LEYDSCHE
OIIR AIT.
1869.
N°. 166
MAANDAG 11 OCTOBER.
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
PER TELEGRAAF.
AD VERTE ATI EN.
De Courant verschijnt dagelijksZon- en Feestdagen uitgezonderd. De prijs der Courant is per vierendeel jaars ƒ3.franco p.p. /3.50,*
met het Verslag der Handelingen van den Gemeenteraad f 3.35, franco p. p. f 3.85. Het verslag afzonderlijk is verkrijgbaar voor ƒ2.50
's jaars, buiten de expediliekosten. Afzonderlijke nommers der Courant zijn verkrijgbaar voor 5 Cents, franco p. p. 6 Cents.]
De prijs der Advertentiën is van 14 regels f 1.iedere regel meer 25 cents.
Hij deze Courant behoort een BIJVOEGSEL.
Ijf^DEN, 9 October.
De Staatscourant bevat het verslag van de hoofd-jury der internatio
nale tentoonstelling van voorwerpen voor de huishouding en het bedrijf van
den handwerksman aan den minister van binnenl. zaken. Aan de opgave
der toegekende bekrooningen laat de jury het volgende voorafgaan:
«De hoofd-jury der internationale tentoonstelling van voorwerpen voor de
huishouding en het bedrijf van den handwerksman heeft de eer Uwe Exc.
hiernevens aan te bieden de opgaven der bekrooningen aan inzenders te
beurt gevallen.
De hoofd-jury heeft zich zooveel mogelijk gehouden aan de ontwerpen dor
jury's voor iedere klasse.
Zij heeft zich bij elke voordragt van bekrooning de vraag gesteld, of het
bekroonde voorwerp bruikbaar was middellijk dan wel onmiddellijk voor
den handwerksmanof de voorwerpen overeenkomstig denzelfden maatstaf
waren beoordeeld geworden in alle klassen, en of de aard van het voor
werp cene liooge bekrooning toeliet.
Alle voorwerpen, die niet aan het doel der tentoonstelling beantwoorden,
zijn buiten mededinging geplaatst. Aangezien echter vele inzenders, tot
deze rubriek behoorende, bijzonder verdienstelijk zijn, is hun de onder
scheiding te beurt gevallen voor uitstekende verdiensten van een diplome
d'excellencevoor betrekkelijk mindere verdiensten van eene mention-extra-
ordinairei
In verschillende gevallen hadden inzenders voorwerpen gezondendie deels
aan de vereischten der tentoonstelling beantwoordden, deels daarvan afwe
ken; in die gevallen heeft de hoofd-jury zich de vraag gesteld, of de be
krooning toegekend moest worden wegens hetgeen binnen of buiten de
grenzen der tentoonstelling lag, en van het antwoord op deze vraag hing
de wijze van bekrooning af. Uit de bekrooning met een diplome d'excel
lence of eene mention extraordinaire vloeit dus nog niet voort, dat de be
kroonde geehe voorwerpen heeft ingezonden geschikt voor de huishouding
of het bedrijf van den handwerksman.
Eene bekrooning van lageren graad kan voor dehgene, die haar verkrijgt,
in sommige gevallen de hoogste onderscheiding zijn, omdat men den aard
van het voorwerp geene hoogere bekrooning waardig keurde, al liet de uit
voering in een bijzonder geval niets te wenschen over.
In sommige gevallen heeft de hoofd-jury zich van elke beoordceling rnee-
nen te moeten onthouden, waar het betwistbare en onbesliste wetenschap
pelijke vraagstukken gold. Men was van oordeel, dat aan inzenders hoe
verdienstelijk ook geen hulde zou worden gebragt door eene ontijdige
bekroouing. Om één voorbeeld te noemen: de hoofd-jury achtte zich niet
gercgligd uitspraak te doen over theoriën van landbouwkunde.'
Getrouw aan dit stelsel van slechts te bekroonen wat-de hoofd-jury vol
komen kan beoordeelen, heelt zij andere voorwerpen, zoo als de cementen,
wier deugdelijkheid niet tijdens cene tentoonstelling voldoende kon beproefd
worden, buiten mededinging geplaatst. Grondstoffen, waaraan door de in
zenders weinig arbeid is ten koste gelegd, zijn evenzeer niet in aanmerking
gekomen.
De groote moeijelijkheid der vaststelling van de grenzen der tentoonstel
ling doet de hoofd-jury de vrijheid nemen, hierbij de opmerking te voegen,
dat degenen, die de tentoonstelling geregeld hebben, wijsselijk den kring
van toelating ruim genomen en aan de jury overgelaten hebben, in elk bij
zonder geval te beslissen wat aan het doel beantwoordde. Hierdoor is
naar het bescheiden oordeel der hoofd-jury "het doel der tentoonstelling
beter bereikt dan indien de regelingscommissie zelve, zonder de mogelijkheid
eener kalme overweging, de grénzën scherp had afgebakend. De hoofd-jury
mag dan ook als slotsom van een zeer naauwlteurig onderzoek van al de
onderdeelen der tentoonstelling verklaren, dat zij volkomen aan haar doel
heeft beantwoord. Het algemeene verslag zal nader dit oordeel kunnen
staven.
De vertegenwoordigers der builenlandsche inzenders in de hoofd-jury wen
schen tevens aan Uwe Exc. mede te deelen, dat uit den handel, door de
inzenders gedreven, gerustelijk mag worden afgeleid, dat ook in dit opzigt
de tentoonstelling niet onvruchtbaar zal blijken te zijn in hare gevolgen
voor den Nederlandschen verbruiker.
De hoofd-jury vertrouwt, dat deze tentoonstelling zal bijdragen tot de
vermeerdering der kennis van de meest geschikte middelen tot verbetering
van het lot van den handwerksman."
Eere-diploma's zijn toegekend aan Z. M. den keizer der Franschen; aan
II. M. de keizerin der Franschen; aan II. K. II. Victoria, kroonprinses van
Pruissenaan het ministerie van binnenl. zaken en aan dat van financiën
in Nederland; aan het ministerie van financiën en aan dat van oorlog in
Frankrijk. Verder is deze onderscheiding te beurt gevallen aan 68 inzen
ders, waaronder voorkomen: de kon. Ncd. Beijerscli-bièrbrouwerij te Am
sterdam; de maatschappij tot Nut van 't Algemeen te Amsterdam; de maat
schappij van den werkenden stand te Amsterdamen de vereeniging tot ver
betering van woningen te 's Gravenhage.
Onder de vele inzenders, aan welke medailles of eervolle vermelding zijn
toegekend, komen o. a. de volgende, uit deze stad, voor: Medaille lste klasse:
Genootschap Mathesis Scientiarum Genitrix, voor eene verzameling van tee-
keningen en modellen; Medaille 2d0 klasse: A. W. Sythoff, voor boekwerken
Medaille 3le klassevan Romburghvoor werktuigende werkmans-vereeuiging
Nut en Genoegen, voor de statuten en verslagen, Eervolle vermelding:
R. M. Beutli en Zoon, voor bedden; J. Filippo, voor waterleidingbuizen,
het Werkhuis voor kokostapijt.
Het zal velen met ons tot genoegen strekken datblijkens het hier
boven medegedeelde betreffende het verslag van de jury der tentoonstelling
te Amsterdam, aan het genootschap Mathesis Scientiarum Genitrix alhier
eene medaille lslc klasse (gouden) is toegekend. Het bestuur des genoot-
sehaps ziet de moeite, die het zich gegeven heeft om den aard en de wer
king dezer instelling bij gelegenheid der tentoonstelling in ruimer kring be
kend te doen wordenop eene verrassende wijze beloond. De jury heeft
door deze bekrooning eene welverdiende hulde gebragt aan eene instelling,
wier streven gedurende een reeks van jaren voornamelijk is geweest het be
vorderen van het wezerttlijk belang van den werkenden stand. Deze onder
scheiding hel genootschap ten deel gevallenmoge er toe medewerken dat
het ook in ons midden meer en meer naar waarde worde geschat en be
stuurders en onderwijzers ten spoorslag strekken hunne krachten aan de
verspreiding van nuttige kennis te blijven wijden.
Ook de werkmans-vereeniging Nut en Genoegen alhier zag hare nuttige
strekking door de jury erkend.
lieden morgen zijn door het garnizoen alhier op nieuw groote manoeu
vres in de rigting van Katwijk, ten uitvoer gebragt.
-- Het getal der in het Werkhuis alhier opgenoméhen bedroeg gedurende
deze week dagelijks van 118 tot 130 volwassen personen en 55 tot 69 kinderen.
De taal- en letterkundige afdeeling der kon. akademie van wetenschap
pen te Amsterdam zal Maandag aanst. aldaar eene gewone vergadering
houden.
(Zie verder het Hijvoegsel.)
MADRID, 8 October. Er zijn troepen naar la Carolina vertrokken, al
waar de republiekeinen een hevigen tegenstand denken te bieden en barri-
kaden hebben opgeworpen.
PARIJS, 9 October. Ilet Journal Officiel berigt dat ernstige onlusten
ziju voorgevallen te Antin en Aveyron, ten gevolge van de arbeidslaking
d r mijnwerkers van de Orleans-maatschappij. De arbeidstakers wilden den
hoofdingenieur verdrinken, verwondden den onderprefect en den substituut,
en staken den brand in het hoofdmagazijn der goederen. Gisteren morgen
was het een waar oproer geworden. De troepen werden door de werksta
kers aangevallen en gaven vuur. Tien dooden en verscheidene gekwetsten
zijn gevallen.
Leiden, 9 October 1869.
DE HAAS JAP1KSE,
Ontijdig bevallen van eene doode Dochter C. M.
Ecnige kennisgeving.
Heden overleed, in den ouderdom van 68 jaren, mijn hartelijk geliefde
Echtgenoot FRANCOIS CORNELIS IIAALEBOS, na eene gelukkige echtver-
eeniging van 46 jaren. Allen die den overledene gekend hebben zullen
beseffen hoeveel ik en de mijnen, in dezen Echtgenoot en Vader, verloren
hebben.
Ook namens Kinderen en Behuwd-kinderen
E. IIAALEBOS, Schootman.
