Per Telegraaf*
Nog iets over de grenzen van Leyden.
üurgctlijkc ^lanb.
Men wil welen, dal de akadeniie, in de plaats van hel overleden lid
Ampère, den keizer lot lid zal benoemen, als gevolg van de nilgave van
zijn werk Het leren van Julius Caesar. De keizer moet op die onderschei
ding voornamelijk daarom gesteld zjjn, ouidal Napoleon 1 ook lid der aka-
demic was.
])e peer de St. Jeanrustend handelaar Ie H&vredezer dagen over
leden, heeft die stad lot zijn erfgenaam gemaakt, op voorwaarde dat van
zijne nalatenschap 300,000 fr. zullen besleed worden tot stichting van een
asyl voor behoeftige protestanten Ie Hdvre, en eene dergelijke som tol het
zelfde doel in eene stad in hel noorden van Frankrijk.
PBUISSEMI.
BERLIJN 7 Febrnarij.
Bjj de door den minister van oorlog in de tweede kamer inaediende
wet op de krijgsdienst is de verpligie diensttijd vastgesteld op 16 jaren in
plaats van 19, van welke de 7 eerste jaren hij hel slaande leger en wel in
dier voege, dat de manschappen de drie eerste jaren onder de wapens blij
ven en de vier volgende tot de reserve overgaan. De landweer is verdeeld
in een eersten en tweeden ban, ieder van vijfjaren. De eerste ban kan
alleen opgeroepen worden, wanneer het vaderland door ernstige gevaren be
dreigd wordt. De dienst van de landweer en de marine zal door eene bij
zondere wet geregeld worden.
Bij de aanbieding van het wels-ontwerp gaf de minister den wensch te
kennen, dal de begeerte des lands, om tot eene verzoening te komen, weer
klank bij de kamer uiogt vinden. Wanneer de regering aan de reorgani
satie vasthield, zag zij er evenwel van af, om die in haren geheelen om
vang door te zetten. Eene vredelievende vereffening kon alleen bereikt wor
denwanneer men zich over betwiste punten met elkander trachtte te verstaan.
De hertog van Anhalt meent regt te hebben op het bezit van
Lauenburg. Hij heeft de bewijzen zijner aanspraken reeds bij de bondsver
gadering ingediend; maar zou niet ongeneigd zjjn, zijne regten legen eene
geldelijke schadevergoeding af te staan.
Naar men uit W'eenen meldt is aldaar voor eenige dagen een jong
meisje, van Belgische afkomst, van de roomsch-katholieke tot de maliome-
daansche godsdienst overgegaan, ten einde met een Turk, in die stad ge
vestigd, in den echt te treden.
lie dagbladen van Petersburg behelzen een uittreksel van de begroo
ting der inkomsten en uitgaven van het Russische rijk over het loopende
jjar. De inkomsten zijn daarin op 337,909.148 roebels 64> kopeken ge
raamd, en de uitgaven op 380,093.514 roebels 47 kopeken begroot. Onder
de uitgaven zijn 64,290,555 roebels uilgetrokken voor de staatsschuld:
127,972 664 roebels voor het dep. van oorlog22,322.458 roebels voor dat
van marine; 61,406,293 roebels voor dat van financiën; 12.539,403 roebels
voor dat van binnenl. zaken; 6,467,452 roebels voor dal van onderwijs;
23,155,255 roebels voor het bestuur der wegen; 12,083,648 roebels voor de
brievenposierjj en 6 542,988 roebels voor het ministerie van justitie. Verge
leken met het vorige jaar levert de begrooting van inkomsten eene vermeer
dering op van 3.704,000 roebels en die van uilgaven eene vermindering van
20,384,000 roebels. Over het dienstjaar 1864 kwam er 46 466,000 roebels
te kort; over 1865 zal er weder een tekort zijn, doch slechts van 22,398,000
roebels. Volgens een vroeger lierigt zou het budget van oorlog voor hel
loopende jaar met 24j, en dat van marine met 4j milltoen verminderd zjjn
hierdoor zou het geraamde tekort over 1865 ophouden te bestaan.
PAKIJS, 9 Februarij. De Moniteur meldt dal de minister van buitenl.
zaken, na 's keizers hevelen te hebben gevraagd en gekregen, den heer de
Sartiges, gezant van Frankrjjk te Rome, heelt uitgenoodigd zich, namens
zijne regering, bij den H Stoel te beklagen over twee brieven, gcrigt door
den nuntius aan de bisschoppen van Orleans en Poitiers; welke brieven,
door dc dagbladen openbaar gemaakt, een inbreuk opleveren op de regelen
van bet internationaal regt en het Fransche publiek regt.
BERLIJN, 8 Februarij Daar de koning in de militaire qnaestie geene
concessie gedaan heeftzal de meerderheid van de kamer der afgevaardigden
geen amendement op hel wetsontwerp betreffende de militaire dienst voor
stellen, maar die wet eeipondig verwerpen. Eene verzoening tusschen de
regering en de kamer is onmogelijk geworden.
ZZZ INCEZONBEN.
Meermalen is de wensch geuit dat er in hel belang van Leyden maatrege
len genomen werden om grondgebied van de aangrenzende gemeenten over
te nemen en bij dal van Leyden te voegenin een ingezonden stukin de
Leydsche Courant van 23 September 1864 geplaatstwerd dienaangaande
het volgende geschreven: de wenschelijkheid niet alleen maar de noodza
kelijkheid van zulk eene toevoeging die, zoo ik mij niet vergis, ook
vroeger teel eens ter sprake is gekomen, tcordt thans telkens meer blijk
baarW ij vreezeu dat het wonen buiten de stad meer en meer in gebruik
zal komen, vooral nu door eene, in onze oogeuIe ver gedrevene mildheid
bepalingen die vroeger opgevolgd werdenniet meer in acht worden geno
men en stedelijke ambtenaren van dc verpligting ontslagen zijn oui binnen
de stads wallen te wonen, en dat daardoor weldra eene bevolking zal ont
staan in de voorsteden, die wel geld uit de stad zal trekken, maar er niet,
of althans zeer weinig, zal inbrengen, dat er stedelijke ambtenaren onder
de rook der stad zullen wonen die niet alleen niets lot de plaatselijke be
lasting zullen bijdragen, maar zich zoodoende ook aan den, voor velen
drukkendeiihoofdelijke» omslag zullen onttrekken.
gepensioneerde moest immers ook binnen 's lands zijn pensioen verteeren en bet
was sier hts bij uitzondering, dat hem de vergunning werd gegrven zich buiten *s lands te
vestigen? Volgens de zienswijze van sommigen moge ilit een ouderwelsch bcg-ip zijn ge.
weestmaar wij achten hel van te groot algemeen belang om het prijs te geven; en toch
werd ons verzekerd, dat ook deze nuttige bepaling onlangs afgeschaft, of althans zoodanig
gewijzigd was, dal zij gerekend kan worden niet meer te bestaan.
Wij achlcn dit eene onbillijkheid jegens de inwoners van Leyden en oor-
deeleu het van het hoogste belang voor hen dat aan dezen onregelmatigen
toestand, door eenige uitbreiding van grondgebied, zoo spoedig mogelijk een
tiude kome.
Z(jn de onde regten om accijns builen de poorten te heflen, waarvan
van Mieris in zijne Reschryviug van Leyden (lle Dl. pg. 617) spreekl, aan
Leyden ontnomen, en heeft dc toenmalige regering die regten der stad zon
der schadevergoeding te eischen prijs gegevenof heeft zij in het belang
der stad, en van de aan hare zorg toevertrouwde burgerjjgeprotesteerd
legen hel geweld haar door eene hoogere magt aangedaan? Wij doen hier
deze vraag omdat ons niets noch van het eene noch van het andere bekend
is en het geene onverschillige zaak achten, dal onze siadgenooten herinnerd
worden hoe hunne belangen wel eens z:,n waargenomen. Er zijn somm gen
die beweren dal die regtcu, waarover wij spreken, met de omwenteling
i van 1795 opgehouden hebben le beslaan; dat wij regtsmagt mei grondgebied
verwarren. Maar wij veroorloven ons dan hier nogmaals de vraag ie
i doen (daar wij reeds vroeger hierover een stukje in de Leydsche Cou
rant van 11 April 1862 plaatsten)waartoe dienen de tegenwoordig nog
bestaande steenen palen met het wapen van Leyden en 500 roeden er op,
die omstreeks 1830 de hooge houten, bruin geverwde palen, waarop het
zelfde stondvervangen hebben? Door de wandelaars naar Oegsigcesl en
Endegeesi kunnen zij nog dagelijks opgemerkt worden. Hel reglsgebied der
steden bestoud in 1830 niet meer, dus als de oude palen dat moesten aan
duiden, hadden z(j later niet vernieuwd behoeven le worden; en als liet regt
tot accijus-hefliug builen de poorten, zooals beweerd wordt, met 1795 ver
loten werd, is hel ons onverklaarbaar, dat met het revolutionaire tijdvak,
dal toen aanving, de besturen dergelijke leekencn van vroegere magt langer
zouden hebben geduld. De palen bleven echter toen gespaard, eik daarop
volgend bestuur, zelfs de Fransche overheersclnng liet die in wezen ,ja zelfs
in onzen leeftijd zijn zij vernieuwd en bestaan thans nog. Hel zoude eene
dwaasheid zijn te willen volhouden dat dit zonder beteekenis is, en Leyden
sleeds nog voortgaat een lieken van magt te verlootten dat zjj reeds lang
verloren had of dat haar ontnomen werd. Of zouden de thans van dc stad
onafhankelijke gemeenten dulden dat de stedelyke palen op hun grondgebied
bleven staanwanneer het regt om die te plaatsen reeds met de omwente
ling van 1795 opgehouden had?
Leyden is, meenen wij, door de beperking van grondgebied binnen de
singels benadeeld, het smokkelen wordt gemakkelijk gemaakt, de onzede-
Ijjkheid bevorderd; in spijt van stedelijke strafbepaling of belasting-v\etten
wordt Leyden omringd, niet door bekoorlijke villa's, maar door kroegen,
waar de jenever goedkooper dan in de slad te verkrijgen is en waar de
plaatselijke strafbepalingen tegen de dronkaards niet van toepassing zjjn.
Dure jenever en strafbepalingen in liet belang der zedelijkheid binnen de
stad, goedkoope jenever, ongebondenheid en zedeloosheid op de singels!
Wjj vragen aan elk die het wel mei Leyden meen! of hierin niet spoe
dig verandering wenscheljjk is, of de dronkenschap even builen de stad
langer nog mag bevoorrcgl worden, of de ongelijkheid tusschen den win
kelier over stads gracht en die er binnen woont, langer met billijkheid kan
i worden loegelaicn.
In het belang van Leyden en van hare burgerij schrjjven wjj deze rege
len die, wjj hopen het voor de zaak die wij voorslaan, niet mei onver
schilligheid zullen worder. ontvangen en zijn van oordeel, dat bjjaldien er
een verzoek lot uitbreiding van grondgebied b|j liet gouvernement gedaan
werd, het van de billijkheid overtuigd niet zoude nalaten daartoe eeue wet
in le dienen. Ook gelooven wjj dat hel geenszins tot nadeel voor die ge
deelten der naburige gemeenten zoude wezen welke dan bjj de slad zouden
gevoegd worde»; de wegen zouden worden verbeterd en met gas verlicht
en de nu meestal geringe huizen zonden verbouwd worden en in waarde
vermeerderen. Laai ons dus wenscheu dat Leyden, dat nu in een tjjdvaU
van verandering verkeert, weldra uitbreiding van grondgebied moge verkrij
gen en door fraajje gebouwen omringd worde, die op den bezoeker een
gunstiger indruk zullen maken dan de thans bestaande, eu men de stad der
geleerdheid niel meer met een gevoel van ergernis zal binnentreden.
L., 7 February 1865. KNEPPELHOUT van STERRENBURG.
Tan 2 tot en met 8 Februarij 18C5.
BEVALLEN C. Cornelgeb. de Jong D. M. Laaken geb. Overdjjk
D. A. A. van de Ven geb de Lamaar L. D. Rok geb. van de Wetering
D. A. J. Warners, geb. de Man, D. .1. Jorksveld, geb Willemsen, 'L.
J.J.M van Dorp geb. QnaadgrasD. L. M. van den Berg geb Heller, Z.
j .1. M. de Bockgeb. RozetleD. A C. Copiergeb. van Leeuwen Z. de
Vrind geb. du Pon Z. J. C. van Hestgeb. van Wijk D. C. II. Rost
geb. Slewe, M. Nuis, geb. Tiessenga, I). M. D. Vleijersgeb. Zwaanen-
bnrg. Z. W. S. Onwerkcrk geb. Latttmers, D. M Hosier, geb Breede-
velt.Z M.Gnley.geb HasselbacliZ. C. M. Mierenietgeb. Sander, D. -
W. Schipper, geb. de Vos, Z C. de Groot, geli Planken, Z. E. Onds-
hoorn gel), van StaayR. F. Gesiniancel). Harms, Z. E. van Wesel
aeb Fontein Z. S M. Maznrelgeb. Carton D. D. de Blaanw geb. Car
ton D levenl. J.C Blansjaar geb Lnksenbnrg D. G. van der Rcur, geh.
Bavelaar, D. M. Stuifzand, geb. de Daas, Z.
GEHUWD: J. F. Moutanus, jm. en M. Klavan jd. - J. den Hollander,
wedr. en J. Passant, jd. J. van Weeren jm. en C. Galjaard jd. P. Sjar-
dyn wedr. en J. van Tongeren jd.
OVERLEDEN: G. Zitman geb. Hyzclendoorn 38 j. B. van de Meeberg
25 j. W. Arnoldus, Z 3 j. en 10 m. A. Slierings, D.l j en 11 m. -
J FakkelD.19 d. P. SpiesZ.19 d. P Zirkzee Z ruim 2 j. W. J.
Jorksveld Z.bijna 2 d. J. M de Bock aeb Rozelle 23 j. L. J. »an der
Reyden, D 6 d. M. Nuis. geb Tiesinga27 j. - Dorolhee l.onise de Quartet
80 j C. van Assen 19 j. J. Jonke geb de Fey 54 j II. Helvenslein
Z.2 j. en 6 m. .1Beleen Z 10 in -- J. T. Roelandse, 30 j. E. van den
HeuvelD 1 j. II W. de Bock I).1 d. J. Vonk geb. van der Wielen
70 j. I). van der Blom 67 j. JKoren hof, Z.1 j. en bjjna 3 m. P. L G,
Verwijs, Z.bjjna 1 j. J, van den Berg D 5j.cn 6 m.