KOFFIJHÜIS^O^ PAAUW
Neerlandsch kofïijluti*
HAARLEMMERSTRAAT.
1M IMfll 11 Mfti»
SCHOUWBURG TE LEÏOEIV.
EEN ARME DEIAEL
NIEUWBAKKEN EDELMAN.
BE RE1PLAQA1T DIE NIET RAHIPLAGEERT.
maker, die zich zelf voor een man van gewicht houdt, Acaste en Cli-
tandre, de geparfumeerde markiesjcsde nicisbeduidendc verwaande fatten
en voorts Célimène, de volleerde kokette, «la charmante Sirène" Ar-
sinoé, die uit pruderie de galanteriên van anderen veroordeelt, omdat haar
eerste jeugd voorbij is, en eindelijk de natuurlijke eenvoudige Elianthe,
die de kuust verslaat geestig te zijn zonder kwaad te spreken ziedaar
het geheele personeel, dat Molière ten tooneele voert.
Het overzicht, dat dr. lieville van 't geheele stuk gaf, kunnen wij hier
zeker gerust achterwege laten; ieder, die de geestige voordracht van 't be
roemde gesprek tusscheu Célimène en Arsinoé, en van de vermaarde «scène
du sonnet" heeft gehoord, zal zich zeker haasten zijn Molière nog eens ter
hand te nemen
De Misanthrope is eene comedie, en toch zeide dr. R. is er iets hoog
tragisch in. We krijgen te veel sympathie voor Alceste, om niet iets te
voelen van 't «noir chagrin" dat hem voortdurend kweltom niet iels te
begrijpen van zijn verlangen naar eenzaamheid, naar een plekjen op aarde,
waar men «vrij een man van eer kan wezen" om hem niet te bewonde
renals hij bereid is de ontmaskerde kokette volkomen vergiffenis te schen
ken, en alleen dan haar voor goed verlaat, wanneer ze de lichtzinnige we
reld verre verkiest boven de grootmoedige liefde van den man die alleen
haar waarlijk bemind heeft. Bovenal komt dit aan 't licht, als wij na
gaan hoe Molière zelf over dien menschenhater heeft geoordeeld. Het ant
woord op deze vraag zal ons tevens de moraal van den comedieschrijver leeren
kennen. Langen tijd, zegt spr.heeft men gemeend dat de dichter Philinte ge
lijk gaf en Alceste veroordeelde; dat hij dezrn belachelijk had willen maken in de
oogcn van 't publiek, en daarom zijne oprechtheid zoozeer had overdreven. Ge
heel ten onrechte. Men is dan ook in onze eeuw van dit oordeel teruggeko
men. liet geheim van Molière's Misanthrope ligt in 'ticven van Molière zelf.
Beter dan iemand anders heeft hij de gebreken van alle standen der maat
schappij leeren kennen, en ze op geestige wijze in zijne verschillende come
dies aan de kaak gesteld. Maar hij kon zich niet altijd met die ondeugden
vrolijk makendaartoe griefden ze hem te diep. Er schuilt dan ook een
groote somberheid onder zijn scherts, een somberheid, die steeds grooter
werd, toen het bleek, dat zijn jonge bekoorlijke vrouw een echte Célimène
was. Al de scènes van den Misanthrope zijn herinneringen uit 'l leven van
den dichter, de Oronte's, de Philinle's, de Arsinoe's en de «pctits mar
quis" kende hij bij name en Alceste is hij zelf. Hoe tragisch wordt uu dat
blijspel, vooral als men bedenkt, dat bij de opvoering Molière de rol van
A'cste en madame Molière die van Célimène speelde. Hoe moet het hart
van den dichter gebloed hebben, als hij onder de toejuichingen van het par
terre zijn vrouw haar lichtzinnig gedrag verweet en haar repliek hem her
innerde hoe zwak hij was bij al zijn zedelijke grootheid tegenover haar
valsche vleijcrij. Alles herinnert ons hier aan de schoone verzen van de Musset
waarin hij de ontboezemingen der ware dichters hij zwaarden vergelijkt,
die wel door hun glans verblinden maar waaraan altijd een bloeddroppel hangt.
Alcesté-wordl belachelijk zegt men. I)at is zoo. Maar waarom? Omdat de
maatschappij, waarin hij leeft, zoo elcndig is. Daarin juist ligt het hoog tragi
sche van het stuk, daarin ligt zijn diepe moraal. Scherper had Molière de
wereld waarin hij leefde niet kunnen geesselen dan door te bewijzen, dat
een man van eer, een oprecht en edel karakter er belachelijk wordt. In
den Misanthrope heeft hij 't toppunt van zijn kunst bereikt. «Voila la vraie
comédie!"
Molière staal dus lijnrecht tegenover La Fontaine. De held van den fabel
dichter is «sociable", maar met opoffering van zjjn «dignité"; de held van
den comedie-schi ijver is «digne", maar ongeschikt voor 'l maatschappelijk
leven. Boredigeud echter kan men ook deze oplossing van hel probleem
niet noemen. De maatschappij toch is het gebied, waarop 't zedelijk leven
zich moet openbaren, en 't zedelijk ideaal mag men dus nietzooals Molière
wil, geheel en al buiten de maatschappij plaatsen. Ilooger dan de men
schenhater staat de meiischen>riend. Ook is er in Molière's Misanthrope
een zekere Irotscheid rn zelfgenoegzaamheid, die de schaduwkant van zijn
karakter uitmaakt. «II pose pour le misanthrope" en is egoïstisch op zijn
manier Hij had heler gedaan de algemeene richting van zijn tijd te ver
oordeelen dan op allerlei onbeduidende «détails" te vallen. Dal zou hem
edeler gemaakt hebben. Nu heeft hij veel van een lastige zedepreker. Zoo
zon hij b v. zonder schade voor de oprechtheid en toch ook zonder Orontc
te brutaliseren den verzenmaker zijn valschcn smaak onder 't oog hebben kun
nen brengendoor in het algemeen hel genre zijner poêsie af te keuren en
het ongelukkige «sonnet" wat meer te ontzien. Maar de geheele oplossing
van 'l probleem is voor de laatste lezing bewaard gebleven en zal hoogst
waarschijnlijk bij Vativenargues te vinden zijn
liet onderwerp dat gisteren behandeld is geworden, bood vvelligl minder
verscheidenheid aan. dan dal der eerste lezing, maar 't vvas ernstiger,
dieper, tragischer, liet heeft trouwens aan 't publiek ruimschoots de gele
genheid gegeven het veelzijdig talent van dr. Révilte op nieuw te bewonde
ren, en zeker zal ook de opkomst bij de laatste lezing den spreker toonen,
dat het Leidsche publiek hem tol hiertoe met de grootste belangstelling en
sympathie heeft gevolgd.
2 Februarij.
üurgcvü jiic
ONDEBTRODWDG. Bouwmeesterjm. 26j.en .1. W. Lambooy.jd. 34j.
P.M. W ijtenburgjm. 24 j en A.G. W.Tethof.jd 23 jM. H. Gonzaaljm.
27 j. en J. M. van Dnurcn jd. 38jP. J. Wouters jm. 37 j. en J. E. Smtnk
jd. 31 j. B Smit, wedr. 42 j en A. Coruielje jd. 36 j. J. W'itzenburg
wedr.43j. en N. C. van der Kwartel, jd. 38jtl. Zirkzee, wed1- 29j en J C.
Mondtjd. 30 j A F. Beukerjm 36 j. en A. de Meedejd. 31 j. G. Laros
wedr. 25 j en M. Krugswijk jd. 26 j.
Gehouden Verkooping van oiM'ocrcsiiIc goederen
in hel Heeren Logement aan den Burg, Zaterdag 2 Februarij.
Notarissen Mr. J. L. Klaverwyden en P. Mclier.
Een Winkelhuis en Erf, aan de westzijde van de ilcerengrncht, wijk
Vil, n°. 131. Kooper J. H. van der Hoek. 1540. Een Huis met Boven
woning, aan de noordzijde van hel Levendaal, wijk 111, n° 51. Kooper
J. van Tongeren. 1250. Een dito, als voren, wijk 111. n°s. 503 en 509.
Kooper M. v. d. Valk. ƒ1250. Een Huis, aan de noordzijde van de Klik
straat, wijk II, n°. 457. Kooper J. lmaus. ƒ230. Een dito, als voren,
wijk II, n». 458. Kooper E. du Pree. ƒ260. Een dito, als voren,
wijk 11, n°. 459. Kooper Plantfeber. 260. Een dito, aan de west
zijde van de Cellebroersgrachtwijk 1, n°. 469. Kooper W. Smit. ƒ312.
Een dito, aan de zuidzijde van de Galgstraat, wijk V, n°. 269. Kooper
J. J. van Ocrle. 535. Een dito, als voren, wijk V. n°. 272. Kooper
I). van der Barg. 610.Twee dito een aan de westzijde van de Kruisstraat
wijk V. ii°. 174, en een aan de oostzijde van de Kruisstraat, wijk V,
n°. 228 Kooper S. v. d. Wijngaard, ƒ902. Een dito aan de westzijde
van de Schagcnsteegwijk VI, n". 6G4, Kooper J. de Sau*agc Jr. ƒ311.
4 K a mts s j-nx s r ws
PROMOTIEN AAN DE LEYDSCHE IIOOGKSCÜOOL.
Den 5dim Februarij de heer P. J. Barnouw, med. doet., van Maasland,
in de verloskunde, met stellingen.
In het laatste deel der prachtuitgave van Het leven en de werken van
Vondeldat binnen kort ter perse gaat, wenschte ik een zoo mogelijk vol
ledige Bibliografie te geven van de verschillende editiën van Vondels werken
en van hetgeen «over Vondel geschreven of uit zijn werken vertaald is."
Vele bouwstoffen heb ik daarvoor reeds verzameld doch niet al wal van
dien aard bestaat kan mij bekend zijn; ik zal mij dus byzonder verplicht
rekenen aan al wie, onder 't adres van de heeren Gebrs. Binger alhier, mij
opgave wil doen van de titels, hoofdinhoud, getal bladzijden, platen, for
maat en verdere byzonderhedenhel zij der min algemeen bekende uitga
ven, hel zij der vertalingen naar Vondel of werken en verloogen over
hem, die in zijn bezit zijn.
Amsterdam, January 1867. J- VAN LENNEP.
AOVEKTEVTIEN.
Op den 2deD Februarij 1867 overleed alhier, tot diepe droefheid zijner
Broeders en Zusters, in den ouderdom van ruim 21 jaren, de Heer JOHAN
NES FREDER1K PRINS, Student in de Regten aan de Hoogeschool.
Eenige kennisgeving. Mp. J. A. W1LLINGE PRINS.
Heden overleed plotseling; tot groote droefenis van mij en onze kinderen,
mijn geliefde Echtgenoot P. A. SCHAR W ACHTER in den ouderdom van
ruim 62 jaren. Allen die den braven ontslapene gekend hebben zullen ons
verlies beseffen.
Leioen, 2 Februarij 1867. Wed. P. A. SCH ARW ACHTER, geb. Trobw.
De Smederij zal door mijgesteund door een mijner oudste zonen,
worden voortgezetin de vaste hoop dat allen die mijn Echtgenoot ver
trouwen schonken en begunstigdendat ook ons zullen doen.
Voor de bewijzen van deelneming, beloond bij het overlijden van onzen
geliefden Vader, betuigen wij, ook namens de familie onzen liar I el ij ken dank.
Mr. J. F. B. BAERT.
M. A. BAERT, Bergsma.
Voor de vele bewijzen van deelneming, ondervonden bij het afsterven
onzer geliefde Moeder en Behuwd-moeder, betuigen wij onzen harlelij-
ken dank.
Uil aller naam,
Levden 2 Februari 1867. J. A. WETRENS.
WOENSDAG G Februari, des avonds ten 8 ure,
zal de Heer BAMBERG, op verzoek van velen, eene tweede gevarieerde
Voorstelling geven in de Goochelkunst enz.
WfiS-NSBAti G Februarij 1SGIT,
De Costumes zullen op denzelfden dag op het bovenlokaal voorhan
den zijn.
G. A. J. TETIIOFF.
Entrée 49 Cents. Aanvang ten 10j uur.
Ouder directie van LOUIS "BOUWMEESTER COMP.,
MAANDAG 11 Februarij 13G7
of de
Nieuw vrolijk Blijspel in 5 Bedrijven, naar liet Hoogdnitsch van Ferdinand
Nesmiiller. Muzijk van M. Frenkel. Met vrije gebruikmaking van de
Fransche Novelle Le Parvenurnet verscheidene nieuwe Chansonnet-
len Duo's, Quodlibets enz. Nooit in hel Nederduitsch vertoond.
Dit geestig Blijspel van den humoristische» Ferdinand Nesmuller
heeft in geheel Duitschland zulk een ongekend succes verworven dat
hel nog dagelijks in alle voorname Schouwburgen wordt opgevoerd.
na netzelve
Nieuwe vrolijke Vaudeville in 1 Bedrijf. Waarin de hoofdrol door den
Heer LOUIS BOUWMEESTER zal vervuld worden en met medewerking
van de Heeren BAMBERG, KAPPER en Mcjufvrouw BOUW
MEESTER, geb. Larondehe.
Aanvang ten I? uur.
PRIJZEN DER PLAATSEN:
Loges ƒ1.60, Baignoires 1.20Parterre ƒ1.— Gallerij ƒ0.50,
Achter-Gallerij ƒ0 30.
i De plaatsen zijn te bespreken: voor Aandeelhouders op Zaturdag den
I' Februarij, en voor Nietaandeeliioudcrs op den Speeldag van 10 tot 1 ure.