LEÏDSCHE
COERANT.
VRIJDAG 14 APRIL.
De Courant wordt Maandag, Woensdag en
Frijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag avond.
De prijs der Courant is f3.per vierendeel
jaars. Afzonderlijke nommers zijn tegen 10
Cents verkrijgbaar.
BINNEfiLANDSCriE BEllItiTEiV.
LEYDEN 13 April.
Oe minister van koloniën heeft ter kennis van belanghebbenden ge-
bragt, dat de commissie, belast met het afnemen van het examen, voorge
schreven in art. 4 van het kon. besluit van 10 Sept. 1864, houdende vast- i
stelling der verordening op het benoemen van ambtenaren bij de burgerlijke i
dienst in Ned. Lndië, hare eerste vergadering zal houden te 's Gravenhage j
den 19dcn J,lnÖ 1865. Zij, die verlangen dat examen af te leggen, belmo
ren zich uiterlijk op den 19den Mei 1865 schriftelijk aan te melden bij het
dep. van koloniën. Meerdere bijzonderheden worden door de Staatscourant
medegedeeld.
In de vergadering der letterkundige afdeeling van de kon. akademie
van wetenschappen van Maandag II. heeft de hoogleeraar Vissering de aan
dacht gevestigd op drie eigenhandige geschriften van Iluig de Groot, die in
November des vorigen jaars te 's Gravenhage geveild en voor de boekerij der
Leydsche hoogeschool aangekocht zijn. De Groot, die in zijn Mare liberum
de vrije vaart op alle zeeën met kracht had verdedigd, schreef in 1607 of
1608 een vrij [uitvoerig werk in 15 hoofdstukken de Lire praedaewaarin
hij aandringt op het bestrijden der Portugezen en Spanjaarden in lndië.
Dit werk, hel meest belangrijke der drie handschriften, is eerst om de on
derhandelingen over het bestand, later door de bijzondere omstandigheden,
waarin de schrijver verkeerde, onuitgegeven gebleven en de Groot heeft de
uitgave niet verlangd, maar veel hieruit overgenomen in zijn werk de lure
belli ac pacis, dat in 1625 het licht zag. In frisschheid en kracht staat
hel boven hel latere werk delure belli, en beval historische bijzonderheden,
die daar niet gevonden worden. Op de vraag, of dit werk, dat volledig
bewaard is, nog verdient uitgegeven te worden, durfde de heer Vissering
nog geen stellig antwoord geven. Eene naauwkeurige lezing en vergelijking
van beide werken werd door hem wenschelijk geacht.
De Staats-Courant bevat eene opgave der in Nederland gevestigde
hoofden van huisgezinnen of op zich zelf staande personen die in het jaar
1864 als landverhuizers over zee zijn vertrokken. Daaruit blijkt, dal ver
trokken zijn uit Noordbrabant 27, Gelderland 42, Zuidhollaud 71, Noord
holland 23, Zeeland 36, Utrecht 32, Friesland 4, Overijssel 14, Groningen
26, Drenthe 3, Limburg 23, totaal 301. Het getal met hen vertrokken
kinderen en andere personen bedraagt 430.
De leden der prov. staten in Zuidholland die met 4 Julij moeten af
treden, zijn de volgende: hoofdkiesdistrict Leyderdorp: mr. H. C. J. Hoog
en mr. C. W. Hubrecht. Leydenjhr. mr. I. L. C. van den Berch van
Heemstede, mr. D. Tieboel Siegenbeek en mr. II. Cock. Zoelermeer:
A. F. L. Bichon van IJsselmonde en P. Keyzer Pzn. 's Gravenhage: mr.
D. LéonW. K.. van Gennep, S. A. van Hoogstraten, J. W. van der
Schooren en jhr. mr. H. J. van der Heim. Vlaardingen: jhr. J. F. van
Vredenburgh en C. Maas Geesteranus. Delft: P. J. van der Colfï van
Hoogeveen. Schiedam: mr. A. Vernède en L. A. Ilruyn. Botterdam:
1. F. HofTman, jh'. A. L. Coenenmr. J. B. L. Wentholt, mr. C. van
Vollenhoven, mr. P. F. Hubrecht en mp. J. A. Vaillant. Alphen: mr.
3. II. Verboom baron van Recde van Oudshoorn en mr. C. van der Vlies.
Gouda: M. Bisdom van Vliet, D. J. H. Boellaard en J. Drost, Azn. Go-
rinchem: J. Cambicr en W. Rooseboom. SliedrechlA. H. van Tienhoven
en W. M. van Haaften. Dordrechtjhr. J. N. .1. Jantzon van Erffrenlen van
Babylonienbroek en J. A. Smits van Nieuwerkerk. Oud-Beyerlandmr.
A. van Weel, Jzn. Ridderkerk: tnr. F. W. N. Suringar. Brielle:
J. D. Prenyt en J. W. Hein. Middeiliarnis: mr. D. van Weel, Azn.
Als leden van gedep. staten moeten dit jaar aftreden: jhr. van den Berch
van Heemstede, E. II. baron Rengers van Warmenhuyzen en mr. R. J. C.
Metclerkamp, en als buitengewoon lid A. F. L. Bichon van IJsselmonde.
De heer mr. Groen van Prinsterer heeft tol vervulling zijner plaats in
de tweede kamer aanbevolen den heer mr. J. P. J. A. graaf van Zuylen
van Nyevelt, thans gezant te Berlijn, vroeger minister van buitenl. zaken
en lid van de tweede kamer.
Onlangs is door ecnige bladen een berigl uit de noordelijke provinciën
(Friesland en Groningen) opgenomen, volgens hetwelk velen, die tot heden
gemoedelijke bezwaren hadden tegen de vaccinatie als voorbehoedmiddel
legen de kinderziekte, zich door de geneesheeren lieten inënlenen wel op
aansporing van den heer Groen van Prinsterer. De heer V. te D.die aan
<le echtheid dezer nieuwstijding twijfelde, besloot den heer Groen daarom
trent inlichting te vragenen deelt in de Gron. Courant het antwoord op
zjjn schrijven mede. De lieer Groen verklaart daarindat hij het opdringen
van de vaccine zeer afkeurtmaar geenszins onder de tegenstanders der
vaccine behoort. Wat aanleiding gegeven heeft tot het bovenbedoeld berigt,
was hem ten eenenmale onbekend.
De referendaris van de aid. medische policie bij het dep. van binnen),
zaken, dr. Egeling, vervaardigde in der lijd eene sterfte-kaart van Amster
dam. Deze toont in kleurendrukop aanschouwelijke wijze, aan, welke de
gezonde en de minder gezonde wijken dier stad zijn en hoe groot de ge
middelde sterfte van de bevolking gedurende 7 jaren in ieder der 50 stads
wijken is geweest, alsmede de percentsgewijze verhouding van de meest
voorkomende ziektenwaaraan de overledenen zijn gestorven. Terwjjl de
sterfte in het midden der stad en van die wijken, welke aan het IJ gelegen
zijn, naatiwelyks 20 van de 1000 zielen bedraagt, klimt dal cyfer naar de
buitenzijde, in het moerassige gedeelte, tot 50 van 1000 zielen, en hoe
groot de invloed van ruime straten en stroomend water op den algemeenen
gezondheidstoestand is, blijkt duidelijk uit eene vergelijking van twee wij
ken, die beiden door de meest behoeftige volksklasse worden bewoond,
namelijk de Jodenbuurt en de Jordaan. In de eerste is de jaarlijksche
sterfte ruim 2, in de laatste 5 percent. {Amh. C.)
Gisteren morgen ten 11 ure heeft in de schilderij-zaal van het Paleis
voor Volksvlijt te Amsterdam de plegtige uitreiking plaats gehad der me
dailles aan de bekroonde inzenders van voortbrengselen op de internationale
tentoonstelling van tuinbouw. De burgemeester opende de plegtigheid met
eene toespraak of gelukwenschingwaarbij hij tevens een woord in de
Fransche taal lot de vreemde inzenders rigtte. De uitreiking zelve werd
gedaan door het lid van het bestuur jhr. mr. W. C. M. de Jonge van Elle-
meet. Deze plegtigheid werd door eene groole menigte belangstellenden
bijgewoond, en de bekroonden werden bij hun optreden met gejuich begroet.
Duizenden bezoekers hebben Dingsdag avond en Woensdag avond gebruih
gemaakt om het looverachlig schouwspel gade te slaandat de verlichtig met
gas van het gebouw opleverde; vooral uit de hoogte was bij die gelegenheid
het gezigt op de tentoonstelling verrukkend te noemen. Hoewel duizenden
zich in het gebouw bevondenwas nergens gedrang op te merken. Het
orchest van Slumpf handhaafde zijnen gevestigden roem.
net congres voor plantkunde en tuinbouw is in de bijeenkomst van
eergisteren door den heer Oudemans met eene rede in de Fransche taal ge
sloten, welke rede door den hoogleeraar Meissner, van Bazel; werd be
antwoord. Des avonds van dien dag hebben vele leden van het congres eene
soiree by den burgemeester bijgewoond.
Te Tilburg hebben Zondag avond twee vrouwen, die met twee orgel-
draayers de markten en kermissen afreizen, en met meer anderen by een
slaapstedehouder aldaar haar intrek hadden genomen, twist gekregen; zij
werden handgemeen en de eene is zoo geslagen, dal zij in zeer bedenke-
lyken toestand verkeert. De daderes is in verzekerde bewaring genomen
en naar 's Bosch overgebragt.
Op den te Eindhoven in aanleg zijnde staatsspoorweg had dezer dagen
hel volgende ongeluk plaats. Een der werklieden, gewoonlijk gebezigd tot
het in werking brengen van het zoogenaamde dienst-wagenljedat door de
hulp van een draai werktuig wordt voortgestuwd, om over de. rails het diensl
of opzigters-personeel naar het een of ander punt te vervoeren, schijnt onder
het draaijen tnei zijn kiel in hel raderwerk verward te zijn, waardoor hij
over de machine werd heengeslingerd enmet den rug op de scherpe rails
liggende, hel wagentje geheel over zijn borst ontvingzoodat hij kort daarna
bezweek.
By het wets-ontwerp houdende regeling van het toezigl bij het oprig
len van fabrieken enz. wordt o. a. bepaald: dal dergelijke inrigiingen niet
kunnen worden daargesteld zonder vergunning van het gemeenlebeslunr; dat
de bij deze wet bedoelde inrigiingen bij algemeenen maatregel van inwendig
bestuur znllen worden aangewezen; dat voor bedrijven, in dien maatregel
niet genoemd, hel gemeentebestuur, in het belang der openbare veiligheid
en gezondheid, voorwaarden kan verbinden, waartegen door de belangheb
benden voorziening bij den koning kan worden verlangd; dat in het belang
der openbare orde of gezondheid voor de uiloefening van eenig bedrijf door
het gemeentebestuur, onder goedkeuring van ged. staten, eene bepaalde
plaats kan worden aangewezenterwijl tegen de in dat opzigt te nemen
besluiten almede door de belanghebbenden voorziening bij den koning zal
kunnen worden verlangd. Van elk verzoek om vergunning geeft het ge
meentebestuur kennis aan de gebruikers van percelen binnen zekeren kring
van den grond gelegen, en bijaldien het blijkt, dal daarbij eenig water
staats-werk is betrokken, aan het waterschapsbestuur, of aan de bijzondere
personenmet het toezigt daarover belast.
In de memorie van toelichting wordt o. a. gezegd: Herziening der be
palingen omtrent het oprigten van fabrieken schijnt om meer dan eene re
den wenscheljjk. In de eerste plaats is het iwyfelachtigof de nijverheid