VERINNIGING HARMONIE,
HENRIETTE, ROSALINDE EN GHARLOT.
OP WATER EN BROOD,
ambtenarenbenevens de heer Benedctli, ontvingen den koning aan hel
station te Berlijn, alwaar eenc eerewacht van het regiment Alexander ge
schaard stond, terwijl een muziekcorps hel Saksische volkslied speelde.
De voorloopigc beraadslagingen van de kamer van afgevaardigden over
de begroolingswetlen zijn jl. Vrjjdag geëindigd, en de geheele begrooling is
met eene groote meerderheid van stemmen aangenomen. Men dacht dat
den 18den de tweede beraadslaging en de definitive stemming zou plaats
hebben.
In Hanover worden alle ambtenaren op pensioen gesteld, die het anti-
Fruissische adres der ridderschap hebben onderteekend.
De Saksische schadeloosstelling voor oorlogskosten, ten bedrage van
10 millioen th., is reeds geheel aan Pruissen betaald.
Uit Wiesbaden meldt men dal men aldaar krachtige maatregelen zal
nemen om het steeds toenemend overbrengen van jeugdige personen naar
elders te voorkomen. Men legt zich daarbij hoofdzakelijk toe op den uit
voer van kinderenom ze in Londen te doen bedelen of kleinen handel te
doen dr(jven, en van jonge meisjes, die zoo hel heel als dienstboden of
werksters naar California en Australië worden uitgevoerd.
De Hongaarscbe landdag heeft het ontwerp-adres van den heer Deak
aangenomen.
De keizer van Rusland heeft besloten eene geheele hervorming in Polen
tol stand te brengen. Met dat doel is eene commissie benoemd, waarvan
dc keizer zelf voorzitter is.
Per Telegraaf.
'sGRAVENUAGE, 18 December. In de zitting van dc tweede kamer
van heden heeft de heer Viruly den minister van oorlog geïnterpelleerd over
de ongeregeldheden die aan de militaire akademie te Breda hebben plaats
gehad. De minister heeft geantwoord dat daarnaar een onderzoek werd
ingesteld en dat er maatregelen zouden genomen worden om dergelijke on
geregeldheden in het vervolg te voorkomen.
CIVITA-VECCHIA, 17 December, liet schip Mogador is met het laatste
gedeelte der Pranscbe troepen vertrokken. Aan boord van de Canada is
dc ambulance ingescheept.
BERLIJN. 17 December. De commissie uit het huis van afgevaardigden,
benoemd tol onderzoek der annexatie-voorstellen, heeft het voorstel om
Oldenburg schadeloos te stellen met een millioen th. voor den afstand van
llolsteinsch grondgebied met 13 tegen 7 stemmen aangenomen.
LONDEN, 18 December. Volgens berigt uit Athene van den 13dcn heeft
ecu Engelsch schip aldaar aangebragt ecnige gezinnen die het eiland Candia
verlaten hebben. Er heerschte veel geestdrift onder de menigte die zich
voor liet Britschc gezantscliapshötel verzameld had.
ING E Z O NPEN.
TOEPASSING V AIS" ONDEISW1JS.
Naar aanleiding der aan de orde gestelde onderwerpen voorde zitting van
den gemeenteraad van Zalurdag 8 December II., ben ik geneigd tot het
doen van twee vrogeudie wclligt waardig zijn dc overweging van belang
stellenden in het tegenwoordige onderwijs en hare toepassing op degemeenlc-
zoowd als op bijzondere scholen.
De eerste vraag is deze: is het teekenor.derwijs nuttig en noodig en wordt
hel toegepast dat hel nut doel in verband met de andere vakken van onder
wijs? en ten tweede: beslaat er mogelijkheid om liet te verbeteren, en wal
zou er moeten gedaan worden om meer nut daarvan te trekken?
Op liet eerste gedeelte der eerste vraag antwoorden wjj ja, en wel daar
het bij ondervinding ons is geblekenheigeen ook een ieder zarl toestemmen
die met hel tcekenonderwijs bekend is; maar op het tweede gedeelte moe- j
ten wij neen zeggen. Doet liet nut, dat behoeft niet bewezen te worden,
want al deed hel niets meer dan de atlenlie der jeugd vermeerderen en ook
de netheid bevorderenliet was genoeg. Teekenen leercn doet men niet
daartoe zijn dc lessen te weinig, het getal leerlingen te groot voor cén
ouderwijzer. Beoordecling van liet lessen geven, daar blijven wij geheel
builen. Zal het nut doen, dan was het beier met dc laagste dan met de
hoogste klassen te beginnen, en ook om uit te zien naar middelen voor dc
scholen voor minvermogendendie niets teekenen dan (zoo hel teekenen
heeten mag) volgens de handleiding van jhr. mr. J. de Witte van Citters 1
of die van P. Leupen.
Op de tweede gestelde vraag zeggen wjj ja en wel na goed besproken
en gezien te hebben de goede uitkomsten, door op bewaarscholen in tc
voeren de methode-Fröbel en op de gemeente scholen te laten werken naar
voorbeelden in den trant van wandtafelen volgens de leerwijze van Pestalozzi
welke de onderwijzers, zonder te kunnen teekenen. onderwazen kunnen, j
van wier nuttigheid genoegzame bewijzen op bijzondere scholen alhier, i
waar zij gebruikt wordenaanwezig zijnen die geen noemenswaardige
uitgave zouden veroorzaken. Alzoo zou 'er een geregelde overgang zijn om
met vrucht onderwijs te krijgen naar de meiliode-Dupuis, indien men dan
ten minste onderwijs gaf aan 10 a 15 leerlingen, maar niet, zooals meestal
geschiedt, aan 25 of 30 leerlingen. Mogt aan dit groot gedeelte v3n hel
volksonderwijs iets worden verbeterd, dan zoude zeker de wensch van vele
onzer medeburgers verwezenlijkt wordendie innig belang in deze zaak j
stellen.N- N.j
Mijnheer de Redacteur!
UEd. zult mij zeer verpligten, met de opname van het volgende, waar-
mede ik mijne landgenoolen wensch bekend te maken.
Eenige jaren geleden, bevond ik mij in de stad Delft, bij een mijner
kennissen, den heer A. Breelvelt Az.en als naar gewoonte liep ons ge-
sprek al spoedig over werktuigkundige toepassingen, waarop ik mijne be- j
geerte te kennen gaf, ZEds. watlcurabriek eens te mogen bezigtigenhet
geen ZEd. mij bereidwillig toestond en mij zelfs omtrent alles inlichtte, j
wal tol een goed begrip der fabricatie leiden kon. Na alles naanwkcurig
in oogenscbouw te hebben genomenwas ik hoogst voldaan over dc goede
en nette bewerking, waarmede een en ander in verband was gebragt, zoo
dat ik daaraan dan ook volkomen regt liet wedervaren, doch ZEd. deed
mij toen inzien, dal er nog veel tc wcnschen overig was, welke leemte hij
echter nader hoopte aan te vullen.
Dezer dagen weder op reis zijnde, viel mij hel genoegen nogmaals te
beurt de stoom-wattenfabriek van den lieer A. Breelvelt Az.te Delftte
bezoeken en hel is mjj hoogst aangenaam te kunnen mcdedeelendat ZEds.
pogingen tot verbetering allezins met een goeden uitslag zijn bekroond ge
worden. Het gebouw zelf is voor vergroothetgeen tot een spoedige fa
bricatie veelzijdig medewerkt, terwijl dc werktuigen en machinerien in die
mate zijn veranderd en verbeterddat de katoen waarvan de watten het
aanzijn bekomen, niets minder of meer van zich afwerptdan waarvan de
verwijdering noodzakelijk is, zoodat qualileit en quanlileil der artikelen
thans niets te wenschcn overlaat, cu voor het overige de geheele inrigting,
zelfs in spinnerijen, niet beter kan worden tcrlangd. liet lijdt dus geen
twjjfel, dal waar men op het gebied van nijverheid met zulke schreden
vooruitgaat; ook een veelvoudig debiet niet achterwege kan blijven.
December 1866. F.
üucqcvli jl-ic SS.mö.
ONDERTROUWDW. J. Koenen jen. 28 j. en M. E. Koenen jd. 23 j.
Gehouden Vcrkooping van onroerende goederen
in het Hecren-Logemcnt aan den Burg, Zaturdag 15 December.
Notaris P. Mdller.
Een Huis en Tuin aan de westzijde van de Garenmarkt; wyk IIn°. 206.
Kooper A. van der Harst, 1355.
AKlPEiaiE-NlKim».
PROMOTIEN AAN DE LEYDSCHE UOOGESCUOOL.
Den 18den December de beer P. J. A. Sluys, van Slcenbergeu, in de ge
neeskunde, na openbare verdediging van zijn akadcmisch proefschrift: ver
handeling over eczema en ziektegeschiedenis van eenen lijder aan eczema
universale door den schrijver behandeld.
ADVEItTEATIEN.
Heden overleed ten onzen huize, in den ouderdom van bijna 30jarenonze
geliefde Zoon DIEDERIK JOHANNES, in leven Rijks-Telegraphist te
Purmerend.
J. A. FISCHER.
Leiden, 16 December 1866. G. FISCHER, Versteeg.
Op den 17den dezer ontsliep te Zeist, kalm en zacht, na een langdurig
lijden, CORNELIA HELENA DE BRUYNgeb. SEPP, diep betreurd door
haren Echtgenoot, hare Kinderen en hare Broeders en Zusters.
Eenige kennisgeving. D8. C. SEPP.
De GEMEENTE-COMMISSIE VAN HET NEDERDUITSCI1 HERVORMDE
KERKGENOOTSCHAP alhier bericht aan dc Gemeenteleden, dat hare vroe
gere bepaling, omtrent het vooruitnemen van vakante zitplaatsen bQ de
Kosterin der Pieterskerk voor 25 of 10 Cents, in stand blijft, daar dit
voor dc orde en, wegens de vele oiivcrhuurdc zitplaatsen, voor de instand
houding van het Kerkgebouw gevorderd wordt.
Om evenwel aan veler wensch zooveel mogelijk te voldoen, heeft zjj
bepaald, dat men ook onmiddelijk voor den aanvang der Godsdienstoefe
ning tcgeu 10 Cents plaatsbewijzen voor de onbezette plaatsen kan bekomen
in het z. g. Stooveiihuis aan het koor, en dat met deze plaatsbriejfes aan
de mannen locgang wordt verleend in liet middengangpad bij hel orgel en
aan de rechterzijde van den predikstoel bij hel koor; en aan de vrouwen
in het middengangpad bij liet koor en aan de linkerzijde van de regeeringsbank.
Bij het preludium vóór hel eerste door den predikant opgegeven gezang,
zal elk, die een plaatsbewijs heeft, tegen afgifte daarvan, op een der ledig
staande plaatsen worden toegelatende mannen in de mans bankendc
vrouwen in de vrouwen-banken en in het ruim. Mochten er niet genoeg
onbezette zitplaatsen zijn, dan kan elk die geene plaats bekomen heeft
zijn plaatsbewijs terug brengen en de 10 Cents terug bekomen.
niermede hoopt dc Gemeente-Commissie, in verband met de meer dan
600 geheel vrije zitplaatsen, aan veler wensch te voldoen. Zij ver
trouwt dat de gemeente bij deze proefneming wel zal willen medewerken
tot voorkoming van ongeregeldheid en gedrang.
Namens dc Gemeente Commissie voornoemd,
Leyden 17 December 1866. SCHELTEMA, Lid-Secretaris.
Motel Etijiilaiiri.
Door welwillende toestemming van HH. Bestuurders van bovengenoemde
Vereeniging, zal er eenc Buitengewone Tooneclvoorstelling gege
ven worden, door en ter benefice van EI. C. VERWOERTToonecl-
speler uit s Ilagemet bijhebbend gezelschap,
op WOENIDA6 den 19 December 1866.
Dc Voorstelling zal beslaan in de drie onderstaande Vaudevilles:
Waarin door ANNA VERWOERT drie onderscheidene karakters
zullen vervuld worden.
of (k onikugeitdc KosfscliooI'Joiigi'iufvroaw.
MKÏÖS KI «K».
(Potpourri van Coupletten.)
Tot slot
DE BRUIDSCHAT VAN AUVERGNE.
Aanvang ten 7 ure.
Introductie-Kaarten zijn verkrijgbaar aan het Hotel Rijnland, Beesten
markt tegen betaling van 19 Cents.
Dc Ondergeteekende neemt de vrijheid deze zijne Voorstelling minzaam
aan le bevelen.
11. C. VER WO F. UT.
