v
De kerkeraad der Evang. Lutb. gemeente alhier heeft op nieuw tot
predikant bij die gemeente beroepen d8. Michelsen, pred. te Middelburg, die
voor het op hem uitgebragt beroep had bedankt.
De tweede kamer heeft in hare zitting van gisteren de beraadslaging
voortgezet over hoofdst. II der begrooting van Ned. Indie voor 1869, be
treffende de uitgaven in Indie. Over afd. VU werd nog door den minister
van koloniën en verschillende leden het woord gevoerd. De minister trad
in eene beantwoording der sprekers van den vorigcn dag. De heer de Roo
van Alderwerelt had, op grond van bezuiniging, aangedrongen op vermin
deriiig der levende strijdkrachten van het Indische leger. De minister had
bij zijn optreden eenige plannen nopens dat leger gevondeneen plan b. v.
om de garnizoenen te doen vervangen door polilie-soldateneen denkbeeld,
dat vruchbaar kon zijneen ander planom zekere garnizoenen van de
buitenbezittingen geheel weg te neuien. De minister vereenigde zich met
die gedachte, en stemde ook toe, dat inkrimping onzer krachten op de
buitenbezittingen hel meest bevorderlijk daaraan zou zijn. Maar het was
eene waarheid: men breidde zich meer uit dan men zich terugtrok. De
minister gaf de verzekering, dat onder zjjn bestuur geene uitbreiding zou
plaats hebben. Voorts zeide de minister dat hij zich voorbehield met allen
ernst na te gaan of de zetel van het bestuur zal worden verplaatst en of er
een comilé van defensie zal zijn. De gezondheidstoestand van het Ned.-
Indische leger was steeds het voorwerp van de zorg van hel bestuur. De
heer de Roo van Alderwerelt beantwoordde den minister en constateerde
dat allen de noodzakelijkheid tot verplaatsing van den zetel van bestuur
hadden erkend, ofschoon de bezwaren en moeijclijkhedendaaraan verbon
den, niet waren ontkend. Detreflende de sterkte van het leger iu Indie,
herhaalde spr. de vraag: waarheen gaan wij met die voortdurende uitbrei
ding? Van 16000 man is de sterkte trapsgewijze opgeklommen lot 27000
man, en van 10 millioen in 1848 wordt er nu meer dan 20 millioen ver-
eiscbl. Z. i. was bezuiniging alleen te verkrijgen door een zeer eenvoudig
plan van defensie, en door ons terugtrekken van de buitenbezittingen. Door
den heer Fransen van de Putte werd mede de wenschelijkheid betoogd om
betgeen het leger en de defensie betreft over te brengen bij het dep. van
oorlog, en van hel vervaardigen van acl.terlaad-geweren voor de troepen in j
Indie. De onderafd. 83—97 werden daarop goedgekeurd; slechts bij enkele
artikelen had discussie plaats. Vervolgens had de algemeene beraadslaging
plaats over aid. VIII (dep. van marine), waarbij gesproken werd over de
te hooge kosten van het dep., het bouwen van schepen in 1 ndië enz. De
onderafdd. 98—108, en artt. 1, 2 en 3 goedgekeurd zijnde, werd het wets
ontwerp, houdende vaststelling van hel II118 hoofdstuk, beirefTende de uit
gaven in Ned. lndië, met 54 tegen 14 stemmen aangenomen.
Over het wets-ontwerp tot vaststelling van hoofdstuk 1 der begrooting
(uitgaven in Nederland) iu het algemeen werd geene beraadslaging gehou
den even min over de afdeelingen IVII, betrekkelijk de regering, het
departement van justitie en de algemeene rekenkamer, het dep. van finan
ciën, dat van binnenlandsch bestuur, dat van onderwijs, eeredienst en nij
verheid, dat van de burgerlijke openbare werken en dat van oorlog. De
ondcrafdeelingen 1—37 tot die afdd. behoorende werden achtereenvolgens
goedgekeurd. De onderafdeeling 38 (personeel der zeemagt) uitgetrokken
voor 1,527,302, gaf aanleiding tol eene woordenwisseling tusschen de hh.
de Gasembroot, Fransen van de Putte, Nierstrasz, Rochussen en den mi
nister van koloniën. De onderafdd. 38—41 werden vervolgens aangenomen.
B(j de behandeling van onderafd. 42 (bijdragen van Ned. Indie aan de
middelen lot dekking van 's rjjks uitgaven voor bel dienstjaar 1869), tot
ƒ15,452,831 uitgetrokken, verminderde de minister dat cijfer tot 14.962,731.
Op voorstel van den heer Blussc besloot de vergadering met 54 tegen 14
stemmen om de beslissing betrekkelijk deze onderafd. aan te houden lot dat
de beide wets-onlwerpen op de middelen tot dekking der uitgaven in Ncd.
Indie voor 1869 zouden zijn afgedaan en werd de verdere beraadslaging
over dit wets-ontwerp verdaagd tot oa de afdoening der beide wets-ontwer
pen op de middelen.
Heden werden de beraadslagingen voortgezet en wel over hoofdst. I (ra-
mitig der middelen in Nederland), u°. 1, verkoop van koffij ƒ37,544,805.
De heer Lenting wees er op dal omtrent deze quaestie adressen van ver
schillende kamers van koophandel bij de regering waren ingedienddestrek
king hebbende om aan te loouen dat de handel de opheffing verlangt van het
consignatie-stelsel, dat tot dusver toegepast wordt Ook de spreker geloofde
dal dit stelsel drukkend en doodend werkt, maar h(j achtte het minder
goed het bestaande in eens af te breken. Volgens hem was hel zaak traps
gewijze over te gaan tot den verkoop van gouvernemenisproductcn op de
Indische markt.
De heer Blussé was mede van gevoelen dat het consignatie-stelsel niet
volgehouden kon worden maar toch hjj wilde door trapsgewijze opheffing
voorkomen dal men, wanneer tnet dat stelsel moest gebroken worden, op
geen onvoorbereid terrein zou slaan, De heer Blom trachtte door een reeks
becijferingen de onhoudbaarheid van het stelsel te bewijzen.
De heer Koorders achtte het noodig zijne stem tegenover de voorstellingen
van de vorige sprekers te doen opgaan, llij hechtte weinig waarde aan de
adressen, die z. i. niet konden aangemerkt worden als geheel het gevoelen
van den handelstand uit te drukken. Vooral paslte hij dit toe op het adres
van de Amsterdamsche kamer, omdat bij de meeste onderteekenaars een j
element voorzat, dat belang heeft bij den verkoop op Java. In het belang
des lands, meende hij, was bestendiging van het stelsel van het grootste
gewigt. Hij noemde het een gezonde, krachtige, breedgetakte boom, onder
wiens schaduwen handel en nijverheid zich krachtig kunnen ontwikkelen.
De hh. ltisinger, Rochussen en Hoffmann vereenigden zich met de begin
selen van genoemden spreker.
De lih. van Voorthnysen en de Bosch Kemper waren voor hervorming van
het stelsel en de heer de Bruyn Kops vereenigde zich met deinzigteu van den j
lieer Lenting.
De minister van koloniën deelde zjjne zienswijze omtrent hel consignatie-
stelsel mede. De regering was van plan eene kleine schrede verder te gaan
op den weg sedert 1857 ingeslagen en groote slappenvoor^velerlei belan
gen niet wenscheljjkte vermijden.
De volgende onderdeeleu gaven geen aanleiding tot discussie, en het hoofd
stuk werd met 64 stemmen legen 1, die van den heer van Sjpesteyn, aan
genomen. Hoofdst. II (raming der middelen in Ned.-Indie) werd met alge
meene stemmen aangenomen de regering nam daarbij een amendement over
van den heer Koorders, betreffende de pandjeshuizen.
Vervolgens werd teruggekomen op hoofdst. II (uitgaven in Nederland) en
wel op de onder-afd. 42 (raming van het batig slot). De heer Pijnappel
stelde als amendement voor deze raming te verminderen lot 12 millioen,
Bet amendement van den heer Pijnappel werd verworpen met 15 tegen 55
stemmen en vervolgens hoofdstuk 1, uitgaven in Nederland, aangenomen
met 59 tegen 11 stemmen. Tegen Zaturdag zijn aan de orde gesteld het
maken eener nominatie voor een lid van den hoogen raad en eenige kleine
wetsontwerpen.
B UI 'I' K N L A V! D SGII të BKIUtïï'KN.
BRLfillf.
De wetgevende kamers zijn thans weder vergaderd om naar het voor
schrift der constitutie hare jaarlijksche zitting aan te vangen. De senaat
heeft zijnen voorzitter en de overige leden van zijn bureau herkozen,
en eenstemmig zijnen voorzitter uitgenoodigd den koning de betuiging
over te brengen van des senaats innige deelneming in de zware en langdu
rige beproeving, die de ziekte van den kroonprins aan Z. M. en zijn gezin
oplegt. De kamer van afgevaardigden heeft hare werkzaamheden begonnen
met het onderzoek van de geloofsbrieven der ledendie onlangs, ten gevolge
van de gewoue aftreding der helft harer leden, gekozen zjju.
ENGKLAN
LONDEN. 10 November.
H. M. de koningin der Nederlanden heeft Zondag II, de godsdienst
oefening in de Bollandsche kerk alhier bijgewoond.
H. M. heeft een bezoek ontvangen van den kroonprins van Prttissendie
H. M. vergezeld heeft naar Windsor-Castlelot het bezoeken van H. M.
koningin Victoria.
Het bestuur der national reform union heeft 100 uitgeloofd voor
een ieder, die haar bewijzen van omkoopiue of vreesaanjaging bij de te hou
den verkiezingen zal leveren. Zij zal van die bewijzen gebruik maken om
de schuldigen zonder onderscheid van partij geregtelijk te vervolgen.
Alhier zijn twee vreemdelingen aangehouden, Gustaaf Sloven, oud
29 jarenen George Kouaken oud 35 jarenbeschuldigd van 20 valsche
wissels te hebben vervaardigd. Zij waren in het bezit van vormenwaar
mede de teekening van 24 firma's afgedrukt konden worden.
In geheel Engeland heersebt thans eene buitengewone koude, voor
dezen tjjd van het jaar. De thermometer is gedaald tot 28 graden Falir.
en Zondag ochtend waren al de vijvers in de Londensche parken met een
dikke (jskorsi bedekt. In Birmingham begon hel Zaturdag ten 10 ure des
avonds te sneeuwen en den volgenden morgen lag de sneeuw eenige duimen
hoog op het land.
In het Oost-einde der hoofdstad ziet men met bezorgdheid den winter
te gemoet. Gebrek aan werk heeft ten gevolge gehad, dat de nood elke
week hooger klom duizenden werklieden hebben reeds nu hunne spaarpen
ningen moeten gebruiken. Tegen dat de ergste koude komt, is bel zeker
dat 50- of 60000 hoofden van huisgezinnen zonder middelen zonder werk
en zonder eeuig vooruitzigt op werk zullen zijn. Drie plannen worden aan
de hand gedaan, om te verhoeden, dal lot schande der beschaving een
hongersnood le Londen ontsta. Zoodra het parlement bijeenkomt is men
voornemens de vergunning te vragen om de zoogenaamde Lancashire-act
indien de nood dit eischt, te Londen van kracht te verklaren. Deze wet
stelt de overheid in slaat werk te verschaffen aan de behoeftigen. Ver
volgens wil men va: staatswege pandjeshuizen instellen, die zich mrt4pCt.
per jaar vergenoegen. Eene centrale commissie van weldadigheid zal het
versnipperen der krachten voorkomen, en zorg dragen voor de relijke ver
deeling van giften aan ben, die niet kunnen werken. Eindelijk wenscht
niendat hel rijke VYesl-eiiuie een gedeelte belale van de armenbelasting,
waaronder bel Oost-einde gedrukt gaat.
Wegens het mislukken van den oogst in onderscheidene provinciën van
Indie baart ook daar de toestand aan de regering veel zorg. Reeds wor
den door baar maatregelen genomen om in den dreigenden nood le voorzien.
Dit New-York meldt men dat hel congres, uithoofde het getal opge
komen leden niet genoegzaam was, zijne zittingen weder heeft moeten
verdagen.
FRANKRIJK.
PARIJS. 10 November.
Blijkens een artikel van het Journ. des 'Déb. schijnt de regering wer
kelijk bedacht te zijn op conversie der 4j pCt. staatsschuld.
De verantwoordelijke uitgevers van de AvenirTribuneRéveil en
Revue politique zijn, gedagvaard voor de correctionele reglbank, wegens
de inzameling van giften voor het stichten van een gedenkieeken op het
graf van den heer Baudin die in December 1851 bij den strijd voor de re
publiek sneuvelde. Ook zijn nog een aantal personen gedagvaard ter zake
van manifestatien op het kerkhof van Montmartre.
Naar aanleiding van hel verzoek, door den handelstand van Kopen
hagen gedaan, heeft de minister van landbouw, handel en openbare werken
de kamers van koophandel uitgenoodigd giften in te zamelen voor de bevol
king van IJsland, welke door hongersnood wordt bedreigd, zoowel ten ge
volge van de mislukking van den oogstals door de sterfte onder het vee
en eene schrale vischvangst. Van wege het genoemde dep. is eene gift van
5b00 fr. geschonken.