LEYDSCHE
1868.
WOENSDAG 11 NOVEMBER.
De Courant wordt Maandagff oensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zalurdag avond.
De prijs der Courant is f 3.per vierendeel
jaars. afzonderlijke nommers zijn tegen 10
Cents verkrijgbaar.
Bij deze Courant wordt verzonden N'. 22 (blad 30) der Hande
lingen van den Gemeenteraad.
BIMENLANDSCBE BERIGTEN.
LEYDEN, 10 November.
In de gisteren gehouden zitting van den gemeenteraad heeft de voor
zitter aan de leden met een kort woord verslag gedaan omtrent de onrustige
beweging, die in de vorige week alhier plaats had, welke volgens Item aan
jeugdige onbezonnenheid moest worden toegeschreven, alsmede van de maat
regelen, die genomen waren om aan de, onrust een einde te maken, daarbij
de door hem gedane afkondigingen ter kennis brengende van den raad. Hij
vermeldde de diensten, dezer dagen bewezen door de schutterij en het gar
nizoen, alsmede door de Leydsche scherpschutters-vereeniging en door de
scherpschutters-vereeniging van hh. studenten, die zich mede tot handhaving
der orde had aangeboden. I)e schutterij was na gedane oproeping bereid
vaardig opgekomen alleen die manschappen uitgezonderd, wier gezondheids
toestand het niet veroorloofde. Voorts bragt hij hulde aan den kommandant
der stad, aan die van de infanterie en van de schutterij enz.voor de kracht
dadige medewerking, die zij hem hadden geschonken.
Nadat de bovenbedoelde afkondigingen door den raad waren bekrachtigd
was aan de orde de benoeming van een hulponderwijzer 1» kl. aan de open
bare school voor meer uitgebreid onderwijs le kl. voor jongens. Daartoe
werd benoemd H. J. van Wtjk, hulponderwijzer alhier. Voorts werd nog
aangenomen eene voordragt tot hel verleenen van afschrijving van plaatse
lijke directe belasting aan onderscheidene personen en gunstig beschikt op
een verzoek van J. L. Hoos, om de brug en poort aan het Zijl- of Kaars-
jeslaanlje te mogen doen vervangen door een hek met beschoeijing.
Door burg. en weth. werd voorts nog gevraagd en door den raad toege-
slaau een crediet van 500tot dekking der kosten door de dezer dagen
geuomen maatregelen veroorzaakt.
De krachtig gehandhaafde maatregelen tot bewaring der orde hebben
eene goede uitwerking gehad, zoodat eene mindere magtsontwikkeling thans t
reeds voldoende wordt geacht. Aanhoudend onderzoek heeft geleid tot de
ontdekking van enkelen der schuldigen aan de plaats gehad hebbende onge
regeldheden.
De heer C. Sepp, pred. bij de doopsgezinde gemeente alhier, mogt
Zondag morgenbg de godsdienstoefening in die gemeente, gedachtenis vieren
van zijne 25-jarige evangeliebediening, in drie onderscheidene gemeenten,
waarvan het meerendeel bij de gemeente hier ter stede. Hij nam tot grond
slag zijner rede dezelfde woorden waarmede hjj zijne evangeliebediening had
aangevangen, t. w.: Uw koningrijk korne (Luk. XI: 2). Hjj het eindigen
der godsdienstoefening bragt de gemeente den ieeraar hare heilbede door het
zingen van hel 5ae vers uit het 66ste lied, voor deze gelegenheid eenigzius
gewijzigd.
Men meldt ons uit 's Hage dat de directeur der strafgevangenis le Leeu
warden is overgeplaatst naar Woerden en die van Woerden naar Leeuwarden.
Men verneemt dat bij de regering in overweging is het voornemen,
om het beheer en de bekostiging van waterstaatswerken bij kon. besluit
van den 17dc° Dec. 1819 aan de staten der provinciën overgedragen, door
het rijk te doen terugnemen.
Ook verneemt men dat bij het dep. van financien een plan in bewerking
zou zijn, lot wijziging der bijdragen van de ambtenaren aan hel burgerlijk
pensioenfonds. Naar aanleiding van den gunstigen stand van het fonds,
zou het voornemen bestaan aanvankelijk de doorloopende korting niet meer
van de contribuerende ambtenaren te vorderen.
Door hoofdbestuurders der maatschappij tot Nut van 't Algemeen is aan
hh. bestuurders tier departementen eene circulaire gerigt, waarin zij er op
wijzen dat de maatschappij van liet eerste oogenblik harer oprigting af de
verbetering van het volksonderwijs als een der hoofdoogmerken van haar
streven heeft beschouwd. Hoe zij daarin is geslaagd kan de ondervinding
en elke bladzijde harer geschiedenis getuigen. Inlttsschen, zeggen hh. be
stuurders, is in den jongsten lijd van vele zijden de toeleg zigtbaar om de
weldadige vrucht van hel verleden te niet te doen. Tegenover deze allezins
bedenkelijke verschijnselen hebben wij ons zeiven met lioogcn ernst afge
vraagd, wal ons als hoofdbestuurders te doen stond. Hoezeer uit den aard
onzer betrekking ook tot krachtiger maatregelen geroepen, en door den
last, ten vorigen jare ons opgedragen versterkt in hel vertrouwen, dat wij
ook daarmede in uwen geest zullen handelen, hebben wij begrepen, ons
vooralsnog van openbare stappen le moeten onthouden, zoolang het niet
blijkt dal de kracht van den aanval geëvenredigd is aan hel sirijdgedruisch
waarmede men dreigt, en 's lands hooge regering zelve niet gedrongen wordt
het ingenomen standpunt te verlaten en het behoud der tegenwoordige wet
ten op te geven. Toch achten wij den tijd ernstig genoeg, om u tot waak
zaamheid aan te sporen en uw oog te vestigen op de magten, die, hoe vreemd
ook aan elkander, in tijdeljjk verbond schijnen zamen te spannen tegen het
bestaan en den bloei eener instelling, welke teregt beschouwd wordt als
eene levensvoorwaarde voor hel eendragtig en onafhankelijk Nederland.
Bij de Ned. herv. gemeente te Rijswijk is tot predikant beroepen d8.
Beekman, pred. te Sassenheim; bij die te Maastricht ds. van Lindonck,
pred. te Nieuw Loosdrecht; bij die te llarneveld ds. Brouwer, pred. te Har
derwijk; bij die te Nunspeet d8. Schouten, pred. te Harderwijk; bij die te
Hiaure d8. Wassenaar, pred. te llatilerwijkbij die te Simonshaven de cand.
H. L. Kroon; bjj die te Boyl de cand. J. R. van Eerde; bij die te Apni-
doorn d8. Jorissen, pred. te Rotterdam.
Door het prov. kerkbestuur van Friesland is eervol emeritaat verleend
aan d8. C. tl. van Herwerden pred. te Beetsterzwaagen zijn als candidaten
tol de h. dienst toegelaten de hh. G. de Wilde, J. Oomkens en A. L.
van Hoorn.
Te Utrecht heeft zich eene sub-commissie gevormd voor hel oprigten
van een standbeeld voor Boerhave.
In de gisteren le Amsterdam gehouden vergadering van de taal- en
letterkundige afdeeling der kon. akademie van wetenschappen is wijlen de
heer mr. J. van Lennep op waardige wijze herdacht door dr. N. Beets die
den ontslapene schetste als dichter en als prozaschrijver.
Uit Rotterdam meldt men aan de Gron. Cour. het volgende: Met de
instructie in de zaak van den verdachte de Vletter is reeds door de regt-
bank een begin gemaakt. De heer mr. Loke is met die instructie belast.
De verdachte heeft reeds een langdurig verhoor ondergaanen sommige
getuigen zijn gehoord. De Vletter, vroeger onderwijzerlaatstelijk zaak
waarnemer, en die in der tijd ook reeds zijne fortuin heeft beproefd als
redacteur van een weekblad, wordt algemeen beschouwd als de ziel van
het oproer, als de aanhitser van het volk. Zeker is het, dat er ten zijnen
laste feilen bekend zijn, die zeer verzwarend voor hem zijn. Zoo moet hij
de bewuste advertentie, die de redactie der IV. Rott. Cour. geweigerd heeft,
van uit het venster zijner woning aan het zamengestroomde volk hebben
voorgelezen. Bij zijne arrestatie heeft hij nog eene poging beproefd om te
ontvluglen. Er zijn hier allerlei geruchten in omloop omtrent medepligli-
gen van aanzienlijker stand. Men noemt zelfs namen. Onder anderen wordt
algemeen een ingezetene onder dezen stand genoemd, met wicn de Vletter
in de laatste dagen vóór het oproer heimelijk conferenties zou hebben gehad.
Zoolang echter daaromtrent door het regteriijk onderzoek niets bepaalds aan
het licht is gebragt, kan aan dergelijke geruchten geen waarde worden
gehecht.
Een hoofdaanvoerder van het oproer, die ook gearresteerd is, moet ze
kere van der Benning zijn, gewezen afslager op de Vischmarkt, die wegens
kwade praktjjken in zijne betrekking door het gemeentebestuur was ont
slagen. Naar men zegt, is deze ook de persoon, die getracht heeft het
stadhuis in brand le steken en die door den policie-agent Slanders op hee-
lerdaad werd betrapt.
De IV. R. C. meldt dal ten gevolge van het voorloopig regteriijk onder
zoek, de arrond.-regtbank regtsingang heeft verleend legen Jacob de Vletter
en 40 andere personen.
De jongelingwiens lijk in de afgeloopen week in de gemeente Sleen
werd gevonden, is, volgens de geregtelijke schouwing, waarschijnlijk ten
gevolge van worging, omgekomen. De vermoedelijke dader is, naar men
beweert, reeds in hechtenis genomen.
Volgens het regeringsantwoord nopens de algemeene beschouwingen
der staatsbegrooting voor 1869, geven ae krachtige wederleggingen en be
denkingen van financiëlen en politieken aardin het afdeelings-verslag voor
komende, aan de regering de vrijheid tol verdere zeer beknopte beantwoor
ding. Omtrent de politieke rigting verwijst de regering naar bekende hande
lingen, verklaringen of maatregelen, wier politieke beteekenis en strekking
niet te miskennen is. lu de verdere meuioriën van beantwoording door de
regering aan de kamer toegezondenkomen eene reeks van mededeelingen
voor en worden vele toezeggingen gedaan, als o. a. dat hel ontwerp van
het beheer der grootboeken bij den raad van state aanhangig is; dat op
het gebied van het belastingwezen partiële herziening op den voorgrond
zal staan; dat het ontwerp lot regeling van het beheer en de verantwoor
ding der geldmiddeleu met inbegrip van de financiële verantwoordelijkheid
des ministers onderhanden is; dat het vooralsnog een overwegend financieel
bezwaar oplevert, over te gaan tol inkrimping of afschaffing der staats
loterij; dat de herziening der postwel waarschijnlijk nog in dit zittingjaar
zal worden ingediend en dat het ontwerp tot vervanging der Fransche en
bestaande wetgeving op de grondbelasting mede bij den raad van state aan
hangig is.
In een brief van de Kust van Guinea ontvangen, door het Bbl. mede
gedeeld, komt o. a. voor: Sedert mijn schrijven van 2 September is niets
veranderd. Het is rustig, maar eene stilte, die een storm voorafgaat. De
hoofden der Fantijnen zijn te Mankassim vergaderd en overleggen een nieu
wen aanval op Elmina. Zij hebben fetiche gedronken om die plaats ten
onder te brengen en hebben daarioe een aantal geweren en buskruid aan
gekocht. .Met den handel ziet het er treurig uit. Oude schuld wordt niet
afgedaan en het geld of het goud bewaart men voor het aankoopen van
levensmiddelendie een ongehoord hoogen prijs hebben bereikt, Er heerscht
uit dien hoofde groot gebrek en dit zal dagelgks toenemen, want er is geen
korrel koren verbouwd en als de Fantijnen andermaal Elmina insluiten,
zal de stad zich van honger moeten overgeven.
's GRAVENHAGE 10 November.
Z. M. heeft vergunning verleend aan dr. E. F. fl. M. graaf von By-
landtte 's Gravenhagetot het dragen der versierselen van commandeur
der orde van de Waakzaamheid of van den Witten Valk, hem door den
Groothertog van Saksen-Weimar-Eisenach geschonken, aan H. Lodewijk,
T. Ruygh en P T. Krul, allen te Terschelling, lot het dragen der hun
door den keizer der Franschen toegekende medaille l8le kl.wegens de red
ding der equipage van het Fransche schip Doradeter reede van Terschel
ling, op 1 October 1867, en aan 11. van Boodenle Deilen J. Schu
macher, te Maastricht, tot het dragen van liet kruisfidei et virtutihun
door den Paus toegekend.