LEIRSCHE
COURANT.
ZATURDAG 16 OCTOBER
N°. 171
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
18(»9.
■J
De Courant verschijnt dagelijks. Zon- en Feestdagen uitgezonderd. De prijs der Courant is per vierendeel jaars ƒ3.franco p.p. 13.50;
met het Verslag der Handelingen van den Gemeenteraad 3.35, franco p. p. f 3.85. Het verslag afzonderlijk is verkrijgbaar voor ƒ2.50
's jaars, buiten de expeditiekosten. Afzonderlijke nominees der Courant zijn verkrijgbaar voor 5 Cents, franco p. p. 0 Cents.'
De prijs der Advertentiën is van 1—4 regels 1.iedere regel meer 25 cents.
LEIDEN, 15 October.
In den laatsten lijd was onder de voorstanders van onzen handel en
nijverheid de stoomvaart op Amerika de question bruiante van den dag.
Toen de lieer Jansen in zijn geschrift: «Ecu brug over de oceaan" daarop
de aandacht vestigde, vonden zijne denkbeelden, wat de hoofdzaak betreft,
algemeen sympathie. Het bleek toen dat het denkbeeld eener directe ge
meenschap tusschcn Nederland en Amerika bij velen reeds was opgekomen
en sluimerde en dat slechts een krachtige stoot noodig was om het te doen
ontwaken en aan het licht te brengen. In de onlangs te Utrecht, ingevolge
uitnoodiging van den heer Jansen, gehouden meeting van belangstellenden
in de zaak, liep dan ook de gedachtenwisseling niet zoozeer over het al of
niet gewenschte der onderneming, dat stond bij allen vast, als wel over de
wijze waarop zjj zou moeten worden ten uitvoer gebragt. Nog voordat de
bedoelde meeting plaats had, zag eene brochure het licht van wege de
directie der op liet practisch gebied der scheepvaart gunstig bekende Kon.
Ncderlandsche stoombootmaatschappij, waaruit bleek dat ook zij reeds sedert
lang op het tot stand brengen dier regtstreeksclie gemeenschap het oog
hield gevestigd, maar dat bijzondere redenen haar weêrhouden hadden in
deze het initiatief te nemen. De geopenbaarde belangstelling had haar ech
ter thans den moed gegeven terstond handen aan het werk te slaan en een
plan te ontwerpen, dat, mogt het door de aandeelhouders worden goedge
keurd, tot de verwezentlijking der zaak zou leiden. Gelijk men weet zag
de directie hare wenschen bekroond, daar de aandeelhouders zich in eene
den lld,'I, dezer gehouden vergadering met hare inzigten vereenigden en,
overeenkomstig de hun gedane voorstellen, besloten tot uitbreiding van bet
materiëel van de bestaande lijnen der maatschappij en tot opening eener
directe en geregelde stoomvaart tusschen Nederland en de Vereenigde Staten
van Noord-Amerikamet magtiging tot dat einde eene leening aan te gaan
tot een bedrag van vijf millioen gulden.
In de bovenbedoelde brochure van de directie der Kon. Nederl. stoomboot
maatschappij gaf zij openhartig te kennen dat, mogt zij een geldelijk sub
sidie van het rijk voor deze zaak niet noodig achten, zij echter de onder
steuning van het Nederlandsche volk niet kon ontberen, en dat zij daarop
welligt een beroep zou doen. Nu hare plannen door de aandeelhouders zijn
goedgekeurd, gaat zij daartoe over en heeft zij, in gevolge de haar ver
leende magtiging, de deelneming opengesteld in eene leening groot vijf mil
lioen gulden, verdeeld in obligatiën van ƒ1000 en ƒ200, rentende 5 pCt.,
tegen den koers van 90 pCt. en af te lossen in 25 jaren, waaromtrent
nadere bijzonderheden worden medegedeeld in eene hierachter voorkomende
aankondiging der directie.
Dat aan de directie de verlangde ondersteuning moge ten deel vallen, zul
len gewis velen met ons haar van harte toewenschcii. De maatschappij mag
door den voet, waarop zij thans reeds voor de stoomvaart is ingerigtin de
eerste plaats wel geacht worden in staat te zijn dc zaak, met de beste
kansen op welslagenter hand te nemen. liet geldt hier eene gewenschte
en voor den bloei van Nederland hoogst nuttige industriële ondernemingop
tele takken van handel en bedrijf kan zij van gewigtigen invloed zijn en
daaraan een nieuw leven schenken; vooral bij dc allengskens meer en meer
naderende voltooijing van ons spoorwegnet en aansluiting aan het buiten
land. Ook de voordeelen van liet vervoer van landverhuizers, tot nu toe
grootendeels door Hamburg en Bremen genoten, -mag niet worden voorbij
gezien; en dat dezen de gelegenheid, die hun wordt aangeboden om in eene
Nederlandsche haven naar Amerika scheep te gaan, gretig zullen aangrijpen,
daarvan mag men zich op goede gronden overtuigd houden. Men mag aan
nemen dat. had de gelegenheid reeds vroeger bestaan, de stroom der land
verhuizers reeds bij voorkeur den weg over Nederland had genomen.
Met groote ingenomenheid heeft men ook in de Vereenigde Staten het
plan tot eene regtstreeksclie gemeenschap met Nederland vernomengetuigen
de talrijke blijken van adhaesie, van daar ontvangen bij gelegenheid van de
te Utrecht gehouden meeting, die later zijn openbaar gemaakt.
Mogen velen zich opgewekt gevoelen tot eene krachtige zamenwerking en
dc directie zich daardoor in staat gesteld zien hare plannen te verwezent-
lijkenten einde Nederland meer en meer te doen deelen in de voordcelen
tan den uitgebreiden handel tusschen de beide werelddeelen.
's Rijks middelen hebben over de negen eerste maanden van dit jaar op-
gebragt ƒ54.268.722.09, zijnde 2,831,672.97 meer dan in dat tijdvak van
1868. De raming bedroeg ƒ53,048,516.25.
Tot lid der provinciale staten van Zuidholland, in de plaats van den
heer dr. K. A. Rombach, lid der tweede kamer, is in het kiesdistrict Brielle
gekozen de heer G. II. Lette, burgemeester van Brielle.
I - Men meldt dat alvorens de spoorweglijn van Uitgeest op Zaandam
voor het publiek verkeer wordt opengesteld eerst nog eenige wijziging zal
plaats vinden in de windwerken der kraanbuigingen; dit zou geschieden
met het oog op de vrije ruimte en spoedig gereed zijn.
Wij kunnen mededeelen, zegt bel D. r. 's Gr., dat eerlang een wets
ontwerp zal worden ingediend tot afschaffing van de doorloopende kortingen
op dc bezoldingcn der rijks-ambtenaren, ten behoeve van het pensioenfonds,
en dat tegelijkerheid eenige verbeteringen in de bestaande pensioenwet zul
len worden gebragt. Zoo het mogelijk is, zal eerstbedoelde maatregel reeds
met 1 Julij 1870 in werking treden.
Het Vad. meent te weten, dat er bij onze regering, hoe ook van
sommige zijden gedrongen, geen voornemen bestaat, althans hu reeds
gehoor te geven aan den wenschdat de tegenwoordige gouverueur-ge-
neraal zoodra mogelijk door de regering mogt teruggeroepen en door een
ander vervangen worden.
Te Rotterdam is gisteren de nieuw gebouwde St. Antonius-kerk, aan
den Goudsclien Singel, door mgr. Wilmer, bisschop van Haarlem, plegtig
ingewijd.
Wij vernemenzegt de iX. Rolt. C.dat de meel- en broodfabriek aan
den Bergweg alhier, die voor eenige jaren ongeveer 2 ton gekost heeft en
in de vorige week voor de tweede maal in den loop van ongeveer drie
maanden in veiling gebragt en toen ƒ23,400 opgebragt, is gemijnd op ƒ4800
daarboven, en alzoo verkocht voor ƒ28,200 aan een Duitscher, die voorne
mens is de bakkerijen waarschijnlijk ook de meelfabriek voort te zetten.
Men verneemt, dat zich eene commissie heeft geformeerd, tot de op-
rigting van een tweede badhuis te Zaudvoort, waartoe de benoodigde grond
tot den bouw kosteloos zal worden afgestaan door jhr. H. G. Barnaart,
heer van Zaudvoort. In de kosten van den bouw zal door vrijwillige bij
dragen van vermogende menschenvrienden voorzien wordendaar de inrigting
ten doel heeft lieden uil den minderen stand de baden te doen gebruiken
voor minderen prijs dan thans betaald wordt bij de aldaar bestaande inrigting.
Te Andijlt is Woensdag 11. de woning van den landbouwer Neuvel af
gebrand, tijdens de bewoners tot het afleggen van een bezoek afwezig wa
ren. Eene groote hoeveelheid zaad is bij dien brand verloren gegaan.
Te Zutphen waren eergisteren middag twee knaapjes, de zevenjarige
zoon van den koopman Ilagens, en hel vijfjarige kind van den schrijnwer
ker van Apeldoorn, aan liet spelen, op den hoek van de Waterstraat en
Groenmarkt, toen de handwagen van van Gend Loos met een zware
vracht, van voren door één man getrokken en ^au achteren door twee
mannen voortgeduwd, in volle vaart naar bet spoor reed. Door een nood
lottig toeval geraakten de twee spelende kinderen onder de raderen. De
jonge Ilagens werd deerlijk aan bet borstbeen gewond, zoodat hij een unr
later is overleden; het andere kind is ook gekwetst, doch men heeft alle
hoop het te zullen behouden.
Men meldt ons uit Leeuwarden: In de gisteren gehouden vergadering
van den raad dezer gemeente is o. a. besloten een adres aan de tweede
kamer der staten-generaal te zenden, houdende verzoek te willen bevorde
ren, dat tol de verplaatsing van de strafgevangenis alhier naar elders niet
worde overgegaan. Wijders is met 19 legen 1 stem besloten aan den op
verzoek eervol ontslagen gemeente-ontvanger, den heer J. D. Simon, geen
pensioen te verleenen.
Nog meldt men uit Leeuwarden: Dat de landbouw in Friesland velen ecu
middel van beslaan oplévert, zal wel geen betoog behoeven; Friesland is
als landbouwende provincie genoegzaam bekend. Nu mag bet vorige jaar
wegens de aanhoudende droogte in vele opziglen schadelijk geweest zijn,
het volgende bewijst welke rijkdommen de landbouw in dat jaar heeft afge
worpen. Naar de middelprijzen aan de markt tc Leeuwarden gerekend, ver
tegenwoordigde de opbrengst van de tarwe eene som van ƒ975,500, die van
de rogge ƒ1,279,260, die van de wintergarst J 782,000die van de zomer-
garst 110,950, die van de haver ƒ1,091.670, die van de boekweit 424,700,
die van de boonen ƒ624,380, die van de erwten ƒ160.170, die van de
slamboonen ƒ18,200, die van de aardappelen ƒ2,902,300, die van het win-