BIJVOEGSEL, bchotrentfe tot de Leydsche Courant
van Maandag d5 Februarij ,)<S69/V°. HO.
De verzameling van Oostersche handschriften is dezer dagen verrijkt 1
door een exemplaar van de twee eerste deelen van de Heilige Boeken der
Brazendat de heer jhr. T. M. Lycklama a Nyeholt van Beetsterzwaag van -
zijne reizen in het Oosten medegebragt en aan de Leydsche bibliotheek
geschonken heeft.
Mevr. Niemann-Secbach mogt eergisteren avond hij haar optreden in
den schouwburg als Catharina in "die bezahmte Widerspenslige". naar Shake- l|
speare. op nieuw de ondubbclzinuigste blijken ontvangen, dat men haar
talent, ook op het gebied der kunst waarop zij zich thans bewoog, wist te
waarderen. Gisteren werd de gevierde kunstenares weder, met dezelfde
eerbewijzen, waarmede zij ontvangen was, van wege lib. studenten, naar
het station van den spoorweg uitgeleide gedaan.
Aanstaanden Vrijdag avond zal er in het Nut een openbare vergadering
worden gehouden van de afdeeling Leyden der Maatschappij tot Nut van j
den Javaan. Prof. Veth zal die vergadering openen met een toespraak over
het onderwijs op Java; waarna gelegenheid tot vrije discussie zal wezen.
Des te meer is het onderwerp, waarover gesproken zal worden, van belang, I
omdat in de laatste algemeene vergadering van genoemde maatschappij het j
voorstel is gedaan en overwogen 0111 hare werkzaamheid vooral daarheen te
leidendat het onderwijs en daardoor de opvoeding en ontwikkeling dei-
Javanen door haar bevorderd worde. Toen is een commissie benoemd 0111
óver dit voorstel rapport uit te brengen. Wordt het in de vergadering van
dit jaar aangenomendan zal zeker de jeugdige maatschappij de sympathie
winnen van alle vrienden van volksbeschaving en regtvaardiglieiddie iets
en iets blijvends aan Java's inwoners terug willen geven voor al de schat- I
ten, die ons door hun arbeid geschonken zijn. Wij verwachten dus een
talrijke opkomst bij de openbare vergadering, die aanstaande is. ook van
hendie nog niet als leden tot de Maatschappij tot nut van den Javaan zijn
toegetreden.
Reeds vroeger hebben wij de aandacht gevestigd op de, van wege de
Vereeniging ter bevordering van fabriek- en handwerksnijverheid in Neder
land, in den loop van den nazomer te Utrecht te houden internationale
tentoonstelling van voorwerpen voor de huishouding en het bedrijf van den
handwerksman, waarvan het hoofdkenmerk zal zijn de goedkoopheid en de
bruikbaarheid der tentoongestelde voorwerpen. Niet alleen hier te lande,
maar ook in het buitenlandinzonderheid in Engelandheeft het plan der
vereeniging veel bijval ondervonden. Zij gaat uit van het denkbeeld dat het j
lot van den handwerksman verbetering kan ondergaan door stoffelijke en p
door zedelijke middelen. Het eerste is uit den aard der zaak moeijelijker j,
dan het tweede in de hand te werken. I11 de behoeften van den handwerks- S
man te voorzien op de minst kostbare wijze ligt. naar haar inzien, op den ij
weg der nijverheid. Daarom wil zij door deze tentoonstelling de nijverheid
in 'de gelegeuheid stellen te toonen wat zij vermag ter vervulling van de 3!
behoeften van den handwerksstand. De voorwerpen voor de tentoonstelling
zullen in 7 klassen verdeeld worden, t. w. 1. huisvesting, 2. huisraad,
3 kleeding, 4. voeding, 5. gereedschappen voor ambachts- en tuinlieden,
6. middelen tot zedelijke, verstandelijke en ligchamelijke ontwikkeling, en jj
7, statuten enz. van vereenigingen ten behoeve van den werkman. Om aan f
de zaak eenen goeden uitslag te verzekeren zijn er niet alleen vele inzen-
dingen noodig, maar het hoofdbestuur heeft ook behoefte aan ruime bijdra- j
«ren voor het waarborgfonds, dat strekken moet om te voorzien in het te- 'i
kort. dat zou ontstaan, indien de opbrengst van de tentoonstelling en de
gelden der vereeniging niet voldoende waren om de kosten te dekken. Vóór
dat blijkt zal over de inschrijvingen niet beschikt worden.
Het hoofdbestuur doet vol vertrouwen een beroep op het Nederlandsche
publiek, om haar de behulpzame hand te bieden en haar streven te onder- g
steunen, en de hier ter stede gevestigde sub-commissie, beslaande uit de f;
hh. dr. W. C. van den Brandeler, mp. C. W. Hubrecht, mr. R. Th. Bijleveld,
P. L. C. Driessen en A. C. Leembruggen, stelt zich voor om na eenige
dagen ook hare stadgenooten uit te noodigen van hare belangstelling in deze
zaak te doen blijken en door hunne bijdragen óf de vereeniging in staat ij
stellen tot het uitloven van medailles óf in het waarborgfonds deel nemen.
Moge ook deze roepstem in ons midden niet te vergeefs zijn en velen iets ja
over hebben om het wezentlijk belang van den handwerksman te bevorde-
ren, opdat, gelijk het hoofdbestuur teregt zegt, het buitenland getuige moge
zijn van de eendragtige zamenwerkingdie in ons vaderlandonder Gods g
zegen, tusschen de verschillende klassen onzer maatschappij bestaat.
Het getal der in het Werkhuis alhier opgenomenen bedroeg gedurende
deze week dagelijks van 170 tot 199 volwassen personen en 90 tot 118 kinderen.
De taal- en letterkundige afdeeling der kon. akademie van wetenschap-
pen te Amsterdam zal Maandag aanst. aldaar eene gewone vergadering houden, p
In den Tijd leest men betreffende de conversie der Oostenrijksche I
effecten o. a. hel volgende; "Wat ik over den gang der conversie van de ij;
Oostenrijksche schuldbrieven heb gehoord, is wel geschikt om groote be- jj
zorgdheid te wekken. Ik wist, als ieder, dat er een aantal papieren zich jj:
in handen onzer landgenootcn bevindt; maar wat ik nu hoor. vervult mij
met schrik; op zulke ontzaggelijke cijfers, als mij dezer dagen genoemd
werden, was ik niet voorbereid. Wat zal er van duizenden familiën in ons jj
land worden, wanneer Oostenrijk, dat in zulk een hagchelijken toestand
verkeert, door een zeer mogelijkeri oorlog of wegens andere oorzaken zijne j'
wrakke financiën geheel ten gronde ziet gaan? Zulke vragen mag men
zich stellen, als men bedenkt, dat bij de bankiers Becker en Fukl, die met j j
de conversie belast zijn, dagelijks uit alle provinciën de metallieken enz. in
kisten en balen aankomen, om in een groot pakhuis, voor deze gelegenheid jj
opzettelijk gehuurd, opgestapeld te worden. Een enkel effectenhandelaar uit
eene naburige stad moet verleden week voor zestien millioen te gelijk bij
deze bankiers ingeleverd hebben.
De te Delft bestaande vereeniging tot bevordering van 's lands weer- I
baarheid Frederik Hendrik mogt dezer dagen een blijk van sympathie ont- j
vangen; de heer W. F. del Campogenaamd Camp, gep. majoor der genie, j
aldaar woonachtigverstrekte haar een renteloos voorschot van 1000.
De dienstbode, die op den 30stcn Jan. 11. uit llaarlemmerliedc en Spaarn-
woude in het huis van arrest te Haarlem was overgebragt, onder verden
king van haar kind te hebben van het. leven beroofd, is Zondag II. overle- jj
den, doch. naar men verneemt, wordt de instructie in de zaak voortgezet, |j
omdat het vermoeden bestaat, dat de overledene bij hare bevalling niet
zonder hulp is geweest.
Te Amsterdam heeft maandag avond in den kelder van het huis van
den heer van Koteningenieur der photogenische gasmaatschappijaan den 1
Overtoom, eene photogenische gasontploffing plaats gehad, waardoor alle
glasruiten zijn verbrijzeld en een schut op den zolder is uiteengeslagen, j
De zoon van den heer van Koten is zoo zwaar gewond, dat men voor het J
behoud van zijn lcrcti vreest. Ter waarschuwing voor het ge^itrSjko van
deze lichtstof wordt nog medegedeeld, dat tijdens het ongeval zich niet meetf
dan eene hoeveelheid van één kan van die vloeistof in het huis bevond..^
Het prov. geregtshof in Noordholland heeft Dingsdag jl. een zékeren
W. F. L., van beroep kleedermaker, oud 43 jaren, tot 14 dagen gevangenis
en opzending naar een bedelaarsgesticht veroordeeld, ter zake van nedefarrj
gepleegd bij herhaling. Hoogst opmerkelijk was het dat die persoon-, 1$.ja
ren als militair in Oost-Indië had gediend en in April 1868 een jaartijksch
gagement van 190 had verkregen. Hij werd dan ook in het bezit bevon
den van ruim 300. die hij voor het grootst gedeelte bij zich had in een
viertal broekendie hij over elkander droeg.
Bij het prov. geregtshof van Friesland werd in de vorige week behan-
j deld de voor heeren geneeskundigen niet van belang ontbloote zaak contra
j j den heer R. H.med. et art. obst. doctor te H.door de arr. regtbank al-
j| daar wegens het niet aangeven aan den ambtenaar van den burgerlijken
j stand van de causa mortis van onder zijne behandeling overleden patiënten
jj veroordeeld, en te dier zake, ten gevolge eener verwijzing van den hoogen
raad, voor dit hof teregtstaande. Overeenkomstig hel requisitoir van den
jj procureur-generaal is de bekl. van alle regtsvervolging ontslagen, op grond
j dat het feit noch misdaad, noch wanbedrijf, noch overtreding was.
Maandag nacht zijn te Haulerwijk drie huizen afgebrand; de bewoners
j hebben naauwelijks hun leven kunnen redden. Het vermoeden is gerezen dat
hier aan boos opzet moet gedacht worden.
's GRAVENIIAGE, 13 Februarij.
I Z. M. heeft benoemd tot ridder der orde van den Nederl. Leeuw de
j hh. van Hartrop. koopman te Macassar, en Lingard, handelaar te Goenoeng
j Tabor (Zuider- en Oosterafdeeling van Borneo).
Z. M. heeft vergunning verleend aan de hh. J. N. Anslyn, kanselier
bij het Ned. consulaat-generaal in Egypte, en S. N. Dentz. hof-dentist, tot
i het dragen, aan eerstgemelden, van de versierselen van ridder der Wasa-
orde, en aan laatstgenoemden, van de versierselen van commandeur-ordinair
van de orde van Karei III, hun door den koning van Zweden en Noorwe
gen, en door de Spaansche regering geschonken, alsmede aan den heer M.
W. van der Takconsul der Nederlanden te Kanagawatot het dragen der
versierselen van ridder der Wiiriembergsche Friedrichs-ordehem door den
koning van Wurtemberg geschonken.
Aan den heer A. G. W. graaf van Hogendorp is, op zijn verzoek,
eervol ontslag verleend als directeur van het postkantoor te Zwolle.
In de zitting van de tweede kamer van gisteren is 0. a. ingekomen
het eindverslag over het wets-ontwerp betreffende de maten en gewigten en
over dat tot wijziging der wet op het regt van successie. De beraadslaging
over eerstgenoemd wets-ontwerp is bepaald op Maandag aanst.. nadat op
voorstel van den heer Westerhoff met 30 tegen 26 stemmen bepaald was
dat het wets-ontwerp omtrent het begraven van lijken enz. niet Maandag
aanst.zoo als de voorzitter voorsteldemaar eerst acht dagen laterzou
I worden behandeld.
Voorts heeft de kamer eene nominatie opgemaakt voor de vervulling der
vacature in den hoogen raad, ontstaan door het overlijden van den heer
mr. J. II. van der Sande. Als candidaten werden gekozen de hh.I». mr.
J. G. Kistraadsheer in het prov. geregtshof van Zuidhollandbij de vierde
stemming, met 30 stemmen tegen '27, uitgebragt op den heer mr. G. Mat-
tlies: 2°. mr. W. F. G. L. Francois, raadsheer in het prov. geregtshof in
Zuidholland, bij de eerste stemming, met 33 stemmen van de 57 aanwezige
leden; 3°. mr. A. W. Wichers, president van de arrond.-regtbank te Utrecht,
j" bij de tweede stemmingmet 30 stemmen van de 56 aanwezige leden4°.
ENCELANO
LONDEN, 11 Februarij.
In den mond van het Kanaal is de Pruissische bark Emma in aanva
ring gekomen met het Engelsche fregat Calcutta. Laatstgenoemde bodem
had een gedeelte van den Indo-Europeschen kabel aan boord, om die naar
de Perzische Golf over te brengen. Beide schepen zijn gezonken, lerwjjl
een aantal menschen bij dit onheil omkwamen. Het Engelsche schip was
verzekerd, de kabel echter niet, zoodat de regering daardoor eene schade
lijdt van 100,000
Men verneemt dat de toestand in de fabriekdistricten niet zeer gunstig is.
De Time-.met andere bladen den inwendigen toestand van Frankrijk
besprekende, zegt te gelooven dat de tijd gekomen is, waarop de absolute
monarchie zal moeten overgaan in het grondwettige stelsel, en indien de
keizer zelf dit niet doet, zal het misschien plotseling en ouder de nadeeligste
omstandigheden geschieden.
Te Trowbridge hebben twee mannen op treurige wijze hun leven in
een groot biervat verloren. Een knecht uit eene herberg was met zijnen
zoon bezig het biervat te reinigen; laatstgenoemde daalde met een touw om
het lijf daarin af. Door de uitdamping bedwelmd, werd hij dadelijk bewus
teloos. en nu trachtte de vader te vergeefs zijnen zoon naar boven te trek
ken. Toen hij om hulp riep schoot de herbergier Loc. Inmiddels was het
touw gebroken en liet de herbergier zichzonder bedenkenin het vat
glijden, alwaar hij dadelijk hetzelfde lot onderging als de jonge man, dien
hij trachtte te treden.
Het congres der Vereenigde Staten heeft de verkiezing van den heer
Grant tot president en van den heer Colfax tot vice-president goedgekeurd.
De president Johnson heeft gratie verleend aan dr. Mud, beschuldigd van
medcpligtigheid aan den moord, gepleegd op den heer Lincoln, door den
moordenaar eenigen tijd verborgen te houden.
Te Valparaiso heeft op 31 December jl. een hevige brand gewoed,
waarbij eenige menschen omgekomen zijn en groote schade aan goederen
veroorzaakt is.
m'. G. Everts PPz.advocaat te Arniiem, bij de eerste stemming met 29
stemmen van de 48 aanwezige leden; 5'. mr. P. S. Noyon, raadsheer in het
prov. geregtshof in Noordholland, bij de tweede stemming, met 29 stemmen
van de 50 aanwezige leden. Deze nominatie zal den koning door eene com
missie worden aangeboden.
Bij de tweede kamer zijn door de regering ingediend: een ontwerp
van wet houdende eene nieuwe regeling van de grondbelasting, en een ont
werp van wet, regelende de zamenstelling van collegièn van zetters voor
's rijks directe belastingen.
De advokaat-generaal Karseboom heeft gisteren in de zitting van den
hoogen raad. burgerlijke kamer, conclusie genomen in zake dijkgraaf en
hoogheemraden van Rijnland en den burgemeester van Haarlem, tegen den
burgemeester van Amsterdamvan welk geding onlangs melding is gemaakt.
De conclusie strekt tot verwerping. De hooge raad zal den 9dcn April uit
spraak doen.
IUJIT li i\L IMISCHiTb E Hl G T E N
