Op 1 September 1869,
ERNST BASCH,
HET WERKMEISJE,
PER TELEGRAAF.
ADVERTENTIES.
WAARSCHUWING.
GROOT F PREMIËN-TRF K KI ïN G VAN DF K K.
OOSTENRIJKSCHE STAATSLEENINC
van het jaar 1864.
CAGLIOSTRO-TII EATER,
SCHOUWBURG TE LEIDEN.
JENNY
GYMNASIUM MET VIJFJARIGEN CURSUS.
MADRID, 2 Augustus. De kapitein-generaal van Madrid heeft aan Serrano
en Prim verklaarddat er thans meer misbruikenonzedelijkheid en rege
ringloosheid bestaan dan voor de omwenteling. Ilij dringt er op aan dat
de keuze van een koning zoo spoedig mogelijk plaats hebbe.
HVCEZOIDEli.
Een ijver met verstand.
Als het gaat met de Vereeniging Voorwaarts, zoo als zij bedoelt, dan zal
spoedig met en door die vooruitsnellende beweging wat de stad bezit ver
teerd zijn en de hoofdelijke omslag een hoogte hebben bereikt, die de meer-
gegoeden zal verpligten zich te bekrimpen in hunne verteringen en
vreemdelingen weerhoudenom zich binnen Leiden te komen vestigen, al
is er een duinwaterleiding en ecu betere waterverversching, goedkoop onder
wijs en gaslicht; want wat men aan het een wint, verliest men dubbel in
den aanslag op de plaatselijke kohieren van de directe belastingen.
Als de Vereeniging Voorwaarts bestaat uit verwcrs. timmerlieden, met
selaars, schrijnwerkers, loodgieters, winkeliers en verdere neringdoenden,
dan heeft zij er meer belang bij dat Leiden bekend staat als een stad waar
de belasting niet hoog is en liet schoolgeld niet zwaarder dan elders, üf
helpt het de nijverheid veel, als men te's llage180 schoolgeldbetaalt|'sjaars
voor het onderwijs op een jongejufvrouwenschool, dat te Leiden verkrijg
baar is voor 45 en dan meer uitgebreid, dat middelbaar onderwijs kan
heeten?
Als de Vereeniging Voorwaarts van de kandidaten voor den gemeente
raad eischt en verwacht, wat door den vooruitgang wordt bedoeld, dien zij
op het oog heeft, dan kan naberouw niet achterblijven.
Voorwaarts op een goeden weg is verstandig; maar is het een goede
weg waarop men zich bevindt, als het vlak hellend is?
Als de hh. van Heukelom c. s. dien weg op moeten of er reeds op staan,
is hunne verkiezing gevaarlijk. Trouwens een verbond van politieke radi
calen en moderne theologen is altijd onrustbarend. M.
Welke partij Is de goedkoopste?
Bij den verkiezingsstrijd wordt ook in aanmerking genomen wat men aan
belasting betaalt, en natuurlijk of de partij die men voorstaat ook daarop
Iet, dat de burgerij niet zwaar wordt belast.
Voor hendie zoo vooruit willenis de volgende vergelijking misschien nuttig.
In 1860 en in 1868 werd voor onderwijs betaald:
Gymnasiumƒ12676.783 Gymnasium-Burgerscholen ƒ31615.585
Lager onderwijs: Lager onderwijs:
Tractementen 5534.58 Tractementen 46520.565
Onderhoud 304.455 Onderhoud 10048.693
Schoolbehoeft. 490.09 Schoolbehoeft. 3682.425
Vuur en licht 500.— Vuur en licht 1110.685
Kweekschool200.Vergoeding 2100.—
7029.125 63462.37
In 1860ƒ19705.91. In 1868 ƒ95077.955.
In 1860 en in 1868 werd daarvoor vergoeding erlangd van:
Mincrvalƒ3875.Gymnasium en Iloogere
Schoolgeld1421.455 Burgerschoolf 8516.25
Schoolgeld19828.42=
Subsidie van hel Rijk n 7000.—
In 1860 ƒ5296.455. In 1868 ƒ35344.675,
Die zware last is verligt door liet aanzienlijk bedrag dat uit de winst der
Stedelijke Gasfabriek werd toegevoegd aan de gewone plaatselijke inkomsten,
'twelk in 1860 beliep eene vaste som van 15000, maar in 1868 is ge
klommen tot meer dan ƒ40000.
De fabricagewerken hebben gekost:
Openbare werken in 1860 ƒ32691.205, in 1868 32684.01
Gebouwen u 5142.825, 4745.665
Stads-wërklieden 14872.97515958.033
52707.00553387.71
zoodat het verschil niet van veel beteekenis is en daardoor geen vermeerde
ring van lasten ontstond.
Die nu aandachtig en onpartijdig leest de gedrukte verslagen der gemeen-
raadszittingenzal de overtuiging erlangen, dat de ijvcraars voor de openbare
school de plaatselijke uitgaven hebben bezwaard. M.
fiurgcdijlif
ONDERTROUWDJ. Petriwcdr. 47 j. en N. van Kuykjd. 46 j. W. M. Mor
ren, jm. 28 j. en K. H. G. Geyer.jd. 27 j. A. Versnyjm. 22 j. en S. Bonte, jd.
20j. P. T. Mizee, jm. 23 j. en M. W. Tegelaar,jd. 28 j. P. Charite', jm. 31 j.
en C. M. van Eyk, jd. 39 j. S. Segaar, jm. 28 j. en P. Scheen, jd. 24 j. II. W.
van Wijkjm. 23 j. en M. Chrispynjd. 21 j. II Selierjm. 27 j. en C. C. Voor-
huyzenjd. 24 j. C. Leupe, jm. 44 j. en A. Dionet, jd. 32 j. G. Kwaadgras,
jm. 24 j. en M. üverduin, jd. 27 j. J. J. Brico.jm. 27 j. en M. J. Relyk.jd. 20 j.
Voor de vele blijken van belangstelling, bij de geboorte van onzen Zoon
ondervonden, betuigen wij onzen welmeenenden dank.
L. C. QUANT.
Leides, 2 Augustus 1869. ELISE QUANT, de Brüyn.
De Ondergeteekende waarschuwt een ieder geen gelden of goederen op
zijn naam af te geven aan zijne Huisvrouw ELIZABETH SCHOUTEN, zul
lende dezelve niet door hem voldaan worden, daar zij kwaadwillig zijn huis
verlaten heeft.
F. C. C. VM KOIIOML
Leides, 2 Augustus 1869. Lokhorststraat.
Premiën: 11. 200,000; fl. 50.000; 11. 15,000; 11. 10,000; 11. 5000; fl. 2000;
11. 1000; II. 500; 11 400. Kleinste premie fl 160.
Wettig gestempelde bewijzen van aandeel
1 stuk 7 gulden Iloll.
3 stuks 20 n tr
11 70
ROTHSCHILDT C°.
Poslgasse N°. 14, te ÏVeencn
onder directie van
staande op de Ruïne, tegenover het gebouw tot Nut van 't Algemeen.
Op veelvuldig mij te kennen gegeven verlangen
zal ik Dingsdag <len 3 Augustus, des avonds
ten 8 ure, nog BEATE groote Gala-Voorstel
ling geven, met geheel nieuw Programma. Voor
de eerste maal zal alhier opgevoerd wordende
door E. BASCH uitgevondene grootschc GEES-
TEY- en Dl IVELSVERSCHIJAI1YGE1Y.
Het is wèl bekend dat E. BASCH de uitvinder van de Geest
verschijningen is. Hij heeft noch moeite noch kosten gespaard om
voor het gefeerde Leidsche publiek deze interessante Optische uitvinding ten
toon te stellen.
Gelijktijdig betuigt de Ondergeteekende zijnen innigsten dank aan bet
geCerde Publick alhier, voor de talrijke opkomst hem alhier ten deel gevallen.
E. BASCH.
liet Tooneelgezelsehap onder directie van den Heer EEOV EEMAIRE,
met medewerking van Mejufvrouw BEERSMA1VS, heelt de eer te berig-
teu dat het alhier nog 2 Voorstellingen gedurende, deze week zal geven,
waarvan de eerste zal plaats hebben op
WOENSDAG A Augustus 1S69
en zal bestaan in:
Drama in 5 Bedrijven, door A. Decourelle en J. Barbier.
1«" Bedrijf: De werkkamer van Jenny. 2dc Bedr.: Rijkdom en armoede.
3de Bedr.: Opoffering en liefde. 4de Bedr.: De wederkomst. 5dc Bedr.: Ver
giffenis.
Aanvang ten 8 ure.
PRIJZEN DER PLAATSEN;
Loges/" 1.60. Baignoires 1.20. Parterre JGalerij 0.50.
Achter-Galerij /0.30.
Plaatsen kunnen besproken worden op Dingsdag 3 Augustus en op den
Speeldag van 101 uur.
Namens de Commissie, door den Gemeenteraad benoemd en gequalificeerd
tot het afnemen van de Examens van Toelating, vermeld in Art. 6
eil 7 van het Reglement voor de gemeente-instellingen ran middelbaar en
hooger onderwijs te Legden (Afd. Gymnasium) heeft de Ondergeteekende
de eer ter kennisse der belanghebbenden te brengen, dat deze Examens
eenen aanvang zullen nemen op Dinsdag den 14,e° September 1869.
Intussehen verzoekt hij de aangifte daartoe te mogen bekomen vóór den
llden September, en is gaarne bereid, des gevraagd zijnde, de noodige
inlichtingen te geven.
Art. 6 van genoemd Reglement,, waarin de vereischten worden opgege
ven, is bij besluit van den Gemeenteraad dd. 24 Dec. 1864 gewijzigd, zoo
dat bet luidt als volgt (Gemeenteblad N°. 17.):
"Tot liet Gynasium worden, niet dan bij uitzondering, toegelaten jon
gelingen, die den ouderdom van twaalf jaren nog niet hebben bereikt,
nadat bij een examen, af te leggen vóór den aanvang van den cursus, voor
het Collegie van Curatoren en de Leeraars, zal gebleken zijn dat zij die
kundigheden bezitten, welke op de eerste klasse der hoogere burgerschool
kunnen verkregen worden.
Dit examen bepaalt zich derhalve tol:
a. de beginselen der cijferkundet. w. grondige kennis van en vaardig
heid in de behandeling van geheele en gebroken getallen
b. de beginselen der stelkunde, t. w. vaardigheid in de behandeling der
vier hoofdregels in geheele en gebroken vormen, zoekeu van den
grootsten gemeencn deeler en bepalen van het kleinste gemeene veelvoud
c. de gronden der Nederlandsche en Fransche Talen;
d. de allereerste beginselen der Engelsche en Iloogduitsche talen;
e. de beginselen der aardrijkskunde;
een overzigt der algemeene geschiedenis en die van het vaderland."
W. II. D. SURINGAB,
Ggmnasii Rector.
