LEÏDSCHE
€0 ERA UT.
I8ü!>.
VRIJDAG 8 OCTOBER.
Nn. 164.
BINNENLANDSCME BEBIGTEN.
De Courant verschijnt dagelijks. Zon- en Feestdagen uitgezonderd. De prijs der Courant is per vierendeel janrs ƒ3.franco p.p. ƒ3.50;
met het Verslag der Handelingen van den Gemeenteraad 3.35, franco p. p. f 3.85. liet verslag afzonderlijk is verkrijgbaar voor ƒ2.50
'sjaars, buiten de expediliekosten. Afzonderlijke nommers der Courant zijn verkrijgbaar voor 5 Cents, franco p. p. 6 Cents.
De prijs der Advertentien is van 14 regels 1.iedere regel meer 25 cents.
LEYDEN, 7 October,
lieden morgen werd door bet garnizoen alhier in de onmiddelijke na
bijheid der stad eene militaire manoeuvre in het vuur ten uitvoer gebragt.
Naar het denkbeeld, dat men zich daarvan kon vormen, scheen het te
lijn een terugtogt van de zijde van Wassenaar langs de beide oevers van
den Rjjn op eene bij de stad, aan de kweekschool voor zeevaart, ingeno
men positie. Dit vreemde schouwspel lokte eene menigte toeschouwers uit.
Volgens het gisteren bij de tweede kamer ingediende wels-ontwerp,
houdende bepalingen omtrent de uitgifte van schatkistbillettenkunnen zij
worden uitgegegeven 1». tot voorziening in tijdelijke behoeften van de rijks
kas, tot een bedrag van 4 millioen gulden; en 2\ tot voorloopigc aanvulling
van of tot dekking van tekorten op de middelen bestemd tot goedmaking
van de uitgaven der staatsbegrooting, De uitgifte geschiedt a pari.
De minister van oorlog heeft bepaald, dal. gedurende den aanstaanden
winter, de oefeningen in de rijkunst, zoo voor officieren van onberedene
wapens en diensten, als voor de studenten voor de militaire geneeskun
dige dienst in de garnizoenen, waarin zich bereden corpsen bevinden, te
Zulphen, Leyden en Venlo echter, voor zooveel daartoe paarden beschik
baar zullen zijn weder op den gebruikelijken voet plaats hebben. Tot
het geven van gemeld onderrigt, zullen van 1 November a. s. tot 1 April
1870 van de na te melden corpsen pelotons worden gedetacheerd ter sterkte
van: 1 officier, 2 wachtmeesters, 3 korporaals, 20 manschappen en 2 offi
ciers- en 25 troepenpaarden, als: van het l»te rcg. huzaren uit 's Ilage naar
Bergen-op-Zoomvan het 2de reg. huzaren uit Roermond naar Maastricht
en naar Breda en van het 4,|c reg. huzaren uit Deventer naar Leeuwarden.
Daar de escadrons uit Roermond van den 2r,c" tot den 15dcD October
rcspectivelijk te Maastricht en te Breda zijn gedetacheerd, zullen de pelo
tons, door die escadrons te leveren, bij den lerugmarsch der escadrons naar
het garnizoen, in evengemelde plaatsen blijven om de oefeningen der officie
ren in de rijkunst reeds op den 18,len October te doen aanvangen.
Met ingang van 1 Oct. jl. is door de maatschappij tot exploitatie van
staatsspoorwegen vastgestelddat de militairen in uniform beneden den rang
van officier (de zeelieden in 's rijks dienst daaronder begrepen) in de rij
tuigen der 3de klasse zullen worden vervoerd tegen de helft van de gewone
tariefprijzenook danwanneer die militairen niet in dienst reizenmaar
van eenen behoorlijken verlofpas voorzien en in uniform gekleed zijn.
De Nederl. maatschappij ter bevordering van nijverheid zal dit jaar een
onderzoek instellen naar den toestand der volksvoeding in Nederland, ten
einde omtrent deze zoo hoogst gewigtige aangelegenheid eenige inlichtingen
te kunnen verspreiden, die tot verbetering kunnen leiden, waar deze mogt
noodig zijn. Te dien einde hebben directeuren der maatschappij de depar
tementen uilgenoodigd tot medewerking, door het verschaffen van opgaven,
elk uit zijn kring.
Tot nadere inlichtingen aangaande den aard van het onderzoek hebben
directeuren bij de circulaire de volgende vraagpunten gevoegd: 1". Welke
zijn de levensmiddelendie in uwe gemeente door de arbeidende klasse het
meest worden gebruikt, en welke is de gemiddelde prijs, waarvoor zij zich
die levensmiddelen kan verschaffen? a. van plantaardigen oorsprong? b. van
dierlijken oorsprong Het zou tevens van belang zijnindien van de hoofd
voedingsmiddelen hij benadering kon worden opgegevenhoeveel bij gewigt
of maat in een jaar per hoofd wordt gebruikt. 2°. Welke is de gemiddelde
prijs van het vleesch in uwe gemeente? 3". Bestaat er een belangrijk ver
schil in de voeding der arbeidende klasse in uwe gemeente, vergeleken met
die van den boerenarbeidersstand in hare omgeving? 4°. Bestaan er in
uwe gemeente openbare inriglingen (zoogenaamde gaarkeukens)in welke
tegen billijke prijzen voedzame spijs voor de arbeidslieden te verkrijgen is?
Welke is de toestand dier inrigtingen en welk gebruik wordt daarvan ge
maakt? 5°. Welk is het gemiddeld bedrag van het dag- of weekloon der
verschillende handwerkslieden en andere arbeiders? 0". Is het maken van
onnoodige verteringen of het misbruik van sterken drank in uwe gemeente
dikwijls oorzaak van de onvoldoende voeding der arbeidende klasse?
In de aanstaande najaarsvergadering van de provinciale stalen van
Znidholland en Noordholland komt o. a. aan de orde het rapport van de
commissie uit de prov. staten van die gewesten, benoemd 5 Nov. 1307, be
treffende eene door haar gewijzigde nieuwe ontwerp-verordening van ged.
staten omtrent de opheffing der ambachten in Rijnland, en wel ten aanzien
der ambachten, met welke het nog niet gelukt is eene minnelijke schikking
tusschen de belanghebbenden tot stand te doen komen of eene provinciale
verordening in het leven te roepen, waarvan immers de uitvoering van het
beginsel der opheffing afhankelijk is, volgens kon. besluit van 3 Sept. 1864.
Het hoofddenkbeeld van het ontwerp van ged. staten is: overbrenging
van de ambachtswerkengoederen en reglen naar het hoogheemraadschap,
met diens bevoegdheid om zichte dier zake schadeloos te stellen door het
heffen van bnitengewonen omslag van de landen tot lieden met binnenland-
sche (dat is ambachts) kosten bezwaard, en tevens met het doel dat het
hoogheemraadsahap later, onder goedkeuring van ged. staten, zulke werken,
als geacht kunnen worden meer eigenaardig te behooren tot het beheer van
eenige gemeente of andere administratie, aan zulke zal overdoen tegen af
stand daaraan van een geCvcnrcdigd deel in de door hem. krachtens boven
gemelde omslagheffing, ontvangen of te ontvangen schadeloosstelling.
Met dat hoofddenkbeeld kan ook de commissie zich vereenigen. Alleen
door diens toepassing schijnt opheffing der ambachten vereenigbaar met twee
beginselen, zonder wier huldiging aan geene opheffing, naar haar inzien,
mag worden gedacht, namelijk: 1°. dat het voortdurend onderhoud der wer
ken zelve voor de toekomst verzekerd zij, en 2". dat de kosten voor dat
onderhoud gedragen worden door dezelfde gronden, welke tot heden daar
mede waren belast
Van deze vereeniging met het hoofddenkbeeld heeft de commissie zich
niet laten weerhouden door de Vcrecnigde vergadering van Rijnland, welke
zich tegen dat hoofddenkbeeld heeft verzet, want wel verre van Rijnlands
bestuur met daaraan vreemd geachte bemoeijenis te bezwarenzooals de
Vereenigde vergadering voorgeeft, strekt de maatregel om, nadat het tijd
perk van overgang zal zijn verstreken, dat bestuur van zulke oude en nog
bestaande bemoeijenis te bevrijdenengelijk de Vereenigde vergadering
zelve verlangt, onderhoud en beheer bij locale besturen terug te brengen.
Nadat de commissie zich alzoo met het hoofddenkbeeld vereenigd had,
bleven er twee andere vragen ter beantwoording over: 1°. Of, terwijl bij
het ontwerp door overgang der werken in onderhoud naar Rijnland of door
Rijnlands tusschcnkomst naar gemeente of andere administratie, die onder
houd in de toekomst volledig werd verzekerd, tevens het ontwerp voldoende
voorzag in verzekering van geldelijke schadeloosstelling aan den nieuwen
ondcrhoudspligtige te dier zake, ten koste der vroegere? en 2". of de voor
gestelde wijze van opheffing ook hier of daar de rigtige behartiging van
eenig locaal belang in gevaar kon brengen? Mogt dit toch het geval zijn,
dan zou de opheffing, naar de meening der commissie, niet mogen plaats
hebben zonder gelijktijdige bijzondere voorziening daartegen.
De eerste vraag kwam voor ontkennend beantwoord te moeten worden.
Wat nu de tweede vraag aangaat, heeft de commissie slechts op vier plaat
sen belangen bevondendie eene bijzondere voorziening behoeven. In de
eerste plaats het ambacht Noord-Waddinxveen en vervolgens de ambachten
Rijnsburg, Oegstgeest en Soetermeer.
De commissie heeft evenwel gemeend aan de staten van beide gewesten
bij dezen te mogen aanraden het ontwerp van gedep. staten aan beide ver
gaderingen zóó gewijzigd aan te nemen als een bij dit rapport gevoegd
ontwerp aangeeft, in dier voctre dat hel is komen te bestaan uit 8 artikelen,
van welke ieder Cen afzonderlijk belang behandelt.
De Zuidhollandsche leden der commissie hebben tevens voor de a. s. najaars
vergadering aan de stalen van dit gewest voorstellen gedaan ter voorziening
in de zoo even genoemde belangen van Rijnsburg, Oegstgeest en Soetermeer.
Deze bestaan in de bijzondere reglementen: Voor het waterschap Rijnsburg;
voor het waterschap de gemeene omringing onder Oegstgeest; op het beheer
en bestuur van de Ellewegsche en Stompwfjksche verlaten onder Zegwaard
en Stompwijken op het beheer en bestuur van het Meersche verlaat onder
Stompwijk en den Duiker.
Naar men verneemt, is door m'. A. Greebe, gemeente-secretaris van
Zaandam, het plan ontworpen tot de oprigting van een Administraticven
bond, aan welk plan spoedig algemeene bekendheid zal worden gegeven en
waartoe rijks-, provinciale- en gemeente-ambtenaren, die met het adminis
tratief regt in betrekking staan, kunnen toetreden. Deze bond zal zich ten
doel stellen om door het houden van congressen, hetzij provinciesgcwijze
of vereenigd, mede te werken niet alleen tot vereenvoudiging der provin
ciale en gemeente-administratie en wetgeving, maar bovenal, om middelen
te beramen tot verbetering van het lot der rijks-, provinciale en gemeente
ambtenaren.
