LEOSCHE COURANT. 1865. WOENSDAG 8 NOVEMBER. De Courant wordt Vrijdag uitgegeven, uit Zaturdag avond. Maandagff'oensdag en Die van Maandag komt De prijs der Courant is f3.per vierendeel jaars. Afzonderlijke nommers zijn tegen 10 Cents verkrijgbaar. Bij deze Courant wordt verzonden 2V°. 21 blad 25 en 26) der Hande lingen van den Gemeenteraad. BINNËNLANDSCI1Ë BËKiüTËN. LEYDEN 7 November. Door de kamer va» koophandel en fabrieken alhier is hel volgende adres aan Z. M. den koning ingediend «Geeft met verschuldigden eerbied te kennen de kamer van koophandel en fabrieken te Leyden Dal zij in het belang van handel en nijverheid in het algemeen, en in hel bjjzonder van eenen zeer aanzienlijken tak der nationale bedrijvigheid, van den wolhandel en de wol-industrie, zich verpligl ziet hare bezwaren le doen kennen tegen de uiterst belemmerende bepalingenvoorkomende in art. 2 van het koninklijk besluit van 23 October dezes jaars (Stbl n°. 122); lil dat artikel toch wordt onvoorwaardelijk en volstrekt verboden «liet vervoer van het in art. 1 genoemde vee (rundvee, schapen, varkens, bok ken en geilen), zoowel levend als dood, alsmede van zijn vleesch en versche huiden en van allen afval, als: haar, horens, wol, ongesmollen vet, mest, enz., over lijnen van afsluiting, van regeringswege tot wering der veeziekte bewaakt," enz.; Dit verbod treft de nijverheid der wolhandelaren en wolfabriekanten, der leerlooijersder huidenhandelaren, der kaarsenmakers, met eene volkomen stremming en stilstand van zaken, zoodra, öf om ruwe stof ter bewerkin in te voeren, óf om die weder ten verkoop uit te voeren, eene lijn van af sluiting moet overschreden wordenen dit ongerief is vooral zeer groot voor Leyden, dewijl eene zijner voornaamste uitvoerplaalscnRotterdam, voor onzen wolhandel inderdaad de eenige haven waarover hel verkeer met België, Frankrijk, Zwitserland, enz. geregeld plaats heeft, binnen liet gesloten rayon gelegen is. Behalve liet oogenblikkelijk ongerief uil deze stremming van het verkeer ontslaande, wordt door dezen maatregelindien zijne werking van eenigzins langen duur mogt zijn, èn onze handel èn onze nijverheid in eenen onhoud bare» toestand gebragt. Terwijl de wolhandelaar belet wordt de verkochte wol aan zijne koopers te leveren en gedwongen wordt zijnen voorraad ten zijnen koste en schade in zijne pakhuizen te bewaren, zal de fabrickant, b. v. van dekens, lakens en andere wollen manufacturenbij gebrek aan ruwe slof, zijne werkplaatsen sluiten en zijne arbeiders afdanken moeten. En terwijl hier te lande de fabrickant en zijn werkvolk gedwongen worden linn werk te slaken, zal buitenslands, waar een dergelijk verbod niet be slaat, de nijverheid zich beijveren van onze werkeloosheid te profiteren en onze kalanten tot zich te trekken. De kamer is te zeer overtuigd van uwer Majesteit's belangstelling in en zorg voor het welvaren en den bloei aller takken van volksvlijt, om te kunnen aannemen dat het uwe bedoeling kan geweest zijn, het voordeel van één lak ten koste van vele andere takken te willen bevorderen. Toch zou de kamer, ware zij overtuigd dat alléén door eene onvoorwaardelijke afsluiting binnen een besmetten kring, de veeziekte te stuiten is, zich deze stremming van handel en nijverheid kunnen getroosten. Deze overtuiging heeft zij echter geenszins. Ztj is, integendeel, van gevoelen, dat alleen de groote overdrijving van het gevaar dat uil deze epidemie zou kunnen ont staan, tot het nemen van zulke absolute maatregelen, als die in het aange haalde art. 2 voorgeschreven zijn, aanleiding heeft kunnen geven, maatrege len welke, onzes inziens, hel doel dat zij beoogen, verre voorbijschieten. In geen geval schijnt ons éénig gevaar te vrcezen te zijn van uitvoer van verkochte wol naar buiten over eene lijn van afsluiting, of van invoer van wol naar eene gemeente binnen het afgesloten rayonwanneer die wol be stemd is voor eene fabriek om daar tot dekensof ander fabriekaat ver werkt te worden. Even denkbeeldig dunkt het ons, gevaar te duchten van de door wolhandelaren door liet rayon vervoerde wol behoorlijk in balen gepakt, zelfs al neemt men de nog zeer onbewezen stelling, dat de runder- typhus door de schapenwol wordt voortgeplant, als een bewezen feit aan. Weshalve de kamer zich met eerbiedigen doch ernstigen aandrang lot uwe Majesteit wendt met het verzoekom de bepalingen van art. 2 van het bovengenoemd besluit van 23 October II. in eenen voor de vrijheid van handel en nijverheid gunstige» zin te willen herzien. Mogt onverhoopt de voor den bloei dezer aanzienlijke takken van volkswelvaart zoo noodige vrijheid niet ten volle kunnen verleend worden, wij hopen althans het vol strekt verbod te zien vervangen door eene toelating onder zoodanige voor waarden, als voor den handelaar en den industrieel hel geregeld voortzetten van zijn bedrijf mogelijk maken. 'l Welk doende enz. In de memorie van beantwoording op het voorloopig verslag der tweede kamer omtrent hoofdst. V (binnenl. zaken) der staatsbegrooting wordt op de bij afd. VII (onderwijs) gemaakte bedenkingen o. a. geantwoord dat omtrent het tijdstip waarop aan de regeling van het liooger onderwijs de hand zal worden gelegd nog niets is mede te declen. Tot uitbreiding van het geneeskundig onderwijs, voor zooverre die na de invoering der nieuwe medische wetten noodig mogt wezen, was de minister bereid. De bezoldi ging van een vijfden hoogleeraar in de geneeskunde te Groningen was op de begrooting gebragt, en die voor een vjjfden hoogleeraar in die faculteit te Utrecht werd nu nog voorgedragen. De behoefte aan een afzonderlijk physiologisch laboratorium scheen zich te Leyden niet le hebbeu doen ge- voeleu, althans was daarvan in de laatste jaren geen sprake geweest. Het plan voor de verbouwing der akademische bibliotheek te Groningen was ontworpen dooreen kundig architectin navolging van het Britsch museum te Londen, waar de inrigting hoogelijk geprezen wordt. Bij de verbouwing der akademische bibliotheek te Leyden was insgelijks door denzelfden archi tect de Londensche inrigting gevolgd. Daar de verbouwing gelijktijdig met die te Groningen plaats had, was er weinig of geen gelegenheid geweest van de daar sedert verkregen ondervinding partij te trekken. Tijdens het in dienen der begrooting was de regeling van het personeel bij de akademische bibliotheek te Leyden nog in onderzoek Sedert was de zaak tot rijpheid gekomen en kon nu het noodige worden voorgesteld. Een der custoden zou kunnen worden gemist. Daarentegen scheen niet wel langer van den hoogleeraar, die de algcoieene leiding heeft, te vergen, dat hij tijd en moeite zonder eenige vergoeding beschikbaar stelde. Hem ware dus ƒ600 'sjaars toe te leggen. De betrekking van tweeden bibliothekaris kon ver tallen. De werkzaamheden zouden le verdeelen zijn onder twee conserva toren, een voor de handschriften, een voot de drukwerkenieder hunner op eene jaarwedde van ƒ1600. Een custos ad ƒ600 en een bediende ad ƒ500 zouden de gewone dienst verrigten. Voor schrijfwerk zou uit het materieel subsidie ƒ1000 beschikbaar le stellen zijn. Voor zoodanige organi satie werd in het geheel ƒ5900 vereischt. Toen de eerste bibliothekaris nog de bezoldiging van ƒ2250 genoot en er geen amanuensis was, bedroeg de jaarlijksche uitgaaf ƒ5850. Met eene verhooging dus van slechts 50 was eene regeling te verkrijgen, welke in alle opzigten de voorkeur scheen te verdienen. De minister was niet ongenegenhet toestaan van middelen tot het uitgeven der waarnemingen aan de Leydsche sterrewacht in overwe ging te nemenschoon hij moeijelijk kon aannemen dat de verslagen van astronomische waarnemingen in het buitenland alleen door ruil te verkrij gen zouden zijn. Dergelijke stukken worden veelal aan de zusterinrigtingen geschonken; zijn zij alleen tegen betaling te verkrijgen, de Leydsche sterre wacht had fondsen voor aankoop. Schoten deze te kort, de minister toonde zich gezind le hulp te komen. Zoo had hij in hel begin van dit jaar de noodige som beschikbaar gesteld tot het aankoopen van de jaarboeken der sterrewacht te Parijs. Dat vele hoogleerareu hunne collegiën voor de vacan- liën vroeger sloten en na de vacatiliën later openden dan de voorschriften medebrengen, was niet te ontkennen en werd te regt afgekeurd. Gisteren avond heeft de alhier gevestigde Nationale Zangvereeniging in de stads-gehoorzaal haar jaarfeest gevierd dal, op gedane uitnoodiging, door eeu groot aantal belangstellenden werd bijgewoond. Na de uitvoering der op het programma voorkomende nommers, werd de feestviering nog gcrui- men tijd voortgezet, opgeluisterd door muziek en afgewisseld door declamatie. Heden namiddag is in de Marialijsensteegop de Haarlemmerstraat, een pakhuis, waarin men bezig was turf te bergen, ingestort, waarbij een viertal arbeiders onder het puin is geraakt. Zij werden er zoo spoedig mo gelijk uitgehaaldeen hunner scheen ernstig gekneusd te zijn. Men verneemt dat de 13-jarige piano-virtuoos Carl Heymandie zich in verschillende plaatsen met schitterend succes laat hoorenvan het stu denten-muziekgezelschap Sempre Crescendo alhier, waar hij zich den 24stc" heeft doen hooren, het diploma als buitengewoon eerelid heeft ontvangen. In de maand October zijn over den Holl. spoorweg vervoerd 119,027 reizigersgevende eene opbrengst van ƒ96,836.55. De opbrengst van het goederen-vervoer was 19,955.691. In dezelfde maand heeft het vervoer van reizigers over den Ned. Rijn spoorweg 117,318het vervoer van goederen 64,088en het vervoer van reizigers en goederen, door direct verkeer met Duitscblaiid, ƒ150,863 opgebragt. Men verneemt dat voor liet einde van dit jaar de uniform bij de cava lerie en artillerie zal worden gewijzigd, even als dit reeds bij de infanterie het geval is geweest. Naar men aan de Arnh. C. mededeelt, zijn thans hij den raad van state voorstellen van wet aanhangig, in verband staande lol eene betere re geling van de grondbelasting door het gcbeele rijk.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leydse Courant | 1865 | | pagina 1