bandschriften incunabelen en andere zeldzame boekwerkenuitmakende de
bibliotheek van wijlen den heer mr. Joh. Enschedé. Voor de volgende num
mers zijn de daarbij gestelde aanzienlijke prijzen besteed: 965. Uistoire du
mondeHS. op perk. met 49 miniaturen ƒ3000. 966. Teuthonista1477,
ƒ75- 975. Schedel, Liber Cronicarum, 1493, ƒ180. 1016. Guido van
der Columnen Historiën van TroyenGouda 1479, ƒ80. 1018. Historyes of
TroyeWyttken de Worde, 1503, ƒ2000. 1069. Ptolemaei Geographia
1525, ƒ160. 1079. Negen Nederl. reizen1598-1605 ƒ625. 1081. Ze
ventien reisbeschrijvingen ƒ115. 1082. Zes reisbeschrijvingen 110.
1084. Acht reisbeschrijvingen 125. 1179. Verzosa, Transitos Philippi 11 I
in AngliamUS. ƒ200. 1220. Cronecken der Sassen, 1492, 126.
1321. Breydenbach üeylighen bevardenMentz 1488, ƒ120. - 1322. Brey-
denbach, Saintes Peregrinations, Lyon 1488, ƒ310. 1419. 11S. van de
Lael, Beschr. van W. Indien 100.1457. HS. van denzelfd, Beschry-
vinge van Brasil f 150. 1459. 9 pamfletten over Brazilië, 1637—56,
ƒ100. 1484. Diplomata Belgica 1IS. uit de Bibl. van UfFenbach 100.
1548 Cronike van üollant, van van Naaldwijk, Leyden 1483, 85.
1600. SpanheimOraison fun. sur Fréd. Henry, Leyde, Elz. 1645. ex.
op Japansch papier 49 1711. BariholomeessenMemory van het beleg
van Haarlem, HS. van een ooggetuige 40. 1744. Genealogien van B re
deroden HS. 18c eeuw 92. 1789. Van der Beke, Chronyk van Utrecht
HS. 15e eeuw 50. 1793. Scboemaker, Levens der bisschoppen van Utregt
f90. 1863. Montfaucon, Antiquités et Monarchie Frang., 20 vol. 285.
Door den gemeenteraad van Haarlem is 1000 beschikbaar gesteld lot
aankoop van eenige oude werken uit genoemde bibliotheek.
In de Jlaandag II. te Amsterdam gehouden vergadering van de kon.
akademie van wetenschappen heeft de luit.-generaal Knoop eene verdediging
voorgedragen van de pligtsbetrachting der Nederlandsche troepen in den slag
van Waterloo, tegen de gehegl onjuiste voorstelling daarvan gegeven door
den Berlijnscheu geschiedschrijver Pertz, laatstelijk nog in de Berlijnsche
akademie van wetenschappen. Hij erkende dat er schrijvers waren, die
ongunstig spraken over de houding der brigade van Bylandt, maar die
ongunstige getuigenissen waren reeds vroeger door hem wederlegddoch j
door de weinige verspreiding onzer geschriften in hel buitenland was die
wederlegging aldaar niet bekend geworden. Pertz had namelijk beweerd
dat een deel van het Nederlandsche leger, bij den aanvang van dien veldslag
op de vingt was gegaan en heeft tevens over de brigade van Bylandt deswege
zich een streng afkeurend oordeel veroorloofd. De heer Knoop gaf als oor
zaak van deze dwaling op, dal de heer Pertz het tegen het Nederlatidsch
leger zeer eenzijdige werk van Seiborn geraadpleegd heeft, zonder kennis
te nemen van het door hem in 1845 daartegen geschrevene, hetwelk en in
liet Frausch en in hel Duitsch was vertaald. Uil verschillende bijzonderhe
den deed hij uitkomen, dat de brigade Bylandt niet is teruggetrokken, dan
na op een zeer gevaarlijk punt moedig te hebben stand gehouden, en niet
dan toen het bleek, dat de vijand daar te maglig was. Hij wees er op
dal vele der Engelsche bataillons, wier roem niet betwist wordt, ook op
sommige punten zijn teruggetrokken en dat de krijgsgeschiedenis leertdat
zelfs de iiiimuntendste troepen soms voor een sterkeren vijand hebben moe
ten wijken, zoodat de heer Pertz niet, dan na een volledig onderzoek in
het liooreu der verdediging, zijne ongemotiveerde beschuldiging had mogen
uitspreken. Hij beriep zich op het oordeel van onderscheidene buitenlanders
tot bevestiging van zijn gevoelen in dal geschilpunt, en eindigde met de
verklaring, »dat hij deze laak tol handhaving der eer van ons leger en van
den roem van ons volk had ondernomen, zonder eeuigen hartstogt, dan die
van wetenschap en waarheid." Deze voordragt, blijkbaar door de vergade
ring met groot genoegen aangehoord, werd gevolgd van eene discussie over
de beste wijze, waarop deze wederlegging van Pertz ook buitenslands be-
kend zou kunnen worden gemaakt. De slotsom wasdat bij acclamatie
besloten werd aan de Berlijnsche akademie daarvan keuuis te geven, met
toezending der verslagenwaarin de bjjdrage zou worden opgenomenter
wijl aan den heer Knoop de wensch werd te kennen gegeven dat Itjj de
hem meest gepaste maatregelen mogt nemen om zjjne wederlegging iu eene
meer algemeen gele/ene taal bekend te maken.
Men vreest dat de stoombooten Ivanhoevan Leith naar Amsterdam
en Therese, van Grangemouth naar Rotterdam, op den lcn dezer vertrok
ken in den storm van den 2™ met man en muis zijn vergaan daar er se
dert dien tijd geene tijdingen van een dier bodems zijn ingekomen. Beide
stoombooten hadden eene volle lading, voornamelijk beslaande uit gietijzer,
aan boord en stonden als goede zeeschepen bekend.
Door den gemeenteraad van Arnhem is besloten aan een der leeraren
van de hoogere burgerschool vergunning te verleenen tot het gebruik maken
van een der lokalen en van de leermiddelen dier school, voor het geven
van onderwijs in natuurkundige wetenschappen aan dames. Een zestigtal
moet zich daartoe hebben aangemeld.
Naar men uit Leeuwarden meldt zal de heer dr. E. Verwijs provin
ciaal archivaris-bibliothecaris enz., eerlang die stad verlaten en zich te
Leyden vestigen, ten einde mede te werken aan het Woordenboek der
Nederl. Taal van de hh. dr. M. de Vries en dr. L. A Te Winkel.
In den morgen van den 6(len dezer beving schrik en ontsteltenis de
bewoners van de Uaspelwijk te Zevenhuizen, in Groningen, toen zij bij
hun ontwaken zagen, dat de woning van de weduwe K. Louwers geheel
was verdwenen. Den vorigeu avond stond die kleine stulp nog daar, om
eene oude vrouw van ruim 60 jaren met haar schaap en een kleinen in
boedel tegen hel gure jaargetijde te beschermen, en dien ochtend was van
alles niets meer te vinden dan een hoopje stof en aseh. De vlammen had
den in den nacht huisje, vrouw, schaap en verder alles verslonden, zonder
iets te sparen en zonder dat iemand het had bemerkt Daar de oude vrouw
gewoon was een heeten steen mede naar bed te nemen, is hel mogelijk,
dat daardoor de brand is ontstaan.
Te Hoogeveen is reeds den 9dcn dezer een persoon bij het schaatsen
rijden op liet kanaal verdronken Ook te Delfzijl is een 16jarig jongeling
door hel ijs gezakt en verdronken.
's GRAVENHAGE 12 December.
Z. M. heeft vergunning verleend aan den Oost-Indischen ambtenaar
J. G. F. Riedel, adsistent-resident van Gorontalo (res. Meuado), tot het
aannemen der versierselen van ridder 2de kl. der orde van den Zahringer
Leeuw, hem door den groothertog van Baden geschonken.
Tot bnrgemeester der gemeente Purmerende is benoemd de heer mr.
H. C. Hooft Hasselaeronder toekenning van eervol ontslag als burgemees
ter der gemeente Westzaan; voorts zijn, onder meer anderen, herbenoemd:
als burgemeester der gemeente Valkenburg de heer J. Muller en als burge
meester der gemeente Bodegraven de heer J. van Dam Jz.
Tot ontvanger der registratie en domeinen te Weesp is benoemd de
heer A. C. van Steenbergen, thans te Papendrechten tot ontvanger der
in- en uitgaande regten te Veenehrugge de heer W. baron van Ittersum
thans geagreëerd klerk te Hardenberg; voorts is, op hun verzoek, eervol
ontslag verleend aan den heer J. J. M. Gordon, als bewaarder van de hy
potheken te Alkmaar, en aan den heer C. J. A. Greven, als ontvanger der
directe belastingen te Westergeest.
Tol leeraar aan de rijks hoogere burgerschool te 's Hertogenbosch is
benoemd de heer E. de Jong, onderwijzer in de gymnastiek aan de rijks
kweekschool voor onderwijzers in die gemeente.
Tot commissaris van policie en waterschout te Enkhuizen is benoemd
de heer J. W. Ketnna, thans commissaris van policie te Brielle; en tot
commissaris van policie en waterschout te Brielle de heer L. A. J. F. Y'ol-
teleu thans commissaris van policie Ie Enkhuizen.
Z. M. heeft goedgevonden de officieren van gezondheid 3de kl. bij de
zeemagt J. Mijers en G. F. Rochat te bevorderen tol officieren van gezond
heid 2de kl.
De gepens. officier van gezondheid lsle kl. van het leger in Ned. Indie
E. W. Muller is benoemd tol officier van gezondheid bij het koloniaal mi
litair invalidenhuis op Bronbeek.
De minister van binnenl. zaken zal Zaturdag aanst. geen gehoor verleenen.
In de zitting van de tweede kamer van gisteren is de interpellatie van
den heer Pijnappel betreflende de werken der Uollandsche kanaalmaatschappij
behandeld. Ter voldoening aan het door dezen uitgedrukt verlangen wer
den door den minister van binnenl. zaken sommige bescheidenhet alge
meen plan betreffende, overgelegd. Het contract met den aannemer was
geen regeringsstuk, en slechts bij de regering in vertrouwen bekend. Die
stukken werden gesteld in handen eener commissie tot onderzoekbeslaande
uil de hh. Pijnappel, Godefroi, Stieltjes, Simons en 's Jacob. Nadat de
heeren Pijnappel, van der Linden, Thorbecke, lnsinger en de minister van
binnenl. zaken het woord hadden gevoerd, werd deze interpellatie als afge
daan beschouwd. Daarna kwam in behandeling het wets-ontwerp tot ver
hooging van hoofdst. V der staatsbegrooting voor 1868 (exploitatie der
staatsspoorwegen). Aan de algemeene beraadslagingen namen verschillende
leden deel. Over het algemeen was het oordeel over de oprigting der maat
schappij niet gunstig. De exploitatie der lijnen Almelo-Salzbergen en Luik-
Limburg vond afkeuring; door anderen werd de staking dier exploitatie ten
sterkste afgeraden.
In de zitting van heden zijn de beraadslagingen voortgezet.
De heer Dumbar verklaarde zich voor hel wetsontwerp uit het oogpunt
van het algemeen belang; hij vroeg evenwel eenige inlichtingen.
De heer van den Heuvel betoogde dat even goed als de lijn Almelo-Salz
bergen ook de lijn Eindhoven-Luik door den slaat in exploitatie dient te wor
den overgenomen.
De heer van Rappard was van meening dat de regering noch de bevoegd
heid noch het regt heeft de exploitatie voort te zetten van genoemde zij
lijnen, als behoorende aan particuliere maatschappijen.
De hh. Bots en Hollingerus Peypers ondersteunden hel gevoelen van den
heer van den Heuvel.
De minister van binnenl. zaken beantwoordde de verschillende sprekers.
Hij verdedigde het ontwerp van wet in het breede; waardeerde ook hel be
lang der particuliere zijlijnen en herhaalde de verzekering, dat, als dit
zonder groot financieel nadeel geschieden kon, de regering niet ongenegen
was ook die dienst casu quo over te nemen maar daartoe moesten dan nieuwe
contracten gesloten worden.
In art. 1 heeft de regering eene verhooging van 150.000 aansebragt.
Al de overige artt. zijn aangenomen, zoomede de wet met algemeene stemmen.
Blijkens de onteigeningswet voor den spoorweg -'s Gravenhage-Gouda
zal die weg aanvangen op den spoorweg Rotterdam-Goudabij de draai
brug over de ringvaart van den Zuidplaspolder. Verder is hij ontworpen
in nagenoeg regie rigting naar 's Gravenhagelangs de noord-oosteljjke
grens van de kom dier gemeente, eindigende aan den Beziiidenhoiilschen
weg. Van het daar te maken station is bij het plan gerekend op een ver
bindingsweg naar den Holl ijzeren spoorweg, aansluitende aan dien spoor
weg ten noorden van de Delftsche trekvaart.
I)c spoorweg van Harmeien naar Breukelen zal loopen door de gemeenten
Harmeien, Haarzuilens, Laag-Nieuwkoop Ruwiel en Breukelen-Nijenrode
uitgaande van den Ned. Rijnspoorweg van Rotterdam naar Utrecht nabij het
siation Harmeien, in regte rigting naar het station Breukelen en aanslui
tende nabij dat station aan den Ned. Rijnspoorweg van Utrecht naar
Amsterdam.
Wij vernemen, zegt het D.dat Z. K. U. prins Frcdcrik het voor
nemen heeft opgevat eerlang groote werken op zijne goederen ter verfraaijing
te doen uitvoeren, door den aanleg van parken, lanen, parterres, vijvers,
enz. Tot dat einde heeft Z. K. H. den lieer Petzolt, van het landgoed
Muscat), in Silezië, herwaarts doen komen, om de leiding dier werken op
zich te nemen.
