lien. Maar wal S. C. niet past en waar ik bepaald tegen opkomal wordt
(in strijd met den titel) de kwestie der bewaarschool slechts in 't voorbijgaan
behandeld, is dat hij zich blijkbaar niet de ininste moeite heeft gegeven
om op de hoogte van zijn quasi-onderwerp te komen.
Zoo behoorde S. C. b. v. te welen datotn bij de bewaarschool voor de
Langegracht te blijven, zelfs de predikant der Ned. lierv. gemeente, in
wiens wijk de school gevestigd is, geen deel uitmaakt van haar bestuur en
haar hoogst zelden bezoektdat zij lot geen bestuur van eenig kerkge
nootschap hoegenaamd in de minste ofïieieële betrekking staat: dal »die
kunslverlichtingwaarvan vele en de meeste ingezetenen niet gediend
«zijn" en «waaronder de stadsverlichting zou moeten lijden" (iets derge
lijks althans moet S. C. zeker bedoelen want lees ik, zooals er staat,
leiden, dan is mij de zin, met meer anderen, totaal duister) dat die kunst
verlichting, zeg ik, in wijk V zóó op prijs wordt gesteld dat een vrij aan
zienlijk getal ouders voortdurend de plaatsing hunner kinderen moet af
wachten, tol door het vertrek van anderen de lokaliteit toelaat hen op te
nemen. En dat zonder «intrigeren en intimideren," zooals, volgens S. C.
de «ingezetenen van Leyden zulks sinds lang dooreen club van hervormde
clericalen worden gedaan;" iels waarover ik niet met hem in discussie
wensch Ie treden, om de eenvoudige reden dal het met de zaak der be
waarschool niets te maken heeft.
Stapelt S. C. aan den cenen kanl tal van onjuistheden op elkander, weinig
geschikt otn de school in de schatting van liet publiek te doen stijgen, aan
den anderen kant schrijft hij het gemeentebestuur het nemen van eenen maatre
gel voor, waardoor de stoutste verwachting van den stoutsten kampioen
voor het behoud der school ver zou worden overtroffen. S. C. vervolgt aldus
«En wat wil men nu? Dat de stad uit de winst van de gasfabriek een
«lokaal voor die bewaarschool van de Voldersteeg laat bouwen? Onbe-
schaamde eiscli
Ik moet bekennen dat die aanhef voor de vrienden der school wel cenig-
zins klinkt als het trompetgeschal van een' naderenden vijand; maar, stelt
11 gerust, er is een bondgenoot in aanlogt en wel een die hulptroepen aan
voert van een uilgelezen soort
«Als de stadsbcwaarschool in de Vrouwenkamp (lees: Scheislraat) niet
«voldoende is, dat er een tweede of een derde gebouwd worde! maar als
«openbare, niet als bijzondere school, cn buiten toezigt en leiding van
dominé's."
De overtuiging dat ééne bewaarschool in eene stad als de onze niet vol
doet, bestaat sinds lang, ook bij het gemeentebestuur; van daar de mede
werking die elke corporatie desgevraagd ondervond, welke zich de vermeer
dering van haar getal teil doel stelde. De quaestic van «liet toezigt en de
«leiding der dominé's" hebben wij straks reeds afgehandeld. Wijk V krijgt
dus, volgens S. C. «van de stad" een' bewaarschool, die, wat localiteit enz.
.aangaat, zeker veel beter zal zjjn dan die het ooit gehad heeft; de contri
buanten houden hun geld in den zak, of liever, zij geven aan liet bedrag
van dien post op hun budget een'andere bestemming en doen het b. v. strekken
in mindering van het verhoogd aandeel, dat zij voortaan in de directe ste
delijke belasting zullen hebben te betalen! Hoe men er evenwel toe komen
kan zulk een cisch passend cn bescheiden te noemen, tegenover de aanvraag
om een ander lokaal, waarbij de stad van alle verdere kosten ontheven
wordt en die men even te voren als «onbeschaamd" heeft uitgekreten, gaat
mijn begrip te boven. De cenigc verklaring die ik cr aan weet te geven,
is dat S C.met voorbijgang van al wat naar solide argumentatie zweemt
zijne pen heeft laten besturen door hartstogtkwaden luim of wal het
anders zijn moge, dat hij meer raast en tiert dan redeneert en zoodoende
verzeilt op de klip waarop vóór hem in hetzelfde geval reeds zoo velen lub
ben gestooten, namelijk: van dingen te zeggen die men óf geheel anders,
óf in 't geheel niet bedoeld heeft.
Nog sterker komt dit uit waar S. C. liet terrein der bewaarschool verlaat
om op dal der algemeenheden (bijna had ik gezegd dal der hatelijkheden)
over te slappen. Weet S. C. wel dat (voorondersteld de juistheid zijner
redenering) zijn stuk eene lofspraak bevat op wal hij noemt het hervormd
kerkbestuur en een scherp verwijt van partijdigheid en bevoorregting aan
het adres der stedelijke regering? Ongelukkig evenwel in het eerste maar
gelukkig in het tweede geval, zijn beiden even onverdiend. Wat de be
waarscholen betreftheeft Leydens miugcgoedc bevolking niet de minste
verpligting, noch aan de diaconie, noch aan den kerkeraad, noch aan het
kerkbestuur der Ncd. lierv. gemeente. Wat de bevoorregting dier gemeente
door het stedelijk bestuur aangaat, zou de beschuldiging eenig cn alleen
gegrond kunnen zijn op hel feil dat aan andere gezindheden geweigerd ware
geworden, wal onder dezelfde omstandigheden den Ned. hervormden was
toegestaan. Dit bewijs ontbreekt; of is het volgens S. C. welligt overbodig?
Welnu, dan zal hel gemeentebestuur zijn verwijt voortaan alleen kun
nen ontgaan door óf zijne medewerking te verleenen (door afstand van ge
bouwen als andersints) ook daar waar zij niet wordt gevraagd, óf zijne
medewerking den één te weigeren zoolang en omdat die niet ook door de
anderen wordt ingeroepen, 't Is beiden even ongerijmd cn bespottelijk;
liever neem ik dus aan dat S. C hel zóó niet bedoeld en alleen bij zijn I
schrijven te weinig nagedacht heeft. Over den verderen inhoud van zijn
stuk bewaar ik liefst het stilzwijgennaar mijn' bescheiden mecning ko
men cr dingen in voor die liefst niet in een dagblad moeten behandeld wor
den althans niet wanneer men wil dal zijn schrijven eenig nut zal stich-
ten. Ter wille van anderen voeg ik cr alleen bij dat ik noch predikant,
noch ouderling, noch diaken der Ned lierv. gemeente, noch hervormd cle-
ricaal, noch zelfs commissaris der school maar eenvoudig een harcr belang
stellende vrienden cn bewoner van wijk V ben.
VEE-PEST.
Met verbazing vernam ik uit de Leydsche Courant van heden dat de ge
meenteraad met 10 tegen 3 stemmen heeft besloten de wekclijksche veemarkt
niet dadelijk te schorsen maar burgemeester en wethouders slechts heeft
gemagligd daartoe over te gaanwanneer een door de pest aangetast rnnd
binnen de stad of hare omstreken wordt ontdekt.
Dal men de markt in hel geheel niet sluiten wil laat ik nog daar, maar
om hel te doen wanneer de pest in de stad of hare omstreken is uitgebar
sten, is m. i. zooveel als de put dempen nadat hel kalf verdronken is. In
dien men al ergens zoo iels zon kunnen wachten, in eene akademieslad,
waar zoovele geleerde mannen in den raad zitten, is het bevreemdend en
bedroevend levens.
De zaak zelve, n.l. het niet sluiten der markt, is trouwens ook zeer te
betreuren en pleit niet voor belangstelling in den Nederlandschcn veestapel,
of bereidvaardigheid om mede te werken tol zoo mogelijk nog afwering van
dc vreeselijke ramp, die ons vaderland te wachten staat. Het is toch alge
meen bekend dat de markt is het brandpunt van de pest en het zekerste
middel om die uil te breiden Daarom heeft dan ook de commissaris des
konings in deze provincie de gemeentebesturen zoo dringend aanbevolen
om lol hel onverwijld schorsen der veemarkten over tc gaan. Dc meeste
der ziektegevallen deden zich toch voor bij runderen die op de markt wer
den aangekocht. En dat men in hel algemeen van het gevaarlijke der
markten overtuigd is, blijkt dan ook genoegzaam uit het geval dal men de
gemeentebesturen in andere provinciën, waar de pest nog niet is doorge
drongen, ja zelfs te Antwerpen, nu reeds ziet overgaan tot hel sluiten der
markten.
Wat toch mag de reden zijn dal uien zulks te Leyden niet doel?*) Dal
de besmetting wordt bevorderd op de markt, schijnt men toch ook te be
grijpen wijl men burgemeester en wethouders magiigl de markt te sluiten
zoodra de pest lot Leyden of hare omstreken zal doorgedrongen zijn. De
uitdrukking van omstreken is zeker voor een ruimere of engere uitlegging
vatbaar, maar hier schijnt men toch meer op hel oog tc hebben de noor
delijke omstreken, of mogelijk alleen wel de singels. Dit is ten minste
zeker dat men de nabij gelegen plaatsen Benthuizen, Zegwaarl, Stoinpwijk
en Wassenaar niet onder de omstreken schijnt te rangschikken, want in
dat geval zou dc markt wel onverwijld zijn geschorst geworden, daar in
I die gemeenten zich reeds vóór meer dan 14 dagen ziektegevallen hebben
voorgedaan. Als men echter wacht tot dat men in Leyden een ziek beest
heeft gezien, dan ware het in het algemeen belang maar tc wcnschen, dal
er spoedig zulk een beest werd ingevoerd, ten einde burgemeester en wet
houders zich van den hun opgedragen last konden kwijten door nog in deze
week dc veemarkt te schorsen waardoor zeker aan veler verlangen zou
worden voldaan.
S. v. M.
Wij nemen de vrijheid den schrijver naar het gedrukt verslag der Handelingen
van den gemeenteraad te verwijzen. Red.
üurqcrlijjfec jsytaub.
ONDERTROUWD: J. D. van der Waals, jm. 27 j. en A. M.Smit.jd. 18j.
II. van Nieuwetihovciijm. 42 j. cn A. M. van derReyden jd. 2G j. ,1. ,1. van
den Berg, jm. 2G j. en A. Jansen jd 36 j. W. K. Liglvoctjm. 32 j. en M.
Langeveld, jd. 29 j. D. Jelicr jm 28 jen M. Tolenaars, jd 30 j G. van
Bern meijm. 32 j. en A. Maleys, jd. 26 jJliVogelsangjm. 40 j. en M. C.
StalenhoefF, jd. 36 j. A. J. van Weizen jm. 29 j. en C. Ripke, wedc. 35 j.
li. Schalk jm. 43 j en J M. van Welyjd. 35 j.
ADVEKTE1VT1EN.
Leiden, 16 September. Bevallen van eene Uocliter JAKOBA van
DORSSER geliefde Echtgenoot van
Dr. W. BISSCHOP.
Boulogne aan Zee, 13 September. Heden nam de lieer ons tecder geliefd
jongste Kind EUGÈNE tot zich, in den leeftijd van circa vier jaren.
Pu. BOUCHER.
Algcineene kennisgeving. E. J. BOL'CHER, gcb. van Assen.
Leyden, 14 September 1865. lieden overleed mijne geliefde Echlgenoote
Vrouwe JACOBA CHRISTINA DE FREMERY, in den ouderdom Van
ruim zestig jaren.
Eenige kennisgeving. C. L. LE VOIR.
Tot mijne en mijner kinderen grootc droefheid overleed lieden, in ruim
zevcn-cn-vijftig jarigen leeftijd, mijn geliefde Echtgenoot Mr. HENRICUS
CORNELIS HUYSER, Griffier van liet Kantongeregt tc Leiden, oud-lid
der Provinciale Staten van Zuidholland en van der. Gemeenteraad te Leiden.
Leiden, 15 September 1865. A. M. HUYSER, gcb. de Vassy.
Eenige en algemeene kennisgeving aan familie-betrekkingen en vrienden.
Heden overleed, na eene langdurige ongesteldheid, in den jeugdigen leef
tijd van 28 jaren, mijne geliefde Echlgenoote 11. J. T. DE MEERE, na
vroegtijdig voorzien te zijn geweest van de 11. Sacramenten der Stervenden,
mij nalatende een Kindje, te jong otn haar verlies te hescfTcn.
Leyden, 17 September 1865. .1. L. CREYGHTON.
Voor de vele bewijzen van innige belangstelling, bij gelegenheid van ons
Huwelijk ondervonden, betuigen wij, ook namens wcdcrzijdsclic betrekkin
gen, door deze onzen harlelijken dank.
JOI1AN K1STERMAN.
Leiden, September 1865. M. F. T. TETI10FF.
Voor de vele bewijzen van belangstelling, ontvangen hij de bevalling zijner
Echtgenoot, betuigt de Ondergeleekendeook namens haar, zijnen dank.
Leiden, 18 September 1865. P. van SANTEN.
Voor de vele bewijzen van deelneming-betoond bij dc bevalling mijner
Echlgenoote, betuig ik, ook namens haar, mijnen harlelijken dank.
Leyden, 20 September 1865. W. C. CIII MA E R v. OUDENDORP.
4 en 4è p€(. SIyiï«IlBeeIk-^8>lig-ii8iën.
AFL OSSJiNG.
Hel Bestuur der Ncdeilaiidsche Hypotheekbank herigtdat hare Schuld
brieven opeischbaar den 30slcn September 1865 met de lol op dien dag
sedert den laatst vervallen Coupon verschuldigde rente, betaald worden ten
Kantore van de Ontvang- en Betaalkas te Amsterdam op Maandag den
2de" October 1865 cn volgende werkdagen.
Voor dc wedc. Raaff is nog sedert 16 Sept. ingekomen vanU.K. 2 cou
pons ƒ6.18, v. S. ƒ1, A. ƒ3, A. L. R. ƒ5, B. K. 5. Van vrienden
der weduwen ƒ50.
Bij den Heer Controleur van: S en Comp ƒ2 50, N. N. 0.50
Reeds nu is de deelneming van zoo velen der brave weduwe met haar
talrijk kroost eene bemoediging; die inede het genot willen smaken haar te
hebben geholpen op haren moeijelijken weg worden verzocht ons toe tc
zenden, wat de liefde afzondert.
E. 1NCKEL. II. II EI JEN.
J. J. OLIVIER. IK G ZAALBERG.
In eene vorige opgave, bij D9. Inckel ingekomen, staat: II. Z. ƒ6.50
dit moet zijn II. J. ƒ650; bij IK Zaalberg ingekomen staal: V. S. W.
ƒ2 50 dit moei zijn V. Sw. ƒ2 50.
