LEID8C1ID
COURANT.
1868.
WOENSDAG 15 APRIL.
De Courant wordt Maandag Woensdag en
Prijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag avond.
BhWENLANDSCIIE EERIGTEN.
I.EYDEN, 14 April.
In liet thans verschenen tweede nornmer van het Weekblad voor het
- hooger onderwijs wordt melding gemaakt «an het vroeger door ons mede-
gedeeld gerucht dat de regering voornemens zou zijn in de plaats van prof.
j. van der Hoeven, twee hoogleeraren te benoemen, een voor de dierkunde
en een voor de aard- en delfstofknnde. Die splitsing, zegt dat blad, is zoo
rationeel dat we aan het voornemen daartoe bij de regeering niet mogen
twijfelen. Het is er juist zoo rneê gesteld als met de scheiding van anatomie
en physiologie na den dood van prof. Halbertsma. Gelijk Halbertsma zich
bjj voorkeur aan de anatomie wijdde, ten nadeele der physiologie, zoo was
van der Hoeven in dc eerste plaats zooioogniet zonder schade voor de
i0 studie der geologie en mineralogie. Naarmate de verschillende vakken van
wetenschap omvangrijker worden wordt de vereeuiging van meer dan een
5 vak meer en meer onmogeljjk. En al stonden de vakken, die van der Hoe
ven doceerde, nog op de hoogte van voor dertig, veertig jaren, dan nog
zon men waarschijnlijk te vergeefs rondzien naar een man van zijne ency-
clopaedische geleerdheid.
Het Weekblad van Haarlemmermeer meldt, dat op de tentoonstelling
der llollandsche maatschappij van landbouw, 31 Maart jl, te Rotterdam ge-
7 houden, de beide ossen van A. van Zantente Haarlemmermeer, bedrijfboer
j? van den heer Uartevelt te Leydenmet eere hebben medegedongen naar den
id P"js ,oor de ossen met hart voeder gemest en een prijs verwierven.
Men meldt ons uil Ralwjjk aan Zee dd. 13 AprilDe vangst onzer
visschers is nog zeer schraal. De buitengewoon hooge prjjs voor alle viseh-
soorlen geeft daartegen vergoeding terwjjl voor de droogschol reeds 5
en voor denzelfden visch bestemd voor de binnenmarkten ƒ6 a 6.50 per
mand wordt besteed.
De heer F. C. Magendans, predikant te Baambrugge, heeft voor het be-
- roep naar deze gemeente bedankt.
- De minister van binnenl. zaken heeft ter algemeene kennis gebragt,
dat door Z. R. H. den prins van Oranje, eere-voorzitter van de Nederl.
hoofdcommissie voor de wereldtentoonstelling, te Parijs in 1867 gehouden,
16 op Donderdag den 16den April, des namiddags ten half twee ure, in hel
2# Paleis voor Volksvlijt te Amsterdam zullen worden uitgereikt de eerepen-
ningen en getuigschriften, bjj gelegenheid van die tentoonstelling aan Ne-
derlandsche inzenders toegekend. De met brieven genoodigden vereenigen
zich, vóór de plegtigheid, omstreeks 1 ure in de schilderjjzaal in bet Paleis
voor Volksvlijt, om zich van daar gezamenlijk naar de tribune te begeven.
Dc met witte kaarten genoodigden plaatsen zich links vóór de tribune. De
Oj bekroondenvan roode uitnoodigingskaarten voorzien nemen regis vóór de
tribune plaats. Voor de van groene locgangkaarten voorziene heeren en
dames zijn de plaatsen gereserveerd regt tegenover de tribune. Alle genuo-
digden en houders van witte t roode en groene kaarten komen het Paleis
binnen door den hoofdingang, tegenover de Utrechtsche straat.
De Staatscourant bevat het verslag van den minister van binnenl. zaken
2> aan den koning, nopens den afloop van de ligting der nationale militie van
1867. liet bedrag dier ligting was vastgesteld op 11000 man, en werkelijk
zijn er zoo bij de militie te land als bij de zeemilitie ingelijfd 10738 man,
5 zoodal er hebben ontbroken 262 man ten gevolge van gebrek aan beschik-
i bare lotelingeu in 112 gemeenten.
®i Z. M. de koning heeft Jantje Runls kwijtschelding verléend van de
3 straf des doods, waartoe zij bjj arrest van het gereglshof in Groningen,
van December 1807, terzake van kindermoord was veroordeeld, en die straf
verwisseld in tuchthuisstraf voor den tjjd van 20 jaren.
Op de in verval geraakte grafplaats van den dichter der »Ho!landsche
J Natie" te Muiderberg heeft de heer Joh. Hilman te Amsterdam een fraai ge-
ijj houwen steen doen plaatsen, waarop de naam van Helmers in haut-rellef
is aangebragt, met een schoonen door den begaafden Rochussrn geteekenden
,i!j lauwerkrans.
!j Bij de Ned. herv. gemeente te Onddorp is tot predikant beroepen
•3j d'. Deetman, pred. te Klundert bij die te 5'. Pa'nCras d\ Rölger, pred.
te Onddorp. Eervol emeritaat verleend aan d". J. Coops, pred. te Gorssel;
d\ E. J. Berghege Az., pred. te Bergejjken d!. L. Lolcama, fired, te
Deersnmallen op verroek; laatstgenoemde wegens hoogen ouderdom en
bijna vijftigjarige dienst. D'. S. F. W. Roorda van Eysinga1, pred. te Grè-
venbichtheeft zijn ontslag aangevraagd.
Te Rotterdam werd gisteren middag zekere W. H. óp de Gondsche
Wagenstraat opgewacht door eend vróuwmet wie hij eeni'gé j aren buiten
J huwelijk geleefd had, en die daarna door hclii verlaten was. Vermoedelijk
hit wraakzucht wegens die verlating, heeft de vrouw hem den inhoud van I
een fleschje vitriool over hel hoofd geworpen, zoodat de regter zijde van zijn
gelaal verbrand is en er vrees voor het behoud van het regter oog bestaat.
De daderes is in hechtenis genomen.
De officieren van justitie te Hoorn en te Assen hebben berigt, de
eerste dat op 9 Maart jl. te Hoorn in beslag is genomen een halven gulden
met de beeldtenis van koning Willem 111 en het jaartal 1863; de laatste, dat
in den loop derzelfde maand te Meppel zjjn ontvangen twee verdachte muntstuk
ken als een halve gulden voerende de beeldtenis van koning Willem III met
hel jaar 1863, en een 25centstuk, voerende de beeldtenis van koning Wil
lem 11 met het jaartal 1848. Al deze stukken zjjn door het muntcollegie
onderzocht en voor valsch verklaard.
Uit Zwolle meldt men dal in die streken de vruchtboomenzooals
abrikozen, perziken, morellen en kersen, door de nachtvorsten zooveel
hebben geleden, dat een voordeelige oogst niet te verwachten is.
Uit Groningen meldt men dat aldaar opnemingen door de militaire genie
worden gedaan lot het aanleggen van nieuwe verdedigingswerken tusschen
het Zuidlaardermeer en het Noordwillemskauaalop de hoogte van de Punt
ten einde daardoor de vesting Groningen voor 'een bombardement te vrijwa
ren, waarvoor oorspronkelijk de linie bij Helpman is aangelegd.
De Zigeuners bevinden zich reeds, op hunnen togt naar Antwerpen,
te Breda.
Uit het voorloopig verslag over het wetsontwerp nopens de banken
van lecning bljjkt dat door eenige leden ernstige twjjfel werd geopperd, of
eene wel op dc banken van leening wel noodzakelijk ware en of de voor-
dragt daarvan niet op eenigzins verouderde begrippen rustte. Van de zjjde
der meerderheid vereenigde men zich wel met sommige der medegedeelde
beschouwingenmaar deinsde toch terug voor het denkbeeld om met opzigt
lol de banken van leening nu reeds hel stelsel van vrije concurrentie te
huldigen. Naar veler oordeel is het stelsel dezer wel niet goed te keuren,
in zoozer de regering daarbij te zeer op twee gedachten hinkt. Zjj wil de
banken van leening, voor zoover die van het openbaar gezag uitgaau, ver
heffen tol eene soort van zelfstandige zedelijke ligchamen, maar onderwerpt
ze te gelijk aan zoo veel beperkende bepalingen, dat zij, even als thans in
de meeste gevallen, niet meer zullen zijn dan een onderdeel der gemeente
huishouding. Het erkende doel dier poging om de openbare banken in op
zich zelve staande iurigtingen te hervormen, is geen ander dan om haar al
lengs een eigen bedrijfskapitaal en tevens den eigendom van de gebouwen en
meubelen, voor de inrigting vereischt, te doen verkrijsen. Waren zjj een
maal in het bezit van een en ander, dan zoudendus redeneert mende
lasten der banken aanmerkelijk verminderen, en dus ook derenten, van dc
pandgevers te heflentot hel laagst mogelijke bedrag kunnen worden ver
laagd. Maar de bereiking van dit doel wordt, naar het gevoelen dezer le
den, door de op zich zelve zeer nuttige bepalingen der artt. 20 en 21 van
het wetsontwerp zoo goed als onmogelijk gemaakt. Dat toch de hier be
doelde banken slechts in naam zekere zelfstandigheid zouden bezitten, is,
als men een aantal bepalingen van het wetsontwerp inziet, volkomen dui
delijk. Enkele leden waren er, die nog uit een ander oogpunt, namelijk
uil dal der tegenstelling van de openbare aan de bijzondere bankenbe
weerden dal de regering bjj bet ontwerpen dezer wel ,op twee gedachten
heeft gehinkt. Vrij algemeen noemde men de redactie der wet niet gelukkig.
'sGRAVENHAGK, 14 April.
Z. M. heeft vergunning verleend aan den kolonel van den generalen
staf J. A. Besier, chef van het topographiscb bureau bjj het ministerie van
oorlog, tot bet dragen van de versierselen van ridder der Leopolds-orde
hem door den keizer van Oostenrijk geschonken.
Z. M. heeft goedgevonden 1°. ie belasten met het bevel over het 8"e
reg. den luit.-kolonel P. H. i. Hoogevcen, van het corps; 2\ te benoemen,
bij bet 85te reg., lot luit.-kolouel den majoor R. M. Verniers van der Loeff,
van hel corps; tot majoor den kapitein l»le kl. G. B. G. Stoop, van het reg.
grenadiers en jagers; 3». in zijnen rang over te plaatsen bij het reg. grena
diers en jagers den kapitein H. E. J. lleymans, van het 2de reg. infanterie;
4°. op zijne aanvrage pensioen toe te leggen aan den majoor S. Pijpers;
onder-directeur in het wapen-depót te Gorinchem, met toekenning van den
rang van luit.-kolonelen 5°. den luit. fer zee 2de kl. jhr. G. A. van Nis-
pen, op Zjjn verzoek, eefvol uit de zeedienst te ontslaan, en den adelborst
ls'd kl. C. Vrecde, te bevorderen tot luit. tér zee 2de kl.
Tot bewaarder van de hypotheken, het kadaster enz. te Almelo is
benoemd de heer W. F. Mensingthans surnumerair der registratie.
H. M. de koningin, HH KK. Hll. prins en prinses Hendrik, HH.RK.
HH. prins en prinses Frederik en prinses Maria hebben Zondag het Avond
maal in de Waalsche kerk onder het gehoor van d'. Zubli bijgewoond.
Z R. H prins Alexander woonde dc dienst bij1 in' de Willemskerk/onder
De prijs der Courant is f 3.per vierendeel
jaars. afzonderlijke nommers zijn tegen 10
Cents verkrijgbaar.