en men als
het ware een gezelschap tooneelspelersin een persoon verecnigd, voor zich
heeft. Meer dan de stukken te lezen is hjj in den vollen zin des woords
acteur. Hij stelt zich voor hier op bedoelden avond te lezen twee tooneelen
uit Schillers Glocke, twee tooneelen uit de Othello van Shakespeare, en
twee tooneelen uit de Faust van Göthe.
Van Aarlanderveen meldt men ons dat de tongblaar en het klaauwzeer
onder het rundvee in die en aangrenzende gemeenten, op enkele uitzonde
ringen na, als geweken mogen worden beschouwd. Uit enkele gemeenten
verneemt men dat er runderen aan die ziekten zijn bezweken. De weilanden
leveren nog overvloedig voedsel op voor het vee; blijft echter de felle regen
aanhouden, dan zal men zich daardoor genoodzaakt zien, althans daar waar
de landerijen laag gelegen zijn, vroegtijdig lot het stallen van het vee over
te gaan. Gelukkig zijn de bouwlieden in die streek van cenen buitenge
woon grooten voorraad hooi voorzien.
Te Nieuwveen is Dingsdag 11. de bouwman Voorlhuizcnbezig zijnde met
bet dorschen door middel der machineten gevolge van het breken van dat
werktuig, door het wiel aan het hoofd derwijze getroffen dal hij aanvanke
lijk in bedenkelijken toestand verkeerde. Later bevond hij zich iets beter
en heeft men hoop op zijn herstel gekregen.
liet Hbl., dat een uitvoerig overzigt heeft gegeven van de te Amster
dam gehouden internationale tentoonstellingbesluit zijne medcdcclingen
ietveffende de 6de kl. (middelen tot zedelijke, verstandelijke en ligchame-
lijkc ontwikkeling) met het volgende
«En nu last not least nog een blik op de voortbrengselen van het
genootschap: Mathesis Scientiarum Genitrix, te Leiden. Wij hebben deze
collectie voor het laatst bewaard, als een schotel, die een zeldzaam en
kostbaar geregt bevat. Deze inrigting heeft afzonderlijk ingezonden, en
zich niet gehouden aan het door de inspecteurs van het middelbaar onderwijs
aangenomen stelsel. Het neemt daarom eene afzonderlijke, maar tevens eene
«ere-, ja eene eerste plaats op de tentoonstelling in. Hier zijn niet minder
ban 2000 teekeningen in colossalc portefeuilles, zeer doelmatig op sierlijke
jjzeren schragen geplaatst, te zien gegeven. Het scheen of de tachtigjarige
grijsaard hier een talrijk leger, uit allerlei troepen bestaande, op de been
gebragt, in slagorde heeft geschaard, om een strijd te bestaan tegen de
jeugdige legertroepen der regering. En hij heeft zijn doel bereikt. Hier
kunnen wij de geschiedenis der school aanschouwen in de ontwikkeling van
iederen leerling op elk gebied der teekenkunst. Ilier wordt in elk onder
deel der kunst eene menigte van uitmuntende proeven geleverd. Ondoen
lijk is het hier in bijzonderheden te treden, en het is niet te veel ge
zegd, als wij het geheel een pronkstuk van de Nederlandschc teeken-
scliool, met het oog op de behoeften van de nijvere klassen, noemen. In
zonderheid trokken de algemeene aandacht de proeven van bouwkundig
teekeuen en die van het handteekenen naar voorbeelden en naar de methode
Dupuis. Daarvan was ook de keuze zeer groot, en daarin scheen de kracht
van het onderwijs zich te concentreren. Maar van doorzigtkunde en be
schrijvende meetkunde werden teekeningen te aanschouwen gegeven, zoo
als wij ze in de regcringscollectic te vergeefs zochten. Ook op practisch
gebied was deze inrigting voortreffelijk vertegenwoordigd. Keurig zijn de
modellen van trappen en kappen, de metselverbanden en de modellen voor
meetkunstig teekenen. Tot nadere toelichting van den werkkring van dit
genootschap hebben bestuurderen een Overzigt van liet onderwijs aan de
scholen, gedurende de 83 jaren van haar bestaan, gegeven. Aan het slot
van dat Overzigt wordt de vraag gesteld: //welke de resultaten zijn die het
onderwijs heeft opgeleverd?" Bestuurderen zijn bescheiden genoeg, die
vraag niet te beantwoorden. Zij deden beter; zij zonden de vruchten van
hunnen arbeid hier op deze tentoonstelling, ten behoeve van den handwerks
man in het leven geroepen. //Bestuurders zijn volkomen overtuigd zoo
lezen wij verder. dat het hunne roeping niet is kunstschilders pf
ingenieurs te vormen; daartoe wordt eene geheel andere opleiding gevor
derd; maar kundige werklieden, wier geoefende hand door een helder hoofd
wordt bestuurd. De maatschappij heelt behoefte aan een goed ontwikkel
den burgerstand; elke inrigting, die hiertoe medewerkt, kan aanspraak
maken op de algemeene belangstelling; langs dezen weg wordt toch op eene
krachtige wijze bevorderd, zoowel de welvaart van het individu, als het
heil en de bloei van ons geliefd vaderland." Deze laatste zinsnede onder
schrijven w ij van harte gaarne en uiten den wensch, dat Nederland op dien
nieuw betreden weg met zulke vaste en snelle schreden zal vooruitgaan, als
het dien tot dusver bewandeld heeft. Dan zal Nederland door zijne intel
lectuele magt in physieke welvaart toenemen en ook onder het nijvere deel
zijner bevolking milden zegen verspreiden."
De voor de dienst in Indië bestemde officieren van gezondheid der
3de kl. 11. Tcunissen, J. P. L. Fischer, J. Timmermans en dr. J. 11. 11. van
Sonmoeteneerstgenoemde den 23,len dezer en de overigen in het begin
der volgende maand, de beide eersten uit het Nieuwe Diep en de anderen
uit Rotterdam, de reis naar Java aannemen.
Als een nieuw bewijs van ingenomenheid met de maatschappij van
weldadigheid ten gevolge der bijeenkomst van afgevaardigden en leden op
28 en 29 Juli} jl. te Frederiksoord, wordt vermeldt, dat jhr. W. H. Lijcklama
a NijeholL te Oldeboorn eene schuldbekentenis a ƒ200 (zijnde twee aandee-
len a 100 in de rentelooze leening, aangegaan in 1864 ten laste dezer
instelling) heeft kwijt gescholden.
Te Vlaardingen is Dingsdag 11. de aldaar nieuw gebouwde r. k. kerk,
op pleglige wijze, door den bisschop van Haarlem ingewijd. In de hoofd
straat der stad staande, mag dit gebouw met regt daarvan een sieraad
genoemd worden. Ten bewijze dat ook de protestanten belang stelden in
dit feest, wordt gemeld dat de notaris van Stipriaan Lniscius den bisschop
met zijn equipage heeft doen afhalen, en haar gedurende het verblijf van den
bisschop tot diens beschikking heeft gelalen.
Te Haarlem werd dezer dagen zekere S., werkzaam ter drukkerij van
dc hli. Enschedé en Zonen, de Damstraat doorgaande, getmflen door ceu
zwaar pak. dat men daar uit een zolderraam op straat wierp. 'sMans reg-
lerheen werd op meer dan eene plaats gebroken, en de afzetting moest
plaats hebben, Hij overleefde die kunstbewerking slechts weinig tijds.
Te Zandvoort is eergisteren gestrand het Noordschc barkschip Alexan
der, kapitein A. Hansen, hetwelk in ballast van het Nieuwe Diep was ver
trokken, met bestemming naar Frederikstad. De equipage, bestaande uit
kapitein en 10 man, is met de reddingboot aan wal gebragt. liet schip
zat op de tweede bank en kondoordien de zee niet al te onstuimig was,
met dc reddingboot bereikt worden, zonder dat men van den vuurpijl-toestel
gebruik behoefde te maken.