LEÏDSCIIË
COURANT.
1868.
MAANDAG 14 SEPTEMBER.
STADS-BERIGTEN.
PATENTBLADEN.
ïSta
a(ÖÖ*'
<n;v
N°. lllUv
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uil Zaiurdag avond.
De prijs der Courant is ƒ3.per vierendeel
jaars. afzonderlijke nommers zijn legen 10
Cents verkrijgbaar.
103,
De BURGEMEESTER, Hoofd van hel Gemeen lebesl uur van Leydendoet
ie weten, dat de ingevulde patentbladen, over bet dienstjaar 1868 en 1869
voor al de wijken, Ier Secretarie dezer gemeente verkrijgbaar zijn
dagelijks van des voormiddags tien tot des namiddags te een uur en wel
tot en met den laalsten September eerstkomende; terwjjl na bet verstrijken
van dien tjjd de onafgehaalde patent bladen aan de Deurwaarders der directe
belastingen ter uitreiking moeten worden afgegeven, die voor hunne moeite
mogen eischen tien Cents zonder meer.
En zal deze door plaatsing in de Leydsche Courant worden afgekondigd.
De Burgemeester voornoemd,
Leyden, 10 September 1868. v. d. BRAN DELER.
Bh\i\Ei\LAM)SClIE BERIGTEN.
13,
LEYDEN, 12 September.
Bij kon. besluit van den 6deo dezer is aan den heer mr. M. W. Schcl-
tema, wegens ziekte, eervol ontslag verleend uit de betrekking van hoog
leeraar aan de rijks-instelling van onderwijs in Indische taal-, land- en
volkenkunde alhier, en lot hoogleeraar bij die instelling benoemd de lieer
Dir. P. A. van der Lilh, thans ambtenaar bestemd voor de dienst in Ned Indië.
Aan den heer J. G. Keulemans is op zijn verzoek eervol ontslag verleend
als tijdelijk adsistent bij 's rijks museum van natuurlijke historie alhier.
In eeue heden onder het voorzitterschap van den wethouder Stoffels
gehouden zitting heeft de gemeenteraad zich met de wijziging, door gedep.
siaten in het kohier der plaatselijke directe belasting voor 1868 gebragt,
vereenigd. Bij het brengen dier wijziging in het kohier hebben gedep. sta
ten gevolgd het advies van burg. en weth. waaraan de raad reeds in de
zitting van 20 Aug. jl. zijne adhaesie had geschonken. Voorts is besloten
de begrooting voor de dieust van 1869 in de afdcelingcn te behandelen.
W'd vestigen de aandacht onzer lezers op de hierachter voorkomende
advertentie van hel genootschap Mathesis Scientiarum Geuiirix, waarbij jon-
geileden worden opgeroepen, die zich als leerlingen voor de afdeeiiugen
bouwkunde of haudteekenen wenschen te laten inschrijven.
Het getal der in het Werkhuis alhier opgenomenén bedroeg gedurende
deze week dagelijks van 116 tot 133 volwassen personen en 62 tot 71 kinderen.
Eerst gisteren zijn de leden van de algem. synode der Nederl. herv.
kerk opgeroepen ter behandeling van de door den Haagschei) kerkeraad
aangevraagde herziening der uitspraak van de synodus contracta, waarbij
de heer Zaalberg in zijn ambt voor bepaalden tijd geschorst is geworden.
Op Donderdag den l8lCD October zal de synodus plena vergaderen. Wat dus
vroeger hieromtrent berigt werd, miste behoorlijken grond.
Op de lieden te Valkenburg gehouden paardenmarkt waren 550 paar
den, meest van goede hoedanigheid, aangevoerd. Er werden geene hooge
prijzen besteed en over het algemeen was de handel niet levendigook
voor buiicnlandsche rekening ging er bpna niets om.
De taal- en letterkundige afdeeling der kon. akademie van weten
schappen te Amsterdam zal Maandag aanst. aldaar eene gewone vergade
ring houden.
Aan de diaconie der herv. gemeente te Alphei) is door wijlen den lieer
3. T. Roos, vroeger burgemeester dier gemeente, een legaal van 1000 ver
maakt, uit te betalen 6 maanden na het overlijden van de zuster des over
ledenen, aan wie de erflater liet vruchtgebruik heelt geschonken. 11. II. kerk
voogden ontvingen op gelijke voorwaarde een legaat van ƒ300.
In eene gehouden conferentie tusschen de verschillende besturen der
staats-, rijn- en ccntraalspoorwegen is ten gerieve van het reizend publiek
besloten, aan alle stations doorloopende plaatskaartjes tot Groningen ver
krijgbaar te stellen.
Als iets wat vooral in ons land zeldzaam is en tevens als een blijk
van de groote vruchtbaarheid van dit jaar kan gelden, wordt aan de /V. R. C.
medegedeeld, dat onder Mijnsheereiiland een druiven-wijngaard staat, die
voor de derde maal in dezen zomer bloesem draagt. Van den eersten bloe
sem is een rijke oogst druiven reeds geplukt; van den tweeden zijn de vruch
ten mi reeds ter halver grootte, en van den derden zijn de Hossen zigtbaar.
Uil Berkel en Rodenrijs meldt men aan de N. R. C. dat zich in die
gemeente een geval van besmettelijke longziekte bij eene koe heeft voorge
daan. Het dier is gestorven, en is daarna door jle policie met bijvoeging
van chloorkalk begraven, ten spijt van personen uit Rotterdam eu Delft,
die met hondenkarren aanwezig waren, om het vleesch mede te nemen,
Ouder betuiging dat daar wel slechter vleesch werd gebruikt.
Uit Amersfoort meldt men het volgende: Maandag avond jl. ten 7 ure,
een half uur vóór het uitbreken van den brand in bel lange slalgehoiiw der
fjjdende artillerie alhier, was het voederen der paarden onder toezigt van
officieren in behoorlijke orde geschieden werd ook uog kort voor half
acht de gewone ronde door den stal gemaakt. De oorzaak van de ramp is
oog steeds onbekend; doch de brand moet^ zijn ontstaan op den hooizolder
on zich met groote snelheid aan bet dak over de volle lengte hebben mede
gedeeld, terwijl te gelijkertijd de vlammen door de holle planken naar be
leden in de stalling der paarden sloegen. Heden (Donderdag) vergadert
«ene commissie van officieren der rijdende artillerie, ten einde alle militairen
'o verhoor te nemendie Maandag jl. in of bij deu stal werkzaam waren
#f aldaar de wacht betrokken hadden. De kolonel Woortoian Spandaw,
kommandant van het reg. rjjdende artillerie, is te 'sGravenhage bij den
minister van oorlog geweest. Na zijne terugkomst heeft de kolonel bekend
gemaakt, dat hij eene premie uitlooft van ƒ1000 aan dengene, die hem de
oorzaak van den brand kan opgeven, liedenDonderdag morgen ten 6 ure,
is deze bekendmaking op liet appèl der militairen voorgelezen.
De schade die het rijk door deze ramp lijdt wordt begroot op 60000 a ƒ70000.
Dingsdag 11. werd in het kamp te Willigen last gegeven dat de troe
pen den volgenden dag zes ure gereed moesten zijn tot het doen eener
militaire promenade naar het Loo. Te dien einde begaf Z. M. de koning
zich reeds vroegtijdig van hel paleis naar het kamp, om bij het uitrukken
der troepen tegenwoordig te zijn. Omstreeks 9 ure zag men dan ook van
het paleis de voorposten naderen, en kort daarna zag men Z. M.als ge
neraal der artillerie, aan bet hoofd der (roepen, vergezeld van Z. K,. H.
den prins van Oranje, opperbevelhebber van het kamp, in den uniform van
generaal der huzaren. Z. M., omringd van een schitterenden staf, vatte
post voor het basse-cour van het paleis, terwijl de troepen voor Z. M. defi
leerden. Om en bij liet paleis werden de troepen gelegerd, terwijl door
L. M. aan de hoofdofficieren een déjeuner-dinatoire onder de berceau in het
park werd aangeboden.
Woensdag II. heeft in het kamp bij Willigen het prijsschieten plaats
gehad Elk bataillon infanterie heeft afzonderlijk geschoten. Bij de artil
lerie werd het concours gehouden voor onderofficieren met pistool, voor
korporaals wie de stukken liet vlugste en beste rigtte. Bij de cavallerie had
carrousel-rijden plaats. De prijzen vooronder-officieren beslaan in gouden,
voor korporaals iu zilveren horologien. Z. M. de koning met gevolg kwam
ten 11 ure 's morgens in het kamp; er had een gioot diner bij den prins
opperbevelhebber plaats. Z. M.zou waarschijnlijk de manoeuvres in het vuur
Vrijdag bijwonen; de twee brigades zullen tegen elkander manoeuvreren en
de mariniers worden bij de tweede brigade ingedeeld.
Te Arnhem is Woensdag II. de tweede jaarlijksche vergadering gehou
den van de Maatschappij tot nut van den Javaan. Die maatschappij lelt
thans 10 afdeeiiugen en 1500 leden. Bij de bespreking van de vraag
«welke middelen de maatschappij verder zou aanwenden tot bereiking van
haar doel" werd door prof. Veth, namens de afdeeling Leyden, op de
noodzakelijkheid aangedrongen, om het inlandsch onderwijs op Java ter
hand te nemen en met kracht te ontwikkelen, want daarvoor was op Java
nog bijna alles te doen. Na eene nitvoeuge beraadslaging werd hel voor
stel aangenomen om eene commissie van 5 leden te benoemen, die vóór de
bijeenkomst der volgende algemeene vergadering van de maatschappij een
overzigt zou geven van den toestand van het onderwijs onder den inlander
op Java en een bepaald voorstel zou doen omtrent de middelen, waardoor
de maatschappij tot uitbreiding van dat onderwijs, al ware het dan aan
vankelijk op zeer kleine schaal, werkzaam zou kunnen zrjn.
In genoemde stad had ook in deze week de bijeenkomst plaats van de
leden van het kon. instituut van ingenieurs, waarbg het 20-jarig bestaan
dier vereeniging werd herdacht.
Te Deventer zijn bij het ruimen van een secreetput twee menschen
jammerlijk omgekomen. Bij het ontmoeten van eene hindernis besloot een
der weridieden in den put af te dalen, en hij schijnt uitgegleden of gestikt
te zijn. Een ander, die hem trachtte te redden, onderging hetzelfde lol.
Een derde, tot hulp der anderen toegeschoten, verdween mede, doch werd
nog in tijds levend naar boven gebaald. Een der beide eersten laat eene
vrouw en vier kinderen na.
Te Zwolle zijn door de policie bji aankomst van den Leeuwarder spoor
trein een heer en eene dame aangehouden, verdacht van den diefstal te
hebben gepleegd van ƒ2100 aan bankpapier, die vóór eenige dagen door
iemand te Leeuwarden, bij gelegenheid, der liardddravcrij aldaar, verloren
zijn. Zij waren in hel bezit van ƒ1617.21, bestaande meestal, even als
liet verlorene, in bankbillctlcn van 200 eu 100. Bedoelde personen zijn
naar Leeuwarden overgebragt.
-- Te Assen is dezer dagen gevankelijk binnengehragt de heer de V.,
boekhouder bij de maatschappij van weldadigheid te Frederiksoordbeschul
digd van handelingen ten nadeele van gemelde maatschappij.
Te Oudelandenabij Goes, houdt de justitie zich bezig met het gevan
gen nemen van de leden eener naar liet zich laat aanzien uitgebreide die
venbende. Acht personen zijn reetfs iu hechtenis genomen, terwijl ook een
welgestelde broodbakker, gevankelijk te Goes binnengebragi als zijnde
verdacht van liet bergen en opkoopen van de door bovengenoemde bende
gestolen goederen.
Men schrijft van de Westkust van Afrika dd. 2 Ang.aan de Arnh C
Er is weinig verandering iu den staat van zaken gekomen; dagelijks wor
den Hollandsche onderdanen door de Faiitjjnen gevangen genomen eu velen
onthoofd Het vredes-traclaat is geheel mislukt en na den regentijd zal de
oorlog weder met volle kracht losbreken. Niemand begrijpt zich de laauw-
lieid van hel bestuur, dat niets doet, om uit dien toestand te geraken. Het
laat de negers geheel aan hun lol over. Naar ik verneem, zullen de iu-
landschc hoofden een verzoek aan den koning zenden om hulp, waarop z(j
naar zij zeggen, volgens de beslaande overeenkomsten aanspraak hebben;
zij hebben dal zoo geheim behandeld, dat er niets van is uitgelekt; men
zegt, dal de gouverneur een afschrift heeft ontvangen, doch niet conform
i aan het origineel. Naar ik hoor. heeft de gouverneur eene belangrijke som
i gelds aan de Elmina's verstrekt, sommigen zeggen ƒ4000. Dit heeft een
goeden indruk gemaakt. Het verbod oin kruid en andere oorlogsbehoeften
te verkoopen is ingetrokken, zoodat te Cape Coast en elders zeer veel om-
gaal. Ik zie, en velen met mij, de zaken duister in, want zonder een