Uit IJeerenveen meldt mendat aldaar reeds tweemalen brand is ont
dekt in een hooiberg, slaande achter het hnis eener weduwe, die beide
keeren gelukkig gebluscht is. Het vermoeden van brandstichting moet
ontwijfelbaar gebleken zijn, ofschoon men de daders niet magtig is kunnen
worden.
Over Friesland heeft Vrijdag avond een kort, maar hevig onweder ge
woed. Op ecnigen afstand van het dorp Huizum is de bliksem in eene boe
renplaats geslagen, die daardoor grootendeels een prooi der vlammen is
geworden. Ook ontstond bi and in de boerenplaats van P. G. van der Brug.
Ofschoon door een drietal spuiten spoedig hulp werd verleend, is van de
woning alleen de voormuur blijven slaan. Eene goede partij hooi en vier
varkens zijn mede verbrand.
Te Breda is de echtgenoot van een kapitein van het 3Je rcg. infanterie
naar het huis van arrest overgebragl. Zij wordt verdacht van valschheid
in onderhandsch geschrift.
Bij de overweging van hoofdstuk V (binnen), zaken) der staatsbegroo-
ting in de afdeelingen der tweede kamer werd door eenige leden de klagt
herhaald over de gestadige klimming der uitgaven van dat departement, die
ook ditmaal weder zeer merkbaar is. Als zoodanig scheen men den post,
die eene aanzienlijke verhooging van de afdceling nijverheid te weeg brengt,
aan te merken. Sommige dezer leden voegden er bij, dat, huns inziens,
hel nieuwe geneeskundig staalstoezigt op spaarzamer voet kon worden inge-
rigl, terwijl ook de wet op het middelbaar onderwijs niet op zulk eene
voor de schatkist bezwarende wijze ten uitvoer behoefde te worden gelegd.
Vooral ook wezen zij op de afdeeling: Waterstaat en openbare werken.
Op deze bedenkingen werd geantwoord, dat de onmiskenbare verhooging
van uitgaven voor hel dep. van binnenl. zaken zich allezins laat regtvaardi-
gcn. Een aanmerkelijk deel dier verhooging was in zoover van den wil des
ministers onafhankelijk, als zij het gevolg is van met medewerking der
stalcn-gcneraal vastgestelde wetten. Vele leden achtten het wenschelijk om
trent den tegenwoordigen stand der aan de lieeren Swaan en van lleyningen
verleende concessie voor den aanleg eener vluglhaven te Scheveningen en
van daaraan verbonden spoorweglijncn ingelicht te worden. Evenzoo ver
langde men te wetenof de concessie-aanvragen der Rijnspoorwegmaat
schappij voor het maken der afsnijding Breukelcn-llarmelenlol liet verkor
ten der spoorweggemeenschap tusschen Amsterdam en Rotterdam en voor
den aanleg der spoorwegljjn Gouda-'s llage-Scheveningennog altijd han
gende waren.
Vrij algemeen gevoelde men zich verpligt op nieuw op de regeling van
hel hooger onderwijs aan te dringen. Men vroeg, of ook iels mede te doe
len ware omtrent hel tijdstip, waarop aan deze gewiglige hervorming de
hand zou worden geslagen, liet doen eener voordragt deswege zou reeds
het nut hebbendat de daarbij betrokken groote vraagstukken tol meerder
helderheid kwamen. Ook had men zich, na al wal daarover is voorgevallen,
mogen vleijeni, dat de invoering der nieuwe geneeskundige wetten aanleiding
zou hebben gegeven tol uitbreiding van het geneeskundig onderwijs op onze
hoogeschoien. Ook schenen de materieele hulpmiddelen van het hooger on
derwijs te wenschen over te laten. Overigens erkende men gaarne, dat de
bloei van het hooger onderwijs slechts voor een gering deel van uitwendige
hulpmiddelen, maar allermeest van de kunde en den Ijver der hoogleeraren
afhangt. Er bestond wel eenige reden voor het vermoeden, dat die ijver
grooter kon zijn. liet stuitend verschijnseldat vele hoogleeraren toenemend
hunne collegiën voor de vacanliën vroeger sluiten en na de vacanliën later
openen dan de bestaande voorschriften medebrengen, schijnt daarvan ten
bewijze te strekken. Men vroeg, of er niets te doen ware om dat misbruik
te doen ophouden.
Men had zich gevleid dat de invoering der nieuwe geneeskundige wellen
aanleiding zou hebben gegeven tot uitbreiding van het geneeskundig onder
wijs op onze hoogeschoien. Daarvan bleek echter zeer weinig. Alleen te
Groningen werd het aantal hoogleeraren in de geneeskunde op 5 gebragt
welk aantal reeds te Leyden bestaat, maar te Utrecht werd hel getal van
vier gehandhaafd. Van de jongelieden, die zich in hel vervolg lot het ver
krijgen der bevoegdheid van geneeskundigen zouden aanmelden, werden
kundigheden gevorderd, waarin óf op onze akademien geen opzettelijk on
derwijs gegeven wordt (de gezondheidsleer), öf waarin het onderwijs lot nu
toe zeer gebrekkig was (de gereglelijke geneeskunde). Zulk een toestand
mogt zelfs niet lijdelijk worden gehandhaafd, liet had de aandacht gelrok
ken dat terwjjl te Utrecht en te Groningen een physiologisch laboratorium
bestaat, zulk eene inrigtlng aan de eerste onzer hoogeschoien ontbrak. Men
wensclue inlichtingen omtrent de redenen, die daarvoor kunnen beslaan.
Ook in andere opzigten schenen de materiële hulpmiddelen van het hooger
onderwijs te wenschen over te laten. Te Groningen was in de laatste jaren
een nieuw gebouw voor de akademischc bibliotheek geslichtdoch dat ge
bouw was, naar het scheen, ten gevolge van verkeerd begrepen spaarzaam
heid, weinig geschikt voor het doel. De boekenkamers zijn, uit hoofde der
glasbedekkingveel te veel aan het zonlicht blootgesteld, en daardoor ge
durende de zomermaanden bijna onbruikbaar. Men heeft bijzondere maatre
gelen moeten nemen om de boekenkasten en de hoeken zelve tegen het af
loopend water der muren te beschermen. Heeft men, werd gevraagd, bij
de verbouwing van de akademische bibliotheek te Leyden zulke gebreken
weten te mijden? De betrekking van eersten bibhothekaris aan de Leydsche
hoogeschoo! bleef nog altijd onvervuld. Men wist wel, dat die betrekking
door een hoogleeraar wordt waargenomen, maar meende toch te moeten
vragen, of aanstelling van een afzonderlijken bibliothecaris niet beter ware.
Zoo ligt kon, wanneer zoodanig ambtenaar werkelijk optrad, deze bezwa
ren opperen tegen de inrigling der bibliotheek, die, naar men meende, thans
op een geheel nieuwen voet wordt gebragten daaruit zouden dan nieuwe
kosten voortvloeijen. In hel vorig jaar was aangedrongen op het aanwij
zen »an middelen, opdat Annates" van de waarnemingen op de Leydsche
sterrewacht konden worden uitgegeven. Eenige leden bleven van gevoelen,
dat alleen door de uitgave van zulke Annates eene regelmatige ruiling kon pra
worden ingevoerd met de verslagen van astronomische waarnemingen in het de
buitenlanden dat zonder het bezil dier verslagen de hoogleeraar Kaiser in de
het bevorderen der wetenschap slechts gedeeltelijk slagen kon. Men vroeg sir
levens, of de astronomische instrumenten bij deze inrigling wel op de hoogte tw
bleven der wetenschap. een
Vrij algemeen toonde men zich gestemd tegen het toestaan van ƒ45,000
voor de nationale tentoonstelling in het Paleis voor Volksvlijt te Amsterdam. Pa
's GRAVENUAGE, 24 October. bee
Door Z. M. zijn benoemd tot inspecteur voor het geneeskundig staats- 0,(
toezigt: voor de provinciën Noordbrabant en Limburg de heer dr. A. F. J. aal
Ingcnhottsz, te Breda; voor de provinciën Gelderland en Utrecht de heer
dr. W. F. P. Kiehlte 's Gravenhage; voor de provincie Zuidholland de heer de
dr. L. J. Egeling, te 's Gravenhage; voor de provincie Noordholland de heer
dp. J. Penn te Amsterdam; voor de provinciën Friesland en Groningen de ®n
heer dr. W. H. Idzerda, te Leeuwarden; voor de provinciën Overijssel en
Drenthe de heer dr. L. Ali Cohen, te Groningen; voor de provincie Zee-
land de heer dr. A. A. Fokker, te Middelburg. €n
Tot burgemeester zijn benoemd: te Oudshoorn de heer J. W. Rösener
Manz; te Barsingerhorn de heer J. Spaans Jr.te Huizen de heer C. W.
Rebelen te Capelle de heer J. van der Hoek Jz. s'°
Tot surnumerair bij het vak der posterijen zijn, na afgelegd examen,
benoemd de lib. W. II. E. van Lidt de Jeude, te TielA. A. Elias Scho-
vel, te Arnhem; C. A. Nieukerk, te Naarden; II. Eekhout, te Haarlem;
A. J. A. Eickte Venlo en J. W. Schnylenburgte Schoonhoven. rc(
Aan den kapitein der artillerie van het leger in Ncd. Indië C. L. G. lvv
J. von Döring, thans met verlof in Europa, is op zijn verzoek een eervol
ontslag verleend uil de militaire dienst. sl®
De luit. ter zee lstc kl. G. W. C. Westenberg is op non-activiteit.ge- 'u'
bragtvoorts is de plaatsing van den luit. ter zee 2ie kl. J. L. Inckel op ee'
de korvet van Speyk ingetrokkenblijvende hjj voorloopig op het wacht-
schip te Willemsoord doordienen. Te
Z. M. de koning en HU. KK. 1111. de prins van Oranje en prins
Alexander zjjn lieden morgen naar het Loo vertrokken, ten einde 11. M. de do
koningin aldaar te ontvangen. de
De generaal van Meurs neemt langzamerhand in beterschap toe. 'IC
Aan de leden van de tweede kamer is rondgedeeld een geschrift, ge
titeld: La visite de M. Thorbecke au duché de Limbourg en Octobre 1865, on
a nos compatriotes limbourgeois. Het is onderteekend door Jos. Russcl, 'Sc
redacteur van VAmi des Intéréts limbourgeois. Dit geschrift somt de grieven
op, die, volgens den schrijver, Limburg tegen het ministerie Thorbecke in de
het algemeen en tegen den heer Betz, minister van financiën, in het bijzon- al
der, zon hebben. le
Ten gevolge van de benoeming van den heer dr. W. 11. Idzerda, le
Leeuwarden, tot inspecteur voor het geneeskundig staalstoezigt voor Fries- de
land en Groningenhoudt die heer op lid van de tweede kamer te zijn en rc
zal hij zich alzoo aan eene herkiezing moeten onderwerpen. vc
Eergisteren avond heeft de gescheiden huisvrouw van T.op het Zie- bc
kengetracht haar 3 a 4-jarig kind in het water te werpendoch is geluk
kig door tusschenkomst van eenige personen daarin verhinderd. Zij is later
in beschonken toestand in de policie-wacht gebragthetgeen voor haar niet
vreemd is, daar zij aldaar wel vier malen per week in genoemden toestand vt
gebragt wordt.
zs
BUITENLANDSCHË BËRIGTEN.
31 E L G I E
tr
g<
Te Luik is reeds voor het internationale studenten congres eene voor- h<
bereidende vergadering gehouden. In eene rede heeft de heer Govcrl, bi
student, vice-president van het Luikschc comité', het doel geschetst, zooals
het comité zich dit voorstelt en gewezen op de reeds verkregen uitkomsten, se
Ten gevolge van de toetreding der vier Belgische hoogeschoien niet alleen, ot
maar ook van die in Nederland, Frankrijk, üuitschlandPortugal, enz., In
rekent men op de tegenwoordigheid van 5000 studenten. Onder de buiten- 4!
landsche comité'», die met den meesten ijver voor de zaak werkzaam zijn, ti;
noemde hij hel hoofd-comité der Nederl. studenten, dal den heer Thorbecke ti
(zoon des ministers) lot voorzitter "heeft. Ook in Frankrijk hebben zich
vele comité's gevormd, in weêrwil van de tegenwerking der Fransche rege- zi
ring, die aan de spoorweg maatschappijen verboden heeft, de vrachtprijzen ft'
voor de congres-bezoekers lager le stellen. Onder de toejuichingen zijner
hoorders berigtte de heer Govert, dat al de builculandsche studenten koste- v:
loos gehuisvest zullen worden. dl
Te Antwerpen heeft Vrijdag avond II. bij het entrepot een ongeluk
plaats gehad. Een spoortrein, bestaande uit 19 wagens, is onder de galerij 01
van het nieuwe paviljoen uit hel spoor geraakten daar de machinist en ot
de overige beambten, belast met het surveilleren van den trein, dit ongeval 0|
niet bemerkt hebben, heeft men den trein laten voortloopendie, over het
groote plein en de zuidelijke galerij heenstoomeudclegen het lick op het gi
plein voor het entrepot aanliep, liet gevolg daarvan was, dal een gedeelte pl
van het hek werd medegesleept en de steenen pilaster, die tot steun van
den muur diende, instortte. Bij hel hek bevonden zich tvvee beambten van d
de dokmaatschappij, die door den trein, tegelijk met een brok van den m
pilaster, naar het plein van het entrepot geworpen werden. Het brok viel a
op een dier beambten neer, waardoor hij geheel verpletterd werd, zoodat in
hij onmiddellijk dood was. De andere is er afgekomen met eenige kneu
zingen, die echter vrij zwaar zijn.
mVGELiA.IV D. b
LONDEN, 22 October. 0
Naar men verneemt zal de begrafenis van lord I'almerston, ingevolge h
uitdrukkelijk verlangen van den ovetledenc, op eenvoudige wijze zonderlo