Fer Telegraaf.
Behoud, waar het kan, van de bestaande, door de ondervinding deugde-
lijk bevonden, verordeningen; verbetering van het gebrekkige; aanvulling
der leemten. - Regeling bij deze wel van bet gymnasiaal en akademisch
ouderwijs, van het ouderwijs van rijkswege gegeven of vereischt tot oplei- i
ding van officieren bij de zee- en landmagt en van militaire geneeskundigen
eerbiediging der vrjjheid van het bijzonder en kerkelijk onderwijs. Over- j
brengiug der propaedeutische studiën naar de gymnasia. Deze verdeeld in
progymnasia, met minstens vierjarigen cursus, waar slechts de hoofdvak- j
ken worden ouderwezen, ten behoeve van kleinere gemeentenen als kweek
scholen voor algenieene, vooral litteraire beschaving, en in gymnasia met
zesjarigen cursus, waar al de vakken worden onderwezen, vereischt lot
voorbereiding voor akadeiniscbe studiën. Verband lusschen en aansluiting
iler progyuinasia aan de gymnasia. Verpligiing aan de gemeenten van
20000 zielen en daaiboven lol bel opriglen en onderhouden van een gym
nasium De inrigtiug van alhenaea, van genees-, heel- en verloskundige
scholen, van pharmaceutische scholen en van kweekscholen voor vroedvrou- j
wen overgelaten aan de gemeenten door welke deze scholen reeds zjjtt of
rnogten worden ingerigt. Het al of niet subsidiëren daarbij geheel voorbe
houden. Behoud der hoogescholen te LeydenUtrecht en Groningen, J
met hare faculteiten, uitgezonderd de theologische, die vervalt. Toeken
ning der sommen, dus»crrevjn rijkswege voor hei onderwijs in de theologie
aan de hoogescholen toegestaan, aan een of meer kweekscholen Ier oplei
ding van leeraren voor hel hervormd kerkgenootschap, indien en zoolang
het oprigten daarvan door dat kerkgenootschap wordt goedgevonden. Behoud
der subsidien dusverre van rijkswege aan kweekscholen en seminaria tot
opleiding van leeraren voor cenig kerkgenootschap of kweekelingcn voorden
geestelijken stand verleend. Bevoegdheid toegekend aan de leerlingen van
kerkelijke kweekscholen en seminaria, gevestigd in gemeenten, waar eene
hoogeschool is, om de lessen der hoogleeraren ie volgen. Bij elke hoo
geschool onderwijs in al de vakken, waarover de examina loopeu, behalve
dat alleen aan de Leydsche hoogeschool ouderwijs wordt gegeven in de
vakken, vereischt voor de examina in de ooslersche letterkunde, onder
welke vakken tevens die zijn, welke beoefend moeten worden door hen,
die zich voor de burgerlijke dienst in Iuilig bestemmen. In verhand daar
mede opheffing van liet zoogenaamd Indisch instituut te Leyden. Vrijheid
van studie; geen verpliste collegiën; geen bepaling omtrent den duur der
studie aan de hoogeschoolbehoudens mogelijke bepaling van den duur der
klinische oefeningen; geen testimonia van waargenomen collegiën, maar
examina voor alle vakken; overigens elke cursus 1:1 den regel halfjarig.
Jaarlljksche uilschrjjving van acht prijsvragen out beurten aan elke hooge
school. Beoordeeling door dc faculteiten der andere hoogescholenbelooning
beslaande in gouden eerepenningen. Zes beurzen van ƒ400 aan elke hoo
geschool verleend, ter ondersteuning van onvermogende verdienstelijke stu
denten. Jaarlijks ƒ3000 beschiknaar gesteld voor wetenschappelijke rei
zen, door onbemiddelde uitstekende jongelieden, die hunne studiën voltooid
hebben. Als onderwijzers aan de hoogescholen alleen werkzaam hoog
leeraren en privaat-docenten, welke laatste de stof zullen leverei) voor
aanstaande hoogleeraren. Geen buitengewone hoogleeraren meer. Aan de
hoogleeraren, zonder onderscheid bij welke hoogeschool zij geplaatst zijn,
hetzelfde bedrag van jaarwedde van rijkswege toegekend: minimum ƒ2500,
maximum 4000. Bovendien de helft der bijdragen van de studerenden
geljjkelyk onder de hoogleeraren van elke hoogeschool verdeeld. In buiten
gewone gevallen eene jaarwedde boven het maximum. Benoeming van
eiken hoogleeraar tot hel onderwijzen van bepaalde vakken, die in de aan
stelling worden uitgedrukt. Vrijheid aan de hoogleeraren om ook andere
vakken te docerenen om onderling enkele vakken te ruilenmits onder
Itooger goedkeuring. Onvereenigbaarheid van het hoogleeraarschap mei
andere, tjjdroovendeof aan den werkkring vreemde, betrekkingen. Fa
cultatief emeritaat aan de hoogleeraren op 65 jarigen, verpligt emeritaat op
70 jarigen ouderdom. In heide gevallen behoud der volle jaarwedde als pen
sioen. Niemand lot de lessen aan de hoogeschool toegelatenzonder
voorafgaand met goed gevolg afgelegd examen hij eene staatscommissie,
leu ware het bewijs wordt geleverd van met goed gevolg afgelegd eindexa
men aan een gymnasium. Inschrijving bij den rector der hoogeschool.
De collegiegelden als zoodanig afgeschaft. Jaarlljksche betaling van ƒ200
aan het rijk. Door niet—studentendie slechts enkele lessen wenschen te
volgen, eene matige som aan het rijk te betalen. Geene andere betaling
hoegenaamd door de studerenden, behalve de vrijwillige honoraria voor de
privaat-docenten en de kosten der diplomata na afgelegd examen. Behoud
der collegiën van curatoren, maar niet periodieke aftreding. Behoud van
senaat, rector en assessoren, maar niet verbeterde omschrijving van bevoegd
heid. Akademisclie tucht hij rector en assessoren en bjj den senaat.
In elke faculteit tweeërlei examina; een of meer candidaats-examina en een
doctoraal. De eerste bij de faculteiten, het laatste hij eene staais-coinmissie.
Een ieder tot de examina toegelaten, onverschillig waar Itrj de kundighe
den verkregen heeft. In de reglsgeleerdbeid twee doctoraten regten en
staatswetenschappen. In de geneeskunde twee doctoraten: genees-, heel-
en verloskunde en artsenijbereidkunde. ln de wis- en natuurkunde drie
doctoraten: wis- en natuurkunde, scheikunde en natuurlijke geschiedenis.
In de letteren vijf doctoratenKlassieke, Semitische-, Indische-, Polynesi
sche- en Nederlandsche letterkunde. Vrijheid tot hel openen van bijzon
dere scholen van hooger onderwjjs. Toezigt op alle scholen var. hooger
onderwijs, met uitzondering der rijks-hoogescholen uit te oefenen door een
of meer inspecteurs. Regeling van het militair hooger onderwijs, thans
gegeven aan liet koninklijk instituut voor de marine te Willemsoord aait
de koninklijke militaire akadetuie te Breda en aan de rijkskweekschool voor
militaire geneeskundigen te Utrecht. Behoud in hoofdzaak der bestaande
grondslagen. Bij de overgangsbepalingen dc bestaande regten zoo veel
mogelijk geëerbiedigd en bij twijfelachtige gevallen in den meest gunsligen
zin heslist.
'sGRAVENUAGE, 5 Maart.
Z M. heeft benoemd tot ridder der orde van de Eikenkroon den lslcn
luit. F. de Bas, van den gcneralen staf.
Z. M. heeft goedgevonden den luit.-kolonel H. A. Tobias, van het 2de
reg. huzaren, en den majoor jhr. G. B. van Bronkhorslvan liet wapen
der infanterie, adjudant van Z. K. 11. den prins van Oranje, op hunne
aanvrage, op pensioen te stellen, en aan den eerstgenoemde den rang van
kolonel te verleenenvoorts Ic benoemen: bij den grootenstaf, tot adjudant j
van Z. K. U. den prins van Oranje, den ritmeester 3lJe kl. V. VY. B. baron
Beittiuck tot Schoonheien, van het 3de reg. huzaren; bij het wapen der
cavalerie, hij den staf tot lste" luit. den 2de° luit. A II. Melelerkampvan
dien staf; hij liet lsle reg. huzaren, tot majoor, den ritmeester l5te kl. J. i
A. Hallungius. van het corps; tot lsttn luit den 2dcn luit. W'. J. A. Boel-
laard, mede van het corps; bjj het 2dc reg. huzaren, tot luit.-kolonel den
majoor jlir. A. 11. des Tombe, van hel lslc reg. huzaren lot ritmeester 3de
kl. den l6len luit. E. L. H.van Lanschol Uitbreektvan het corpshij hel 3dc j
reg. huzaren, tot ritmeester 3Je kl. den ls,e» luit. VV. van Ling, van het corps.
De minister van marine zal Vrijdag en die van binnen! zaken Zatur-
dag aanst. geen gehoor verleenen.
In de zitting van de tweede kamer van gisteren zijn de beraadslagin
gen voortgezet naar aanleiding van de interpellatie van den heer Tltorbecke
over de jongste kamerontbinding, waarover nog het woord voerden de lilt.:
van der Linden, Storm van 's GravesandeGodefroi, Oldenhitis Gratama,
Saaymans Vader, Haflmans, MoensGefken en de Bosch Kemper. De
laatste deed hel voorstel om de beraadslagingen te sluiten en over te gaan
tol de orde van den dag. De heer Blussé van Oud-Alblas stelde eene andere
motie van den volgenden inhoud: »De kamer, gehoord de inlichtingen der
ministers, is van oordeel dat geen landsbelang de jongste ontbinding der
kamer vorderde, en sluit de beraadslagingen." Na eene woordenwisseling
tusschen de hh Blussé van Oud-Alblas, Dullert, van der Linden en den
voorzitter over de wjjze van behandeling dezer beide voorstellen, werd de
motie van den heer de Bosch Kemper in stemming gebragt, en met 39 tegen
32 stemmen verworpen. Vóór hebben gestemd de hh.: Begram, Saaymans
Vader, Gefken, van der Does de Willcbois, de Casembrootvan der Uucht,
Taets van Amerongen Nierstrasz, Hoffman, Kien, de Bosch Kemper, Kalft,
J. K. van Golisiein, Verlteijen, van liardenbroek van Lockhorst, van Was-
senaer Catwjjck, Pijnappel, Simons, W. vatt Golisiein, Haffmans, Smitz,
du Marchie van Voorthuysen, van Sypesteyn, van Kttyk, van Foreest, van
Nispett van Sevettaer, van Zinnicq fiergmanu, Rochussen; lnsinger, de
BrauwBorrel en van Naamen van Eemnes.
Daarna stelde de heer Blussé van Oud-Alblas op nieuw zijne motie voor,
welke alstoen in behandeling werd genomen. Nadat de heer van Wassenaer
Catwjjck daarover het woord gevoerd had en zich ten stelligste er tegen had
verklaard, werd besloten de beraadslaging den volgenden dag voort te
zetten
ln de zitting van heden werd de beraadslaging over de motie Blussé
voortgezet.
De minister van hiuncnl. zaken beantwoordde dc sprekers, die gisteren
hel woord voerden. Wat de motie vat: den heer Blussé betreft, meende
de minister dat de bewoordingen gehoord de inlichtingen der ministers"
eigenlijk veranderd moeten worden In: weigerende de inlichtingen der
ministers," daar de kamer niet schijnt te willen afwachten de inlichtingen,
door den minister van buiten!, zaken bjj de behandeling van zijn hoofdstuk
ENGELAA U.
LONDEN. 3 Maart.
De heer Disraëli heeft de conservative leden van het Lagerhuis uitgenoodigd
op aanst. Donderdag aan zijne woning eene onderlinge zamenkomst te
houden. Denkelijk zal de heer Disraëli alsdan inlichting aan zjjue aanhan
gers geven omtrent zjjn plan van regeringsbeleid en dc hoofdtrekken van
dat plan aanwijzen.
De gevangen genomen Fenians, betrokken in den aanslag op de ge
vangenis in Clerkenwell, zijn naar het crimineel geregtshof verwezen. Al
hier moet weder, naar men verneemt, van wege de Fenians een aanslag
plaats gehad hebben op hel leven van twee policie-beambtendie echter
mislukt is. De daders zouden aangehouden zijn.
Men wil weten dat de baron Lionel von Rothschild, het alhier aan
wezige hoofd van het bankiershuls van dien naamlot dc waardigheid van
pair zal worden verheven.
Het Lendensch genootschap van sterrektinde heeft den Franschen
sterrekundige Leverrier, wegens z(jn jongste geschrift over het planeten
stelsel, met de gouden medaille des genootscliaps bekroond.
Berigten uit Ncw-York meiden dat hel congres de punten van aan-
klagte tegen den president Johnson heeft aangenomen. Hij wordt beschul
digd van overtreding der wetdoor buiten toestemming van den 6enaat den
heer Stanton afgezet en den generaal Thomas in zijne plaats benoemd te
hebben, alsmede door de poging om den generaal Ewtng te bewegen tot
het uitvoeren van bevelen die hem niet door tusschenkomst van den gene
raal Grant geworden waren.
FRANHR1JH.
PARIJS, 3 Maart.
De reis van prins Napoleon naar Dtiitschland blijft nog altijd aanlei
ding geven tot vele onderstellingen. Men wil maar niet aannemen dal die
reis met geen staatkundig doel is ondernomenen meent dat die toch minstens
ten doel zal hebben de betrekkingen tusschen Pruissen en Frankrijk hech
ter te maken.
De keizerin heeft het plan opgevat tot het opriglen eener vereeniging
tot het verleenen van hulp aan gekwetsten bij zeegevechten. Men zou vol
gens haar denkbeeld eene kleine flotille van stoombooten moeten inrigten,
die onder onzijdige vlag zich tusschen de vijandelijke schepen zou begeven
om dc gekwetsten over tc nemen.
rmussEN.
BERLIJN 3 Maart.
De Staats-/énzeiger Bevat dc kon. verordening omtrent het beslag leg
gen op het vermogen van den koning van Hanover. Naar een onzer dag
bladen meldt neeft het staatsgeregtshof besloten tegen graaf Platen, die
zich bjj koning George te Hietzing bevindt, eene aanklagt wegens hoogver
raad in te stellen.
De bondsraad van het Duitsche tolverbond heeft, onder voorzitting
van graaf von Bismarck, alhier zijne eerste bijeenkomst gehouden.
In Hessen wordt een ongeleekend stuk verspreid, bevattende eene op
roeping aan de getrouwe Ketir-llessen om zich manmoedig te betoonen, ten
einde het juk der vreemde overheersching van de schouders te werpen. Met
het oog op het gepleegde onregt, den smaad, die geduld moest worden,
kan dc dag van vergelding niet lang meer op zich laten wachten.
BERLIJN, 4 Maart. Als officieus wordt gemeld, dat de Russische rege
ring aanzienlijke aankoopen van graan in de provincie Posen doet en dat
dit de aandacht der autoriteitan heeft gewekt.
De Prov. Corr. zegtdat de stappen der regering tegen den koning
van Hanover ongetwijfeld de goedkeuring van het Pruissische volk zullen
verwerven ook de Europeschc mogendheden zullen die maatregelen onver
der staatsbegrooting toegezegd.
De heer Pijnappel ging het verschil na dat lusschen moliën van orde en
van vertrouwen of wantrouwen bestaat en bestreed deze motie van wan
trouwen des heeren Blussé, voornamelijk op den grond, zooevctt door den
minister van hinnenl. zaken aangevoerd.
Dc hh. van Nispen, Rochussen, Zinnicq Bergmann, Verheijen van der
Does de Willebois, Saaymans Vader en Gefketi motiveerden hunne stem
tegen, de hh. Storm, de Brnyn Kops, van Eek en van der Linden vóór
de motie. Nadat ook nog de voorsteller z(]ne motie had verdedigd is de
zitting verdaagd tol morgen.
BUITENLANDSCHE BERIGTEN.
