BUITËNLANDSCHË BERIGTEN.
en liet verschil springt terstond in 'toog. In bijna alle gegevens staat de
Tilburger en Eindliovenaar gunstig tegenover zijnen Leydsch-Delftsclien me
dedinger. De reden van dit verschil is zeer eenvoudig. De Tilburgsclie en
Eindhovensche fabriekjongen wordt behoorlijk gevoed, ook met dierlijk voed
sel, terwijl de Leydsch-Delftsche slechts eene zeer gebrekkige en ongenoeg
zame voeding ontvangt. Hetgeen derhalve den fabrieltarbeid voor het kind
schadelijk maakt is, dat het reeds van den beginne af ongenoegzaam ont
wikkeld en ongenoegzaam gevoed en te vroeg aan den arbeid gezet, daarin
zijne weinige krachten verbruikt, die slechts zeer onvoldoende en ten halve
weder aangevuld worden.
En wat nu den verstandelijken toestand aangaat. Ook in verstandsont
wikkeling en beschaving van den geest staan de fabriekarbeiders laag. Of
zij hierin echter lager staan dan onze arbeidende klassen in het algemeen
is te betwijfelen en althans niet bewezen. De klagt over het schoolverzuim,
over het in het geheel niet bezoeken of te vroeg verlaten der school, is
daarvoor eene te algcmeene klagt, die op het platte land ten minste niet
minder gehoord wordt dan in de fabrieksteden. En voor verstandelijke ont
wikkeling en beschaving van den geest is zelfs het enkel geregeld volgen
van het schoolonderwijs niet voldoende. Op dien eersten grondslag zou moe
ten voortgebouwd worden en daartoe ontbreken de gelegenheden maar al
te zeer. Men mag dus wel aannemen dat op dit onderwerp de arbeiders
klassen over het algemeen in gelijke ongunstige omstandigheden verkeercn,
èn wat liet niet leeren èn wat het niet onderhouden van het reeds geleerde
betreft.
Wat voorts den zedelijken toestand aangaat, dat de klasse der fabriek
arbeiders onzedelijker zou zijn dan andere klassen is der commissie niet
gebleken. Voor grove misdrijven ontbreekt de geestkracht die voor het ple
gen der daad onmisbaar is. Voor uitspattingen en buitensporigheden ont
breken meestal de middelen. In de criminele statistiek beslaan, voor zoo
verre men dit kan nagaan, de fabriekarbeiders gecne abnormale plaats.
Overigens mag men aannemen, dat, wat zedelijkheid, zoowel als verstan
delijke ontwikkeling aangaat, algemeene oorzaken werken, die den fabriek
arbeider, in verhouding lot de overige klassen der bevolking, mederijzen en
mededalen doen.
's GRAVENHAGE9 October.
Door Z. M. is zijnen adjudant in buitengewone dienst den kolonel der
infanterie van het leger in Ned -Indië G. M. Verspyckthans met verlof hier
te lande, benoemd tot generaal-majoor bij dat leger.
Tot notaris te Terschelling is benoemd de heer S. Brons Boldingh,
Candidaat-notaris te Hoorn.
Het prov. geregtsliof in Zuidholland heeft heden uitspraak gedaan in
het appel van J. A. de la Vieter en den officier van justitie tegen het be
kende vonnis der arrond.-regtbank alhier, liet hof heeft de wederzijds
ingestelde appellen te niet gedaan en op grond van veranderde motieven en
qualiücatie ook het vonnis der regtbank vernietigd.
Op nieuw regl doende heeft het liof; a. den beklaagde J. A. de la Vieter
schuldig verklaard aan het wanbedrijf van het, als drukker, verspreiden van
een geschrift waarvan de schrijver niet bekend of aangewezen is, en dat
beleedigende uitdrukkingen en eene aangeduide ondeugd inhielden, veroor
deeld in eene geldboete van ƒ100 en de kosten van het geding of subsi
diair 14 dagen gevangenisstraf.
Wijders regtdoende op de vordering der gevoegde partijen, b. de vorde
ring van A. L. II. Ising onbewezen verklaard en den appellant te dien aan
zien vrijgesproken, de kosten te dragen door den staat; c. den heer lsing
zijne vordering als civiele partij hieromtrent ontzegd en hem in de kosten
van het regtsgeding, door zijne voeging veroorzaakt, veroordeeld; d. beslist
dat het artikel, in het n°. 45 van het Dagblad van Zuidholland van 23 Fcbr.
1869, honend en belecdigend is voor den heer J. C. van Lier; e. den gein-
timeerde gemagfigd een extract van hofs-veroordeelend arrest te doen aan
plakken aan den ingang van het regtsgebouw en aan het raadhuis; en
den appellant veroordeeld om tot herstel van eer en goeden naam den heer
J. C. van Lier te betalen eene som van ƒ150, en in de kosten van het
regtsgeding door de voeging van den heer van Lier veroorzaakt.
Heden ochtend is per extra-spoortrein van hier naar Leyden vertrok
ken, eene batterij veld-artillerie, tot het doen van gecombineerde manoeuvres
aldaar. Heden middag ten 4 ure is de batterij alhier teruggekeerd. Het
inladen der paarden, stukken enz. geschiedde in naauwelijks 15 minuten.
EA'Cl KL A .VB.
LONDEN, 8 October.
De voorspelling van eenen bijzonder hoogen springvloed, welke op 5
en 6 October schade op de kusten aanrigten zou, heeft zich niet bewaarheid.
--De dagbladen dcelen het volgende telegraphisclic berigt uit Falmouth
mede: Een zendelingprediker die uit Zanzibar komt en hier is geland,
brengt belangrijke bcrigten voor degenen die vreesden dat aan dr. Living
stone op zijne reis in Midden-Afrika een ongeluk wedervaren was. Hij be
rigt dat te Zanzibar bij dr. Kirk brieven van dien beroemden reiziger zei
ven gedagteekend bij het Meir Tanganika in Februarij dezes jaarsontvan
gen zijn. Op dien tijd was Livingstone welvarend, maar had hij gebrek
aan leeftogt; hij was door al zijne Europesche medgezellcn verlaten, en
leefde toen van rijst en vruchten, die hij van Arabieren ontving.
F K A Bi It K IJ K.
PARIJS, 8 October.
De quaestie van het uitstellen van de bijeenkomst van het wetgevend
ligchaam tot op het einde van November blijft nog steeds aan de orde. Het
is het onderwerp dat de dagbladen bij voorliefde behandelen, ten einde aan
te toonen dat de regering in deze eene groote feil heeft begaan, door zich
lijnregt te stellen tegenover den zoo dikwijls uitgedrukten wil des volks.
De persoon des keizers wordt in den strijd gemengd. Men beschuldigt hem
nog steeds voor autocraat te willen spelen, terwijl hij een grondwettig
vorst geworden is, die door zijne verantwoordelijke ministers den strijd
behoort te laten strijden. Zelfs de meest gematigden beweren, dat de kei
zer tegen den wil zijner ministers, die zwak en voor hem bevreesd zijn,
zijn wensch heeft doorgedreven, om het wetgevend ligchaam zoo laat mo
gelijk bijeen te roepen.
De heer Charles Hugo, zoon van Victor Hugo, heeft in den Rappel
de bevolking aangezet tot het doen eener demonstratie op 26 October. Hij
wil dat de 40 afgevaardigden der linkerzijde zich alsdan zullen vereenigen
op het plein der Bastille en vandaar uit een togt door de stad zullen doen.
Op de Place de la Concorde gekomen, zegt hij, zullen zij honderd duizend
sterk zijn. Algemeen, zells door de tegenstanders der regering, wordt deze
raad afgekeurd. Le Siècle zegt: Dc 40 van het plein der Bastille zullen
bij het Chateau d'Eau 2000, aan het begin van den Boulevard Montmartre
4000 of 5000 in getal zijn. Aan den ingang der Rue de la Paix zullen zij
twee regimenten cavalerie, de municipale garde, het nog niet ontbonden
reg. gendarmerie, linie-troepen, des noods artiüerie, vinden, alles aange
voerd door de generaals van December. Geweerschoten zullen antwoorden
op de kreten van «leve de republiek!" liet bloed zal stroomen. Parijs zal
den volgenden dag in staat van beleg verklaard zijn; de casematten zullen
worden gevuld, de proscription zullen met de dictatuur vernieuwd, en de
vrijheid zal al den grond hebben verloren, welken zij sedert jaren heeft
veroverd.
Het berigt van de Figaro, omtrent het afbranden der werven te Bor
deaux, is gebleken overdreven te zijn geweest. Alleen is een wijnpakhuis
een prooi der vlammen geworden. De brand liet zich wel hevig aanzien,
maar men heeft dien kunnen stuiten.
SPANJE.
Dc regering heeft, terstond nadat de voordragt tot schorsing der con
stitutionele waarborgen kracht van wet had bekomen, aan de militaire gou
verneurs der provinciën cenc circulaire gerigl om hun aan te wijzen hoe zij
die wet in toepassing moeten brengen. Deze aanschrijving is in eenen vast
beraden maar gemagtigden geest gesteld cn terstond ter kennis des publieks
gebragt.
FRUIS9E1V.
BERLIJN, 8 October.
Het heerenhuis heeft den graaf Slolberg-Wernigerode weder lot voor
zitter gekozen. Het huis van afgevaardigden heeft den heer vou Forcken-
beck, die in de vorige zitting met het voorzitterschap bekleed was, ander
maal tot die waardigheid benoemd.
In weerwil dat men nu uit den mond des konings heeft vernomen dat
er een tekort bestaat op de dienst, wil dc meerderheid van de kamer van
afgevaardigden aan die verklaring geen geloof slaanen meent men dat het
slechts een middel is dat de regering wil aanwenden om met zekere doel
einden over eene ruime beurs te kunnen beschikken. De minister van finan
ciën zal dus eene zware laak hebben de meerderheid le overtuigen en velen
gelooven dat hij bij zijne pogingen daartoe zal bezwijken.
In de eerste zitting van het alhier vergaderde protestanten-congres zijn
zeer langdurige beraadslagingen gevoerd over dc quaestie, of op de open
bare lagere school godsdienst-onderrigt verpligtend behoort te worden ge
steld. Ten slotte nam de vergadering het besluit, ten aanzien dezer vraag
geene beslissing te nemen. Over het algemeen vereenigde men zich met het
beginsel, dat voorop was gesteld; de leiding der zaak moet geheel van den
staat uitgaan; de invloed der kerkelijke autoriteiten moet zorgvuldig van de
school worden geweerd. Ook is eene resolutie aangenomen, waarbij de po
gingen van een deel der geestelijkheid, om de doodstraf als een geloofsarti
kel en als eene door goddelijk gezag aan de overheid voorgeschreven wet
te doen voorkomen, voor verwerpelijk verklaard worden.
Op dc vermaarde jaarmarkt te Nishni-Nowgorod, in Rusland, heeft
dit jaar slechts een middelmatigen omzet plaats gehad. Bepaald onbedui
dend was de handel in Gliinesche thee, en ook de katoen vond tot 12 Sep
tember geen afzet. Het aantal misbezoekers bedroeg op 27 Julij, op den
dag van de eigenlijke opening des handels, 3320 personen, op 20 Augustus
daarentegen 300,660. Gemiddeld was het getal 152,222 per dag.
Te Leyden ter Boekdrukkerij van J. C. DRABBE.
